Phần 1 Đề án 7522/ĐA-UBND năm 2024 sắp xếp các huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên thành một huyện thuộc tỉnh Lâm Đồng

Phần I

CĂN CỨ CHÍNH TRỊ, PHÁP LÝ VÀ SỰ CẦN THIẾT SẮP XẾP CÁC HUYỆN ĐẠ HUOAI, ĐẠ TẺH, CÁT TIÊN ĐỂ THÀNH LẬP HUYỆN ĐẠ HUOAI THUỘC TỈNH LÂM ĐỒNG

I. CĂN CỨ CHÍNH TRỊ, PHÁP LÝ

1. Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả;

2. Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ Chính trị về việc sắp xếp các ĐVHC cấp huyện và cấp xã; Kết luận số 48-KL/TW ngày 30/01/2023 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030;

3. Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19/6/2015; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 22/11/2019;

4. Nghị quyết số 56/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

5. Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị; Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25 tháng 5 năm 2016;

6. Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính; Nghị quyết số 27/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25 tháng 5 năm 2016;

7. Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030;

8. Nghị quyết số 117/NQ-CP ngày 30/7/2023 của Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025;

9. Quyết định số 1727/QĐ-TTg ngày 29/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tỉnh Lâm Đồng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050;

10. Nghị quyết số 26-NQ/TU ngày 10/7/2023 của Tỉnh ủy Lâm Đồng về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng;

11. Nghị quyết số 29-NQ/TU ngày 24/5/2024 của Tỉnh ủy về điều chỉnh mục tiêu tại Nghị quyết số 26-NQ/TU ngày 10/7/2023 của Tỉnh ủy về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030 trên địa bàn tỉnh;

12. Chỉ thị số 29-CT/TU ngày 05/10/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo triển khai thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TU ngày 10/7/2023 của Tỉnh ủy về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng;

13. Kế hoạch số 8358/KH-UBND ngày 25/9/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng;

14. Văn bản số 809-KL/TU ngày 20/02/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thông báo Kết luận Hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy lần thứ 56 về Phương án tổng thể sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng;

15. Văn bản số 7431/BNV-CQĐP ngày 16/12/2023 của Bộ Nội vụ về ý kiến đối với Phương án tổng thể sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 của tỉnh Lâm Đồng và ý kiến của 08 Bộ, ngành Trung ương có liên quan;

16. Phương án số 4629/PA-UBND ngày 10/6/2024 của UBND tỉnh về Phương án tổng thể sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

II. SỰ CẦN THIẾT SẮP XẾP CÁC HUYỆN ĐẠ HUOAI, ĐẠ TẺH, CÁT TIÊN ĐỂ THÀNH LẬP HUYỆN ĐẠ HUOAI MỚI THUỘC TỈNH LÂM ĐỒNG

Tỉnh Lâm Đồng thuộc khu vực Nam Tây Nguyên, phía Nam và Đông Nam giáp tỉnh Bình Thuận, phía Đông giáp tỉnh Khánh Hòa - tỉnh Ninh Thuận, phía Bắc giáp tỉnh Đắk Lắk - tỉnh Đắk Nông và phía Tây Nam giáp tỉnh Đồng Nai - tỉnh Bình Phước. Lâm Đồng nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam - là khu vực năng động có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, đây là bước đệm để Lâm Đồng phát triển thế mạnh, khơi dậy tiềm năng mà không phải địa phương nào cũng có được.

Quá trình xây dựng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh theo từng giai đoạn lịch sử của đất nước để đáp ứng công tác chỉ đạo, điều hành của chính quyền các cấp, các đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã nhiều lần được điều chỉnh và có nhiều thay đổi do quá trình sáp nhập, chia, tách, thành lập mới ĐVHC.

Lâm Đồng có diện tích tự nhiên 9.781,20 Km² và dân số 1.543.239 người, với 12 ĐVHC cấp huyện, gồm 02 thành phố là Đà Lạt và Bảo Lộc và 10 huyện: Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà, Đam Rông, Di Linh, Bảo Lâm, Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên; trong đó thành phố Đà Lạt là trung tâm hành chính kinh tế của tỉnh.

Căn cứ số liệu thống kê về quy mô diện tích tự nhiên, dân số của các đơn vị hành chính tính đến 31/12/2022, đối chiếu quy định tại Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của ĐVHC và phân loại ĐVHC đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 27/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 và Kết luận số 48-KL/TW ngày 30/01/2023 của Bộ Chính trị về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030. Tỉnh Lâm Đồng có 02 ĐVHC cấp huyện (Đạ Huoai và Cát Tiên) thuộc diện sắp xếp giai đoạn 2023 - 2025 do có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định; giai đoạn 2026 - 2030, có 01 ĐVHC huyện Đạ Tẻh thuộc diện phải sắp xếp do có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định, cụ thể:

- Huyện Đạ Huoai: Có diện tích tự nhiên là 495,04 Km², đạt tỷ lệ 58,24% và quy mô dân số là 44.087 người, đạt tỷ lệ 55,11% so với tiêu chuẩn quy định tại Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của ĐVHC và phân loại ĐVHC.

