TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 9707:2013

ISO 4112:1990

NGŨ CỐC VÀ ĐẬU ĐỖ - HƯỚNG DẪN ĐO NHIỆT ĐỘ CỦA HẠT BẢO QUẢN RỜI

Cereals and pulses - Guidance on measurement of the temperature of grain stored in bulk

Lời nói đầu

TCVN 9707:2013 hoàn toàn tương đương ISO 4112:1990.

TCVN 9707:2013 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC/F1 Ngũ cốc và đậu đỗ biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

Lời giới thiệu

Các quá trình sinh lý xuất hiện trong khối hạt bảo quản kèm theo phát xạ nhiệt. Kết quả là nhiệt độ của khối hạt có thể đạt đến mức gây suy giảm trầm trọng trong thương mại, công nghệ và các đặc tính của khối hạt sẽ thay đổi. Do vậy, cần phát hiện và đo sự quá nhiệt trong suốt quá trình bảo quản và tiến hành ngay các biện pháp khắc phục như thông gió và làm nguội, bởi vì trong hầu hết các trường hợp, nếu tiến hành các biện pháp khắc phục muộn sẽ không có hiệu quả.

Trong khối hạt bảo quản rời, những hư hại như vậy trong các giai đoạn đầu thường được khoanh vùng và chỉ ảnh hưởng đến một phần nhỏ hạt bảo quản. Tuy nhiên, dù được khoanh vùng từ các giai đoạn đầu thì những hư hỏng như vậy có thể lan sang các vùng khác của khối hạt bảo quản nếu không kiểm tra kịp thời. Ngay cả khi được khoanh vùng, sự quá nhiệt luôn gây hậu quả nghiêm trọng vì mẻ hạt có thể bị giảm giá bán hoặc thậm chí không bán được do sự có mặt của hạt bị hư hỏng. Do yêu cầu hạt có chất lượng tốt tăng lên và khối hạt bảo quản rời trong thời gian dài, nên cần thường xuyên kiểm tra nhiệt độ của hạt. Việc sử dụng các thiết bị đo nhiệt dựa trên nhiều điểm đo là kỹ thuật thích hợp để đáp ứng các yêu cầu nêu trên.

Thiết bị đo nhiệt cũng cần sử dụng khi điều chỉnh quá trình làm nguội bằng thông gió. Việc làm nguội như vậy, với các bước giảm nhiệt độ từ 5⁰C đến 7⁰C, có thể đem lại hiệu quả kinh tế tại các vùng khí hậu lạnh. Ở 0⁰C, hoạt động sinh lý của hạt xảy ra không đáng kể, ngay cả khi độ ẩm gần đạt đến mức tối đa.

NGŨ CỐC VÀ ĐẬU ĐỖ - HƯỚNG DẪN ĐO NHIỆT ĐỘ CỦA HẠT BẢO QUẢN RỜI

Cereals and pulses - Guidance on measurement of the temperature of grain stored in bulk

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này đưa ra hướng dẫn đo nhiệt độ của hạt được bảo quản trong các xilô hoặc các loại kho bảo quản rời khác.

2. Thuật ngữ và định nghĩa

Trong tiêu chuẩn này sử dụng các thuật ngữ và định nghĩa sau:

2.1. Hạt (grain)

Hạt ngũ cốc và/hoặc hạt đậu đỗ.

2.2. Kho bảo quản rời (bulk store)

Kho chứa lượng lớn hạt rời.

3. Nguyên tắc

Đặt một dãy đầu đo nhiệt độ vào trong khối hạt được bảo quản để phát hiện hoặc theo dõi sự thay đổi nhiệt độ.

4. Thiết bị, dụng cụ

Loại dụng cụ hoặc cách lắp đặt phải phù hợp với kích cỡ và hình dạng của kho. Ví dụ, sử dụng các loại dụng cụ sau:

- dụng cụ cầm tay cho các kho nhỏ;

- dụng cụ bán cố định hoặc có thể gấp xếp được, cho các kho ngang, nghĩa là các kho có diện tích sàn rộng và chiều cao hạn chế;

- dụng cụ được lắp đặt cố định, dùng cho các kho đứng (xilô).

Dụng cụ phải bao gồm các bộ phận sau:

4.1. Đầu đo nhiệt độ, có một hoặc nhiều đầu, thông thường gồm có một ống cứng hoặc dây mềm (4.1.1) gắn với một hoặc nhiều bộ cảm biến nhiệt (4.1.2), cùng với bộ dẫn đầu ra tương ứng, được lắp vào ống hoặc dây mềm. Khi đầu đo được đưa vào khối hạt thì thời gian cảm ứng của nó để đạt đến nhiệt độ ổn định không được quá 3 min.

Vật liệu được dùng để chế tạo đầu đo nhiệt độ phải bền đối