CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TẬP TRUNG TRIỂN KHAI QUYẾT LIỆT, ĐÔNG BỘ CÁC GIẢI PHÁP PHÒNG, CHỐNG BỆNH DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI, CÚM GIA CẦM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KHÁNH HÒA

Thực hiện Chỉ thị số 05/CT-BNNMT ngày 17/11/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về việc tập trung chỉ đạo quyết liệt công tác phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm vụ Đông Xuân.

Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thú y (báo cáo dịch bệnh VAHIS), từ đầu năm đến ngày 30/11/2025, trên cả nước bệnh Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) đã xảy ra 2.501 ổ dịch tại 34 tỉnh/thành phố với tổng số lợn tiêu hủy trên 1.235.000 con lợn; bệnh Cúm gia cầm (CGC) xảy ra 48 ổ dịch tại 15 tỉnh/thành phố với số gia cầm tiêu huỷ trên 104.000 con gia cầm. Dịch bệnh đã gây nhiều thiệt hại cho người chăn nuôi và đang có chiều hướng gia tăng, nguy cơ lây lan diện rộng là rất cao, có thể ảnh hưởng đến nguồn cung thực phẩm, chỉ số giá tiêu dùng và môi trường.

Trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa: (i) Bệnh DTLCP từ ngày 01/7/2025 đến 30/11/2025 đã xảy ra tại 379 hộ, 112 thôn/tổ dân phố, 26 xã/phường; số lợn mắc bệnh, chết buộc tiêu hủy 7.109 con với tổng khối lượng 417.235,7 kg; (ii) Bệnh CGC: Từ ngày 30/9/2025 đến 30/11/2025 đã xảy ra tại 42 hộ, 22 thôn/tổ dân phố, 08 xã/phường; số gia cầm mắc bệnh, chết buộc tiêu hủy là 15.617 con với tổng khối lượng 12.811,2 kg; đặc biệt từ ngày 16-22/11/2025 trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa mưa lũ làm nhiều gia súc, gia cầm chết gây ảnh hưởng môi trường và làm mầm bệnh phát sinh.

Trong thời gian tới, nguy cơ dịch bệnh DTLCP và CGC lây lan, bùng phát ở mức rất cao do: (i) Tình hình mưa lũ trên diện rộng thời gian gần đây làm cho các mầm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có nguy cơ phát tán ra diện rộng, môi trường chăn nuôi bị ô nhiễm; (ii) Thời tiết chuyển mùa làm suy giảm sức đề kháng của đàn vật nuôi, tạo điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh phát triển, lây lan và xâm nhập, gây cảm nhiễm đối với động vật nuôi; (iii) Nhiều cơ sở chăn nuôi nông hộ chưa đáp ứng điều kiện vệ sinh thú y và an toàn sinh học trong chăn nuôi; (iv) Các chủng vi rút CGC A/H5 (H5N1, H5N6…), DTLCP đang lưu hành, xuất hiện tại nhiều địa bàn, tiềm ẩn nguy cơ lan rộng nếu không kiểm soát chặt chẽ; (v) Các hoạt động chăn nuôi, buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật tăng mạnh để phục vụ nhu cầu trong thời gian trước, trong và sau Tết Bính Ngọ 2026, trong khi đó giết mổ nhỏ lẻ vẫn còn phổ biến; (vi) Công tác tổ chức tiêm phòng vắc xin cho đàn vật nuôi tại một số địa phương triển khai còn chậm, chưa đầy đủ, tỷ lệ tiêm phòng thấp; (vii) Công tác chủ động giám sát, phát hiện dịch bệnh còn hạn chế, nhiều nơi chưa nắm bắt kịp thời, chậm báo cáo tình hình dịch bệnh (viii) Tình trạng vứt xác gia súc, gia cầm chết ra môi trường và tồn lưu xác động vật sau mưa lũ làm gia tăng ô nhiễm và nguy cơ phát tán mầm bệnh.

