TIÊU CHUẨN VIỆT NAM

TCVN 8563 : 2010

PHÂN BÓN – PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH PHỐT PHO TỔNG SỐ

Fertilizers – Method for determination of total phosphorus

Lời nói đầu

TCVN 8563:2010 được chuyển đổi từ 10 TCN 306-2004 theo quy định tại khoản 1 Điều 69 của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật và điểm a khoản 1 Điều 6 Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

TCVN 8563:2010 do Viện Thổ nhưỡng Nông hóa biên soạn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đề nghị, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

PHÂN BÓN – PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH PHỐT PHO TỔNG SỐ

Fertilizers – Method for determination of total phosphorus

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định phương pháp xác định phốt pho tổng số của các loại phân bón có chứa phốt pho dạng khoáng, dạng hữu cơ (phân khoáng đơn, khoáng phức hợp, khoáng hỗn hợp, phân hữu cơ, hữu cơ vi sinh, hữu cơ sinh học, hữu cơ khoáng, than bùn) và các loại quặng có chưa phốt pho (apatit, photphorit).

2. Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau là rất cần thiết cho việc áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản được nêu. Đối với các tài liệu viện dẫn không ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản mới nhất, bao gồm cả sửa đổi, bổ sung (nếu có).

TCVN 4851-89 (ISO 3696-1987), Nước dùng cho phân tích trong phòng thí nghiệm – Yêu cầu kỹ thuật và phương pháp thử.

3. Phân loại

Có thể xếp phân bón chứa phốt pho thành hai nhóm:

3.1. Nhóm một: Bao gồm các loại phân khoáng đơn (sure phốt phat, tecmo-phốt phat), phân khoáng phức hợp (MAP – monoammonium phosphate, DAP – diammonium phosphate), phân khoáng hỗn hợp (PK, NPK, NP, NPKS…) và nguyên liệu khoáng sản xuất phân bón (apatit, phốtphorit).

3.2. Nhóm hai: Bao gồm các loại phân có chứa cả hợp chất hữu cơ và phốt pho: phân hữu cơ, hữu cơ vi sinh, hữu cơ sinh học, phân hữu khoáng, than bùn.

4. Nguyên tắc

Sử dụng hỗn hợp cường thủy (với nhóm 1) hay hỗn hợp H₂SO₄ và HClO₄ (với nhóm 2) để phân hủy và chuyển hóa các hợp chất phốt pho trong mẫu thành phốt pho dưới dạng axit orthophotphoric, rồi xác định hàm lượng phốt pho trong dung dịch mẫu theo phương pháp trắc quang. Đo màu vàng của phức chất tạo thành giữa phốt pho và vanadomolypdat hoặc màu xanh molipden do phản ứng của phốt pho với molypdat tạo thành phức đa dị vòng khi bị khử, từ đó suy ra hàm lượng phốt pho trong mẫu. Phương pháp “đo màu vàng vanadomolypdat” thích hợp cho các dung dịch mẫu có nồng độ phốt pho cao, phương pháp đo màu xanh molypden thích hợp cho các dung dịch mẫu có nồng độ phốt pho thấp.

5. Thuốc thử

Hóa chất sử dụng để pha các chất chuẩn đạt loại tinh khiết hóa học, hóa chất sử dụng để phân tích đạt loại tinh khiết phân tích.

5.1. Nước cất, TCVN 4851-89.

5.2. Axit sufuric (H₂SO₄) d = 1,84.

5.3. Axit clohydric (HCl) d = 1,18.

5.4. Axit nitric (HNO₃) d = 1,4.

5.5. Dung dịch HNO₃ 2 N:

Lấy 135 ml HNO₃ d = 1,4 vào cốc dung tích 1000 ml đã có sẵn 500 ml nước khuấy đều chuyển vào bình định mức 1000 ml, thêm nước đến vạch định mức, bảo quản kín.

5.6. Hỗn hợp cường thủy HNO₃ + HCl, tỷ lệ 1:3 theo thể tích.

5.7. Dung dịch tiêu chuẩn phốt pho, nồng độ 100 mg P/l:

Cân 0,4390 g kalidihydrophotphat (KH₂PO₄) đã sấy khô 2 h ở 105 ⁰C, để nguội trong bình hút