LẠM QUYỀN TRONG KHI THI HÀNH CÔNG VỤ

"Lạm quyền trong khi thi hành công vụ" được hiểu như sau:

Hành vi của người có chức vụ, quyền hạn vượt quá quyền hạn được giao làm trái công vụ vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác.

Hành vi lạm quyền trong khi thi hành công vụ là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm trước hết hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, đồng thời, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật tùy thuộc vào lĩnh vực mà hành vi lạm quyền xảy ra. Trong Luật hình sự Việt Nam, hành vi lạm quyền thuộc một số lĩnh vực cụ thể đã được quy định thành những tội danh cụ thể. Ví dụ: Điều 280 Bộ luật hình sự năm 1999 quy định tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; Điều 302 quy định tội tha trái pháp luật người đang bị giam, giữ...

Ngoài ra, Bộ luật hình sự năm 1999 còn quy định một tội danh chung là tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ. Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ là trường hợp đặc biệt của tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Thuộc tội danh này là tất cả các hành vi lạm quyền trong khi thi hành công vụ gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, của xã hội, lợi ích hợp pháp của công dân mà không thỏa mãn dấu hiệu của các tội phạm cụ thể khác đã được quy định trong Bộ luật hình sự năm 1999. Như vậy, gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, của xã hội, cho quyền hoặc lợi ích hợp pháp của công dân và động cơ vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác là dấu hiệu bắt buộc của tội này. Tội phạm này được quy định trong chương “Các tội phạm về chức vụ của Bộ luật hình sự năm 1999.

Xét về bản chất, lạm quyền trong khi thi hành công vụ cũng là lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ nhưng có điểm khác là chủ thể đã vượt quá quyền hạn của mình hay nói cách khác, chủ thể đã thực hiện việc làm không thuộc thẩm quyền và nội dung việc làm đó là sai. Tuy nhiên, ở trường hợp lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, nội dung việc làm của chủ thể là sai nhưng việc làm đó thuộc phạm vi chức trách của chủ thể. Trường hợp lạm quyền trong khi thi hành công vụ có tính nguy hiểm cao hơn, vì hành vi đã vượt quá phạm vi chức trách.

Hình phạt được quy định cho tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ có mức cao nhất là 20 năm tù.

Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, tội lạm quyền (tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ) được quy định tại Điều 357 Bộ luật hình sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành ngày 27 tháng 11 năm 2015.