Để chủ động phòng, chống và kiểm soát bệnh DTLCP, CGC, xử lý môi trường chăn nuôi kịp thời sau mưa lũ, hạn chế thiệt hại cho người chăn nuôi, bảo đảm nguồn cung và an toàn thực phẩm trong thời gian trước, trong và sau Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026; Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương và đơn vị liên quan tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống bệnh DTLCP, CGC theo đúng quy định của Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành; thực hiện nghiêm Công điện số 31/CĐ-TTg ngày 04/4/2025 và Công điện số 109/CĐ-TTg ngày 16/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ, Chỉ thị số 05/CT-BNNMT ngày 17/11/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh. Đồng thời, chủ trọng và tổ chức triển khai các nhiệm vụ sau:

1. Ủy ban nhân dân cấp xã

a) Tập trung chỉ đạo quyết liệt, huy động cả hệ thống chính trị tham gia phòng, chống dịch bệnh DTLCP, CGC; phân công nhiệm vụ từng thành viên Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tổ chức giám sát tình hình dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm nuôi; phối hợp với cơ quan chuyên môn lấy mẫu, xét nghiệm, phát hiện sớm, kịp thời cảnh báo và xử lý dứt điểm các trường hợp dương tính với vi rút CGC, DTLCP (ổ bệnh mới phát sinh); khoanh vùng đúng quy định, dập dịch triệt để, không để dịch bệnh lây lan trên diện rộng. Ngoài ra, đối với bệnh CGC cần thông báo kịp thời cho ngành Y tế khi phát hiện các ổ bệnh trên đàn gia cầm nuôi; bố trí nhân viên thú y cấp xã đầy đủ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh.

b) Chủ động nguồn hóa chất, xây dựng kế hoạch vệ sinh, tiêu độc môi trường chăn nuôi sau mưa lũ; đối với các địa phương bị ảnh hưởng nặng có văn bản báo cáo, đề xuất hỗ trợ hóa chất sát trùng gửi về Sở Nông nghiệp và Môi trường để xem xét hỗ trợ kịp thời hóa chất phun tiêu độc môi trường chăn nuôi.

c) Hướng dẫn người chăn nuôi áp dụng các biện pháp vệ sinh, tiêu độc, khử trùng môi trường, nhất là tại các khu vực có nguy cơ cao và vùng ngập úng ngay sau khi nước rút; thực hiện chăn nuôi an toàn sinh học, vệ sinh chuồng trại và khu vực xung quanh hằng ngày bằng vôi bột, hóa chất; có biện pháp ngăn chặn các loài trung gian truyền bệnh xâm nhập vào chuồng nuôi. Đồng thời kiểm tra, đôn đốc tiến độ và hoàn thành tiêm phòng cho đàn gia súc, gia cầm theo kế hoạch và quy định.

d) Rà soát, thống kê đầy đủ tổng đàn gia súc, gia cầm, số lượng cơ sở chăn nuôi trên địa bàn, đặc biệt là các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ; quản lý chặt chẽ hoạt động chăn nuôi; đánh giá nguyên nhân, diễn biến dịch bệnh để triển khai biện pháp phòng, chống dịch bệnh kịp thời; xây dựng kế hoạch, lộ trình di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi theo quy định.

đ) Kiểm soát chặt chẽ việc ra vào vùng dịch; không tái đàn vật nuôi khi chưa đủ điều kiện; chỉ xuất lợn, gia cầm ra ngoài vùng dịch khi đảm bảo khỏe mạnh, xét nghiệm âm tính với mầm bệnh và có giám sát của cơ quan thú y; tổ chức chốt kiểm tra tại khu vực có nguy cơ cao.

e) Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức, nội dung phù hợp với từng đối tượng và nguy cơ, tác hại của dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm.

g) Tăng cường kiểm tra, tổ chức vệ sinh, khử trùng, tiêu độc các điểm tập kết, trung chuyển, mua bán động vật; xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, mua bán, giết mổ gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm trái phép, nghi mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định.

i) Trường hợp dịch bệnh lây lan nhanh ra diện rộng, kéo dài, nếu đáp ứng các điều kiện công bố dịch của Luật Thú y thì công bố dịch trên địa bàn để huy động được đầy đủ các nguồn lực cho công tác xử lý dịch bệnh; huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, tránh trường hợp khoán trắng cho ngành nông nghiệp hoặc hệ thống thú y trong công tác phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm.

