BÁO CÁO

KẾT QUẢ TRIỂN KHAI THỰC HIỆN QUYẾT ĐỊNH SỐ 358/QĐ-TTG NGÀY 10/3/2020 CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ

Thực hiện Quyết định số 1149/QĐ-BGTVT ngày 15/6/2020 của Bộ Giao thông vận tải (Bộ GTVT) ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Đề án đảm bảo trật tự an toàn giao thông và xử lý dứt điểm lối đi tự mở qua đường sắt theo Quyết định số 358/QĐ-TTg ngày 10/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ (sau đây viết tắt là Quyết định số 1149/QĐ-BGTVT). Qua hơn 2 năm triển khai thực hiện, Cục Đường sắt Việt Nam (Cục ĐSVN) báo cáo tổng hợp kết quả như sau:

I. KẾT QUẢ TRIỂN KHAI THỰC HIỆN ĐỀ ÁN ĐẢM BẢO TRẬT TỰ, AN TOÀN GIAO THÔNG VÀ XỬ LÝ DỨT ĐIỂM LỐI ĐI TỰ MỞ

1. Công tác phối hợp chỉ đạo, điều hành

1.1. Về phía Cục ĐSVN:

- Triển khai thực hiện các Nghị quyết, văn bản chỉ đạo của Chính phủ, UBATGT Quốc gia, Bộ GTVT. Cục ĐSVN đã xây dựng, cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo của cấp trên đặc biệt vào các dịp cao điểm về vận tải, các ngày Lễ kỷ niệm... chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị trực thuộc chủ động thực hiện các biện pháp nghiệp vụ kiểm tra phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý vi phạm đảm bảo trật tự ATGTĐS;

- Cục đã ban hành 46 văn bản gửi Ban ATGT các tỉnh/thành phố về việc đôn đốc, hướng dẫn các chủ thể liên quan tăng cường công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường sắt và xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện thu hẹp, giảm, xóa bỏ lối đi tự mở (LĐTM) theo quy định tại Nghị định số 65/2018/NĐ-CP, Quyết định số 358/QĐ-TTg và Quyết định số 1149/QĐ-BGTVT. Đồng thời chỉ đạo, đôn đốc Tổng công ty ĐSVN và các đơn vị trực thuộc tăng cường chủ động phối hợp với chính quyền địa phương (nơi có đường sắt đi qua) và đơn vị chức năng: tổ chức tuyên truyền, phổ biến nội dung Quyết định số 358/QĐ-TTg và các quy định pháp luật về TTATGT đường sắt; tăng cường phối hợp kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý đối với các hành vi vi phạm TTATGT đường sắt; rà soát, thống kê các vị trí điểm đen, điểm tiềm ẩn TNGTĐS để thực hiện các biện pháp quản lý đảm bảo ATGTĐS; kiện toàn hồ sơ pháp lý về đất dành cho đường sắt, hành lang ATGTĐS trong phạm vi được giao quản lý khai thác sử dụng.

Lãnh đạo Cục đã tổ chức thành lập các Đoàn kiểm tra, làm việc với 34 địa phương1 có đường sắt đi qua để chỉ đạo, đôn đốc các chủ thể liên quan thực hiện nhiệm vụ thuộc trách nhiệm theo Nghị định số 65/2018/NĐ-CP và Quyết định số 358/QĐ-TTg. Qua kiểm tra đã thống nhất biện pháp, tiến độ thực hiện: tổ chức giải tỏa các vị trí vi phạm HLATGTĐS, vi phạm phạm vi bảo vệ công trình thông tin tín hiệu đường sắt, đảm bảo ATGT tại các đường ngang, LĐTM nguy hiểm trên địa bàn các tỉnh, đồng thời hướng dẫn, đôn đốc các địa phương khẩn trương tổ chức thực hiện Kế hoạch triển khai của UBND tỉnh về việc thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg.

