Thuật ngữ pháp lý

Không tiết lộ nội dung của thư từ cho người không phải là chủ thể nhận thông tin.

Khái niệm bí mật thư tín chỉ được sử dụng cho trường hợp người gửi và người nhận đều là những chủ thể xác định: thư tín chỉ cần được giữ bí mật một khi được coi là một phần của cuộc sống riêng tư, tức là cuộc sống của một người được xác định. Bởi vậy, thư tín được gửi cho công chúng không cần được giữ bí mật.

Việc bảo vệ bí mật thư tín được pháp luật Việt Nam ghi nhận rất sớm, thể hiện trong các quy định tại Luật số 103-SL/L.005 ngày 20.5.1957. Hiện nay, bí mật thư tín được bảo đảm bằng các biện pháp chế tài được ghi nhận trong luật dân sự và luật hình sự. Trong luật dân sự, chế tài đối với người xâm phạm bí mật thư tín được thực hiện theo chế độ chung về trách nhiệm dân sự ngoài hợp đồng. Trong luật hình sự, chế tài đối với người xâm phạm bí mật thư tín được ghi nhận tại Bộ luật hình sự.

Người có quyền mở thư tín là chủ thể nhận thông tin hoặc người được chủ thể nhận thông tin cho phép hoặc ủy quyền để thực hiện việc đó. Trong những trường hợp được pháp luật quy định và có lệnh của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, một người không phải là chủ thể nhận thông tin, nhưng được pháp luật cho phép, cũng có quyền mở thư tín. Nếu người mở thư tín không phải là một trong những người này thì bí mật thư tín bị vi phạm.

Việc các nghiệp vụ kinh doanh trên thị trường được giữ kín và sử dụng làm lợi thế kinh doanh của một doanh nghiệp trong quan hệ cạnh tranh với các doanh nghiệp khác.

Bí mật thương mại thường là các bí mật về lượng hàng hóa dự trữ, về giá thành và lợi nhuận, về tài chính, về giải pháp công nghệ và kỹ thuật kinh doanh... trong đó bí mật về công nghệ, lượng hàng hóa dự trữ giữ một vai trò đặc biệt quan trọng.

Bí mật thương mại có thể nói chung là những điều mà các thương nhân giữ kín trong khi thực hiện các hoạt động thương mại.

Giữ bí mật thương mại là nghĩa vụ của người có quan hệ lao động với doanh nghiệp hoặc các bên trong quan hệ hợp đồng thương mại, do các bên thỏa thuận hoặc được pháp luật quy định. Nội dung bí mật thương mại được xác định, theo các bên thỏa thuận hoặc do pháp luật quy định. Việc tiết lộ bí mật thương mại gây thiệt hại cho doanh nghiệp là căn cứ làm phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Việc khai thác bí mật thương mại chỉ hợp pháp khi được các cơ quan có thẩm quyền do pháp luật quy định tiến hành, chủ yếu với mục đích điều tra tội phạm như bí quyết về công nghệ, Điều 546 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về nghĩa vụ của người nhận gia công giữ bí mật các thông tin về quy trình gia công và sản phẩm tạo ra, ngân hàng có nghĩa vụ giữ bí mật về tài khoản của doanh nghiệp 1 hay bí mật về hồ sơ đấu thầu, Luật thương mại quy định các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc tổ chức đấu thầu và xét chọn thầu phải giữ bí mật thông tin liên quan trong suốt quá trình đấu thầu.

Bí mật thương mại còn là bí mật về những thông tin trong những quan hệ môi giới, đại diện thương mại, ủy thác mua bán hàng hóa.

Biện pháp, cách thức đặc biệt hiệu nghiệm mà ít người biết đến.

Có thể hiểu đó là điều quan trọng nhất, có tác dụng quyết định đối với kết quả công việc. Đó là kiến thức hoặc giải pháp kỹ thuật, quy trình công nghệ, tài liệu thiết kế, thông số kỹ thuật, tỷ lệ nguyên vật liệu... trong công nghệ.

Người đã bị khởi tố về hình sự.

Thuật ngữ “bị can" đã được sử dụng trong sắc lệnh số 13 ngày 24.1.1946 về tổ chức tòa án và các ngạch thẩm phán và trong nhiều văn bản pháp luật tố tụng hình sự khác nhưng cho đến trước khi Bộ luật tố tụng hình sự được ban hành vẫn chưa có một định nghĩa pháp lý về bị can.

