CHỈ THỊ

VỀ VIỆC PHÒNG CHỐNG HẠN, MẶN VÀ CHÁY RỪNG NĂM 2021 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TIỀN GIANG

Theo nhận định của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Tiền Giang, từ đầu mùa mưa năm 2020 đến nay, dòng chảy trên lưu vực sông Mê Công ở mức thấp do lượng mưa bị thiếu hụt. Dự báo trong những tháng đầu mùa khô 2020 - 2021, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Kông về vùng đồng bằng sông Cửu Long có khả năng thiếu hụt từ 30% so với trung bình nhiều năm; mặn trên các cửa sông (sông Tiền, Vàm cỏ và Hàm Luông) có khả năng xuất hiện sớm, sớm hơn trung bình nhiều năm và lấn sâu vào nội đồng (có khả năng xấp xỉ mùa khô năm 2019 - 2020). Độ mặn cao nhất mùa khô năm 2021 có thể xuất hiện vào cuối tháng 3 năm 2021; biên mặn 2,0 - 3,0g/l có khả năng xâm nhập đến khu vực Vàm Cái Bè huyện Cái Bè cách cửa sông khoảng 100km về thượng nguồn. Như vậy, mùa khô năm 2020 - 2021 ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long khả năng xuất hiện sớm, lấn sâu vào nội đồng và kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất vụ Đông Xuân 2020 - 2021, vụ Hè thu 2021 và diện tích vườn cây ăn trái ở các đại phương phía Tây của tỉnh; gây tình trạng thiếu nước ngọt làm ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.

Để chủ động phòng, chống hạn, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, dân sinh và chủ động phòng, chống cháy rừng trong mùa khô năm 2021 trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả cao, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ thị:

1. Các ngành, các cấp chủ động tổ chức thực hiện nhiệm vụ và tuyên truyền, phổ biến sâu rộng đến nhân dân về diễn biến phức tạp của tình hình thời tiết để chủ động ứng phó với tinh thần tích cực, khẩn trương, cảnh giác cao, nhất là diễn biến của tình hình hạn, xâm nhập mặn và cháy rừng trong mùa khô năm 2021. Khẩn trương triển khai Chỉ thị số 35/CT-TTg ngày 01/9/2020 về triển khai một số biện pháp cấp bách để chủ động ứng phó thiên tai và Chỉ thị số 36/CT-TTg ngày 11/9/2020 về triển khai các biện pháp ứng phó nguy cơ hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn trong mùa khô 2020 - 2021 của Thủ tướng Chính phủ. Tăng cường kiểm tra và lập kế hoạch duy tu, sửa chữa, nâng cấp các công trình ngăn mặn, dẫn và trữ nước ngọt, để chủ động đáp ứng kịp thời tình hình hạn và xâm nhập mặn; chủ động lập kế hoạch phòng chống hạn, xâm nhập mặn, cháy rừng vào mùa khô 2021 cụ thể cho từng khu vực dự án, từng địa phương, đơn vị để chủ động ứng phó kịp thời, hiệu quả khi có tình huống xấu xảy ra theo phương châm 4 tại chỗ.

2. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố Mỹ Tho, thị xã Gò Công và thị xã Cai Lậy chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các huyện, Phòng Kinh tế thành phố, thị xã, Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn và các đơn vị có liên quan tập trung thực hiện một số nội dung công việc sau:

a) Tổ chức kiểm tra hệ thống công trình thủy lợi, rà soát những khu vực có khả năng thiếu nước, hạn, mặn xâm nhập trên địa bàn; qua đó xây dựng Kế hoạch phòng chống hạn, mặn xâm nhập bảo vệ sản xuất vụ Đông Xuân 2018 - 2019 và vụ Xuân Hè 2019. Đặc biệt, quan tâm giải pháp cấp nước, trữ nước cho sản xuất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho người dân trong trường hợp nguồn nước bị thiếu hụt.