1.2. Về phía UBND các tỉnh/tp có đường sắt đi qua

- Đã triển khai văn bản chỉ đạo: UBND các quận/huyện nơi có đường sắt đi qua; cơ quan chuyên môn, đơn vị chức năng thuộc tỉnh/tp về thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg và Quyết định số 1149/QĐ-BGTVT; các địa phương đa cử cơ quan đại diện làm đầu mối để phối hợp với Cục ĐSVN thực hiện chế độ thông tin báo cáo và phối hợp triển khai thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg, Quyết định số 1149/QĐ-BGTVT; ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện các biện pháp giảm, thu hẹp, xóa bỏ LĐTM nguy hiểm trên địa bàn đảm bảo an toàn cho người dân. Không để phát sinh LĐTM trên các tuyến đường sắt.

- Có 29/34 địa phương2 đã phê duyệt, ban hành kế hoạch, lộ trình thực hiện thu hẹp, giảm, xóa bỏ các LĐTM hiện có trên địa bàn theo Nghị định số 65/NĐ-CP và Quyết định số 358/QĐ-TTg (Chi tiết tại phụ lục số 01).

1.3. Về phía Cục ĐBVN, Tổng công ty ĐSVN:

- Cục ĐBVN:

+ Ban hành Quyết định số 6500/QĐ-TCĐBVN ngày 28/12/2020 Công bố Tiêu chuẩn cơ sở TCCS 34:2020/TCĐBVN Gờ giảm tốc, Gồ giâm tốc trên đường bộ - yêu cầu thiết kế.

+ Bổ sung vạch sơn dừng xe, vạch sơn giảm tốc, vạch sơn kẻ đường dạng mắt võng và biển báo hiệu đường bộ tại 64 vị trí giao cắt giữa Quốc lộ - đường sắt.

+ Bổ sung vạch sơn kẻ đường dạng mắt võng, biển cảnh báo giao nhau với đường sắt tại 491 vị trí đường Quốc lộ giao nhau với đường nhánh có đường sắt chạy song song và gần Quốc lộ.

+ Tổ chức xử lý một số điểm đen TNGT trên Quốc lộ tại các vị trí giao cắt với đường sắt (vuốt nối, cải tạo bán kính đường cong, sửa chữa mặt đường bộ khu vực đường ngang đảm bảo êm thuận, an toàn cho người, phương tiện...); tiếp tục phối hợp với Tổng công ty ĐSVN nghiên cứu, phối hợp thực hiện việc kết nối tín hiệu ĐB-ĐS tại các vị trí giao cắt thuộc phạm vi quản lý.

- Tổng công ty ĐSVN:

+ Ban hành 04 văn bản3 chỉ đạo các đơn vị trực thuộc chủ động phối hợp với các địa phương đảm bảo trật tự HLATGT và xử lý dứt điểm LĐTM theo kế hoạch, lộ trình thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg.

+ Ban hành và áp dụng 05 quy trình4 quản lý ATGTĐS.

+ Phối hợp chặt chẽ với UBND các cấp, Ban ATGT các địa phương có đường sắt đi qua thực hiện các biện pháp: giảm, thu hẹp, xóa bỏ LĐTM nguy hiểm; tổ chức cảnh giới ATGT; tập huấn nghiệp vụ cho người của địa phương cử ra làm nhiệm vụ cảnh giới, cung cấp trang thiết bị, thông tin giờ tàu cho 255 vị trí cảnh giới theo quy định tại Thông tư 28/2018/TT-BGTVT; cắm biển cảnh báo “chú ý tàu hỏa”, lắp đặt đèn cảnh báo tại một số LĐTM nguy hiểm; làm gồ, gờ giảm tốc; tạo êm thuận lối đi; rà soát điểm đen, điểm tiềm ẩn và thực hiện các biện pháp khắc phục đảm bảo an toàn cho người dân. Không để phát sinh LĐTM trên các tuyến đường sắt.

2. Kết quả thực hiện giảm, thu hẹp, xóa bỏ lối đi tự mở trên các tuyến đường sắt

Hiện nay, tổng số điểm giao cắt hiện có là 5.116 vị trí giao cắt cùng mức giữa đường bộ và đường sắt, trong đó:

- Về đường ngang: 1.510 vị trí, chiếm tỷ lệ 29,5% tổng số giao cắt (ĐN có người gác 660; ĐN phòng vệ CBTĐ: 09; ĐN phòng vệ CBTĐ có lắp đặt CCTĐ 704; ĐN phòng vệ biển báo: 137);

+ Kết nối tín hiệu đường bộ - đường sắt: 39 vị trí.

