Tổng cục Thuế nhận được công văn số 8366/CT-TTr2 ngày 17/10/2016 của Cục Thuế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và công văn số 193/HĐQT DIC Corp ngày 19/9/2016 của Tổng công ty cổ phần Đầu tư phát triển xây dựng về chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN. Về vấn đề này, sau khi báo cáo Lãnh đạo Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

- Tại Điểm 1 Mục III Phần B Thông tư số 134/2007/TT-BTC ngày 23/11/2007 của Bộ Tài chính về thuế TNDN quy định các khoản chi không được tính vào chi phí được trừ như sau:

“1.1. Các khoản chi không có đầy đủ hóa đơn, chứng từ theo quy định hoặc hóa đơn, chứng từ không hợp pháp.

1.2. Các khoản chi không liên quan đến việc tạo ra doanh thu, thu nhập chịu thuế trong kỳ tính thuế.

…”.

- Tại Chuẩn mực kế toán số 01 - Chuẩn mực chung ban hành kèm theo Quyết định số 165/2002/QĐ-BTC ngày 31/12/2002 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định nguyên tắc phù hợp của kế toán cơ bản như sau:

"Việc ghi nhận doanh thu và chi phí phải phù hợp với nhau. Khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một khoản chi phí tương ứng có liên quan đến việc tạo ra doanh thu đó. Chi phí tương ứng với doanh thu gồm chi phí của kỳ tạo ra doanh thu và chi phí của các kỳ trước hoặc chi phí phải trả nhưng liên quan đến doanh thu của kỳ đó.”.

- Tại Khoản 2 Điều 8 Nghị định số 187/2004/NĐ-CP ngày 16/11/2004 của Chính phủ về việc chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần quy định về nguyên tắc kế thừa quyền lợi và nghĩa vụ của công ty cổ phần chuyển đổi từ công ty nhà nước:

“Công ty cổ phần được chủ động sử dụng toàn bộ tài sản, tiền vốn đã cổ phần hóa để tổ chức sản xuất, kinh doanh; kế thừa mọi quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm của công ty nhà nước trước khi cổ phần hóa và có các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật”.

- Tại tiết 2.6 điểm 14 Thông tư số 95/2006/TT-BTC ngày 12/10/2006 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung Thông tư số 126/2004/TT-BTC về chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần quy định về trách nhiệm của cơ quan có liên quan trong việc quyết toán thuế đối với các doanh nghiệp cổ phần hóa như sau:

“2.6 Trách nhiệm của cơ quan có liên quan trong việc quyết toán thuế đối với các doanh nghiệp cổ phần hóa như sau:

Thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp:

- Doanh nghiệp có trách nhiệm lập và gửi báo cáo quyết toán thuế đến thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp cho cơ quan thuế theo quy định. Cục Thuế có trách nhiệm chủ động bố trí cán bộ thực hiện quyết toán thuế đối với các doanh nghiệp phù hợp với thời gian xác định giá trị doanh nghiệp đã được thông báo.

- Trường hợp đến thời điểm tổ chức xác định giá trị doanh nghiệp mà vẫn chưa hoàn thành kiểm tra quyết toán thuế thì doanh nghiệp được sử dụng báo cáo tài chính để làm cơ sở xác định giá trị doanh nghiệp (kể cả việc xác định các nghĩa vụ của doanh nghiệp về thuế và phân phối lợi nhuận). Sau khi có quyết toán thuế, các khoản chênh lệch về nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước (nếu có) sẽ được điều chỉnh ở thời điểm doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh chính thức chuyển thành công ty cổ phần.

b. Thời điểm doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh:

- Doanh nghiệp phải lập và gửi báo cáo quyết toán thuế trong giai đoạn từ thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp đến thời điểm doanh nghiệp chính thức chuyển thành công ty cổ phần cho cơ quan thuế theo quy định của pháp luật hiện hành ngay sau khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Trong thời gian 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ cơ quan thuế phải tổ chức kiểm tra xong quyết toán thuế cho doanh nghiệp.

- Trường hợp doanh nghiệp đã nộp đủ hồ sơ mà cơ quan thuế không tiến hành kiểm tra quyết toán thuế theo đúng thời hạn quy định thì cơ quan có thẩm quyền quyết định cổ phần hóa ra quyết định phê duyệt quyết toán, thực hiện bàn giao vốn và tài sản cho công ty cổ phần. Công ty cổ phần sẽ không phải chịu trách nhiệm về số thuế phát sinh thêm so với số liệu trong báo cáo tài chính đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, bàn giao.”.

Căn cứ các quy định nêu trên:

- Về nguyên tắc doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế TNDN đối với khoản chi có đầy đủ hóa đơn, chứng từ theo quy định. Đối với doanh nghiệp tiến hành cổ phần hóa thì Cục Thuế có trách nhiệm kiểm tra quyết toán thuế đối với doanh nghiệp cổ phần hóa.

- Đối với trường hợp của Công ty cổ phần Đầu tư phát triển xây dựng số 1, Cục Thuế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã kiểm tra thuế tại Công ty DIC - Xây dựng khi tiến hành cổ phần hóa; Bộ Xây dựng đã có các quyết định về việc cổ phần hóa Công ty DIC - Xây dựng thành Công ty cổ phần Đầu tư phát triển xây dựng số 1 (Quyết định số 135/QĐ-BXD ngày 19/01/2006, Quyết định số 1796/QĐ-BXD ngày 27/12/2006, Quyết định số 09/QĐ-BXD ngày 4/1/2007, Quyết định số 536/QĐ-BXD ngày 6/4/2007, Quyết định số 835/QĐ-BXD ngày 17/6/2008) và có Biên bản bàn giao vốn, tài sản và lao động ngày 20/6/2008 của Công ty DIC - xây dựng sang Công ty cổ phần Đầu tư phát triển xây dựng số 1 (số liệu đã được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt), có các bảng kê chi tiết sản phẩm dở dang tính vào giá trị doanh nghiệp bàn giao cho công ty cổ phần. Do đó, giao Cục Thuế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu căn cứ số liệu đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt về việc xác định giá trị sản phẩm dở dang và đưa vào xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa doanh nghiệp thì khoản chi phí dở dang kết chuyển vào giá vốn được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.

Tổng cục Thuế thông báo Cục Thuế tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu và Tổng công ty cổ phần Đầu tư phát triển xây dựng biết./.