CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TIẾP TỤC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC, CHẾ BIẾN, SỬ DỤNG KHOÁNG SẢN

Thời gian qua, công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Hà Giang đã có nhiều cố gắng đưa vào nền nếp, phân định trách nhiệm cụ thể giữa các ngành, các cấp tạo điều kiện thuận lợi từng bước phát triển ngành công nghiệp khai khoáng, bảo vệ tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường, môi sinh, an toàn lao động, bảo vệ an ninh quốc gia, di tích lịch sử, văn hóa, cảnh quan và từng bước tăng cường thiết lập trật tự khai thác, chế biến và sử dụng tài nguyên khoáng sản hợp lý, hiệu quả. Các dự án khai thác, chế biến khoáng sản đi vào hoạt động đã có những đóng góp nhất định cho sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giải quyết được nhiều việc làm và thay đổi cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng nâng cao dần tỷ trọng sản xuất công nghiệp và thương mại, dịch vụ.

Tuy nhiên trong công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản và thực tế hiện nay việc khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên khoáng sản vẫn còn nhiều tồn tại, bất cập. Một số tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản chưa thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật như chưa có thiết kế khai thác mỏ; chưa ký hợp đồng thuê đất, ký quỹ phục hồi môi trường; không bổ nhiệm hoặc bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ không đúng quy định; không báo cáo định kỳ theo quy định về tình hình hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản; tình trạng mất an toàn lao động, gây ô nhiễm môi trường, sử dụng phương tiện vận tải với tải trọng lớn làm hệ thống giao thông hư hỏng nặng do hoạt động khai thác khoáng sản chưa được khắc phục; công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm chưa được thực hiện thường xuyên, kém hiệu quả; lợi ích của địa phương nơi có khai thác khoáng sản chưa được quan tâm đúng mức. Bên cạnh đó tình trạng khai thác khoáng sản trái phép với nhiều hình thức, mức độ khác nhau vẫn còn tái diễn và diễn ra hết sức phức tạp…

Để tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động khoáng sản, góp phần đưa công tác này đi vào nền nếp, tuân thủ đúng theo quy định của pháp luật, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Chỉ thị:

1. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

a) Chỉ đạo các cơ quan chức năng, Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật về khoáng sản trong nhân dân; đồng thời phải có biện pháp hữu hiệu bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa được khai thác; thường xuyên kiểm tra, ngăn chặn và xử lý triệt để ngay từ đầu tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của các tổ chức và cá nhân được cấp phép hoạt động khoáng sản tại địa phương nhằm bảo đảm môi trường, an ninh trật tự xã hội, bảo vệ tài nguyên khoáng sản, tính mạng tài sản và sức khỏe của nhân dân trong khu vực khai thác.

b) Giao Chủ tịch Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn xây dựng phương án tổng thể về bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, thường xuyên tổ chức kiểm tra, kịp thời phát hiện và ngăn chặn việc khai thác, mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép diễn ra trên địa bàn mình quản lý; khi phát hiện việc hoạt động khoáng sản trái phép phải báo cáo ngay cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố để có biện pháp tổ chức lực lượng ngăn chặn và xử lý kịp thời, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Trường hợp không ngăn chặn, không xử lý mà bị phát hiện hoặc để xảy ra nhiều lần, thường xuyên trên cùng một địa bàn, gây bức xúc trong nhân dân, yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã phường, thị trấn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, thành phố phải kiểm điểm làm rõ và chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh.

c) Phối hợp cùng các ngành chức năng tăng cường công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản; tổ chức kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc chấp hành các quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân được cấp phép hoạt động khoáng sản trên địa bàn. Trường hợp vượt quá thẩm quyền phải báo cáo kịp thời và đề xuất với Ủy ban nhân dân tỉnh để có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.