a) Triển khai thực hiện tốt Phương án số 174/PA-UBND ngày 02/7/2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh về phòng chống và ứng phó với hạn, xâm nhập mặn trong mùa khô và Kế hoạch về phòng chống và ứng phó với hạn, xâm nhập mặn trong mùa khô năm 2020 - 2021 trên địa bàn tỉnh đã được Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt tại Công văn số 4415/UBND-KTTC ngày 14/9/2020; huy động cả hệ thống chính trị cơ sở vào cuộc, tập trung làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, vận động, hướng dẫn để từng hộ gia đình, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất trên địa bàn hiểu, chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn...

b) Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp tích, trữ nước, đồng thời sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nước, triệt để chống thất thoát, lãng phí nước. Trường hợp xảy ra hạn, thiếu nước nghiêm trọng, cần ưu tiên nguồn nước để cấp nước sinh hoạt cho người dân, chăn nuôi gia súc và tưới cho cây trồng có giá trị kinh tế cao.

c) Khẩn trương tổ chức kiểm tra hệ thống công trình thủy lợi, rà soát những khu vực có khả năng thiếu nước, hạn hán, mặn xâm nhập trên địa bàn để chủ động xây dựng Kế hoạch, Phương án phòng chống hạn, mặn xâm nhập bảo vệ sản xuất vụ Đông Xuân 2020 - 2021 và vụ Xuân Hè 2021. Đặc biệt phải có biện pháp gieo trồng hợp lý, quan tâm giải pháp cấp nước, trữ nước cho sản xuất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho người dân trong trường hợp nguồn nước bị thiếu hụt.

d) Tăng cường kiểm tra đồng ruộng, tổ chức phân phối nước chặt chẽ và linh hoạt đảm bảo sử dụng nước hiệu quả. Trên cơ sở khả năng cân đối nguồn nước, có biện pháp hướng dẫn nhân dân gieo trồng và bố trí cơ cấu cây trồng hợp lý. Đối với những vùng không đảm bảo nguồn nước tưới cho suốt vụ phải khuyến cáo nhân dân thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng hoặc cắt vụ nhằm tránh thiệt hại.

đ) Tổ chức đo đạc, kiểm tra chặt chẽ diễn biến chất lượng nguồn nước, mực nước trên các tuyến sông và nội đồng; theo dõi sát tình hình khí tượng thủy văn để có biện pháp tổ chức vận hành công trình cống phục vụ cho sản xuất có hiệu quả nhất. Thường xuyên thông tin đến nhân dân biết tình hình hạn, xâm nhập mặn để người dân chủ động chuẩn bị các phương tiện bơm và tổ chức tốt việc bơm tưới phục vụ sản xuất trong mùa khô. Tuyên truyền, vận động nhân dân sử dụng tiết kiệm nước và giữ vệ sinh nguồn nước, không xả rác và nước nhiễm bẩn vào nguồn cung cấp nước, nhằm hạn chế tình trạng gây ô nhiễm nguồn nước trong mùa khô. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về xả chất thải vào lòng sông, kênh, rạch gây ô nhiễm môi trường.

e) Tập trung giải phóng các chướng ngại vật lòng kênh, khai thông dòng chảy trên các tuyến kênh trục, kênh cấp 1 và kênh cấp 2; thường xuyên tổ chức trục vớt, trục đây lục bình, rong cỏ, duy trì thông thoáng lòng sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh theo Phương án số 253/PA-UBND ngày 19/9/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh về quản lý, duy trì thông thoáng lòng sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh Tiền Giang và Chỉ thị số 24/CT-UBND ngày 20/12/2018 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về việc tăng cường bảo vệ môi trường, kiểm soát chất lượng nguồn nước, không để tái diễn tình trạng lục bình bùng phát trở lại trên các sông, kênh, rạch trên địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của lục bình; ý thức tự giác, giữ gìn vệ sinh môi trường, không vứt rác, các vật dụng bị hư, xác động vật chết xuống lòng sông, kênh, rạch,... chất chà hay một số dụng cụ bắt cá gây khó khăn cho việc thực hiện quản lý, duy trì vớt lục bình đảm bảo thông thoáng lòng sông, kênh, rạch.