Khái niệm “bị can” được quy định lần đầu tiên tại Điều 34 Bộ luật tố tụng hình sự năm 1988. Theo đó, một người chỉ có thể bị khởi tố với tư cách bị can trong vụ án hình sự khi có đủ căn cứ xác định người đó đã thực hiện hành vi phạm tội. Không ai có thể bị coi là bị can nếu không có quyết định khởi tố bị can của cơ quan có thẩm quyền.

Bị can có quyền biết mình bị khởi tố về tội gì, đưa ra chứng cứ và yêu cầu; đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch; có quyền tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa. Bị can được giao nhận bản sao quyết định khởi tố, quyết định áp dụng biện pháp ngăn chặn; được giao nhận bản kết luận điều tra, bản cáo trạng sau khi viện kiểm sát quyết định truy tố; được giao nhận quyết định đình chỉ điều tra hoặc tạm đình chỉ điều tra; có quyền khiếu nại các quyết định của cơ quan điều tra và viện kiểm sát. Đối với kết luận giám định, bị can có quyền yêu cầu cơ quan điều tra thông báo về nội dung kết luận giám định; được trình bày những ý kiến của mình về kết luận giám định, yêu cầu giám định bổ sung hoặc giám định lại. Trường hợp cơ quan điều tra không chấp nhận yêu cầu của bị can thì phải nêu rõ lý do và báo cho bị can biết.

Bị can có nghĩa vụ có mặt theo giấy triệu tập của cơ quan điều tra, viện kiểm sát; trong trường hợp vắng mặt không có lý do chính đáng thì có thể bị áp giải.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, bị can được quy định tại khoản 1 Điều 60 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 27 tháng 11 năm 2015: “Bị can là người hoặc pháp nhân bị khởi tố về hình sự. Quyền và nghĩa vụ của bị can là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này.”.

Người đã bị tòa án quyết định đưa ra xét xử.

Thuật ngữ “bị cào" đã được sử dụng trong nhiều sắc lệnh về tổ chức các cơ quan tư pháp do Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa khí từ năm 1945. Tuy nhiên, chì đến năm 1974 trong Bản hướng dẫn về trình tự tố tụng sơ thẩm về hình sự (kèm theo Thông tư số 16/TATC ngày 27.9.1974 của Tòa án nhân dân tối cao) mới đưa ra định nghĩa pháp lý về khái niệm bị cáo: “Bị cáo là người bị truy cứu trách nhiệm hình sự trước tòa án nhân dân”. Trong Bộ luật tố tụng hình sự năm 1988, khái niệm bị cáo được quy định tại Điều 34. Tiếp đến, khái niệm bị cáo tiếp tục được quy định tại Điều 50 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003, Điều 63 Bộ luật tố tụng hình sự 2015. Từ thời điểm thẩm phán được phân công chủ tọa phiên tòa ra quyết định đưa vụ án ra xét xử thì bị cản trở thành bị cáo.

Bị cáo có quyền được giao nhận quyết định đưa vụ án ra xét xử. Quyết định này phải được giao cho bị cáo chậm nhất là 10 ngày trước khi mở phiên tòa. Bị cáo được tham gia phiên tòa, được đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch; được đưa ra chứng cứ và những yêu cầu; tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa; được nói lời sau cùng trước khi nghị án; có quyền khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Bị cáo được giao nhận quyết định tạm đình chỉ hoặc đình chỉ vụ án, bản sao bản án; có quyền kháng cáo bản án và quyết định của tòa án.

Bị cáo có nghĩa vụ như nghĩa vụ được quy định với bị can, phải có mặt theo giấy triệu tập của tòa án. Trong trường hợp vắng mặt không có lý do chính đáng thì có thể bị áp giải, nếu bỏ trốn thì bị truy nã.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, bị cáo được quy định tại khoản 1 Điều 61 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 27 tháng 11 năm 2015: “ Bị cáo là người hoặc pháp nhân đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử. Quyền và nghĩa vụ của bị cáo là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này.”.