2. Sở Tài nguyên và Môi trường

a) Tham mưu giúp Ủy ban nhân dân tỉnh quản lý hoạt động khoáng sản theo đúng quy hoạch được duyệt; cấp giấy phép thăm dò, khai thác khoáng sản theo đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền theo quy định của pháp luật về khoáng sản và các quy định có liên quan; yêu cầu các doanh nghiệp đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản mà chưa có dự án chế biến sâu hoặc không có điều kiện chế biến sâu phải tập trung nguyên liệu để bán cho các nhà máy trên địa bàn tỉnh để chế biến, nhằm phát huy giá trị, hiệu quả của tài nguyên khoáng sản, nghiêm cấm việc xuất khẩu khoáng sản thô không đúng quy định của pháp luật.

b) Hướng dẫn Ủy ban nhân dân cấp huyện, thành phố, các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trong việc thẩm định, lập dự án ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường trong khai thác, chế biến khoáng sản theo quy định tại Quyết định số 71/2008/QĐ-TTg ngày 29 tháng 5 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ về ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường đối với hoạt động khai thác khoáng sản và các quy định khác có kiên quan.

Các dự án khai thác, chế biến khoáng sản chưa lập, thẩm định, phê duyệt Dự án cải tạo phục hồi môi trường, chưa ký quỹ môi trường, phục hồi môi trường phải hoàn thành xong trước ngày 30 tháng 6 năm 2011.

c) Hướng dẫn các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật, bảo vệ trật tự an toàn xã hội và an toàn lao động, nộp phí bảo vệ môi trường và bảo đảm cải tạo phục hồi môi trường sau khai thác, ký quỹ phục hồi môi trường theo quy định.

d) Chủ trì, phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và các sở, ngành có liên quan tổ chức đoàn kiểm tra, thanh tra liên ngành thực hiện định kỳ 02 lần/một năm hoặc đột xuất tại các mỏ đã được cấp giấy phép khai thác, xử lý nghiêm các doanh nghiệp khai thác, chế biến khoáng sản vi phạm các quy định về môi trường, đất đai, khoáng sản…; kiên quyết đình chỉ các hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển, kinh doanh, sản xuất khoáng sản trái phép, không đảm bảo các điều kiện theo quy định pháp luật; đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng, tái phạm kiến nghị cơ quan có thẩm quyền tước quyền sử dụng giấy phép, thu hồi giấy phép hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật.

đ) Nghiên cứu và đề xuất cơ chế, quy định, giải pháp bảo vệ tài nguyên khoáng sản theo hướng gắn trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp huyện, xã và quyền lợi của người dân địa phương nơi có nguồn tài nguyên khoáng sản.

3. Sở Công Thương

a) Chủ trì, phối hợp với các ngành chức năng thường xuyên tổ chức lực lượng thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn việc mua bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

b) Tăng cường hướng dẫn, đôn đốc và kiểm tra các doanh nghiệp trong việc chấp hành các quy định về an toàn lao động, nhất là các doanh nghiệp có sử dụng vật liệu nổ, thực hiện đầy đủ các quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

c) Phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ điều hành mỏ và công nhân kỹ thuật nổ mìn.

d) Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường trong công tác kiểm tra và kiên quyết đình chỉ các mỏ không thực hiện các quy định trong thiết kế mỏ về khai thác, chế biến và vận chuyển khoáng sản đã được phê duyệt.

4. Sở Xây dựng

a) Tiếp tục triển khai thực hiện Chỉ thị số 18/2008/CT-TTg ngày 06 tháng 6 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường quản lý, chấn chỉnh hoạt động khai thác các mỏ đá nhằm đảm bảo an toàn trong khai thác và Chỉ thị số 21/CT-UBND ngày 18 tháng 12 năm 2008 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Giang về việc tăng cường quản lý, chấn chỉnh hoạt động khai thác vật liệu xây dựng thông thường và quản lý sử dụng vật liệu nổ công nghiệp nhằm đảm bảo an toàn trong khai thác đá. Phối hợp với các ngành có liên quan xác định nhu cầu vật liệu xây dựng thông thường, nhất là nhu cầu cát, sỏi phục vụ tại địa phương để Sở Tài nguyên và Môi trường xây dựng kế hoạch khai thác khoáng sản hàng năm với sản lượng tương ứng.

b) Trong quá trình thẩm định các hồ sơ lập quy hoạch xây dựng khu dân cư tập trung, công trình cố định thuộc các khu vực có tài nguyên khoáng sản đã được điều tra, đánh giá hoặc được thăm dò, phê duyệt trữ lượng khoáng sản thì trong thành phần hồ sơ phải yêu cầu chủ đầu tư bổ sung văn bản của cơ quan có thẩm quyền về quản lý khoáng sản theo quy định của Luật Khoáng sản.

5. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

a) Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường trong việc thẩm định hồ sơ xin cấp phép hoạt động khoáng sản tại khu vực có liên quan đến hành lang an toàn của các công trình thủy lợi, công trình phòng chống lụt, bão, rừng phòng hộ, rừng đặc dụng trên địa bàn tỉnh và thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ rừng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.

b) Phối hợp với các cơ quan liên quan thanh tra, kiểm tra, đề xuất xử lý các vi phạm trong hoạt động khoáng sản liên quan đến hành lang an toàn của các công trình thủy lợi, công trình phòng, chống lụt, bão, rừng phòng hộ, rừng đặc dụng trên địa bàn tỉnh.

6. Sở Giao thông vận tải

Phối hợp với ngành Công an thường xuyên kiểm tra, xử lý các phương tiện vận chuyển khoáng sản vi phạm trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, nhất là các phương tiện vận chuyển khoáng sản không thực hiện việc vệ sinh xe trước khi ra khỏi mỏ làm rơi vãi đất, cát trên đường.

7. Sở Tài chính

a) Tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo việc thu và quản lý, sử dụng tốt các nguồn phí thu được từ hoạt động khoáng sản.

b) Phối hợp Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định giá các loại khoáng sản để làm cơ sở thực hiện nghĩa vụ thuế về khai thác và kinh doanh khoáng sản.

c) Hướng dẫn, kiểm tra Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố trong việc quản lý, sử dụng phí bảo vệ môi trường đúng mục đích, có hiệu quả để phục hồi môi trường, đầu tư xây dựng, sửa chữa, nâng cấp, tu bổ hệ thống giao thông, cơ sở hạ tầng tại địa phương nơi bị ảnh hưởng trực tiếp do hoạt động khoáng sản.

8. Công an tỉnh

a) Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành và địa phương có liên quan xây dựng phương án, kế hoạch và tổ chức thực hiện các biện pháp phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động khoáng sản.

b) Chỉ đạo Công an huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn thường xuyên kiểm tra địa bàn có hoạt động khoáng sản, nhất là những nơi thường xảy ra khai thác mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép. Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm đối với lãnh đạo công an các huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn nơi xảy ra tình hình khai thác mua, bán, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản trái phép trên địa bàn mà không có biện pháp kịp thời ngăn chặn, xử lý; kết quả xử lý các vi phạm phải được lập thành văn bản, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh.

9. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

a) Phối hợp với các sở, ngành liên quan kiểm tra các hoạt động liên quan đến công tác an toàn lao động và vệ sinh công nghiệp, bảo hộ lao động trong hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản.

b) Phối hợp với các sở, ngành liên quan, Liên đoàn lao động tỉnh trong việc thanh tra, kiểm tra việc đảm bảo chế độ cho người lao động của các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản theo quy định của Luật Lao động, Luật Doanh nghiệp và các quy định pháp luật liên quan.

10. Cục Thuế tỉnh

a) Chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm việc thu các loại thuế, phí trong hoạt động khoáng sản theo quy định; hướng dẫn, đôn đốc các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản thực hiện các quy định của pháp luật về thuế, các loại phí, lệ phí và nghĩa vụ tài chính khác trong hoạt động khoáng sản.

b) Chủ trì và phối hợp với các ban ngành trong việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về nghĩa vụ tài chính trong lĩnh vực tài nguyên khoáng sản; việc kê khai, nộp thuế, phí, quyết toán tiền phí bảo vệ môi trường.

11. Các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khoáng sản

a) Bảo vệ tài nguyên khoáng sản:

- Đánh giá tổng hợp và báo cáo đầy đủ mọi loại tài nguyên đã phát hiện được trong khu vực thăm dò cho cơ quan quản lý nhà nước về khoáng sản và bảo đảm không gây tổn thất tài nguyên khoáng sản.

- Thu hồi tối đa mọi loại khoáng sản đã được xác định là có hiệu quả kinh tế; thực hiện biện pháp bảo quản khoáng sản đã khai thác nhưng chưa được sử dụng.

- Trong quá trình khai thác, chế biến khoáng sản nếu phát hiện có khoáng sản mới phải báo cáo ngay với cơ quan quản lý nhà nước về khoáng sản theo quy định của pháp luật.

