TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 9946-1:2013

ISO/TR 8550-1:2007

HƯỚNG DẪN LỰA CHỌN VÀ SỬ DỤNG - HỆ THỐNG LẤY MẪU CHẤP NHẬN ĐỂ KIỂM TRA CÁC CÁ THỂ ĐƠN CHIẾC TRONG LÔ - PHẦN 1: LẤY MẪU CHẤP NHẬN

Guidance on the selection and usage of acceptance sampling systems for inspection of discrete items in lots - Part 1: Acceptance sampling

Lời nói đầu

TCVN 9946-1:2013 hoàn toàn tương đương với ISO/TR 8550-1:2007;

TCVN 9946-1:2013 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC 69 Ứng dụng các phương pháp thống kê biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

Bộ tiêu chuẩn TCVN 9946, chấp nhận bộ tiêu chuẩn ISO/TR 8550, gồm các tiêu chuẩn dưới đây có tên chung “Hướng dẫn lựa chọn và sử dụng hệ thống lấy mẫu chấp nhận để kiểm tra các cá thể đơn chiếc trong lô”:

- TCVN 9946-1:2013 (ISO/TR 8550-1:2007), Phần 1: Lấy mẫu chấp nhận;

- TCVN 9946-2:2013 (ISO/TR 8550-2:2007), Phần 2: Lấy mẫu định tính;

- TCVN 9946-3:2013 (ISO/TR 8550-3:2007), Phần 3: Lấy mẫu định lượng.

Lời giới thiệu

Tiêu chuẩn này đưa ra hướng dẫn lựa chọn chương trình lấy mẫu chấp nhận thích hợp để kiểm tra các cá thể đơn chiếc trong lô giao nộp trong số các chương trình mô tả trong các tiêu chuẩn quốc gia và tiêu chuẩn quốc tế.

Có nhiều tình huống mà sản phẩm (vật liệu, bộ phận, linh kiện, cụm lắp ráp và hệ thống) được chuyển từ tổ chức này đến tổ chức khác trong đó các tổ chức có thể là các công ty hoặc bộ phận khác nhau trong một công ty hoặc thậm chí là các xưởng khác nhau trong một nhà máy. Trong những tình huống này cả nhà cung cấp và khách hàng có thể sử dụng các quy trình lấy mẫu chấp nhận đáp ứng yêu cầu là sản phẩm có chất lượng chấp nhận. Nhà cung cấp sẽ mong muốn duy trì uy tín về chất lượng tốt và giảm khả năng yêu cầu bảo hành đồng thời không phát sinh các chi phí sản xuất và cung ứng không cần thiết. Mặt khác, khách hàng sẽ đòi hỏi bằng chứng thích đáng, ở mức chi phí tối thiểu, rằng sản phẩm mà họ tiếp nhận tuân thủ các quy định kỹ thuật. Nghĩa là, so với kiểm tra 100 %, các phương pháp lấy mẫu phù hợp sẽ thường mang lại lợi ích trong việc đạt được những mục đích này. Đôi khi phương án lấy mẫu chấp nhận là quy trình khả thi duy nhất, đặc biệt là trong trường hợp phép thử sự phù hợp là phép thử phá hủy.

Hiện có nhiều loại hệ thống, chương trình và phương án lấy mẫu cho mục đích này. Chúng được trình bày trong nhiều tiêu chuẩn, trong đó giải thích cách thức sử dụng chúng. Tuy nhiên, trong tình huống cụ thể, thường khó quyết định quy trình thích hợp nhất để sử dụng. Mục đích của tiêu chuẩn này là hỗ trợ việc đưa ra quyết định này.

Việc lựa chọn hệ thống, chương trình hay phương án lấy mẫu phụ thuộc vào nhiều điều kiện cũng như hoàn cảnh chiếm ưu thế. Trong bất kỳ tình huống cung cấp nào, điều thiết yếu trước tiên là nhà cung cấp và khách hàng thông hiểu và thống nhất về các yêu cầu cũng như cơ sở thông qua và chấp nhận sản phẩm, bao gồm cả các phương pháp lấy mẫu chấp nhận bất kỳ được sử dụng.

Các lô không chấp nhận được gây khó khăn cho cả nhà cung cấp lẫn khách hàng. Nhà cung cấp phát sinh thêm chi phí cho việc làm lại, thải loại, tăng chi phí kiểm tra, hủy hoại danh tiếng và có khả năng tổn thất doanh thu. Sự chậm trễ trong giao hàng và các chi phí tái kiểm tra là gánh nặng cho khách hàng. Vì những lý do này, thông thường, điều thiết yếu đối với nhà cung cấp là đưa ra những lô hàng có xác suất được chấp nhận rất cao, nghĩa là 95 % hoặc cao hơn. Nhà cung cấp phải đảm bảo rằng việc kiểm soát chất lượng của quá trình sản xuất hay giao hàng cung cấp những lô hàng có chất lượng đủ để đáp ứng mục tiêu này. Nguyên tắc cơ bản của một số chương trình kiểm tra lấy mẫu chấp nhận là đẩy mạnh việc sản xuất các lô hàng có chất lượng chấp nhận. Mục đích chính của các chương trình này là không phân biệt giữa những lô chấp nhận được và không chấp nhận được, nghĩa là phân loại, mà phải duy trì việc kiểm soát sản xuất để có được chất lượng trung bình quá trình là chấp nhận được. Mặc dù tất cả các phương án lấy mẫu chấp nhận đều có sự phân biệt ở mức độ nhất định, nhưng chất lượng trung bình quá trình (tính bằng phần