+ Cục Đường bộ Việt Nam và Sở GTVT các địa phương đã sửa chữa, bổ sung lắp đặt biển báo hiệu đường bộ tại các đường ngang: 1336/1438 biển W210; 1602/1776 biển W211; 524/1562 biển W243 a,b,c.

+ Xây dựng gồ, gờ giảm tốc tại các điểm giao cắt ĐB-ĐS: 746/1543 vị trí.

- Về lối đi tự mở (LĐTM): 3.606 vị trí, chiếm tỷ lệ 70,5% tổng số giao cắt

+ Giảm, xóa bỏ 418 vị trí LĐTM so với thời điểm ban hành Quyết định số 358/QĐ-TTg ngày 10/3/2020 (đạt 10,3%).

+ Rào thu hẹp LĐTM: 1.451/1.890 vị trí cần thu hẹp.

+ Cắm biển cảnh báo “CHÚ Ý TÀU HỎA”: 2.959/3.606 vị trí.

+ Tổ chức cảnh giới ATGT tại các vị trí nguy hiểm: 376/601 vị trí.

+ Lắp đặt điện thoại báo giờ tàu, cung cấp trang bị cờ, đèn, còi cho các điểm cảnh giới của địa phương: 108 điểm chốt gác cảnh giới.

+ Cắm biển hạn chế phương tiện cơ giới tại các LĐTM công cộng có chiều rộng ≥ 3m là: tại 187/753 vị trí.

+ Đã thực hiện lập hồ sơ chi tiết các LĐTM, bàn giao cho các địa phương cùng quản lý và chịu trách nhiệm đảm bảo ATGT theo quy định. Rà soát các vị trí điểm đen, điểm tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT cao, đề xuất cấp thẩm quyền nâng cấp, cải tạo hoặc đề nghị địa phương cảnh giới ATGT.

3. Về xây dựng đường gom, hàng rào ngăn cách ĐB-ĐS, đường ngang, hầm chui, cầu vượt

- Xây dựng đường gom, hàng rào ngăn cách đường bộ, đường sắt: 7,737 km / 650,221 km (đạt 1,19%).

- Xây dựng đường ngang: 04 ĐN / 297 ĐN (đạt 1,35%).

- Xây dựng hầm chui: 01 hầm / 149 hầm (đạt 0,67%).

- Xây dựng cầu vượt đường sắt (tại Km 76+970 tuyến Kép-Hạ Long-Cái Lân, thuộc trách nhiệm của Tập đoàn công nghiệp than - Khoáng sản VN): chưa thực hiện.

(Chi tiết tại phụ lục số 02 kèm theo báo cáo này)

* Đánh giá kết quả thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg

- Ưu điểm: Công tác giảm, thu hẹp, xóa bỏ LĐTM trên các tuyến đường sắt đã được chính quyền các địa phương và các chủ thể liên quan tập trung triển khai mạnh mẽ, bằng các giải pháp cụ thể. Đa số các LĐTM nguy hiểm đã được áp dụng các biện pháp trước mắt để đảm bảo ATGTĐS (như: cắm biển cảnh báo “chú ý tàu hỏa”, thu hẹp bề rộng lối đi, tổ chức cảnh giới ATGT,..), sau hơn 2 năm đã rào đóng, xóa bỏ 418 vị trí LĐTM nguy hiểm trên các tuyến đường sắt Góp phần đảm bảo an toàn, thuận lợi cho người dân khi tham gia giao thông.