Người tham gia tố tụng theo yêu cầu của nguyên đơn hoặc người khởi kiện, khởi tố vì lợi ích chung do giả thiết đã vi phạm quyền, lợi ích hợp pháp của nguyên đơn hoặc tranh chấp với nguyên đơn.

Bị đơn có 2 điều kiện: 1) Bị nguyên đơn hoặc người khởi kiện, khởi tố vì lợi ích chung phải tham gia tố tụng để trả lời về việc kiện; 2) Giả thiết đã vi phạm quyền, lợi ích hợp pháp của nguyên đơn hay tranh chấp với nguyên đơn.

Đương sự trong vụ án dân sự, bị kiện và tham gia tố tụng để trả lời về việc kiện.

Việc tham gia vào vụ án dân sự của bị đơn mang tính bắt buộc, không chủ động như nguyên đơn. Bị đơn là chủ thể của quan hệ pháp luật nội dung giải quyết trong vụ án dân sự và bị coi là đã xâm phạm đến quyền hoặc lợi ích của nguyên đơn hay tranh chấp với nguyên đơn.

Bị đơn có thể là cá nhân, cơ quan, tổ chức hay chủ thể khác. Khi tham gia tố tụng, bị đơn có các quyền, nghĩa vụ: cung cấp chứng cứ, chứng minh để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình; yêu cầu cá nhân, cơ quan, tổ chức đang lưu giữ, quản lý chứng cứ cung cấp chứng cứ đó cho mình để giao nộp cho tòa án; đề nghị tòa án xác minh, thu thập chứng cứ của vụ án mà tự mình không thể thực hiện được hoặc đề nghị tòa án triệu tập người làm chứng, trưng cầu giám định, định giá; Khiếu nại với viện kiểm sát về những chứng cứ mà tòa án đã xác minh, thu thập do đương sự khác yêu cầu; được biết và ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ do các đương sự khác xuất trình hoặc do tòa án thu thập; để nghị tòa án quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; tự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án; tham gia hòa giải do tòa án tiến hành; nhận thông báo hợp lệ để thực hiện các quyền, nghĩa vụ của mình; tự bảo vệ hoặc nhờ người khác bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình; tham gia phiên tòa; yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng; đề xuất với tòa án những vấn đề cần hỏi người khác; được đối chất với nhau hoặc với nhân chứng; tranh luận tại phiên tòa; được cấp trích lục bản án, quyết định của tòa án; kháng cáo, khiếu nại bản án, quyết định của tòa án; phát hiện và thông báo cho người có thẩm quyền kháng nghị căn cứ để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật; phải có mặt theo giấy triệu tập của tòa án và chấp hành các quyết định của tòa án trong thời gian giải quyết vụ án; tôn trọng tòa án, chấp hành nghiêm chỉnh nội quy phiên tòa; nộp tiền tạm ứng án phí, án phí, lệ phí theo quy định của pháp luật; chấp hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật; chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn; bác bỏ toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn; đưa ra yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn nếu có liên quan đến yêu cầu của nguyên đơn hoặc đề nghị đối trừ với nghĩa vụ mà nguyên đơn yêu cẩu; được tòa án thông báo về việc bị khởi kiện (Điều 72 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015).

Văn bản do cơ quan có thẩm quyền của quốc gia (chính phủ hoặc bộ ngoại giao) công bố nhằm làm rõ quá trình diễn biến của vấn đề, sự kiện nào đó đã bị xuyên tạc hoặc vi phạm nhằm khẳng định sự thật và tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của dư luận quốc gia và quốc tế.

Loại tài liệu do người có thẩm quyền ghi chép về quá trình và kết quả của hoạt động hòa giải.

Biên bản hòa giải được lập theo các yêu cầu do luật định.

Biên bản hòa giải được coi là nguồn chứng cứ trong luật tố tụng và trong hoạt động hòa giải ở cơ sở theo Pháp lệnh tổ chức và hoạt động hòa giải ở cơ sở năm 1998.

