Tổng cục Thuế nhận được các công văn số 975/CT-QLN ngày 29/6/2015, công văn số 622/CT-QLN ngày 22/4/2015 của Cục Thuế tỉnh Đồng Tháp và công văn số 1557/CT-QLN&CCNT ngày 07/4/2015 của Cục Thuế tỉnh Đồng Nai về việc cưỡng chế bằng biện pháp thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Về vấn đề này, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

Trong quá trình thi hành Luật doanh nghiệp và Luật quản lý thuế, cơ quan thuế các cấp gặp vướng mắc về việc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Cụ thể như sau:

- Quy định của Luật quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành:

Theo quy định tại Điểm g, Khoản 1, Điều 93 Luật quản lý thuế: một trong những biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế là “thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy phép thành lập và giấy phép hành nghề”; Khoản 2 Điều 93 Luật quản lý thuế quy định: “Các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế quy định tại khoản 1 điều này chấm dứt hiệu lực, kể từ khi tiền thuế, tiền phạt đã được nộp đủ vào NSNN.”

Như vậy, theo quy định của Luật quản lý thuế thì việc thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp chỉ là biện pháp cưỡng chế và sẽ chấm dứt hiệu lực khi người nộp thuế nộp đủ tiền thuế, tiền phạt vào Ngân sách Nhà nước.

- Quy định của Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành:

+ Theo quy định tại Khoản 6 Điều 158 Luật Doanh nghiệp: “6. Trường hợp doanh nghiệp bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, doanh nghiệp phải giải thể trong thời hạn sáu tháng, kể từ ngày bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Trình tự và thủ tục giải thể được thực hiện theo quy định tại Điều này.

+ Theo quy định của Nghị định số 43/2010/NĐ-CP ngày 14/4/2010 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp:

Tại Khoản 6 Điều 60 quy định trình tự, thủ tục thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: “Trường hợp doanh nghiệp bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế theo quy định tại điểm g khoản 1 Điều 93 Luật Quản lý thuế thì sau khi nhận được văn bản yêu cầu thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của thủ trưởng cơ quan quản lý thuế theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 102 Luật Quản lý thuế, cơ quan đăng ký kinh doanh thực hiện thủ tục thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp theo trình tự, thủ tục quy định tại khoản 3 Điều này”.

Tại Điều 58 quy định việc cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: “Trường hợp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp bị mất, cháy, rách, nát hoặc bị tiêu hủy dưới hình thức khác, doanh nghiệp có thể gửi Giấy đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp tới cơ quan đăng ký kinh doanh nơi đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp”.

Như vậy, Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định về việc khôi phục tình trạng pháp lý cho doanh nghiệp sau khi đã thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp do áp dụng biện pháp cưỡng chế thuế.

Tuy nhiên trên thực tế, một số doanh nghiệp bị cơ quan đăng ký kinh doanh thực hiện thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp theo đề nghị của cơ quan thuế, sau đó doanh nghiệp khắc phục hậu quả, thanh toán nợ thuế, cơ quan thuế đề nghị cơ quan đăng ký kinh doanh khôi phục tình trạng pháp lý cho doanh nghiệp thì cơ quan đăng ký kinh doanh không thể thực hiện được việc khôi phục Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho doanh nghiệp do Luật Doanh nghiệp không có quy định.

Do đó, công văn số 5537/TCT-KK ngày 11/12/2014 được Tổng cục Thuế ban hành để xử lý vướng mắc giữa quy định của Luật Quản lý thuế và Luật Doanh nghiệp.

Các vướng mắc nêu trên, Tổng cục Thuế đã tham mưu với Bộ Tài chính để tham gia ý kiến với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong quá trình dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Doanh nghiệp. Trong thời gian chờ văn bản hướng dẫn Luật Doanh nghiệp và Luật Quản lý thuế sửa đổi, bổ sung các nội dung có liên quan đến thu hồi và khôi phục Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của doanh nghiệp theo đề nghị của cơ quan thuế trong trường hợp cưỡng chế thuế thì đề nghị Cục Thuế tiếp tục thực hiện biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế theo quy định tại Điểm g khoản 1 Điều 93 Luật Quản lý thuế; khoản 26 Điều 1 Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế và theo hướng dẫn tại công văn số 5537/TCT-KK ngày 11/12/2014 của Tổng cục Thuế.

Việc quản lý nợ thuế đối với các trường hợp này, đề nghị Cục Thuế thực hiện theo hướng dẫn của Tổng cục Thuế tại công văn số 1359/TCT-QLN ngày 13/4/2015.

Tổng cục Thuế thông báo để Cục Thuế được biết và thực hiện./.