BÁO CÁO

VỀ CÔNG TÁC TIẾP CÔNG DÂN, GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH QUÝ III NĂM 2013 VÀ 9 THÁNG ĐẦU NĂM 2013

Thực hiện Thông tư số 03/2013/TT-TTCP ngày 10 tháng 6 năm 2013 của Thanh tra Chính phủ quy định chế độ báo cáo công tác thanh tra, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng; Ủy ban nhân dân thành phố báo cáo kết quả về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh quý III năm 2013 và 9 tháng đầu năm 2013, như sau:

Trong 9 tháng đầu năm 2013, trước tình hình kinh tế thế giới và trong nước vẫn còn nhiều khó khăn, đã ảnh hưởng đến kinh tế thành phố, bên cạnh đó tình hình thiên tai, dịch bệnh còn tiềm ẩn và diễn biến phức tạp, đã phần nào ảnh hưởng đến hoạt động của các doanh nghiệp và đời sống nhân dân. Trước những khó khăn trên, Lãnh đạo thành phố đã chủ động nắm bắt tình hình, để kịp thời chỉ đạo, điều hành giải quyết các khó khăn, vướng mắc, từ đó các chỉ tiêu kinh tế - xã hội của thành phố vẫn tiếp tục duy trì mức tăng trưởng hợp lý. Cụ thể: Kinh tế thành phố giữ tốc độ tăng trưởng, GDP đạt 7,9%; chương trình bình ổn thị trường được triển khai hiệu quả, góp phần kiềm giữ tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng; sản xuất công nghiệp đã bắt đầu hồi phục, chỉ số phát triển công nghiệp của thành phố ước tăng 5,3% so cùng kỳ; Tổng thu ngân sách đạt 54,4% so dự toán, tăng 6,3% so cùng kỳ; Kim ngạch xuất khẩu tăng 6,2% và kim ngạch nhập khẩu tăng 18,6% so cùng kỳ; doanh thu dịch vụ du lịch, giao thông vận tải đều tăng so cùng kỳ, chỉ số CPI tăng 0,78%, đã góp phần kiềm chế lạm phát của cả nước.

Lãnh đạo thành phố luôn quan tâm và thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xem đây là nhiệm vụ chính trị hết sức quan trọng và thường xuyên của cả hệ thống chính trị của thành phố. Quán triệt thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả các chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, lãnh đạo thành phố sắp xếp thời gian để trực tiếp tiếp xúc và lắng nghe công dân, đồng thời, chỉ đạo Thủ trưởng các sở, ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các quận, huyện giải quyết khiếu nại, tố cáo và đặc biệt là các vụ khiếu nại, tố cáo tồn đọng kéo dài. Qua đó, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn thành phố có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần giữ vững an ninh chính trị, ổn định trật tự an toàn xã hội.

Tình hình khiếu nại, tố cáo trên địa bàn thành phố trong 9 tháng đầu năm 2013 diễn ra ở mức độ bình thường; số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo giảm so với cùng kỳ năm 2012. Nội dung khiếu nại chủ yếu vẫn tập trung vào lĩnh vực bồi thường, giải tỏa, tái định cư chủ yếu tại các dự án, nội dung đơn tố cáo phản ảnh chủ yếu về hành vi của cán bộ, công chức trong thi hành nhiệm vụ, công vụ.

Phần A.

BÁO CÁO VỀ CÔNG TÁC TIẾP CÔNG DÂN, GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH QUÝ III NĂM 2013

1. Công tác tiếp công dân (Biểu số 2a):

a) Kết quả tiếp công dân: Toàn thành phố đã tổ chức tiếp công dân: 12.328 lượt (gồm: tiếp thường xuyên: 10.529 lượt, lãnh đạo tiếp: 1.799 lượt), gồm:

- Cấp thành phố tiếp: Văn phòng Tiếp công dân thành phố đã tiếp 883 lượt công dân trực tiếp đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ảnh, lãnh đạo Văn phòng tiếp 07 buổi/ 107 lượt.

Lãnh đạo thành phố tiếp công dân: tiếp 04 buổi/04 lượt công dân, gồm:

+ Bí thư Thành ủy tiếp công dân 01 buổi/01 lượt.

+ Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố tiếp công dân 01 buổi/01 lượt.

+ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố tiếp công dân 02 buổi/02 lượt;

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố tiếp công dân 01 buổi/01 lượt .

- Cấp quận - huyện tiếp: 5.905 lượt (tiếp thường xuyên: 5.349 lượt, lãnh đạo tiếp: 556 lượt).

- Cấp sở, ban, ngành tiếp: 1.695 lượt (tiếp thường xuyên: 1.615 lượt, lãnh đạo tiếp: 80 lượt).

- Cấp xã - phường - thị trấn tiếp: 3.841 lượt (tiếp thường xuyên: 2.682 lượt, lãnh đạo tiếp: 1.159 lượt).

