CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN BỨC XẠ, AN NINH NGUỒN PHÓNG XẠ, ỨNG PHÓ SỰ CỐ BỨC XẠ HẠT NHÂN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG NINH

Trong những năm qua cùng với sự phát triển của khoa học và công nghệ, trên địa bàn tỉnh việc ứng dụng bức xạ diễn ra ngày càng rộng rãi trong các lĩnh vực của đời sống và sản xuất. Những ứng dụng này đã góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao hiệu quả chất lượng của một số dịch vụ. Công tác thực thi pháp luật và quản lý nhà nước về an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ, ứng phó sự cố bức xạ hạt nhân trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Phần lớn các tổ chức, cá nhân tiến hành công việc bức xạ, lưu giữ nguồn phóng xạ chấp hành tốt các quy định pháp luật. Tuy nhiên, qua công tác thanh kiểm tra trên địa bàn tỉnh, vẫn còn một số tổ chức, cá nhân chưa kịp thời khai báo và đăng ký cấp phép tiến hành công việc bức xạ; chưa thực hiện việc lập, phê duyệt và diễn tập ứng phó sự cố bức xạ; chưa thực hiện việc kiểm đếm nguồn theo đúng quy định. Công tác đảm bảo an ninh nguồn phóng xạ chưa được quan tâm đúng mức những hạn chế này có thể dẫn đến nguy cơ mất an toàn về bức xạ.

Để kịp thời chấn chỉnh tình trạng này, đồng thời tiếp tục nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân và tăng cường công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ và chủ động ứng phó sự cố bức xạ hạt nhân trên địa bàn tỉnh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 10/7/2015 về việc tăng cường bảo đảm an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ và Quyết định số 104/QĐ-TTg ngày 22/01/2019 về kế hoạch hành động quốc gia về phòng ngừa, phát hiện và chuẩn bị ứng phó nguy cơ, sự cố hóa học, sinh học, bức xạ hạt nhân; Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các Sở, ngành, đơn vị, địa phương, các tổ chức, cá nhân tiến hành công việc bức xạ trên địa bàn tỉnh tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ sau:

1. Sở Khoa học và Công nghệ:

1.1. Chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan thông tin truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ; huấn luyện, bồi dưỡng kiến thức và nâng cao nhận thức về ứng phó nguy cơ, sự cố hóa học, sinh học, bức xạ hạt nhân đối với các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, người dân trên địa bàn tỉnh.

1.2. Đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã phân công tại Kế hoạch số 21/KH-UBND ngày 06/02/2020 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Quyết định số 104/QĐ-TTg ngày 22/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch hành động quốc gia về phòng ngừa, phát hiện và chuẩn bị ứng phó nguy cơ, sự cố hóa học, sinh học, bức xạ hạt nhân (CBRN) trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

1.3. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về đảm bảo an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ; Xử lý kịp thời các hành vi vi phạm quy định về đảm bảo an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ đối với các tổ chức, cá nhân có sử dụng, lưu giữ nguồn phóng xạ, sử dụng thiết bị X-quang chẩn đoán y tế trên địa bàn tỉnh.

1.4. Chịu trách nhiệm thẩm định các dự án đầu tư có nội dung liên quan về bức xạ khi nhận được đề nghị từ cơ quan đăng ký đầu tư.

1.5. Phối hợp với Sở Tài chính tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí dự toán kinh phí để mua sắm các trang thiết bị để phục vụ quản lý và ứng phó sự cố bức xạ. Xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quản lý an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ trên địa bàn tỉnh.

1.6. Hướng dẫn các tổ chức, cá nhân thực hiện các quy định về khai báo, cấp phép tiến hành công việc bức xạ, và các thủ tục cấp phép theo quy định pháp luật về công tác đảm bảo an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ. Hướng dẫn lập, phê duyệt, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch ứng phó sự cố bức xạ cấp cơ sở theo đúng quy định.

1.7. Phối hợp Cục Hải quan Quảng Ninh thực hiện kiểm soát chặt chẽ hành vi nhập khẩu, xuất khẩu hàng hóa tiêu dùng đã chiếu xạ hoặc chứa chất phóng xạ, hàng hóa nghi ngờ chứa chất phóng xạ hoặc nhiễm phóng xạ, vật liệu phóng xạ; phế liệu bị nhiễm xạ, thực phẩm có nguồn gốc từ vùng xảy ra sự cố, hoặc chịu ảnh hưởng sự cố hạt nhân; kịp thời phát hiện và đấu tranh ngăn ngừa những hành vi sử dụng chất phóng xạ trái phép.