Khi tiến hành hoạt động tố tụng, tòa án có trách nhiệm tiến hành hòa giải để giúp các đương sự thỏa thuận với nhau về giải quyết vụ án, trừ trường hợp không hòa giải được hoặc pháp luật quy định không được hòa giải. Biên bản hòa giải trong tố tụng phải được lập theo mẫu quy định thống nhất và có chữ ký của chính những người được pháp luật quy định. Trong biên bản phải ghi rõ địa điểm, ngày, giờ, tháng, năm tiến hành tố tụng, thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc, nội dung của vụ việc được hòa giải, những người tiến hành, tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động tố tụng, những khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị của họ. Việc lập biên bản phải chính xác, đầy đủ, rõ ràng và thỏa mãn các yêu cầu của pháp luật không chỉ có tác dụng trực tiếp đối với tiến trình giải quyết vụ án mà còn phục vụ tốt việc kiểm tra, xem xét chất lượng hoạt động tố tụng. Có hai loại biên bản hòa giải:

1. Trong tố tụng dân sự, nếu các đương sự khi được tòa án triệu tập để hòa giải mà các đương sự thỏa thuận được với nhau về vấn đề giải quyết vụ án thì thẩm phán sẽ lập biên bản hòa giải thành (Xt. Biên bản hòa giải vụ án dân sự).

2. Biên bản hòa giải ở cơ sở do các hòa giải viên thực hiện theo quy định của Luật hòa giải ở cơ sở năm 2013. Trong trường hợp các bên có yêu cầu hoặc được các bên đồng ý, việc hòa giải được tổ viên hòa giải lập biên bản. Biên bản hòa giải không làm phát sinh hậu quả pháp lý nào mà chì có ý nghĩa ghi nhận một sự kiện: các bên đạt được thỏa thuận giải quyết vụ việc tranh chấp và tự nguyện chấp hành. Biên bản hòa giải là chứng cứ quan trọng nếu vụ việc đó được khởi kiện tại tòa án.

Văn bản phản ánh nội dung việc hòa giải tranh chấp lao động do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền hòa giải tranh chấp lao động lập.

Biên bản hòa giải phải phản ánh thời gian, địa điểm tiến hành hòa giải, người hòa giải, các bên tranh chấp tham gia hòa giải và yêu cầu của họ, quá trình, kết quả hòa giải, chữ ký của các bên tranh chấp và người hòa giải.

Biên bản hòa giải bao gồm biên bản hòa giải thành và biên bản hòa giải không thành. Các bẽn có trách nhiệm thi hành biên bản hòa giải thành. Biên bản hòa giải không thành là một trong những điều kiện để cơ quan tài phán lao động giải quyết tranh chấp.

Văn bản ghi lại diễn biến của quá trình hòa giải vụ án dân sự.

Biên bản hòa giải được tòa án lập theo quy định tại khoản 1 Điều 186 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2005. Trong biên bản hòa giải ghi ngày, tháng, năm tiến hành phiên hòa giải; địa điểm tiến hành phiên hòa giải; thành phần tham gia phiên hòa giải; ý kiến của các đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của các đương sự, những nội dung đã được các đương sự thỏa thuận, không thỏa thuận. Biên bản hòa giải phải có đầy đủ chữ ký hoặc điểm chỉ của các đương sự có mặt trong phiên hòa giải, chữ ký của thư ký tòa án ghi biên bản và của thẩm phán chủ trì phiên hòa giải.

Biên bản hòa giải vụ án dân sự gồm biên bản hòa giải không thành và biên bản hòa giải thành. Biên bản hòa giải không thành là văn bản ghi lại diễn biến của quá trình hòa giải vụ án dân sự không đạt kết quả. Biên bản hòa giải không thành có giá trị xác định việc tòa án đã tiến hành hòa giải vụ án dân sự nhưng không đạt kết quả và là một trong những căn cứ để tòa án quyết định đưa vụ án ra xét xử. Biên bản hòa giải thành là văn bản ghi lại diễn biến của quá trình hòa giải vụ án dân sự đạt kết quả. Biên bản hòa giải thành do tòa án lập khi các đương sự thỏa thuận được với nhau về các vấn đề phải giải quyết vụ án và là một trong những căn cứ để tòa án ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, biên bản hòa giải vụ án dân sự được quy định tại khoản 2 Điều 211 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 25 tháng 11 năm 2015.

Bản ghi lời khai của bị can khi hỏi cung.