- Tiếp công dân đoàn đông người: Trong quý III năm 2013, trên địa bàn thành phố tiếp 33 đoàn (gồm: tiếp thường xuyên: 27 đoàn, lãnh đạo tiếp: 06 đoàn), gồm: cấp thành phố tiếp: 11 đoàn; cấp quận - huyện tiếp 19 đoàn; cấp sở, ban, ngành tiếp: 03 đoàn (kèm phụ lục).

Các trường hợp khiếu nại đông người tập trung tại các dự án như: các hộ thuộc Dự án chung cư Cô Giang, phường Cô Giang, quận 1; một số dự án tại quận 12, huyện Bình Chánh. Tuy nhiên, không có trường hợp nào khiếu nại, gay gắt, phức tạp, chủ yếu liên quan đến tình hình triển khai thực hiện các dự án, ô nhiễm môi trường, hoạt động chợ tự phát và vi phạm lĩnh vực xây dựng…

b) Nội dung tiếp công dân: Qua công tác tiếp công dân cho thấy, nội dung khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực hành chính chiếm 91%; trong đó khiếu nại trong lĩnh vực đất đai có tỷ lệ cao, chiếm 75%; lĩnh vực tư pháp chiếm tỷ lệ thấp; nội dung tố cáo liên quan tham nhũng chiếm tỷ lệ thấp.

2. Tiếp nhận, phân loại và xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo (Biểu số 2b):

- Tiếp nhận, phân loại đơn: Tổng số đơn khiếu nại, tố cáo là 1.884 đơn, (khiếu nại: 1.699 đơn; tố cáo 185 đơn).

- Đã xử lý 1.873/ 1.884 đơn, đạt tỷ lệ 99,4%, chuyển kỳ sau 11 đơn, trong đó: xử lý chuyển trả lưu: 163 đơn; để lại giải quyết 1.710 đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền (gồm: khiếu nại: 1616 đơn, tố cáo: 94 đơn); trong đó:

+ Cấp thành phố: khiếu nại: 331 đơn, tố cáo: 24 đơn;

+ Cấp quận - huyện: khiếu nại: 997 đơn, tố cáo: 40 đơn;

+ Cấp sở - ngành: khiếu nại: 225 đơn, tố cáo: 13 đơn;

+ Cấp xã - phường - thị trấn: khiếu nại: 63 đơn, tố cáo: 17 đơn.

Qua công tác phân loại, xử lý đơn cho thấy, nội dung đơn khiếu nại, tố cáo chủ yếu trong lĩnh vực hành chính (chiếm 98%); trong đó đơn khiếu nại trong lĩnh vực đất đai có tỷ lệ cao (trên 71%); đơn lĩnh vực tư pháp chiếm tỷ lệ thấp; nội dung đơn tố cáo liên quan tham nhũng chiếm tỷ lệ thấp.

3. Kết quả giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo:

a) Kết quả giải quyết khiếu nại (Biểu số 2c): Tổng số đơn khiếu nại đã giải quyết trên tổng số đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền: 865/1.616 đơn, đạt tỷ lệ 54%;

Phân tích tính chất khiếu nại đúng, sai cho thấy: đơn khiếu nại đúng là: 7%, khiếu nại sai là: 85%, khiếu nại có đúng có sai: 8%.

b) Kết quả giải quyết tố cáo (Biểu số 2d): Tổng số đơn tố cáo đã giải quyết trên tổng số đơn tố cáo thuộc thẩm quyền: 40/94 đơn, đạt tỷ lệ 43%;

Phân tích tính chất tố cáo đúng, sai cho thấy: tố cáo đúng: 9%, tố cáo sai: 44 %, tố cáo có đúng có sai: 47%.

4. Về tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân thành phố và Trung ương đã có hiệu lực pháp luật:

Tổng số quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật: 253 quyết định, bao gồm:

- Số quyết định chưa triển khai thực hiện được là: 121 quyết định (gồm quyết định đang chờ Ủy ban nhân dân thành phố hoặc cơ quan Trung ương xem xét lại; quyết định đang bị khởi kiện tại Tòa án; quyết định Ủy ban nhân dân thành phố đang chờ ý kiến kết luận của các Đoàn công tác của Bộ, ngành Trung ương…).

- Số quyết định có hiệu lực pháp luật phải tổ chức thực hiện: 132 quyết định; trong đó:

+ Đã tổ chức thực hiện xong: 23 quyết định;

+ Phải rà soát, tổ chức thực hiện: 109 quyết định.

5. Kết quả thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo:

Nhằm tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm Thủ trưởng cơ quan đơn vị trên địa bàn thành phố trong việc thi hành Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo ngành Thanh tra thành phố tổ chức triển khai 12 Đoàn thanh, kiểm tra trách nhiệm tại 37 đơn vị. Qua thanh tra đã giúp cho lãnh đạo Ủy ban nhân dân các quận - huyện, sở - ngành kịp thời chấn chỉnh những hạn chế bất cập, nâng cao được nhận thức, vai trò, trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trong việc chấp hành và thực hiện Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.

Phần B.

