TIÊU CHUẨN NGÀNH

10TCN 599 - 2004

QUY TRÌNH NHÂN GIỐNG NHÃN, VẢI BẰNG PHƯƠNG PHÁP GHÉP

Technical procedure for multiplication of longan and lychee by grafting method

(Ban hành theo Quyết định số 4739/QĐ/BNN-KHCN ngày 31 tháng 12 năm 2004 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn)

1. Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn này áp dụng cho tất cả các tổ chức và cá nhân làm vườn ươm nhân giống nhãn, vải ở miền Bắc.

2. Quy trình nhân giống nhãn bằng phương pháp ghép

2.1. Gốc ghép

2.1.1. Lựa chọn hạt làm gốc ghép

Hạt dùng làm gốc ghép được lấy từ cây mẹ khỏe mạnh, sinh trưởng tốt, không sâu bệnh, khi chín vỏ quả nhẵn, hạt đen nhánh. Thời gian thu hạt từ tháng 7 đến tháng 9. Có thể dùng các giống nhãn nước, nhãn lồng và nhãn thóc làm gốc ghép.

2.1.2. Xử lý hạt

2.1.2.1. Bóc hạt ra khỏi quả và thịt quả sau đó rửa thật sạch, loại bỏ hết phần thịt quả ở rốn hạt, tránh làm xước và dập hạt, loại bỏ những hạt nhỏ và hạt quá to.

2.1.2.2. Ngâm hạt vào dung dịch Benlat C nồng độ 0,3%, trong thời gian từ 5 đến 10 phút sau đó đem ủ ngay.

2.1.2.3. Cách ủ hạt: hạt được ủ bằng cát sạch để nơi râm mát, thoáng gió và thoát nước tốt. Thường rải 3-4 lớp hạt một lớp cát, trên cùng phủ lớp chiếu cói hay bao tải gai sau đó dùng ô doa tưới nhẹ. Trong thời gian này luôn giữ đủ ẩm. Sau 2-3 ngày hạt nứt nanh, đem gieo.

2.1.3. Xử lý đất trước khi gieo hạt

Đất làm vườn ươm hay đất dùng để đóng bầu cần được cày bừa kỹ, làm sạch cỏ dại. Dùng 3-4kg thuốc Nokaph 10G cho 1000 m² đất, trộn đều lên luống ở độ sâu 15-20cm trước khi tiến hành gieo cấy để trừ tuyến trùng và sâu hại trong đất. Đối với đất làm bầu cần đập nhỏ, rây kỹ và trộn thuốc với tỷ lệ: 30-40gam Nokaph 10G trộn đều trước khi đóng bầu.

2.1.4. Gieo hạt và chăm sóc sau gieo

Khi hạt nhãn nứt nanh đem gieo trực tiếp vào bầu hoặc gieo gián tiếp qua vườn mạ và bầu nhỏ.

2.1.4.1. Gieo trực tiếp vào bầu: bầu bằng túi Polyetylen không đáy, kích thước: 10 x 22 cm (theo tiêu chuẩn 10 TCN 464 - 2001). Hỗn hợp đóng bầu được cho vào bầu trước khi gieo hạt 7 - 10 ngày. Bầu được xếp thành luống, chiều rộng 6 bầu. Mỗi bầu gieo 1 hạt, lấp đất dày từ 1 đến 1,5 cm.

2.1.4.2. Gieo vào bầu nhỏ: Dùng túi nilon có kích thước đường kính x chiều cao tương ứng là 5x10cm. Đóng bầu trước khi gieo hạt 7-10 ngày. Bầu được xếp thành luống chiều rộng từ 80-100cm. Mỗi bầu gieo 1 hạt, lấp đất dày từ 1-1,5 cm.

2.1.4.3. Gieo vườn mạ: đất gieo hạt được cày bừa kỹ, lên luống cao 15 đến 20 cm, bề mặt luống rộng từ 80-100 cm, rãnh 35-40 cm. Xử lý đất bằng thuốc 30-40gam Nokaph 10G trộn đều trên luống cho 10m² đất sau đó bón bón phân lót như công thức làm hỗn hợp đóng bầu ^(*). Khoảng cách gieo hạt 8x10 cm, lấp sâu từ 1 đến 1,5 cm.

2.1.4.4. Chăm sóc sau khi gieo hạt:

- Dùng ô doa tưới ẩm ngay sau khi gieo hạt. Hàng ngày tưới nước đủ ẩm.

- Làm giàn che bằng cót hoặc phên nứa hay lưới nilon. Chiều cao giàn từ 0,5 - 0,6m.

- Làm cỏ và phòng trừ sâu bệnh thường xuyên.

2.1.5. Ra ngôi cây con

2.1.5.1. Bầu ra ngôi: kích thước 10 x 22 cm, (theo tiêu chuẩn 10 TCN 464 - 2001): Cho hỗn hợp đất đóng bầu ^(*) vào bầu trước khi ra ngôi 7 đến 10 ngày. Bầu được xếp thành luống, chiều rộng 6 bầu.

2.1.5.2. Thời gian ra ngôi: sau khi gieo 40-50 ngày khi cây con có 5 đến 6 lá thật, chiều cao cây 15-17 cm. Chọn ngày râm mát tiến hành ra ngôi.

2.1.5.3. Phương pháp ra ngôi: chọn những cây con đồng đều, khỏe mạnh. Khi ra ngôi cần nhấn chặt đất xung quanh gốc cây, trồng sâu hơ