Mỗi lần hỏi cung đều phải lập biên bản ghi rõ địa điểm, giờ, ngày, tháng, năm hỏi cung; họ tên, chức

vụ của người ghi biên bản; họ tên, chức vụ người hỏi cung; họ tên những người tham gia hỏi cung; họ tên, ngày, tháng, năm sinh, nơi sinh, nơi cư trú; nghề nghiệp của bị can. Nếu hỏi cung lần đầu thì biên bản cần ghi rõ là đã đọc quyết định khởi tố bị can và giải thích quyền, nghĩa vụ cho bị can nghe. Nếu hỏi cung vào ban đêm thì phải ghi lý do vào biên bản. Biên bản phải ghi đầy đủ lời trình bày của bị can, câu hỏi và câu trả lời. Nghiêm cấm điều tra viên tự mình thêm, bớt hoặc sửa chữa lời khai của bị can.

Sau khi hỏi cung xong, điều tra viên đọc lại biên bản cho bị can nghe hoặc để bị can tự đọc. Trong trường hợp có bổ sung và sửa chữa biên bản thì bị can và điều tra viên cùng ký xác nhận. Nếu biên bản có nhiều trang thì bị can ký vào từng trang của biên bản. Ở cuối biên bản cần để cho bị can tự ghi là đã được đọc lại hoặc nghe đọc lại biên bản. Trong trường hợp bị can tự viết lời khai thì điều tra viên và bị can cùng ký xác nhận tờ khai đó. Nếu hỏi cung bị can có người bào chữa, người đại diện hợp pháp của bị can tham gia thì những người này cũng phải ký vào biên bản. Nếu có người phiên dịch thì người phiên dịch và bị can cùng ký vào từng trang của biên bản hỏi cung.

Trong trường hợp việc hỏi cung được ghi âm thì sau khi hỏi cung, phải phát lại để bị can và điều tra viên cùng nghe và ký xác nhận vào biên bản hỏi cung.

Văn bản do cơ quan điều tra lập khi thực hiện việc khám nơi xảy ra tội phạm hay nơi phát hiện tội phạm nhằm phát hiện dấu vết của tội phạm, vật chứng và làm sáng tỏ các tỉnh tiết có ý nghĩa đối với vụ án.

Biên bản là văn bản pháp lý thể hiện được toàn bộ các hoạt động khám nghiệm hiện trường như thời gian, địa điểm tiến hành khám nghiệm, mô tả cụ thể hiện trường bằng cách đo đạc, vẽ sơ đồ, chụp ảnh, dựng mô hình và kết quả thu giữ, xem xét tại chỗ dấu vết của tội phạm, đồ vật, tài liệu có liên quan đến vụ án. Biên bản cũng phải thể hiện rõ những người tiến hành khám nghiệm, đại diện viện kiểm sát cùng cấp, những người chứng kiến và người tham gia tố tụng hoặc nhà chuyên môn có mặt. Đồng thời, biên bản cũng ghi nhận các khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị của những người tham dự việc khám nghiệm hiện trường.

Biên bản khám nghiệm hiện trường phải có chữ ký của những người tiến hành khám nghiệm, đại diện viện kiểm sát cùng cấp, những người chứng kiến và người tham gia tố tụng hoặc nhà chuyên môn có mặt.

Văn bản do cơ quan điều tra lập khi thực hiện việc khám tử thi để xác định nguyên nhân cái chết hoặc tìm ra dấu vết trên thân thể của người bị hại giúp cho việc chứng minh tội phạm.

Biên bản là văn bản pháp lý thể hiện được toàn bộ các hoạt động khám nghiệm tử thi như thời gian, địa điểm tiến hành khám, mô tả cụ thể tình trạng, dấu vết bên ngoài, cũng như kết quả giải phẫu bên trong tử thi; việc phát hiện và thu giữ vật phát hiện được ở tử thi. Nếu tử thi phải khai quật để khám thì biên bản cũng thể hiện việc khai quật đó.

Biên bản cũng thể hiện rõ những người tiến hành khám tử thi như điều tra viên, bác sĩ pháp y, đại diện viện kiểm sát cùng cấp, những người chứng kiến, đại diện gia đình nạn nhân và người giám định, nếu có. Đồng thời biên bản cũng ghi nhận các khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị của những người tham dự việc khám tử thi.

Biên bản khám tử thi phải có chữ ký của điều tra viên, bác sĩ pháp y, những người chứng kiến cũng như đại diện viện kiểm sát cùng cấp, đại diện gia đình nạn nhân và người giám định, nếu họ có mặt trong khi khám.