BÁO CÁO VỀ CÔNG TÁC TIẾP CÔNG DÂN, GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 9 THÁNG ĐẦU NĂM 2013

I. KẾT QUẢ CÔNG TÁC TIẾP CÔNG DÂN, XỬ LÝ ĐƠN THƯ, GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO

1. Công tác tiếp công dân (Biểu số 2a):

a) Kết quả tiếp công dân: Toàn thành phố đã tổ chức tiếp công dân: 36.899 lượt (gồm: tiếp thường xuyên: 29.262 lượt, lãnh đạo tiếp: 7.637 lượt), so với cùng kỳ, giảm giảm 5% (cùng kỳ 39.087 lượt), gồm:

- Cấp thành phố tiếp: Văn phòng Tiếp công dân thành phố đã tiếp 2.123 lượt công dân trực tiếp đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ảnh, so cùng kỳ tăng 1,4% (tăng 29 lượt); lãnh đạo Văn phòng tiếp 25 buổi/ 254 lượt, vụ việc;

Lãnh đạo thành phố tiếp công dân: tiếp 19 buổi/ 26 lượt công dân, gồm:

+ Thường trực Thành ủy tiếp công dân 10 buổi/ 13 lượt, so cùng kỳ tăng 10 buổi/ 13 lượt, trong đó Bí thư Thành ủy tiếp 05 buổi/08 lượt.

+ Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố và các Ban của Hội đồng nhân dân thành phố tiếp công dân 06 buổi/06 lượt, so cùng kỳ tăng 06 buổi/ 06 lượt, trong đó Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố tiếp 02 buổi/05 lượt.

+ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố tiếp 02 buổi/02 lượt, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố tiếp 01 buổi/01 lượt, so cùng kỳ tăng 03 buổi/03 lượt.

- Cấp quận - huyện tiếp: 18.318 lượt (tiếp thường xuyên: 14.380 lượt, lãnh đạo tiếp: 3.938 lượt);

- Cấp sở, ban, ngành tiếp: 5.207 lượt (tiếp thường xuyên: 5.102 lượt, lãnh đạo tiếp: 105 lượt);

- Cấp xã, phường, thị trấn tiếp: 11.225 lượt (tiếp thường xuyên: 7.657 lượt, lãnh đạo tiếp: 3.568 lượt).

- Tiếp công dân đoàn đông người: qua 9 tháng, trên địa bàn thành phố tiếp 77 đoàn, so cùng kỳ tăng 32 đoàn, tăng 71% (cùng kỳ 45 đoàn), (gồm: tiếp thường xuyên: 66 đoàn, lãnh đạo tiếp: 11 đoàn), trong đó: cấp thành phố tiếp: 25 đoàn; cấp quận - huyện tiếp 45 đoàn; cấp sở, ban, ngành tiếp: 04 đoàn; cấp xã phường, thị trấn tiếp 03 đoàn (kèm phụ lục).

Các trường hợp khiếu nại đông người tập trung tại các dự án như: các hộ thuộc Dự án chung cư Cô Giang phường Cô Giang, quận 1; dự án 1Bis-1Kép Nguyễn Đình Chiểu, quận 1; dự án tứ giác Bến Thành, quận 1; dự án Khu Đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2; dự án mở rộng cầu Kinh Thanh Đa, quận Bình Thạnh; dự án Thảo Cầm Viên, huyện Củ Chi; dự án đầu tư xây dựng khu đô thị Sing- Việt (huyện Bình Chánh) … các vụ việc khiếu nại đông người trên địa bàn thành phố trong 9 tháng đầu năm 2013 vẫn tập trung một số vụ việc khiếu nại thuộc các dự án cũ, người dân tiếp tục khiếu nại (các hộ thuộc Dự án chung cư Cô Giang; dự án 1Bis-1Kép Nguyễn Đình Chiểu, dự án tứ giác Bến Thành quận 1; dự án Khu Đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2). Tuy nhiên, không có trường hợp nào khiếu nại, gay gắt, phức tạp, chủ yếu là phản ảnh, kiến nghị liên quan đến tình hình triển khai thực hiện các dự án, ô nhiễm môi trường, hoạt động chợ tự phát và vi phạm lĩnh vực xây dựng (quận 1: 07 đoàn, quận 12: 02 đoàn, huyện Bình Chánh: 21 đoàn, huyện Củ Chi: 05 đoàn).

b) Nội dung tiếp công dân: Qua công tác tiếp công dân cho thấy, nội dung khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực hành chính chiếm 90%; trong đó khiếu nại trong lĩnh vực đất đai có tỷ lệ cao, chiếm 74%; lĩnh vực tư pháp chiếm tỷ lệ thấp; nội dung tố cáo liên quan tham nhũng chiếm tỷ lệ thấp.

2. Tiếp nhận, phân loại và xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo (Biểu số 2b):

- Tiếp nhận, phân loại đơn: Tổng số đơn khiếu nại, tố cáo là 4.770 đơn, (khiếu nại 4.146 đơn; tố cáo 6.24 đơn), so cùng kỳ giảm 49% (cùng kỳ 9.426 đơn).

