TIÊU CHUẨN VIỆT NAM

TCVN 5973 : 1995

ISO 9359 : 1989

CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ - PHƯƠNG PHÁP LẤY MẪU PHÂN TẦNG ĐỂ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ XUNG QUANH
Air quality - Stratifed sampling method for assessment of ambient air quality

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này quy định phương pháp đánh giá một số khía cạnh của chất lượng không khi xung quanh biểu diễn theo phân vị bách phân và giá trị trung bình bằng cách sử dụng nguyên tắc lấy mẫu phân tầng.

Đấy là theo cách đánh giá phân vị bách phân và các giá trị trung bình phân bố tần số các phép đo đặc trưng chất lượng không khí xung quanh. Tuy nhiên việc áp dụng để đánh giá phương pháp bị hạn chế ở những trường hợp mà những giả thiết nhất định về sự phân bố tần số của đặc trưng chất lượng không khí xung quanh có thể thực hiện đựợc bằng sử dụng những điều hiểu biết trước hoặc khi có sẵn các phép đo độc lập đủ số lớn vễ mặt thống kê xem ISO 2854 và ISO 2602) .

Các kết quả thu được trong suốt thời gian đo giám sát có thể được dùng để đánh giá chất lượng không khí (về độ dài thời gian xem ISO 7168). Bằng cách dùng thông tin về những sự kiện xẩy ra trong thời gian dài tại các tầng khác nhau, có thể đánh giá cho một khoảng thời gian dài hơn trên cùng một cơ sở dữ liệu.

Do vậy, mặc dù điều kiện khí tượng có ảnh hưởng sâu sắc đến nồng độ và sự phân bố các chất ô nhiễm không khí, cách lấy mẫu phân tầng sẽ cho những kết quả độc lập với những điễu kiện khí tượng trong khoảng thời gian đo đạc và vẫn cho phép tính toán cho thời gian dài hơn.

2. Tiêu chuẩn trích dẫn

Những điều khoản trong các tiêu chuẩn sau được sử dụng cùng với tiêu chuẩn TCVN 5973: 1995 này:

- ISO 2602: 1980. Trình bày thống kê các kết qua thí nghiệm - Ước lượng giá trị trung bình - Khoảng tin cậy.

- ISO 2854: 1976. Trình bày thống kê các dữ liệu - Những kĩ thuật ước lượng và thí nghiệm liên quan đến giá trị trung bình và phương sai.

- TCVN 3691: 81 (ISO 3534: 1997) Thống kê - Thuật ngữ và kí hiệu.

- ISO 7168: 1985. Chất lượng không khí - Thể hiện dữ hệu chất lượng không khí xung quanh dưới dạng chữ và số

3. Định nghĩa

Tiêu chuẩn này áp dụng những định nghĩa sau đây:

3.1. Phân vị bách hơn: Là giá trị Xp tách dãy tập hợp cửa một thông số thành 2 nhóm ở mức phần trăm P.

3.2. Phân vị. Là giá trị Xp tách dãy tập hợp của một thông số thành 2 nhóm ở mức phân số f = p/100, ở đây p là phần trăm đã cho.

3.3. Lấy mẫu phân tầng. Một tập hợp có thề được chia ra những tập hợp nhỏ khác nhau (được gọi là tầng (lớp)), việc lấy mẫu được tiến hành bằng cách sao cho từ các tầng khác nhau các tỉ lệ xác định của mẫu sẽ được lấy ra. (ISO 3534).

3.4. Tầng(lớp). Tập hợp nhỏ của một tập hợp đặc trưng bởi những đặc điểm nhất định

4. Kí hiệu.

     Kí hiệu                            ý nghĩa

     f                                    Phân giá trị f_i

     f_t®                                 Giới hạn tin cậy trên của f

     r-                                    Giới han tin cấy dưới của f.

     f_i                                    Phân các giá trị đo ở tầng thứ i nằm dưới (hoặc trên) một giá trị đã cho

     k                                    Số tầng

     n                                    Tổng số phép đo

     n_i                                   Số phép đo trong tầng thứ i

     m_i                                  Số phép đo ở tầng thứ i có giá trị dưới một giá trị đã cho

     p_i                                   Phần trăm giá trị đo ở tầng thứ i nằm dưới (hoặc trên) một giá trị