1.8. Thực hiện báo cáo công tác quản lý nhà nước về an toàn bức xạ của tỉnh gửi Bộ Khoa học và Công nghệ (Cục An toàn bức xạ và hạt nhân) và Ủy ban nhân dân tỉnh theo quy định.

1.9. Chủ trì hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc thực hiện Chỉ thị này; định kỳ tổng hợp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ Khoa học và Công nghệ trước ngày 15/12 hàng năm theo quy định và khi có vấn đề đột xuất, bất thường phải chủ động báo cáo đảm bảo kịp thời.

2. Sở Y tế

2.1. Chỉ đạo các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh có sử dụng X quang chẩn đoán trong y tế thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về an toàn bức xạ, đảm bảo an toàn sức khỏe, tính mạng của cán bộ, nhân dân đến thăm, khám chữa bệnh và tham gia ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân.

2.2. Kiểm soát vệ sinh an toàn vệ sinh thực phẩm đối với các sản phẩm có nguồn gốc từ vùng xảy ra hoặc chịu ảnh hưởng sự cố hạt nhân.

2.3. Phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ thanh tra, kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất các cơ sở y tế có tiến hành công việc bức xạ; chỉ cấp giấy chứng nhận đủ tiêu chuẩn và điều kiện hành nghề khi cơ sở bức xạ đảm bảo theo đúng quy định.

3. Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Quản lý khu kinh tế, Ban quản lý Khu kinh tế Vân Đồn

Trong quá trình xem xét cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và tham mưu cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, các dự án có sử dụng nguồn phóng xạ, thiết bị bức xạ phải lấy ý kiến của Sở Khoa học và Công nghệ, các cơ quan chuyên môn, các chuyên gia, cơ quan nhà nước có thẩm quyền để có hướng dẫn bảo đảm an toàn và an ninh nguồn phóng xạ; phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ trong công tác thanh tra, kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất về việc thực hiện công tác đảm bảo an toàn và an ninh nguồn phóng xạ.

4. Cục Hải quan tỉnh

4.1. Kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển, xuất nhập khẩu, quá cảnh chất phóng xạ, nguồn phóng xạ. Chỉ làm thủ tục thông quan cho nguồn phóng xạ, hàng hóa chứa chất phóng xạ khi có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền, đồng thời thông báo bằng văn bản gửi Sở Khoa học và Công nghệ được biết để theo dõi, hướng dẫn khai báo, đăng ký và đề nghị cấp giấy phép.

4.2. Tăng cường kiểm soát hàng hóa xuất nhập khẩu, thực phẩm có nguồn gốc từ vùng xảy ra hoặc chịu ảnh hưởng sự cố hạt nhân vào địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Chủ trì phối hợp với các ngành cơ quan chuyên môn xử lý trong việc kiểm tra, phát hiện chất phóng xạ tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh theo quy định của pháp luật.

4.3. Đầu tư trang bị thiết bị hệ thống kiểm tra phát hiện phóng xạ, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong kiểm tra, soi chiếu đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu, quá cảnh, trung chuyển và hành lý, hành khách nhập cảnh, quá cảnh theo đúng Quy trình nghiệp vụ kiểm tra, phát hiện, nhận diện phóng xạ.

5. Công an tỉnh

5.1. Chủ trì tổ chức điều tra phát hiện, xử lý theo quy định các hành vi: Mất nguồn phóng xạ; hành vi kinh doanh và sử dụng nguồn phóng xạ trái phép; hành vi nhập khẩu hàng hóa tiêu dùng đã chiếu xạ hoặc chứa chất phóng xạ; hàng hóa nhập khẩu nghi ngờ chứa chất phóng xạ hoặc nhiễm phóng xạ trên địa bàn tỉnh trái quy định của pháp luật.

5.2. Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, công an địa phương sẵn sàng tham gia ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân theo yêu cầu.

6. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh

- Tham mưu, đề xuất về các biện pháp và giải pháp liên quan đến việc ứng phó với các hoạt động phá hoại quốc gia, an ninh quốc gia thông qua việc vận chuyển, nhập khẩu trái phép nguồn phóng xạ.

- Chủ trì công tác chuẩn bị phương tiện, lực lượng sẵn sàng ứng phó với nguy cơ, sự cố bức xạ và hạt nhân.

7. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh

- Tham mưu, đề xuất về các biện pháp và giải pháp liên quan đến việc ứng phó với các hoạt động phá hoại biên giới quốc gia, an ninh biên giới, hải đảo thông qua việc vận chuyển, nhập khẩu trái phép nguồn phóng xạ.

- Chủ trì công tác chuẩn bị phương tiện, lực lượng sẵn sàng ứng phó với nguy cơ, sự cố bức xạ và hạt nhân địa bàn biên phòng.