- Đã xử lý 4.759/ 47.70 đơn, đạt tỷ lệ 99,7%, chuyển kỳ sau 11 đơn, trong đó: xử lý chuyển trả lưu: 1.193 đơn; để lại giải quyết 3.566 đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền (gồm: khiếu nại: 3.320 đơn, tố cáo: 246 đơn); trong đó:

+ Cấp thành phố: khiếu nại: 767 đơn, tố cáo: 58 đơn;

+ Cấp quận - huyện: khiếu nại: 2.003 đơn, tố cáo: 137 đơn;

+ Cấp sở - ngành: khiếu nại: 427 đơn, tố cáo: 25 đơn;

+ Cấp xã - phường: khiếu nại: 123 đơn, tố cáo: 26 đơn.

Qua công tác phân loại, xử lý đơn cho thấy, nội dung đơn khiếu nại, tố cáo chủ yếu trong lĩnh vực hành chính (chiếm 98,6%); trong đó đơn khiếu nại trong lĩnh vực đất đai có tỷ lệ trên 56%; đơn lĩnh vực tư pháp chiếm tỷ lệ thấp; nội dung đơn tố cáo liên quan tham nhũng chiếm tỷ lệ thấp.

3. Kết quả giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo:

a) Kết quả giải quyết khiếu nại (Biểu số 2c): Tổng số đơn khiếu nại đã giải quyết trên tổng số đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền: 2.569/ 3.320 đơn, đạt tỷ lệ 78%.

Phân tích tính chất khiếu nại đúng, sai cho thấy: đơn khiếu nại đúng là: 6%, khiếu nại sai là: 86%, khiếu nại có đúng có sai: 8%.

b) Kết quả giải quyết tố cáo (Biểu số 2d): Tổng số đơn tố cáo đã giải quyết trên tổng số đơn tố cáo thuộc thẩm quyền: 192/ 246 đơn, đạt tỷ lệ 78%.

Phân tích tính chất tố cáo đúng, sai cho thấy: tố cáo đúng: 8%, tố cáo sai: 64%, tố cáo có đúng có sai: 28%.

4. Về tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân thành phố và Trung ương đã có hiệu lực pháp luật:

Tổng số quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật: 366 quyết định; bao gồm:

- Số quyết định chưa triển khai thực hiện được là: 121 quyết định (gồm quyết định đang chờ Ủy ban nhân dân thành phố hoặc cơ quan Trung ương xem xét lại; quyết định đang bị khởi kiện tại Tòa án; quyết định Ủy ban nhân dân thành phố đang chờ ý kiến kết luận của các Đoàn công tác của Bộ, ngành Trung ương).

- Số quyết định có hiệu lực pháp luật phải tổ chức thực hiện: 245 quyết định; trong đó:

+ Đã tổ chức thực hiện xong: 136 quyết định;

+ Phải rà soát, tổ chức thực hiện: 109 quyết định.

5. Kết quả thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo:

Nhằm tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm Thủ trưởng cơ quan đơn vị trên địa bàn thành phố trong việc thi hành Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Ủy ban nhân dân thành phố đã chỉ đạo ngành Thanh tra thành phố tổ chức triển khai 24 Đoàn thanh, kiểm tra trách nhiệm tại 97 đơn vị. Qua thanh tra đã giúp cho lãnh đạo Ủy ban nhân dân các quận - huyện, Sở - ngành kịp thời chấn chỉnh những hạn chế bất cập, nâng cao được nhận thức, vai trò, trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị trong việc chấp hành và thực hiện Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo.

6. Kết quả xây dựng, hoàn thiện thể chế và tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khiếu nại, tố cáo:

Thành phố luôn xem công tác xây dựng thể chế là việc làm hết sức quan trọng trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động điều hành của Ủy ban nhân dân thành phố. Qua 9 tháng đầu năm 2013, thành phố đã góp ý, cho ý kiến dự thảo Luật và văn bản dưới luật và các nội dung có liên quan đến công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo. Thực hiện tổng kết thi hành Quyết định số 132/2006/QĐ-UBND ngày 05 tháng 9 năm 2006 của Ủy ban nhân dân thành phố về Quy định tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo trên địa bàn thành phố; tổng kết việc thi hành Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008; chỉ đạo Thanh tra thành phố Xây dựng Quy trình tiếp công dân và xử lý đơn; quy trình thanh tra trách nhiệm quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân quận, huyện, Sở và cấp tương đương trong việc thực hiện pháp luật thanh tra; xây dựng Quy trình giải quyết khiếu nại, quy trình giải quyết tố cáo, quy trình giải quyết khiếu nại đông người … đảm bảo chất lượng, đáp ứng yêu cầu của thành phố.

Ngoài ra, trong 9 tháng đầu năm 2013, Ủy ban nhân dân thành phố đã ban hành 851 văn bản chỉ đạo các Sở - ngành và quận - huyện liên quan đến việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.