g) Tổ chức ngăn mặn triệt để, kịp thời sửa chữa những cống không đảm bảo ngăn mặn. Kiểm soát chặt chẽ những khu vực bị ngập úng và có kế hoạch tiêu úng chủ động khi trữ nước. Chủ động sử dụng ngân sách địa phương để thực hiện nạo vét các tuyến kênh cấp 2, cấp 3 để trừ nước, bơm chuyền cứu lúa. Bảo dưỡng, duy tu, sửa chữa công trình thủy lợi phục vụ công tác phòng chống hạn, mặn đảm bảo sản xuất không để tình trạng kênh, mương bồi lắng gây thiếu nước tưới. Đối với những khu vực có cao trình mặt ruộng thấp phải tổ chức tôn cao bờ bao, bờ thửa để bảo vệ những vùng trũng khi hệ thống kênh làm nhiệm vụ tích trữ nước. Biểu dương, khuyến khích những địa phương, tổ chức, cá nhân có những đề xuất, sáng kiến phòng chống, ứng phó với hạn, mặn hiệu quả.

3. Ủy ban nhân dân huyện Tân Phước, Gò Công Đông và Tân Phú Đông phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các sở, ngành tỉnh có liên quan:

a) Tổ chức tổng kết công tác phòng cháy, chữa cháy rừng năm 2020 và triển khai phương hướng nhiệm vụ phòng cháy chữa cháy rừng mùa khô năm 2021. Xây dựng phương án chữa cháy và tổ chức diễn tập phương án chữa cháy rừng, có biện pháp xử lý những nơi không đảm bảo an toàn trong phòng cháy chữa cháy rừng.

b) Tổ chức kiểm tra vật tư, phương tiện, các trang thiết bị phục vụ công tác phòng cháy chữa cháy rừng và xây dựng kế hoạch trang bị bổ sung khi cần thiết. Chuẩn bị điều kiện vật chất và lực lượng tại chỗ để cứu chữa kịp thời khi xảy ra cháy rừng, đồng thời thông tin nhanh đến lực lượng phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ của tỉnh và các địa phương lân cận đến ứng cứu kịp thời khi xảy ra cháy rừng vượt ngoài khả năng chữa cháy của lực lượng tại chỗ. Bố trí lực lượng tuần tra 24/24 giờ trong ngày ở các tháng mùa khô đối với những khu vực rừng có nguy cơ cháy cao.

c) Tăng cường công tác truyền thông, tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về phòng cháy, chữa cháy cho nhân dân trên địa bàn biết để chủ động phòng tránh; kiểm tra hướng dẫn thực hiện chặt chẽ các biện pháp đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy; củng cố, kiện toàn nâng cao chất lượng hoạt động của lực lượng dân phòng, huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy cho đội dân phòng, đội xung kích phòng cháy và chữa cháy rừng; đảm bảo ứng trực, xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ cháy xảy ra theo phương châm 4 tại chỗ.

c) Tăng cường công tác truyền thông, tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về phòng cháy, chữa cháy cho nhân dân trên địa bàn biết để chủ động phòng tránh; kiểm tra hướng dẫn thực hiện chặt chẽ các biện pháp đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy; củng cố, kiện toàn nâng chất hoạt động của lực lượng dân phòng, huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy cho đội dân phòng, đội xung kích phòng cháy và chữa cháy rừng; đảm bảo ứng trực, xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ cháy xảy ra theo phương châm 4 tại chỗ.

4. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Thường trực Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh):

a) Chủ trì, phối hợp với Đài Khí tượng thủy văn Tiền Giang, Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam và Công ty TNHH MTV khai thác công trình Thủy lợi Tiền Giang thường xuyên theo dõi diễn biến hạn, mặn; đặc biệt theo dõi chặt chẽ hướng xâm nhập mặn từ Bến Tre (sông Hàm Luông) và Long An (sông Vàm Cỏ). Đánh giá tình hình nguồn nước trên sông, kênh, rạch và nguồn nước trữ nội đồng để thông báo kịp thời cho các sở, ban, ngành tỉnh, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã, các đơn vị có liên quan và nhân dân biết để có biện pháp chỉ đạo, đối phó.

