Thời gian qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đã triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, góp phần quan trọng bảo đảm an ninh, trật tự, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, từ đầu năm 2023 đến nay, hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không diễn biến phức tạp[1], tiềm ẩn nguy cơ đe dọa đến an ninh hàng không và trật tự, an toàn xã hội.

Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả với hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không, Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban Chỉ đạo 138/CP) đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ và văn bản quy phạm pháp luật liên quan công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm, bảo đảm an ninh, an toàn hàng không[2] và tập trung vào một số nhiệm vụ công tác trọng tâm sau:

1. Các Bộ, ngành Trung ương

(1) Bộ Công an chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương thực hiện xuyên suốt, toàn diện, hiệu quả các chuyên đề, kế hoạch của Bộ Công an liên quan đến hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không, như: Kế hoạch số 105/KH-BCA ngày 13/3/2020 về tổng kiểm tra, mở đợt cao điểm vận động toàn dân giao nộp và đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; Kế hoạch số 599/KH-BCA ngày 07/12/2022 về tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế, các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa; Điện số 31 ngày 29/4/2023 triển khai Kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang và Chương trình công tác phòng, chống ma túy năm 2023 của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm; Đề án Tổ chức và hoạt động của lực lượng An ninh trên không,... Tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt các kế hoạch, phương án đấu tranh phòng, chống ma túy, tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, hàng cấm, các biện pháp bảo đảm an ninh, trật tự tại cửa khẩu đường hàng không. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát xuất, nhập cảnh tại các sân bay. Xây dựng phương án đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy trên tuyến hàng không, bưu điện, chuyển phát nhanh; tổng kết 05 năm triển khai thực hiện Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Chú trọng ứng dụng khoa học, công nghệ thông tin; kết nối, khai thác, ứng dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, căn cước công dân với các cơ sở dữ liệu lớn (big data), dữ liệu chuyên ngành, phục vụ quản lý xã hội, quản lý nghiệp vụ và công tác phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không. Đẩy mạnh hợp tác với lực lượng chức năng các nước có đường bay quốc tế đi, đến Việt Nam để trao đổi, chia sẻ thông tin, kịp thời phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý các đối tượng vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không.

(2) Bộ Quốc phòng tiếp tục thực hiện hiệu quả Kế hoạch số 4045/KH-BQP ngày 11/10/2021 về thực hiện Chương trình phòng, chống ma túy giai đoạn 2021 - 2025; Kế hoạch số 1246/KH-BQP ngày 27/4/2022 về tăng cường công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trong Quân đội. Chỉ đạo các lực lượng chức năng phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an, Hải quan,... trong phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không và phối hợp với các bộ, ngành, địa phương bảo đảm an ninh hàng không theo thẩm quyền.

(3) Bộ Tài chính đẩy mạnh thực hiện văn bản số 92/BTC ngày 05/12/2022 về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế. Chỉ đạo lực lượng Hải quan thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Kế hoạch phòng, chống và kiểm soát ma túy giai đoạn 2021 - 2025; Quy trình phát hiện, ngăn chặn, xử lý vụ việc mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy; tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát hàng hóa xuất nhập khẩu, hành lý (xách tay, ký gửi...) để kịp thời phát hiện, xử lý hành vi vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không và các loại hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ như: thực phẩm, mỹ phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử từ nước ngoài vào Việt Nam để chủ động phòng ngừa các hoạt động ma túy “núp bóng”; triển khai hiệu quả các giải pháp đấu tranh với hoạt động vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không theo thẩm quyền. Trường hợp phát hiện hành vi có dấu hiệu tội phạm liên quan đến những vấn đề trên, phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an để đấu tranh làm rõ, truy xét tận gốc, trước khi tuyên truyền công khai.

(4) Bộ Giao thông vận tải phối hợp Bộ Công an và các bộ, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 24/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ về nâng cao năng lực công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không trong tình hình mới. Triển khai quyết liệt Kế hoạch tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế (theo Quyết định số 1611/QĐ-BGTVT ngày 08/12/2022). Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có chức năng quản lý nhà nước về hàng không, các đơn vị kinh doanh khai thác vận tải và dịch vụ tại cảng hàng không phối hợp các lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động vận chuyển hàng hóa qua các tuyến hàng không; thực hiện các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn hàng không dân dụng tại cảng hàng không; tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động giao thông vận tải, thông báo kịp thời cho lực lượng Công an trong trường hợp phát hiện vi phạm vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không để xử lý theo thẩm quyền.

(5) Bộ Công Thương chỉ đạo lực lượng chức năng thực hiện có hiệu quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế; kiểm tra, kiểm soát thị trường, kiểm soát tiền chất công nghiệp; kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành pháp luật trong thương mại điện tử; phối hợp với các lực lượng chức năng (Công an, Hải quan...) đấu tranh với hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không theo thẩm quyền. Tập trung rà soát, ngăn chặn hoạt động rao bán vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm trên các trang thương mại điện tử. Đẩy mạnh việc ứng dụng tài khoản định danh điện tử để xác thực cá nhân tham gia hoạt động thương mại điện tử liên quan đến hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không, góp phần phục vụ công tác phòng ngừa, đấu tranh.