7. Về công tác tập huấn, tuyên truyền, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo:

Trong 9 tháng đầu năm 2013, thành phố đã tổ chức là 227 lớp tập huấn cho hơn 32.565 người là cán bộ, công chức và nhân dân của các xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố; mở các lớp tập huấn kỹ năng cho Ban Thanh tra nhân dân ở xã, phường, thị trấn, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước; hướng dẫn sử dụng các biểu mẫu nghiệp vụ về tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

II. ĐÁNH GIÁ VÀ DỰ BÁO TÌNH HÌNH KHIẾU NẠI, TỐ CÁO

1. Đánh giá:

1.1. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng khiếu nại, tố cáo:

a) Nguyên nhân khách quan:

- Tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn còn có những diễn biến phức tạp, nhất là các khiếu nại bồi thường tại các dự án (như dự án xa lộ Hà Nội giai đoạn 2, dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2; dự án đầu tư xây dựng khu đô thị Sing- Việt (huyện Bình Chánh)…. Số lượng đơn thuộc thẩm quyền giải quyết tại một số địa phương còn nhiều, nhất là tại các địa bàn có nhiều dự án; việc thụ lý giải quyết một số vụ khiếu nại thuộc thẩm quyền tại một số cơ quan, đơn vị, địa phương còn để kéo dài quá thời gian quy định.

- Trên địa bàn thành phố có nhiều dự án đã và đang được triển khai, một số hộ dân bị ảnh hưởng trong các dự án khi thu hồi đất, mặt khác, người dân các tỉnh nhập cư vào thành phố sinh sống và làm việc nhiều, nhu cầu về nhà ở tăng cao dẫn đến tình trạng xây dựng, lấn chiếm đất nhà nước quản lý, mua bán chuyển nhượng không đúng quy định ngày càng nhiều, nên khi bị thu hồi đất dẫn đến khiếu nại.

- Nhiều vụ việc đã có quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật nhưng được các cơ quan Trung ương xem xét lại, khi người dân gửi đơn khiếu nại tiếp, nhiều cơ quan không có thẩm quyền giải quyết cũng nhận đơn rồi chuyển đơn nên người khiếu nại gửi đơn nhiều nơi, dẫn đến việc khiếu nại không có điểm dừng.

b) Nguyên nhân chủ quan:

- Công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước nói chung, về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân nói riêng chưa đi vào chiều sâu, đặc biệt là tại các khu dân cư, tổ dân phố.

- Nhận thức của của người dân về chính sách, pháp luật về đất đai và pháp luật về khiếu nại, tố cáo còn nhiều hạn chế, một số trường hợp người dân mặc dù hiểu rõ các quy định của pháp luật, song cố tình không chấp hành quyết định đã giải quyết đúng pháp luật.

- Công tác phối hợp giữa các đơn vị chưa được thống nhất, việc thông tin về giải quyết khiếu nại, tố cáo có liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan Trung ương và địa phương dẫn đến việc giải quyết khiếu nại, tố cáo thiếu nhất quán cũng dẫn đến việc giải quyết thiếu thống nhất và kéo dài.

- Nhân sự phục vụ cho công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo tại nhiều đơn vị còn thiếu, chưa đáp ứng được khối lượng công việc cần phải thực hiện, thêm vào đó do áp lực công việc ngày càng cao nên dễ dẫn đến sai sót trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

1.2. Đánh giá ưu điểm, tồn tại, hạn chế, khuyết điểm trong thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo:

a) Những mặt làm được:

- Trong 9 tháng đầu năm 2013, Ủy ban nhân dân thành phố đã bám sát sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và Ban Thường vụ Thành ủy liên quan đến công tác thi hành Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, ban hành kịp thời các văn bản chỉ đạo nhằm tiếp tục tăng cường công tác tiếp dân, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn thành phố, sự quan tâm và trực tiếp tiếp công dân Thường trực Thành ủy, Thường trực Hội đồng nhân dân, Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố, đã góp phần giải quyết kịp thời các bức xúc của nhân dân, đặc biệt là đối với các vụ khiếu nại phức tạp, tồn đọng kéo dài.

- Công tác tuyên truyền, giải thích, hướng dẫn công dân chấp hành và thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo theo quy định pháp luật đạt nhiều kết quả tích cực; công tác tập huấn pháp luật được tổ chức thường xuyên với nhiều hình thức, trao đổi nghiệp vụ liên sở ngành nên tình hình giải quyết khiếu nại tại các quận- huyện, Sở - ngành có chuyển biến tốt. Nhiều trường hợp sau khi được giải thích, công dân đã tự nguyện rút đơn khiếu nại, hồ sơ giải quyết khiếu nại nhìn chung đảm bảo chất lượng, tỷ lệ quyết định giải quyết khiếu nại của cấp quận - huyện bị sửa đổi thấp. Đặc biệt, số lượng đơn thư tiếp nhận mới trong 9 tháng đầu năm giảm 49%; số lượng đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền đã giải quyết tăng 5%, tố cáo tăng 2% so với cùng kỳ; các vụ khiếu nại phức tạp, tồn đọng bức xúc kéo dài được quan tâm giải quyết đạt kết quả tích cực.