k) Thực hiện chế độ báo cáo đầy đủ, kịp thời, chính xác về tình hình dịch bệnh (địa phương có xảy ra dịch bệnh) gửi Sở Nông nghiệp và Môi trường (qua Chi cục Chăn nuôi và Thú y); xử lý nghiêm các trường hợp dấu dịch, chậm báo cáo làm lây lan dịch bệnh theo quy định.

l) Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã, phường chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh nếu để xảy ra dịch bệnh DTLCP, CGC phát sinh trên diện rộng, gây thiệt hại lớn trên địa bàn quản lý.

2. Sở Nông nghiệp và Môi trường

a) Theo dõi chặt chẽ diễn biến bệnh DTLCP, CGC trên địa bàn tỉnh để kịp thời tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh các biện pháp xử lý, không để dịch lan rộng và kéo dài. Chủ trì hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch tại địa phương; phối hợp đồng bộ với các sở, ngành và Ủy ban nhân dân cấp xã triển khai quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm theo quy định của Luật Thú y. Nắm chắc tình hình chăn nuôi, tổ chức đánh giá, xác định rõ nguyên nhân phát sinh dịch bệnh; hướng dẫn xử lý ổ dịch kịp thời, đúng quy trình; tham mưu xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong công tác phòng, chống dịch theo thẩm quyền. Kịp thời cấp hóa chất từ nguồn Dự trữ chống dịch của tỉnh cho địa phương để vệ sinh, khử trùng, tiêu độc chuồng trại, khu vực có dịch bệnh và nơi có động vật chết do mưa lũ, bảo đảm sử dụng đúng mục đích, đúng định mức và hiệu quả.

b) Chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tăng cường phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan triển khai quyết liệt các biện pháp sau:

- Tăng cường công tác chủ động giám sát dịch bệnh CGC, DTLCP, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao, ngập úng để cảnh báo, phát hiện sớm và xử lý dứt điểm ổ dịch mới phát sinh. Phối hợp chính quyền địa phương xử lý nghiêm các hành vi giấu dịch, không báo cáo hoặc vứt xác gia súc, gia cầm ra môi trường, gây nguy cơ lây lan dịch bệnh. Hướng dẫn nhân viên thú y cấp xã và người chăn nuôi theo dõi sức khỏe đàn vật nuôi và tổ chức tiêm phòng vắc xin đầy đủ, đúng quy định.

- Chỉ đạo hệ thống Thú y tăng cường quản lý công tác kiểm dịch, kiểm soát giết mổ, giám sát chặt chẽ vận chuyển, buôn bán gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm; thực hiện nghiêm quy định về kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật. Phối hợp với lực lượng Quản lý thị trường và các cơ quan liên quan kiểm soát chặt các điểm tập kết, buôn bán gia súc, gia cầm và các sản phẩm gia súc, gia cầm; xử lý nghiêm hành vi vận chuyển, buôn bán gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm trái phép.

- Tăng cường phối hợp cùng các lực lượng chức năng và đơn vị liên quan tổ chức kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp cung ứng, buôn bán các loại vắc xin, thuốc thú y không bảo đảm chất lượng theo quy định của pháp luật hiện hành.

- Phối hợp với cơ quan Y tế thực hiện giám sát bệnh CGC, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh CGC, chia sẻ thông tin và phối hợp điều tra, xử lý ổ dịch theo quy định.

- Phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc thực hiện công tác tiêm phòng, vệ sinh tiêu độc và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh CGC, DTLCP.

- Thực hiện nghiêm công tác báo cáo tình hình dịch bệnh động vật đến cơ quan quản lý chuyên ngành cấp trên thông qua Hệ thống thông tin dịch bệnh động vật trực tuyến (VAHIS) theo đúng quy định hiện hành.

c) Thành lập các đoàn công tác kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh động vật tại cơ sở để kiểm soát, xử lý dứt điểm các ổ dịch, không để lây lan, dây dưa kéo dài.