- Huyện Cát Tiên: Có diện tích tự nhiên là 426,71 Km², đạt tỷ lệ 50,20% và quy mô dân số là 44.783 người, đạt tỷ lệ 55,98% so với tiêu chuẩn quy định tại Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của ĐVHC và phân loại ĐVHC.

- Huyện Đạ Tẻh: Có diện tích tự nhiên là 526,73 Km², đạt tỷ lệ 61,97% và quy mô dân số là 57.194 người đạt tỷ lệ 71,49% so với tiêu chuẩn quy định tại Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của ĐVHC và phân loại ĐVHC.

Huyện Đạ Tẻh nằm ở giữa 02 huyện Đạ Huoai và Cát Tiên (huyện Đạ Tẻh, huyện Cát Tiên được thành lập trên cơ sở tách ra từ huyện Đạ Huoai theo Quyết định số 68-HĐBT ngày 06/6/1986 của Hội đồng Bộ trưởng nay là Chính phủ).

Trên cơ sở đánh giá thực trạng các ĐVHC cấp huyện thuộc diện phải sắp xếp giai đoạn 2023-2025; khảo sát vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, cộng đồng dân cư, yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế - xã hội; nghiên cứu, cân nhắc kỹ các yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán và căn cứ Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030; Quy hoạch tỉnh Lâm Đồng thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1727/QĐ-TTg ngày 29/12/2023 quy định: “Dự kiến sắp xếp 03 huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên thành 01 huyện” tỉnh Lâm Đồng đề xuất nhập các huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên để thành lập huyện Đạ Huoai thuộc tỉnh Lâm Đồng.

Việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của tỉnh Lâm Đồng nói chung, việc sáp nhập các huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên để thành lập huyện Đạ Huoai nói riêng nhằm thực hiện đúng chủ trương của Trung ương, của Tỉnh; đảm bảo phù hợp với các yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, phong tục tập quán, vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên giữa các ĐVHC có liên quan; đảm bảo tuân thủ Hiến pháp, thẩm quyền, trình tự, thủ tục đúng theo quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương, các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Kế hoạch của Chính phủ; phù hợp với các định hướng quy hoạch đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt. ĐVHC cấp huyện hình thành sau khi sắp xếp đảm bảo tiêu chuẩn của ĐVHC theo quy định tại Điều 4 Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15.

Việc sáp nhập các huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên để thành lập huyện Đạ Huoai là hết sức cần thiết, đảm bảo tính tiếp nối việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giữa giai đoạn 2023-2025 và giai đoạn 2026-2030, phù hợp với tinh thần chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Thông báo số 2646/TB-TTKQH ngày 19/7/2023, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của hai địa phương, nhằm cụ thể hóa các chủ trương của Trung ương về việc sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã, cụ thể:

- Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

- Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 24/12/2018 của Bộ chính trị đề ra mục tiêu: Sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã nhằm tổ chức hợp lý ĐVHC các cấp phù hợp với thực tiễn và xu thế phát triển của đất nước; bảo đảm hoàn thiện thể chế về ĐVHC, bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; góp phần phát huy mọi nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân; bảo đảm quốc phòng, an ninh; giữ vững an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội. Phấn đấu đến năm 2030 các ĐVHC cấp huyện, cấp xã được sắp xếp cơ bản phù hợp chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; đáp ứng yêu cầu xây dựng nước ta trở thành một nước công nghiệp hiện đại, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Trong đó, giai đoạn từ năm 2022-2030, trên cơ sở tổng kết việc thực hiện giai đoạn 2019-2021, xác định lộ trình thực hiện để đến năm 2030 cơ bản hoàn thành việc sắp xếp các ĐVHC cấp huyện, cấp xã phù hợp với quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính.

- Kết luận số 48-KL/TW ngày 30/01/2023 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2030 đề ra nhiệm vụ, giải pháp: Việc sắp xếp phải phù hợp với quy hoạch tỉnh, quy hoạch nông thôn, quy hoạch đô thị; khuyến khích các địa phương chủ động đề xuất sắp xếp ĐVHC tinh gọn, phù hợp với thực tiễn địa phương.

Bên cạnh đó, việc sắp xếp các huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên để thành lập huyện Đạ Huoai tạo điều kiện tập trung được các nguồn lực về đất đai, dân số, mở rộng không gian để quy hoạch, tập trung mở rộng sản xuất, phát huy hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh để phát triển kinh tế, xã hội. Việc đầu tư cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi được tập trung hơn, tránh việc đầu tư xây dựng dàn trải. Đồng thời góp phần tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương, tinh giản biên chế, tiết kiệm chi ngân sách, góp phần cải cách chính sách tiền lương.