+ Một số địa phương đã chủ động đầu tư kinh phí rào đóng xóa bỏ các LĐTM nguy hiểm, duy trì cảnh giới ATGT, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho các Dự án xây dựng hệ thống đường gom, hàng rào cách ly dọc đường sắt giúp việc đi lại của nhân dân được thuận lợi, an toàn, cụ thể: (1) Thành phố Hà Nội xây dựng 925 mét hàng rào đường gom, đã giảm, xóa bỏ được 09 LĐTM nguy hiểm trên địa bàn; (2) 12 tỉnh/tp đã chủ trì rào đóng, xóa bỏ LĐTM nguy hiểm trên địa bàn5; (3) 24 tỉnh/tp đã tiếp tục đầu tư kinh phí, duy trì cảnh giới ATGT tại các LĐTM nguy hiểm6.

+ Hiện tại các địa phương đang triển khai các bước lập phương án, kế hoạch tổng thể để xóa bỏ các vị trí LĐTM qua đường sắt hiện có trên địa bàn; thỏa thuận phương án với Bộ GTVT, trong đó tập trung vào việc thỏa thuận phương án xây dựng: đường gom-hàng rào, đường ngang, hầm chui theo quy định của Luật Đường sắt và các văn bản QPPL hướng dẫn thi hành.

+ Quá trình thi công Dự án cải tạo, nâng cấp các công trình thiết yếu trên tuyến đường sắt Bắc - Nam sử dụng nguồn vốn trung hạn 2016 - 2022 đã hỗ trợ tích cực trong việc xóa bỏ các LĐTM nguy hiểm đồng thời giải tỏa, ngăn chặn vi phạm trật tự HLATGT đường sắt.

- Tồn tại: Mặc dù, Cục ĐSVN đã có nhiều văn bản đôn đốc (như báo cáo tại điểm 1.1 báo cáo này). Tuy nhiên, một số địa phương chưa thực hiện, hoặc chậm thực hiện tổ chức lập, phê duyệt kế hoạch, lộ trình tổng thể để xóa bỏ LĐTM, còn lại 05 tỉnh/thành phố và 01 doanh nghiệp (TKV) chưa ban hành kế hoạch, lộ trình thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg 7. Điều này đang là cản trở, khó khăn trong việc cập nhật thông tin của Cục và tiến độ triển khai thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg .

+ Tình hình vi phạm đất dành cho đường sắt còn tồn tại phức tạp (chủ yếu do lịch sử để lại): vi phạm kết cấu hạ tầng đường sắt chưa được tỏa là 11.526 vị trí; vi phạm phạm vi bảo vệ công trình thông tin tín hiệu đường sắt là 5.809 vị trí.

3. Tình hình TNGT đường sắt:

TNGT đường sắt hằng năm đều giảm cả 3 tiêu chí (số vụ, số người chết, số người bị thương), tuy nhiên tại 02 địa điểm xảy ra tai nạn: (1) tại các vị trí LĐTM chiếm tỷ lệ cao (từ 37% đến 48%); (2) tại các vị trí dọc 2 bên đường sắt (vi phạm phạm vi công trình ĐS, vi phạm khổ giới hạn ĐM-TX...) chiếm tỷ lệ cao (từ 35% đến 56%). Tại các đường ngang chiếm tỷ lệ thấp (từ 7% đến 21%).

II. KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT

1. Đối với Bộ GTVT, Ủy ban ATGT Quốc gia:

- Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, các Bộ ngành ưu tiên bố trí vốn các năm tiếp theo để các địa phương triển khai thực hiện các hạng mục công việc theo kế hoạch, lộ trình đã được phê duyệt tại Quyết định 358/QĐ-TTg và Quyết định số 1149/QĐ-BGTVT.

Ưu tiên kinh phí để thực hiện: công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về bảo đảm TTATGT đường sắt, xây dựng hàng rào, đường gom để xóa bỏ LĐTM trên địa bàn khu vực đông dân cư thuộc khu đoạn có tốc độ, mật độ chạy tàu cao, các vị trí nguy hiểm đối với ATGTĐS và cắm mốc lộ giới đường sắt để ngăn chặn các vi phạm đất dành cho đường sắt đang có diễn biến phức tạp, đặc biệt tại các khu vực đô thị.