- Kế hoạch 1130/KH-TTCP của Thanh tra Chính phủ được triển khai thực hiện khẩn trương, nghiêm túc đúng quy trình, đặc biệt là đã chủ động có sự phối hợp chặt chẽ giữa Trung ương và địa phương góp phần giải quyết nhanh các vụ việc khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn, đồng thời hạn chế khiếu kiện vượt cấp lên Trung ương. Đặc biệt, qua thực hiện Kế hoạch 1130 đã góp phần nâng cao nhận thức trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, các cấp chính quyền, đồng thời tạo niềm tin của nhân dân đối với Đảng bộ và chính quyền thành phố, trách nhiệm của cán bộ, công chức được nâng lên.

- Công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan nhà nước trong việc chấp hành và thực hiện các quy định pháp luật khiếu nại, tố cáo được quan tâm, đã kịp thời phát hiện, chấn chỉnh những hạn chế, thiếu sót góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của các cơ quan hành chính nhà nước.

Đạt được kết quả trên, là do Thường trực Thành ủy, Thường trực Hội đồng nhân dân thành phố, Thường trực Ủy ban nhân dân thành phố và các Sở - ngành, quận - huyện đã quan tâm thường xuyên chỉ đạo, sắp xếp thời gian để tiếp công dân, chỉ đạo giải quyết khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là các vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng kéo dài trên địa bàn thành phố, xem đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng và thường xuyên của các cơ quan, đơn vị, địa phương. Đến nay, tình hình khiếu kiện đông người đã được kiểm soát, không phát sinh “điểm nóng”, làm ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tư an toàn xã hội thành phố.

b) Những hạn chế, tồn tại, vướng mắc:

- Khiếu kiện đông người trên địa bàn thành phố hiện nay đã được kiểm soát; tuy nhiên, tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn còn có những diễn biến phức tạp, nhất là các khiếu nại bồi thường tại các dự án (như dự án Khu Trung tâm thương mại phường Cô Giang, quận 1; dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2; dự án đầu tư xây dựng khu đô thị Sing-Việt (huyện Bình Chánh)….Số lượng đơn thuộc thẩm quyền giải quyết tại một số địa phương còn nhiều, nhất là tại các địa bàn có nhiều dự án; việc thụ lý giải quyết một số vụ khiếu nại thuộc thẩm quyền tại một số cơ quan, đơn vị, địa phương còn để kéo dài quá thời gian quy định.

- Công tác tuyên truyền pháp luật về khiếu nại, tố cáo tuy đạt được những kết quả bước đầu khả quan nhưng chủ yếu vẫn nặng về hình thức tuyên truyền miệng thông qua báo cáo viên nên chưa thật sự thu hút, hấp dẫn người dân tham gia.

- Công tác hòa giải ở cấp cơ sở, nhiều địa phương bố trí cán bộ chưa đủ năng lực, kinh nghiệm phụ trách công việc này nên việc hoà giải tại cơ sở đạt hiệu quả chưa cao.

c) Đánh giá vai trò của cơ quan thanh tra trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; công tác phối hợp giữa Trung ương và địa phương trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và các nội dung khác có liên quan:

Ngành Thanh tra thành phố với vai trò tham mưu giúp cho chính quyền các cấp trong công tác quản lý nhà nước về giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những nhiệm vụ hết sức phức tạp và quan trọng luôn được chính quyền thành phố quan tâm chỉ đạo thực hiện và đạt nhiều kết quả tích cực. Trong 9 tháng đầu năm 2013, ngành Thanh tra thành phố tiếp nhận hơn 4.000 đơn khiếu nại, tố cáo, trong đó phần lớn là các đơn khiếu nại liên quan đến lĩnh vực nhà, đất, đền bù giải tỏa thực hiện các dự án nhằm chỉnh trang đô thị.

Toàn ngành Thanh tra thành phố tập trung tham mưu cho Ủy ban nhân dân các cấp giải quyết trên 85% đơn khiếu nại, tố cáo của công dân, qua đó đã góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Đặc biệt là không để phát sinh các điểm nóng, phức tạp ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố.

Mối quan hệ phối hợp giữa Thanh tra Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng với các cơ quan của thành phố được gắn bó chặt chẽ, giúp thành phố thực hiện tốt hơn về công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là đã tạo cơ chế chủ động phối hợp giữa Trung ương và địa phương để giải quyết khiếu nại và khiếu nại đông người phức tạp tại cơ sở, góp phần hạn chế tình trạng công dân khiếu kiện vượt cấp lên Trung ương.