b) Phối hợp chặt chẽ với Công ty TNHH MTV cấp nước Tiền Giang, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã tổ chức kiểm tra việc thực hiện kế hoạch cấp nước sinh hoạt cho nhân dân trong mùa khô, đặc biệt là các xã ven biển thuộc huyện Gò Công Đông và huyện Tân Phú Đông.

c) Phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và thị xã chỉ đạo thực hiện lịch thời vụ theo hướng né rầy, né mặn; hướng dẫn, tập huấn cho nông dân ở các địa phương về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, kỹ thuật gieo trồng, chăm sóc và bảo vệ cây trồng phù hợp với tình hình nguồn nước trong mùa khô. Điều chỉnh, khuyến cáo lịch thời vụ cho từng tiểu vùng, có giải pháp về cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi cho phù hợp với điều kiện của từng tiểu vùng. Đối với vùng dự án ngọt hóa Gò Công thực hiện lịch thời vụ đảm bảo thu hoạch lúa vụ Đông xuân 2020 - 2021 trước 15/2/2021. Đồng thời tiếp tục triển khai thực hiện Đề án “Cắt vụ, chuyển đổi mùa vụ và cơ cấu cây trồng các huyện phía Đông, tỉnh Tiền Giang đến năm 2025”.

d) Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan và địa phương: nghiên cứu, khuyến cáo nhân dân các vùng nuôi trồng thủy sản thường xuyên theo dõi các bản tin dự báo, cảnh báo thời tiết (nắng nóng, hạn, xâm nhập mặn,..) và kết quả quan trắc môi trường để chủ động xây dựng kế hoạch tổ chức sản xuất nuôi trồng thủy sản nước lợ, nước ngọt cho phù hợp; điều chỉnh khuyến cáo lịch thời vụ, thả nuôi trong điều kiện nhiệt độ và độ mặn cho phép; triển khai thực hiện công tác phòng, chống hạn, mặn, cháy rừng mùa khô năm 2021.

đ) Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan và địa phương có rừng xây dựng phương án phòng cháy, chữa cháy rừng và bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh, đặc biệt lưu ý những điểm có nguy cơ xảy ra cháy cao.

e) Hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương thực hiện các giải pháp cấp nước hộ gia đình và công trình cấp nước tập trung; rà soát quy định về quản lý chất lượng nước sinh hoạt nông thôn, kiểm tra tình hình cấp nước khu vực nông thôn; đôn đốc đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành các công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, nhất là ở các khu vực có nguy cơ thiếu nước, xâm nhập mặn.

g) Tổng hợp nhu cầu kinh phí phục vụ cho công tác phòng chống hạn, mặn và cháy rừng năm 2021 trên địa bàn tỉnh; phối hợp với Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư lập dự toán kinh phí phục vụ cho công tác phòng chống hạn, mặn và cháy rừng năm 2021, trình Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định.

h) Định kỳ hàng tuần, tháng hoặc đột xuất tổng hợp tình hình triển khai thực hiện công tác phòng chống hạn, mặn và cháy rừng, báo cáo về Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để theo dõi, chỉ đạo kịp thời.

5. Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp với các địa phương có rừng xây dựng kế hoạch, phương án phòng cháy, chữa cháy cụ thể cho từng khu vực nhằm chủ động ứng cứu kịp thời khi có tình huống xấu xảy ra.

6. Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp Sở Y tế và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã xây dựng kế hoạch tuyên truyền, vận động nhân dân giữ gìn vệ sinh nguồn nước. Đảm bảo xử lý kịp thời các tình huống xấu về môi trường, nhất là môi trường nước mặt trong vùng dự án ngọt hóa Gò Công và dự án Phú Thạnh - Phú Đông. Có giải pháp tăng cường quản lý các nguồn thải được phân cấp; kiên quyết xử lý hoặc kiến nghị các cấp có thẩm quyền xử lý các trường hợp xả nước thải vượt quy chuẩn ra môi trường.