- Xây dựng phương án và tổ chức thực hiện việc bảo vệ khoáng sản trong diện tích được cấp mỏ, không để xảy ra hoạt động khoáng sản trái phép trong khu vực mỏ đơn vị quản lý.

b) Chấp hành các quy định về khoáng sản:

- Hoàn tất các thủ tục theo Luật Khoáng sản và các quy định pháp luật khác có liên quan như: Thuê đất, giấy phép sử dụng nước, đăng ký hoạt động mỏ, ký quỹ môi trường, bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ…trước khi triển khai hoạt động khai thác khoáng sản.

- Thực hiện nghiêm chế độ báo cáo đột xuất và báo cáo định kỳ hoạt động khoáng sản theo đúng nội dung và thời gian quy định. Chế độ báo cáo về hoạt động khoáng sản được thực hiện theo định kỳ 06 tháng và một năm. Định kỳ 6 tháng đầu năm được tính từ ngày 01 tháng 01 đến ngày 30 tháng 6 của năm báo cáo; định kỳ một năm được tính từ ngày 01 tháng 01 đến hết ngày 31 tháng 12 của năm báo cáo. Thời gian chậm nhất sau 5 (năm) ngày của kỳ báo cáo, báo cáo phải kèm theo bản đồ hiện trạng mỏ và chủ đầu tư, giám đốc mỏ phải chịu trách nhiệm về tính chính xác, trung thực của số liệu, thông tin trong báo cáo.

- Tạo điều kiện cho đoàn thanh tra và thanh tra viên thi hành nhiệm vụ và phải chấp hành quyết định của đoàn thanh tra và thanh tra viên.

- Tổ chức, cá nhân được phép khai thác khoáng sản phải ký quỹ phục hồi môi trường và đất đai tại Quỹ Bảo vệ môi trường địa phương theo quy định.

- Phải thực hiện việc đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường, môi sinh và đất đai khi giấy phép khai thác khoáng sản chấm dứt hiệu lực.

- Tổ chức, cá nhân được phép khai thác khoáng sản phải thông báo bằng văn bản về trình độ chuyên môn, năng lực quản lý của Giám đốc điều hành mỏ cho cơ quan quản lý nhà nước về khoáng sản.

c) Nghĩa vụ đối với địa phương nơi có mỏ khai thác:

- Bồi thường thiệt hại do hoạt động khai thác gây ra; có trách nhiệm tạo điều kiện ổn định sản xuất và đời sống khi người dân phải thay đổi nơi cư trú, nơi sản xuất; ưu tiên sử dụng lao động tại địa phương nơi có hoạt động khoáng sản;

- Có trách nhiệm bảo dưỡng, sửa chữa cơ sở hạ tầng nơi có hoạt động khai thác khoáng sản. Xây dựng và thông báo đến Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn quy chế hoạt động của mỏ gồm: Các biện pháp bảo vệ đất đai, môi trường môi sinh, an toàn lao động cho công nhân và người dân chung quanh mỏ, quy định giờ hoạt động sản xuất, đăng ký phương tiện khai thác vận chuyển, môi trường trong vận chuyển khoáng sản…

- Tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động nghiên cứu khoa học được nhà nước cho phép tiến hành trong khu vực khai thác; cho việc xây dựng các công trình giao thông, đường dẫn nước, đường tải điện, đường thông tin đi qua mỏ.

Chỉ thị này thay thế phần khoáng sản tại Chỉ thị số 27/CT-UBND ngày 27 tháng 11 năm 2007 của UBND tỉnh Hà Giang về việc chấn chỉnh công tác quản lý hoạt động thủy điện và khoáng sản trên địa bàn tỉnh Hà Giang và Chỉ thị số 13/CT-UBND ngày 31 tháng 5 năm 2007 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang về việc cấm đào đãi vàng sa khoáng trên địa bàn tỉnh.

Yêu cầu Thủ trưởng các sở, ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này. Giao Sở Tài nguyên và Môi trường thường xuyên theo dõi đôn đốc thực hiện, định kỳ tổng hợp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh biết, chỉ đạo. Trong quá trình thực hiện nếu có vướng mắc, vượt quá thẩm quyền giải quyết phải kịp thời phản ánh đến Sở Tài nguyên và Môi trường để tổng hợp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, giải quyết./.