2. Dự báo:

Trên cơ sở tổng hợp báo cáo của Tổ công tác 2522 (thành lập theo Quyết định số 2522/QĐ-UBND ngày 18 tháng 5 năm 2012 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố về phối hợp giải quyết khiếu nại, tố cáo đông người phức tạp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh), dự báo tình hình khiếu nại đông người trên địa bàn thành phố quý IV năm 2013 có thể phát sinh khiếu nại đông người tại các Dự án sau đây:

- Quận 8: 01 vụ (dự án Trung tâm lưu thông hàng hóa - Khu E Nam thành phố tại phường 7, quận 8).

- Quận Gò Vấp: 02 vụ (cưỡng chế thu hồi đất đối với 10 hộ dân tổ 51 phường 3, quận Gò Vấp tại dự án Tân Sơn Nhất - Bình Lợi - Vành đai ngoài và cưỡng chế tháo dỡ nhà xây không phép đối với một số hộ dân tại khu ấp Doi phường 15, quận Gò Vấp).

- Quận Bình Thạnh: 04 vụ việc (Dự án lô 13-14-giai đoạn II, phường 22, quận Bình Thạnh; Dự án xây dựng mới cầu kinh Thanh Đa; Dự án chống sạt lở kênh Thanh Đa; Dự án xây dựng đầu tư xây dựng mới lô VI, lô VI cư xá Thanh Đa, phường 27).

- Quận Tân Bình: 03 vụ việc (Dự án Tân Sơn Nhất - Bình Lợi - Vành đai ngoài và dự án đầu tư cải tạo tuyến mương Nhật Bản; dự án xây dựng chung cư 251 Hoàng Văn Thụ, phường 02; dự án công trình công cộng và chung cư cao tầng phục vụ chương trình tái định cư của thành phố và quận Tân Bình tại khu đất vườn rau).

- Quận Thủ Đức: 02 vụ việc (dự án đầu tư xây dựng Trường Trung học cơ sở Trường Thọ, phường Trường Thọ; dự án Đại học Quốc gia tại phường Linh Trung và Linh Xuân).

- Huyện Củ Chi: 02 vụ việc (dự án Khu công nghiệp Đông Nam; Dự án đầu tư xây dựng Thảo Cầm Viên).

- Huyện Nhà Bè: 01 vụ việc (dự án Khu công nghiệp Hiệp Phước giai đoạn 2 tại xã Hiệp Phước).

Trong 15 vụ việc dự báo có khiếu nại đông người nêu trên, có 01/15 vụ việc đã được dự báo từ năm 2012 (47 hộ dân tổ 51 phường 3, quận Gò Vấp tại dự án Tân Sơn Nhất - Bình Lợi - Vành đai ngoài; hiện nay, thành phố đang sắp xếp lịch tổ chức đối thoại với công dân); có 14/15 vụ việc mới dự báo sẽ phát sinh khiếu nại đông người đã được các quận - huyện dự báo từ Quý 1 năm 2013. Đây là những dự án đã được triển khai thực hiện từ năm 2010 (trừ dự án đầu tư xây dựng mới cầu Kinh Thanh Đa mới triển khai), quá trình triển khai dự án còn vướng mắc về thủ tục pháp lý, về chính sách bồi thường (dự án lô 13-14, Trung tâm lưu thông hàng hóa - Khu E Nam thành phố); liên quan đến bồi thường (dự án tạo quỹ đất xây dựng Khu đô thị mới tại xã Phước Kiển - xã Nhơn Đức; dự án Khu công nghiệp Hiệp Phước giai đoạn 2 tại xã Hiệp Phước) hoặc đang chuẩn bị thủ tục cưỡng chế (dự án chống sạt lở bờ kênh Thanh Đa tại phường 27, quận Bình Thạnh; cưỡng chế tháo dỡ nhà xây dựng không phép tại ấp Doi phường 15, quận Gò Vấp).

III. PHƯƠNG HƯỚNG, NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM TRONG QUÝ IV NĂM 2013

- Tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 06 tháng 3 năm 2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng “Về một số vấn đề cấp bách cần thực hiện trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo hiện nay”; Quyết định số 3141/QĐ-UBND ngày 02 tháng 5 năm 2008 của Ủy ban nhân dân thành phố về thực hiện các giải pháp tại Thông báo Kết luận số 130-TB/TW ngày 10 tháng 01 năm 2008 của Bộ Chính trị; Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 18 tháng 5 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh và nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Chỉ thị số 14/2012/CT- UBND ngày 02 tháng 5 năm 2012 của Ủy ban nhân dân thành phố về chấn chỉnh và tăng cường trách nhiệm của Thủ trưởng các cơ quan hành chính Nhà nước trong công tác kiểm tra, đôn đốc hoặc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại có hiệu lực pháp luật, các văn bản giải quyết tố cáo và các kết luận thanh tra kinh tế - xã hội của Bộ, ngành Trung ương hoặc ý kiến kết luận của Thủ tướng Chính phủ; các Chỉ thị, văn bản chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thành phố.