7. Sở Y tế chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan và địa phương thường xuyên kiểm tra chất lượng nước cung cấp cho nhân dân ở các hệ thống cấp nước tập trung, hướng dẫn nhân dân sử dụng nước hợp vệ sinh. Có giải pháp xử lý tốt các tình huống xấu về dịch bệnh.

8. Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh cân đối, bố trí nguồn vốn để thực hiện công tác phòng chống hạn, mặn và cháy rừng năm 2021.

9. Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tỉnh có liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét cân đối, bố trí vốn đầu tư thực hiện các công trình, dự án có liên quan đến phòng chống hạn, mặn và cháy rừng trên địa bàn tỉnh theo quy định.

10. Công ty TNHH MTV khai thác công trình thủy lợi Tiền Giang:

a) Chủ động tổ chức tu bổ, sửa chữa, nâng cấp các công trình cống dưới đê cũng như cống đầu mối để sẵn sàng lấy, cấp nước, ngăn mặn và tiêu nước phục vụ sản xuất.

b) Xây dựng kế hoạch vận hành hệ thống công trình thủy lợi phục vụ có hiệu quả cho nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của nhân dân trong mùa khô đảm bảo tiết kiệm chi phí thấp nhất.

c) Tổ chức quan trắc, đo đạc, kiểm tra chặt chẽ diễn biến chất lượng nguồn nước, mực nước trên các tuyến sông, kênh, rạch và nội đồng; đồng thời theo dõi diễn biến mặn để có biện pháp tổ chức vận hành công trình cống phục vụ sản xuất đạt hiệu quả cao nhất.

d) Tập trung kiểm tra, có giải pháp kiểm soát các khu vực cục bộ thường bị nhiễm mặn, hạn. Thực hiện chế độ kiểm tra, báo cáo theo quy định về diễn biến mặn nội đồng để có biện pháp tháo rửa kịp thời.

đ) Duy trì thường xuyên tổ chức trục vớt lục bình, chướng ngại vật trên các đoạn kênh trục, kênh cấp 1 do đơn vị quản lý nhằm khơi thông dòng chảy đảm bảo tích trữ nước phục vụ sản xuất. Thông báo kế hoạch vận hành công trình kịp thời đến địa phương để thông tin rộng rãi đến người dân qua các phương tiện thông tin đại chúng. Thông báo tình hình diễn biến mặn, mực nước và vận hành công trình trong ngày trên bản tin Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh.

11. Công ty TNHH MTV cấp nước Tiền Giang phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Xây dựng, các sở ngành tỉnh có liên quan, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã thường xuyên tổ chức kiểm tra và thực hiện kế hoạch cấp nước sinh hoạt cho nhân dân.

12. Đề nghị Đài Khí tượng thủy văn Tiền Giang thường xuyên theo dõi, cập nhật, dự báo kịp thời về diễn biến của thời tiết (hạn, xâm nhập mặn,...) báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Thường trực Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh) và thông báo cho Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã để kịp thời chỉ đạo công tác phòng chống, ứng phó với hạn, xâm nhập mặn có hiệu quả.

13. Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh và đề nghị Báo Ấp Bắc phối hợp chặt chẽ với Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Tiền Giang, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Thường trực Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh) và các cơ quan liên quan thực hiện đưa tin chính xác, kịp thời về tình hình diễn biến thời tiết, tình hình hạn, xâm nhập mặn. Tăng cường thời lượng phát sóng, tuyên truyền trên mạng, báo, đài và trên các phương tiện thông tin đại chúng về diễn biến thời tiết, tình hình hạn, xâm nhập mặn, tình hình nguồn nước cho các ngành, các cấp biết để vận động, hướng dẫn nhân dân sử dụng nước tiết kiệm, thực hiện tốt công tác phòng chống, ứng phó hạn, xâm nhập mặn và cháy rừng.

14. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên phối hợp thực hiện tốt công tác thông tin tuyên truyền, vận động hội viên, đoàn viên tham gia ứng cứu và khắc phục hậu quả hạn, mặn và cháy rừng.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban, ngành tỉnh, các đơn vị cơ quan, đơn vị có liên quan và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, thị xã có trách nhiệm tổ chức, triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này./.