Văn bản do cơ quan điều tra lập khi thực hiện việc khám người theo quy định của pháp luật. Biên bản khám người là văn bản pháp lý thể hiện toàn bộ hoạt động khám người khi có căn cứ để nhận định rằng trong người bị khám có công cụ, phương tiện phạm tội, đồ vật, tài sản do phạm tội mà có hoặc đổ vật, tài liệu khác có liên quan đến vụ án cần thu giữ.

Biên bản thể hiện được toàn bộ các hoạt động khám người như thời gian, địa điểm tiến hành khám, những người tiến hành khám, những người chứng kiến và toàn bộ diễn biến, nội dung của quá trình khám, kết quả khám. Đồng thời biên bản cũng ghi nhận các khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị của những người bị khám hoặc người chứng kiến.

Biên bản khám người phải có chữ ký của những người thực hiện lệnh khám, người bị khám và người chứng kiến.

Văn bản do cơ quan điều tra lập khi thực hiện việc khám chỗ ở theo lệnh của người có thẩm quyền. Biên bản khám nhà là văn bản pháp lý thể hiện toàn bộ hoạt động khám xét chỗ ở khi có căn cứ để nhận định rằng ở đó có công cụ, phương tiện phạm tội, đồ vật, tài sản do phạm tội mà có hoặc đồ vật, tài liệu khác có liên quan đến vụ án hoặc khi cần phát hiện người đang bị truy nã.

Biên bản thể hiện được toàn bộ các hoạt động khám xét nhà như thời gian, địa điểm tiến hành khám xét, những người tiến hành khám xét, những người chứng kiến khám xét, đại diện gia đình có nhà bị khám xét và toàn bộ diễn biến, nội dung của quá trình khám xét, kết quả khám xét. Đồng thời biên bản cũng ghi nhận các khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị của những người tham gia hoặc có liên quan đến việc khám nhà.

Biên bản khám nhà phải có chữ ký của những người thực hiện lệnh khám nhà, người chứng kiến thực hiện việc khám nhà và đại diện gia đình có nhà bị khám.

Văn bản pháp lý do thư ký phiên tòa lập.

Nội dung biên bản phiên tòa phản ánh mọi diễn biến từ khi bắt đầu phiên tòa đến khi kết thúc phiên tòa bao gồm: các thủ tục bắt đầu phiên tòa; các hoạt động trước khi xét hỏi; các câu hỏi và câu trả lời; việc xem xét các vật chứng; các lời khai được công bố trước tòa, các lời khai mới và việc xem xét, đánh giá chung; các vi phạm trật tự tại phiên tòa và việc giải quyết của hội đồng xét xử và những người tiến hành tố tụng khác; lời luận tội, các lời bào chữa; các ý kiến bổ sung; các ý kiến tham gia tranh luận; lời nói sau cùng của bị cáo; quyết định của bản án; ngày, giờ, địa điểm.

Biên bản phiên tòa phải được đọc cho những người tham dự phiên tòa cùng nghe.

Chủ tọa phiên tòa phải kiểm tra lại biên bản phiên tòa và cùng với thư ký phiên tòa (người ghi biên bản) ký vào biên bản sau khi kết thúc phiên tòa.

Biên bản phiên tòa cũng có thể được sửa đổi, bổ sung theo yêu cầu của những người tham gia tố tụng như bị cáo, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền và nghĩa vụ liên quan, người bào chữa. Những người có yêu cầu thay đổi, bổ sung nội dung biên bản phiên tòa phải cùng ký vào biên bản phiên tòa cùng với chủ tọa và thư ký. Nếu nội dung yêu cầu sửa đổi, bổ sung không được chấp nhận thì chủ tọa phải thông báo cho người có yêu cầu biết. Người có yêu cầu thay đổi, bổ sung nội dung biên bản phiên tòa có quyền làm đơn nêu rõ yêu cầu và đơn này được lưu vào trong hồ sơ vụ án.

Văn bản ghi lại đầy đủ diễn biến của phiên tòa dân sự.