(6) Bộ Thông tin và Truyền thông đẩy mạnh thực hiện Đề án tăng cường hiệu quả công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm trên mạng Internet giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Chỉ đạo, định hướng các cơ quan báo chí, hệ thống thông tin cơ sở, doanh nghiệp viễn thông tăng cường tuyên truyền về công tác phòng ngừa, đấu tranh với hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không. Chỉ đạo các đơn vị chức năng phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an trong xác thực các tài khoản trên mạng xã hội, chuẩn hóa thông tin thuê bao (SIM điện thoại) với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và công tác bảo đảm an ninh thông tin, đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật nói chung và phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động mua bán vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm trên không gian mạng nói riêng. Nghiên cứu tham mưu sửa đổi, bổ sung Luật Bưu chính theo hướng quy định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp bưu chính và người sử dụng dịch vụ bưu chính trong quá trình nhận, gửi hàng hóa nhằm phòng ngừa hành vi lợi dụng dịch vụ bưu chính để vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm.

(7) Bộ Ngoại giao chỉ đạo các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng sở tại nắm tình hình công dân Việt Nam ở nước ngoài và kịp thời thông tin về tình hình tội phạm xuyên quốc gia; đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, vận động người dân tích cực tham gia tố giác tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không.

(8) Bộ Tư pháp phối hợp, tham mưu Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật Trung ương chỉ đạo, hướng dẫn Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật các cấp tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống tội phạm ma túy, tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, hàng cấm. Phối hợp các bộ, cơ quan liên quan rà soát, tham mưu xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến phòng, chống hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không.

(9) Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam tăng cường tuyên truyền về công tác phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không, bảo đảm đa dạng về nội dung, phong phú về hình thức, góp phần nâng cao nhận thức của mọi tầng lớp Nhân dân và tạo sự lan tỏa trong xã hội.

(10) Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo Viện kiểm sát, Tòa án nhân dân các cấp phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án liên quan đến hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không; lựa chọn một số vụ án điểm, dư luận xã hội quan tâm để kịp thời đưa ra xét xử, góp phần làm tốt công tác tuyên truyền, răn đe tội phạm và phòng ngừa chung.

(11) Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, cán bộ, hội viên, đoàn viên, công nhân lao động,... tích cực tham gia phòng, chống hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không và thực hiện nghiêm túc các quy định bảo đảm an ninh, an toàn hàng không, an ninh, trật tự tại cửa khẩu đường hàng không.

2. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chức năng:

(1) Đặc biệt coi trọng công tác phòng ngừa tội phạm. Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền bằng nhiều hình thức, đa dạng, phong phú, phản ánh khách quan, toàn diện công tác phòng, chống tội phạm ma túy, tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, hàng cấm, công tác bảo đảm an ninh, an toàn hàng không,...

(2) Tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, an ninh mạng, bưu chính,... Tích cực phối hợp với các bộ, ngành và các cơ quan, doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực hàng không đóng tại địa bàn triển khai hiệu quả, đồng bộ các biện pháp bảo đảm an ninh hàng không; nghiên cứu xây dựng và tổ chức thực hiện tốt các cơ chế phối hợp trong bảo đảm an ninh trật tự, an ninh, an toàn hàng không, gắn với bảo đảm an toàn, an ninh trong cung ứng và sử dụng dịch vụ bưu chính.

(3) Chủ động nhận diện, đánh giá, dự báo tình hình; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng ngừa nghiệp vụ, đảm bảo thực chất, trọng tâm, trọng điểm; tích cực tấn công trấn áp tội phạm ma túy, tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, hàng cấm, ngăn chặn hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không, tạo môi trường xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh; xây dựng và phát huy hiệu quả các Tổ công tác tuần tra, kiểm soát công khai, qua đó chủ động phát hiện, đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả các loại tội phạm, vi phạm pháp luật hoạt động trên tuyến giao thông, góp phần phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không.

(4) Rà soát, kiến nghị hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật nhằm bảo đảm chặt chẽ, không để các đối tượng lợi dụng hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không.

3. Căn cứ vào nội dung văn bản này, đề nghị các bộ, ngành, đoàn thể thành viên Ban Chỉ đạo 138/CP và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng kế hoạch chỉ đạo, triển khai thực hiện phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao và tình hình thực tế tại đơn vị, địa phương; báo cáo tình hình, kết quả thực hiện theo Quy chế hoạt động và quy định về chế độ báo cáo của Ban Chỉ đạo 138/CP; kịp thời khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc và xử lý nghiêm những hành vi lợi dụng, bao che, dung túng, tiếp tay cho hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không.

Giao Cơ quan Thường trực giúp việc Ban Chỉ đạo 138/CP (Văn phòng Bộ Công an) chịu trách nhiệm theo dõi, hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các nội dung văn bản này; đề xuất khen thưởng từ Quỹ Phòng, chống tội phạm Trung ương cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với hoạt động vận chuyển trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, ma túy, hàng cấm qua đường hàng không; định kỳ tổng hợp tình hình, kết quả thực hiện, báo cáo Chính phủ, Ban Chỉ đạo 138/CP./.