8. Sở Tài chính: Chủ trì, phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tham mưu UBND tỉnh phân bổ kinh phí kịp thời cho các hoạt động ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân theo kế hoạch đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt, phù hợp với khả năng cân đối ngân sách hàng năm và các quy định về phân cấp quản lý ngân sách hiện hành.

9. Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam

9.1. Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc Tập đoàn tăng cường hoạt động về an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ và ứng phó sự cố bức xạ; quản lý chặt chẽ các cơ sở bức xạ thuộc Tập đoàn; thường xuyên kiểm kê việc lưu giữ nguồn phóng xạ không sử dụng.

9.2. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng có liên quan trong công tác đảm bảo an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ và ứng phó sự cố bức xạ hạt nhân đối với các đơn vị thành viên trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

10. Các Sở, ngành, đơn vị khác: Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao chủ động triển khai thực hiện các biện pháp, giải pháp đảm bảo an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ tại cơ quan đơn vị theo quy định của pháp luật; phối hợp chặt chẽ với Sở Khoa học và Công nghệ sẵn sàng tham gia ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân khi có yêu cầu.

11. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

11.1. Tăng cường công tác quản lý đối với tổ chức, cá nhân thu mua phế liệu, nhập khẩu phế liệu, nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng, thiết bị phát tia X, nguồn phóng xạ. Đôn đốc các cơ sở tiến hành công việc bức xạ thuộc địa bàn quản lý, thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ.

11.2. Chuẩn bị sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện, trang thiết bị ứng phó sự cố, sẵn sàng tham gia phối hợp ứng phó sự cố cấp tỉnh, cấp Quốc gia khi được huy động.

11.3. Thực hiện nghiêm Kế hoạch số 21/KH-UBND ngày 06/02/2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh về “Triển khai thực hiện Quyết định 104/QĐ-TTg ngày 22/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ về Kế hoạch hành động quốc gia về phòng ngừa, phát hiện và chuẩn bị ứng phó nguy cơ, sự cố hóa học, sinh học, bức xạ hạt nhân (CBRN) trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2020 - 2025”; tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng, phổ biến kiến thức phòng ngừa, ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân tại địa phương.

12. Các tổ chức, cá nhân tiến hành công việc bức xạ

12.1. Thực hiện đúng và đầy đủ các quy định của pháp luật trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử về việc vận chuyển, sử dụng, lưu giữ chất phóng xạ, chất thải phóng xạ và nguồn phóng xạ; thường xuyên kiểm tra, rà soát quy trình kỹ thuật thực hiện công việc bức xạ, sử dụng nguồn phóng xạ; có các biện pháp an ninh bảo vệ nguồn phóng xạ, kiểm soát chất thải phóng xạ và biện pháp xử lý khi có sự cố xảy ra. Chịu trách nhiệm trực tiếp về mọi hành vi vi phạm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ theo quy định của pháp luật.

12.2. Các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp phải có giải pháp nâng cao nhận thức của lãnh đạo và nhân viên về trách nhiệm đảm bảo an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ; xây dựng quy trình, quy định về an toàn, an ninh nguồn phóng xạ; rà soát, sửa đổi, cập nhật và bổ sung các quy định nội bộ về quản lý an toàn bức xạ và an ninh nguồn phóng xạ.

12.3. Sử dụng, bố trí nhân viên phụ trách an toàn bức xạ có trình độ chuyên môn, chứng chỉ theo quy định.

12.4. Kịp thời thông báo tới các cơ quan có thẩm quyền về sự cố mất an toàn, an ninh nguồn phóng xạ thuộc trách nhiệm quản lý; áp dụng ngay các biện pháp cần thiết để thu hồi nguồn phóng xạ bị thất lạc, mất cắp, chiếm đoạt, chuyển giao hoặc sử dụng bất hợp pháp; có phương án giảm thiểu tác hại khi nguồn phóng xạ bị phá hoại.

12.5. Định kỳ trước 30 tháng 11 hàng năm, khi có yêu cầu của các cơ quan có chức năng hoặc khi xảy ra sự cố tổ chức, cá nhân tiến hành công việc bức xạ phải gửi báo cáo thực trạng an toàn theo quy định tại Điều 20 Luật Năng lượng nguyên tử và báo cáo kết quả kiểm soát, bảo đảm an toàn bức xạ trong chiếu xạ nghề nghiệp và chiếu xạ công chúng đến Sở Khoa học và Công nghệ theo quy định.

Yêu cầu Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố, các tổ chức, cá nhân tiến hành công việc bức xạ triển khai thực hiện Chỉ thị này./.