Biên bản phiên tòa dân sự do thư ký phiên tòa lập, viết bằng tiếng Việt, được lưu trong hồ sơ vụ án dân sự. Biên bản phiên tòa dân sự là một trong những tài liệu quan trọng của hồ sơ vụ án dân sự mà viện kiểm sát, tòa án cấp trên dựa vào để kiểm sát, giám đốc việc xét xử của tòa án cấp dưới, giải quyết lại vụ án theo thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩm. Theo quy định tại Điều 211 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2005, bán phiên tòa phải ghi đầy đủ các nội dung chính trong quyết định đưa vụ án ra xét xử quy định tại khoản 1 Điều 195 của Bộ luật này; mọi diễn biến tại phiên tòa từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc phiên tòa; các câu hỏi, câu trả lời và phát biểu tại phiên tòa. Sau khi kết thúc phiên tòa, chủ tọa phiên tòa phải kiểm tra biên bản và cùng với thư ký tòa án ký vào biên bản đó. Kiểm sát viên và những người tham gia tố tụng có quyền được xem biên bản phiên tòa ngay sau khi kết thúc phiên tòa, yêu cầu ghi những sửa đổi, bổ sung vào biên bản phiên tòa và ký xác nhận.

Ngoài việc ghi biên bản phiên tòa, việc ghi âm, ghi hình về diễn biến phiên tòa chỉ có thể tiến hành khi được sự đồng ý của hội đồng xét xử.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, biên bản phiên tòa dân sự được quy định tại Điều 236 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 25 tháng 11 năm 2015.

Văn bản ghi lại diễn biến của phiên tòa hình sự.

Biên bản phiên tòa do thư ký phiên tòa ghi, cùng với việc ghi biên bản, có thể ghi âm, ghi hình về diễn biến phiên tòa. Biên bản phải phản ánh mọi diễn biến của phiên tòa từ khi bắt đầu cho đến khi tuyên án. Các thủ tục được tiến hành trước khi xét hỏi, những câu hỏi và câu trả lời, vật chứng được đưa ra xem xét, lời khai được công bố, việc vi phạm trật tự phiên tòa và cách giải quyết của chủ tọa phiên tòa, lời luận tội của kiểm sát viên, lời bào chữa của người bào chữa và ý kiến bổ sung của bị cáo, các ý kiến tham gia tranh luận, lời nói sau cùng của bị cáo và quyết định của bản án đều phải được ghi vào biên bản phiên tòa. Biên bản phiên tòa ghi rõ giờ, ngày, tháng, năm, địa điểm của phiên tòa. Sau khi kết thúc phiên tòa, chủ tọa phiên tòa kiểm tra biên bản phiên tòa và cùng với thư ký phiên tòa kí vào biên bản đó. Nếu biên bản phiên tòa được sửa đổi, bổ sung theo yêu cầu của bị cáo, người bào chữa, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hoặc đại diện hợp pháp của những người đó thì chủ tọa phiên tòa, thư ký phiên tòa và người có yêu cầu sửa đổi, bổ sung cùng ký xác nhận. Trong trường hợp không chấp nhận yêu cầu sửa đổi, bổ sung của người tham gia tố tụng thì chủ tọa phiên tòa thông báo cho người có yêu cầu biết. Người này vẫn có quyền làm đơn nêu rõ yêu cầu của mình. Đơn này được đưa vào hồ sơ vụ án.

Kiểm sát viên, bị cáo, người bào chữa, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ án, người bảo vệ quyền lợi của đương sự hoặc đại diện hợp pháp của những người đó được xem biên bản phiên tòa và ký xác nhận.

Văn bản phản ánh diễn biến tố tụng tại phiên tòa lao động do thư ký phiên tòa lập, được chủ tọa phiên tòa ký xác nhận.

Biên bản phiên tòa phải ghi rõ thời gian, địa điểm tiến hành phiên tòa, những người tiến hành tố tụng, tham gia tố tụng, diễn biến phiên tòa; có chữ ký của thư ký, chủ tọa phiên tòa và có dấu của tòa án. Trong thời hạn ba ngày kể từ ngày tuyên án, các đương sự được xem biên bản phiên tòa, có quyền yêu cầu sửa chữa bổ sung biên bản phiên tòa. Nếu yêu cầu không được chấp nhận thì người yêu cầu có quyền ghi ý kiến của mình bằng văn bản để đưa vào hồ sơ vụ án.