2. Đối với UBND các tỉnh/thành phố có đường sắt đi qua:

- Chỉ đạo, đôn đốc cơ quan chủ trì là đầu mối theo phân cấp của UBND tỉnh/tp xây dựng kế hoạch, lộ trình tổng thể theo Quyết định số 358/QĐ-TTg, Quyết định số 1149/QĐ-BGTVT và Kế hoạch, lộ trình cụ thể của UBND tỉnh/tp; khẩn trương lập hồ sơ trình cấp thẩm quyền phê duyệt, bố trí nguồn vốn để triển khai thực hiện kế hoạch, lộ trình của Đề án đã dược Chính phủ phê duyệt; duy trì thực hiện các biện pháp đảm bảo ATGT đường sắt, chế độ báo cáo theo quy định tại Quyết định số 358/QĐ-TTg ngày 10/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ.

- Ưu tiên kinh phí đầu tư để thực hiện các công việc thuộc trách nhiệm của địa phương (xây dựng hàng rào, đường gom, công trình phụ trợ khác) để xóa bỏ LĐTM nguy hiểm hiện có trên địa bàn, đồng thời giải tỏa các công trình vi phạm HLATGT đường sắt trên địa bàn theo Quyết định số 358/QĐ-TTg và Kế hoạch của UBND tỉnh về việc triển khai, thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg.

3. Đối với Cục Đường bộ Việt Nam

Chỉ đạo Khu Quản lý đường bộ khu vực tiến hành rà soát, bổ sung đầy đủ các biển báo hiệu, vạch dừng, gờ, gồ giảm tốc còn thiếu tại các điểm giao cắt giữa đường bộ và đường sắt trong phạm vi quản lý; chủ trì nghiên cứu, phối hợp với Tổng công ty ĐSVN và đơn vị liên quan trong việc kết nối tín hiệu đường bộ, đường sắt tại các đường ngang giao cắt quốc lộ thuộc phạm vi quản lý.

Trên đây là báo cáo kết quả triển khai thực hiện Quyết định số 358/QĐ-TTg, Cục ĐSVN báo cáo Quý cơ quan để tổng hợp và tiếp tục chỉ đạo, hỗ trợ đôn đốc các địa phương, doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ triển khai các hạng mục công việc theo Quyết định số 358/QĐ-TTg.

Trân trọng.

Gửi kèm theo báo cáo này gồm:

- Phụ lục số 1: tình hình xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện QĐ số 358/QĐ-TTg tại các địa phương.

- Phụ lục số 2: tổng hợp khối lượng thực hiện theo Quyết định số 358/QĐ-TTg.

PHỤ LỤC SỐ 1:

TÌNH HÌNH XÂY DỰNG KẾ HOẠCH, LỘ TRÌNH THỰC HIỆN QĐ SỐ 358/QĐ-TTG TẠI CÁC ĐỊA PHƯƠNG
 (Phụ lục kèm theo báo cáo số 2201/CĐSVN-PCTT ngày 17/10/2022)

- 29 địa phương đã xây dựng KH lộ trình theo quy định (Đ16, NĐ65/2018/NĐ-CP): Bình Định, Tp HCM, Thanh Hóa, Thái Nguyên, Quảng Trị, Quảng Nam, Quảng Bình, Phú Yên, Phú Thọ, Ninh Bình, Nam Định, Lào Cai, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng, Hà Tĩnh, Hà Nội, Hà Nam, Đồng Nai, Bắc Giang, Khánh Hòa, Yên Bái, Ninh Thuận, Vĩnh Phúc, Thừa Thiên Huế, Quảng Ninh, Quảng Ngãi, Bình Thuận, Nghệ An.

- 05 địa phương và 01 doanh nghiệp chưa ban hành KH lộ trình xóa bỏ LĐTM: Bình Dương, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Lâm Đồng, Đà Nẵng và Tập đoàn than khoáng sản Việt Nam.

PHỤ LỤC SỐ 02:

TỔNG HỢP KHỐI LƯỢNG THỰC HIỆN THEO QUYẾT ĐỊNH SỐ 358/QĐ-TTG.
(Phụ lục kèm theo báo cáo số 2201/CĐSVN-PCTT ngày 17/10/2022)

(Nguồn Tổng công ty ĐSVN)