TIÊU CHUẨN VIỆT NAM

TCVN 6450 : 1998

ISO/IEC GUIDE 2 : 1996

TIÊU CHUẨN HÓA VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG CÓ LIÊN QUAN - THUẬT NGỮ CHUNG VÀ ĐỊNH NGHĨA

Standardization and related activities - General vocabulary

Lời nói đầu

TCVN 6450 : 1998 hoàn toàn tương đương với ISO/IEC Guide 2 : 1996.

TCVN 6450 : 1998 do tiểu ban kỹ thuật tiêu chuẩn TCVN/SC 4 - 1997 Vấn đề chung của tiêu chuẩn hóa biên soạn, Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng đề nghị, Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường ban hành.

Chú thích - Bản in lần thứ nhất của Guide 2 do Ủy ban kinh tế Châu Âu của Liên hiệp quốc (UN/ECE) biên soạn với sự tư vấn của ISO và được ISO xuất bản năm 1976, trước hết nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công việc của Ủy ban đó trong việc xóa bỏ rào cản trong thương mại quốc tế do không có sự hài hòa tiêu chuẩn hoặc do việc áp dụng không thỏa đáng các tiêu chuẩn ở cấp quốc tế.

Bản in lần thứ hai, thứ ba và thứ tư của ISO Guide 2 được bổ sung các thuật ngữ mới và định nghĩa theo các nhóm tách biệt ít nhiều nằm ngoài khuôn khổ chung đã định trước. Năm 1981, Hội đồng ISO giao nhiệm vụ thay thế Guide 2 theo cấu trúc hệ thống cho nhóm công tác của Ban các nguyên tắc của tiêu chuẩn hóa của ISO (ISO/STACO) gồm các đại diện của IEC và UN/ECE và cộng tác với Ban đánh giá xác nhận sự phù hợp của ISO (ISO/CASCO) và Hội nghị quốc tế công nhận phòng thử nghiệm (ILAC).

Nguyên nhân chính của công việc này là yêu cầu từ UN/ECE về việc cấp bách thay thế toàn diện ISO Guide 2 có tính đến hàng loạt vấn đề cụ thể nảy sinh tại các Hội nghị các quan chức chính phủ chịu trách nhiệm về chính sách tiêu chuẩn hóa của UN/ECE, cũng như các thuật ngữ do Nhóm công tác về xây dựng của UN/ECE soạn thảo. Hơn nữa ISO cũng xuất bản ngày càng nhiều các hướng dẫn về chính sách và thủ tục trong lĩnh vực tiêu chuẩn hóa, một số phối hợp cùng IEC. Nhằm tránh mâu thuẫn về thuật ngữ, cần phải thiết lập sự thông hiểu các khái niệm cơ bản và cung cấp những thuật ngữ và định nghĩa rõ ràng. Kết quả của công việc trên là Bản in lần thứ năm năm 1986, là xuất bản phẩm chung đầu tiên của ISO và IEC.

Bản in lần thứ sáu (năm 1991) bao gồm các sửa đổi liên quan đến các vấn đề cụ thể do các thành viên ISO và IEC đưa ra, cũng như các yêu cầu của Hiệp định chung về thuế quan và thương mại (GATT), của UN/ECE và các đề nghị của ISO/CASCO.

Bản in lần thứ bảy (năm 1996) giữ nguyên cấu trúc của những bản in trước và phân nhóm những khái niệm có liên quan vào những tiêu đề chung. Vì vậy các điều từ 1 đến 11 liên quan đến tiêu chuẩn hóa, đi từ chung nhất đến các nội dung/ khía cạnh cụ thể hơn. Tương tự, các định nghĩa và thuật ngữ nêu trong các điều mới thay thế từ 12 đến 17 bao gồm các khái niệm về đánh giá xác nhận sự phù hợp. Các điều cuối này được sửa đổi theo các kiến nghị của ISO/CASCO nhằm phản ánh sự phát triển gần đây trong hoạt động đánh giá xác nhận sự phù hợp, và đã được các cơ quan quốc gia của ISO và IEC chấp thuận năm 1994. Chúng không nhằm mục đích cung cấp một sự phân loại đầy đủ, toàn diện, nhưng cụ thể là, bao gồm các khái niệm có liên quan đến trình tự điển hình như sau:

a) xác định các đặc tính của sản phẩm, quá trình hoặc dịch vụ (điều 13);

b) so sánh các đặc tính với các yêu cầu đã định, nghĩa là đánh giá sự phù hợp (điều 14);

c) đảm bảo sự phù hợp, thí dụ bằng công bố của người cung ứng hoặc bằng chứng nhận (điều 15).

Lời giới thiệu

Các nguyên tắc chung về thuật ngữ học để hướng dẫn xây dựng tiêu chuẩn này có từ năm 1986 do Ban kỹ thuật ISO/TC 37, Thuật ngữ học (nguyên tắc và phối hợp) biên soạn. Các thuật ngữ biểu thị các khái niệm cụ thể hơn nhìn chung có thể được hình thành bằng cách kết hợp các thuật ngữ biểu thị các khái niệm chung hơn. Các thuật ngữ chung, vì vậy giống như là các "viên gạch blốc xây dựng" và việc lựa chọn các thuật ngữ và việc soạn thảo các định nghĩa đã dựa trên cách tiếp cận này. Theo cách này, các thuật ngữ bổ sung có thể được hình thành dễ dàng. Ví dụ, thuật ngữ tiêu chuẩn an toàn có thể được định nghĩa là tiêu chuẩn