3. Sở Y tế

Chỉ đạo các đơn vị liên quan hướng dẫn, tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác phòng chống bệnh CGC trên người; phối hợp với cơ quan Thú y cùng cấp để theo dõi, giám sát và phòng chống bệnh CGC theo quy định.

4. Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường và đơn vị liên quan tham mưu bố trí kinh phí phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh bảo đảm kịp thời, hiệu quả, đúng quy định pháp luật và phù hợp với tình hình thực tế.

5. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí của tỉnh, Trung tâm Công báo và Cổng Thông tin điện tử tỉnh và hệ thống thông tin cơ sở đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về công tác phòng, chống bệnh DTLCP, CGC; nêu rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân chăn nuôi và chính quyền cơ sở trong việc tiêm phòng cho đàn vật nuôi, vệ sinh thú y và bảo đảm an toàn thực phẩm. Cung cấp thông tin kịp thời, chính xác về nguy cơ, tác hại và diễn biến của dịch bệnh đến mọi tầng lớp Nhân dân nhằm nâng cao nhận thức, chủ động phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm theo quy định, không gây hoang mang trong dư luận.

6. Sở Xây dựng

Chỉ đạo các đơn vị chức năng phối hợp với lực lượng Công an và các lực lượng liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động vận chuyển gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm tại bến xe, đầu mối giao thông trên địa bàn tỉnh; kịp thời phát hiện, ngăn chặn và phối hợp xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

7. Công an tỉnh

Chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ và Công an các địa phương phối hợp với lực lượng chức năng và chính quyền địa phương kiểm tra, ngăn chặn và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật các hành vi vứt xác động vật chết ra môi trường, vận chuyển, buôn bán gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm trái phép, có dấu hiệu mắc bệnh truyền nhiễm, không được kiểm dịch của cơ quan Thú y.

8. Sở Công Thương

Chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường phối hợp với lực lượng Công an, Thú y và các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động lưu thông, mua bán gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh; kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong vận chuyển, buôn bán gia súc, gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm không rõ nguồn gốc, không bảo đảm yêu cầu về phòng, chống dịch bệnh và an toàn thực phẩm. Tổ chức kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi kinh doanh vắc xin, thuốc thú y không rõ nguồn gốc, không bảo đảm chất lượng; phối hợp chặt chẽ với cơ quan thú y trong việc kiểm tra, xác định chất lượng, nguồn gốc sản phẩm và xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.

9. Sở Giáo dục và Đào tạo

Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường và các sở, ngành, địa phương xây dựng và triển khai các hoạt động truyền thông học đường về phòng, chống bệnh CGC; hướng dẫn các cơ sở giáo dục tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho học sinh, giáo viên và phụ huynh về nguy cơ, biện pháp phòng, chống dịch bệnh.

10. Các sở, ngành liên quan

Theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ động phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, các cơ quan chuyên môn và chính quyền địa phương trong việc theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc và tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm, bảo đảm triển khai kịp thời, đồng bộ, hiệu quả theo quy định.

11. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh

Tăng cường tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và Nhân dân tăng cường áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, nâng cao ý thức phòng, chống dịch bệnh gia súc, gia cầm; không giấu dịch, không bán chạy gia súc, gia cầm có dấu hiệu bệnh; phối hợp giám sát, phát hiện và tố giác các hành vi vứt xác động vật ra môi trường, buôn bán, vận chuyển động vật, sản phẩm động vật ốm, chết hoặc nghi mắc bệnh. Vận động Nhân dân khai báo và hợp tác đầy đủ với chính quyền và cơ quan thú y khi có dịch bệnh phát sinh.

Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các xã, phường; Giám đốc các sở; thủ trưởng các ban, ngành và đơn vị có liên quan tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này. Trong quá trình thực hiện, nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc, kịp thời báo cáo về Ủy ban nhân dân tỉnh (thông qua Sở Nông nghiệp và Môi trường) để xem xét, chỉ đạo giải quyết theo quy định./.