TIÊU CHUẨN QUỐC GIA

TCVN 10756:2016

ISO 13161:2011

CHẤT LƯỢNG NƯỚC - ĐO NỒNG ĐỘ HOẠT ĐỘ POLONI 210 TRONG NƯỚC BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHỔ ALPHA

Water quality - Measurement of polonium 210 activity concentration in water by alpha spectrometry

Lời nói đầu

TCVN 10756:2016 hoàn toàn tương đương với ISO 13161:2011.

TCVN 10756:2016 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC 147 Chất lượng nước biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

Lời giới thiệu

Hiện nay, có nhiều kỹ thuật khác nhau để đo nồng độ hoạt độ ²¹⁰Po trong nước: phương pháp phổ alpha, đếm nhấp nháy lỏng, đếm tỉ lệ alpha.

Tiêu chuẩn này đưa ra phương pháp đo nồng độ hoạt độ ²¹⁰Po trong nước tự nhiên bằng phương pháp phổ alpha.

Poloni 210 (²¹⁰Po) là một nhân phóng xạ tự nhiên phát tia alpha có thời gian bán rã bằng 138 ngày. Poloni xuất hiện trong dãy urani 238 (²³⁸U) tự nhiên (xem Hình 1). Poloni là một sản phẩm phân rã sống dài của radon 222 (²²²Rn) qua chì 210 (²¹⁰Pb) (xem Tài liệu tham khảo [5] đến [9]).

Biện pháp phòng ngừa được yêu cầu khi xử lý vật liệu phóng xạ ví dụ như các đồng vị poloni.

Khoảng nồng độ hoạt độ của ²¹⁰Po, ví dụ trong nước uống nói chung là rất thấp, thường nằm trong khoảng từ 1 mBq L^-1 đến 30 mBq L^-1.

Tiêu chuẩn này áp dụng cho tất cả các loại nước, kể cả nước biển và thường áp dụng để đo nồng độ hoạt độ ²¹⁰Po lớn hơn hoặc bằng 5 m Bq L^-1.

CHÚ THÍCH: ²⁰⁶Pb bền.

Hình 1 - Urani 238 và các sản phẩm phân rã của urani-238

CHẤT LƯỢNG NƯỚC - ĐO NỒNG ĐỘ HOẠT ĐỘ POLONI 210 TRONG NƯỚC BẰNG phương PHÁP PHỔ ALPHA

Water quality - Measurement of polonium 210 activity concentration in water by alpha spectrometry

CẢNH BÁO - Tiêu chuẩn này không đề cập tới mọi vấn đề an toàn liên quan đến người sử dụng. Trách nhiệm của người sử dụng là phải xác lập thực hành về an toàn, sức khỏe phù hợp với các quy định của quốc gia.

QUAN TRỌNG - Chỉ những nhân viên đã qua đào tạo thích hợp mới được phép tiến hành phép thử theo tiêu chuẩn này.

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định phương pháp đo nồng độ hoạt độ ²¹⁰Po bằng phương pháp phổ alpha trong tất cả các loại nước tự nhiên.

Giới hạn phát hiện của phương pháp này tùy thuộc vào thể tích mẫu, thời gian đếm, tốc độ đếm phông nền và hiệu suất phát hiện. Trong trường hợp nước uống, phân tích thường được tiến hành trên mẫu thô, không lọc hoặc xử lý sơ bộ khác.

Nếu phải loại bỏ hoặc phân tích chất lơ lửng, nên lọc với cỡ lỗ 0,45 µm. Phân tích phần không hòa tan đòi hỏi các bước làm khoáng hóa sẽ không được đề cập trong tiêu chuẩn này (xem NF M 60-790-4^[4]). Trong trường hợp này, tiến hành phép đo trên các pha thu được khác nhau. Hoạt độ cuối cùng là tổng của tất cả các nồng độ hoạt độ đo được.

2. Tài liệu viện dẫn

Các tài liệu viện dẫn sau rất cần thiết cho việc áp dụng tiêu chuẩn này. Đối với các tài liệu viện dẫn ghi năm công bố thì áp dụng phiên bản đ