- Tiếp tục quán triệt và thực hiện có hiệu quả Quyết định 858/QĐ-TTg ngày 14 tháng 6 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án đổi mới công tác tiếp công dân; Văn bản số 1844/TTCP-VP ngày 29 tháng 6 năm 2010 của Thanh tra Chính phủ về triển khai thực hiện Đề án và Quyết định số 4830/QĐ-UBND ngày 18 tháng 9 năm 2012của Ủy ban nhân dân thành phố về việc ban hành Đề án Kiện toàn tổ chức, hoạt động của cơ quan tiếp công dân các cấp trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.

- Tăng cường công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; nắm chắc tình hình khiếu nại đông người để có kế hoạch giải quyết kịp thời ngay tại cấp cơ sở; thực hiện nghiêm túc việc tổ chức đối thoại và tái đối thoại với công dân trong quá trình giải quyết; đảm bảo công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đúng quy định pháp luật, hạn chế tối đa tình trạng đơn giải quyết tồn đọng kéo dài, quá hạn và vượt cấp lên Trung ương.

- Thực hiện công khai, minh bạch các quy trình, thủ tục, văn bản pháp luật, đặc biệt chú trọng các lĩnh vực đất đai, đầu tư, xây dựng cơ bản; thực hiện tốt công tác cải cách hành chính, quy chế dân chủ ở cơ sở; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm lãnh đạo tập trung, thống nhất, phát huy được tính chủ động sáng tạo của các cấp, các ngành trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

- Tăng cường công tác thanh tra trách nhiệm thủ trưởng trong việc thực hiện Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, đặc biệt là việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật đối với Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận - huyện, Thủ trưởng các sở - ngành thành phố, nâng cao trách nhiệm, vai trò người đứng đầu trong công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tập trung tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, tranh chấp, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật trên địa bàn thành phố.

- Tiếp tục rà soát thực hiện trong việc theo dõi, đôn đốc các đơn vị có liên quan đối với các vụ việc còn lại theo Kế hoạch 1130 của Thanh tra Chính phủ và triển khai thực hiện đối với các vụ việc phức tạp theo Kế hoạch 2100/KH-TTCP ngày 19 tháng 9 năm 2013 của Thanh tra Chính phủ.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khiếu nại, tố cáo cho cán bộ, nhân dân đặc biệt là tại các phường, xã, thị trấn; tăng cường vai trò hòa giải của tổ dân phố, khu phố, phường, xã trong công tác giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân, hạn chế thấp nhất số lượng đơn thư khiếu nại, tố cáo gửi đến nhiều nơi; thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo.

- Chủ động chỉ đạo, trực tiếp kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các cơ quan trực thuộc giải quyết kịp thời, đúng quy định các vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc trách nhiệm và thẩm quyền của cơ quan mình; xây dựng cơ cấu tổ chức hợp lý, bổ sung số lượng, nâng cao năng lực chuyên môn cho lực lượng cán bộ - công chức làm công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương.

- Thực hiện nghiêm chế độ thông tin báo cáo về công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư giải quyết khiếu nại tố cáo theo quy định của pháp luật; triển khai thực hiện có hiệu quả Thông tư số 03/2013/TT-TTCP ngày 10 tháng 6 năm 2013 của Thanh tra Chính phủ Quy định chế độ báo cáo công tác thanh tra, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng và Văn bản số 4033/UBND-PCNC ngày 06 tháng 8 năm 2013 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố về việc thực hiện chế độ chế độ báo cáo công tác thanh tra, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng trên địa bàn thành phố.

- Tổ chức triển khai thực hiện sơ kết 5 năm thực hiện Thông báo 130- TB/TW ngày 10 tháng 01 năm 2008 của Bộ Chính trị về giải quyết khiếu nại, tố cáo và Chương trình hành động số 34-CT/TU ngày 02 tháng 05 năm 2008 của Thành ủy về thực hiện Thông báo 130-TB/TW, Quyết định số 3141/QD- UBND ngày 22 tháng 7 năm 2008 của Ủy ban nhân dân thành phố về ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình hành động số 34-CT/TU của Thành ủy.

IV. KIẾN NGHỊ

1. Đối với Chính phủ:

- Xem xét kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thành phố Hồ Chí Minh được thực hiện cơ chế ủy quyền đối thoại khi giải quyết khiếu nại lần hai cho Chánh Thanh tra thành phố, Giám đốc các Sở- ngành thành phố nhằm đẩy nhanh tiến độ giải quyết các khiếu nại của công dân.

2. Đối với Thanh tra Chính phủ:

- Xây dựng quy chế phối hợp giữa các Bộ, ngành Trung ương, Thanh tra Chính phủ và Ủy ban nhân dân thành phố trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân các tỉnh tập trung tại thành phố Hồ Chí Minh.

- Sớm ban hành Thông tư về hệ thống mẫu biểu trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo theo Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo năm 2011.

- Nghiên cứu xây dựng phần mềm theo dõi, quản lý đơn khiếu nại, tố cáo kết nối liên thông giữa Thanh tra Chính phủ với cơ quan Thanh tra các cấp./.