KẾ HOẠCH

PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH ĐỌC SÁCH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI GIAI ĐOẠN 2021 - 2025

Thực hiện Chương trình số 06-Ctr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy Hà Nội về Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021 - 2025, UBND Thành phố ban hành Kế hoạch Phát triển mô hình đọc sách trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 - 2025, các nội dung cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Xây dựng và phát triển các mô hình đọc sách nhằm tạo thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc sách trong các tầng lớp nhân dân nhất là trong thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên trên địa bàn thành phố, chú trọng tới người dân ở vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

- Đa dạng hóa các hình thức phục vụ bạn đọc, thu hút người dân chú ý đến việc đọc sách cũng như tham gia vào các hoạt động do các cấp thư viện của Thành phố tổ chức, tạo thói quen đọc sách và sử dụng thư viện nhằm hướng đến mục tiêu “Thư viện là điểm đến” của các tầng lớp nhân dân Thủ đô.

- Cải thiện môi trường đọc, góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, trình độ hiểu biết của nhân dân, hình thành lối sống lành mạnh, xây dựng xã hội học tập, phát triển nguồn nhân lực Thủ đô, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

2. Yêu cầu

- Phát triển các mô hình đọc sách trên cơ sở khai thác có hiệu quả và không ngừng phát triển nguồn vốn tri thức, văn hóa của con người và dân tộc Việt Nam nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa tri thức của nhân loại.

- Xác định đây là hoạt động thường niên và lâu dài nên cần có sự nỗ lực, thống nhất, phối hợp chặt chẽ giữa các Sở, Ban, ngành, nhất là vai trò của các quận, huyện, thị xã, các trường học liên quan nhằm thực hiện tốt các mô hình đọc sách trên địa bàn Thành phố.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

- Phát triển mạnh mẽ và đi vào thực chất văn hóa đọc trên địa bàn Thành phố là một trong những nội dung quan trọng trong sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của địa phương. Nâng cao năng lực, chất lượng phục vụ, khai thác có hiệu quả nguồn vốn tài liệu, phát triển tài nguyên thông tin trong hệ thống thư viện, góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, hình thành lối sống lành mạnh, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập.

2. Mục tiêu đến năm 2025

2.1. Về nâng cao kỹ năng đọc

- Phấn đấu 85% người dân sử dụng các mô hình đọc sách có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc đế phục vụ học tập, lao động, nghiên cứu và giải trí.

- 100% quận, huyện, thị xã có thư viện tư nhân, tủ sách gia đình.

2.2. Về tăng cường các hoạt động thư viện

- Phấn đấu mỗi năm tổ chức ít nhất 1.000 hoạt động liên quan đến sách, trưng bày triển lãm sách, hội sách, giao lưu tác giả - tác phẩm, nói chuyện chuyên đề, giới thiệu sách mới; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu và viết cảm nhận về sách.

- Phấn đấu mỗi năm có ít nhất 3.000.000 lượt truy cập và sử dụng thông tin tại chỗ và phục vụ lưu động; đạt ít nhất 2.000.000 lượt trên không gian mạng.

- Phấn đấu 100% cơ sở giáo dục ở các bậc học, cấp học có các mô hình đọc sách với vốn tài liệu phù hợp, trong đó 100% trường ở cấp Tiểu học, cấp Trung học cơ sở và Trung học phổ thông có thư viện đạt chuẩn theo quy định.

2.2. Về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Phấn đấu 100% người làm công tác thư viện trong hệ thống thư viện công cộng và cán bộ phụ trách tại các mô hình đọc sách trên địa bàn Thành phố được đào tạo và bồi dưỡng kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ.

2.4. Về xây dựng và phát triển mạng lưới tủ sách, phòng đọc cơ sở

Phấn đấu mỗi năm đầu tư và củng cố, nâng cao chất lượng từ 100 - 200 mô hình tủ sách, thôn, tổ dân phố, phòng đọc cơ sở.

III. NHIỆM VỤ

1. Công tác thông tin tuyên truyền

a) Đơn vị chủ trì: Sở Văn hóa và Thể thao.

b) Đơn vị phối hợp: Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị lực lượng vũ trang Thủ đô, UBND các quận, huyện, thị xã.

c) Thời gian thực hiện: Từ năm 2021 - 2025.

d) Nội dung chính:

- Tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước về lĩnh vực thư viện và phát triển văn hóa đọc.

- Công tác tuyên truyền được thực hiện thường xuyên, liên tục gắn với việc hoàn thành chỉ tiêu công tác chuyên môn nghiệp vụ của từng địa phương, đơn vị.

2. Công tác đầu tư cơ sử vật chất, trang thiết bị cho hoạt động thư viện

a) Đơn vị chủ trì: Sở Văn hóa và Thể thao.

b) Đơn vị phối hợp: Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị lực lượng vũ trang Thủ đô, UBND quận, huyện, thị xã.

c) Thời gian thực hiện: Từ năm 2022 - 2025.

d) Kinh phí: Ngân sách Thành phố cấp, nguồn xã hội hóa.

đ) Yêu cầu:

- Đảm bảo quy định tại Nghị định số 93/2020/NĐ-CP ngày 18/8/2020 của Chính phủ.

- Xây dựng Thư viện Hà Nội trở thành thư viện hiện đại, tiêu biểu cho cả nước, trung tâm liên kết và chia sẻ thông tin với các tỉnh, thành phố trong vùng Thủ đô; đầu tư trang thiết bị phục vụ cho hoạt động thư viện lưu động (xe ô tô chuyên dụng, vốn tài liệu); sưu tầm, bảo quản và phát huy giá trị tài liệu cổ, quý hiếm, các bộ sưu tập tài liệu có giá trị đặc biệt về lịch sử, văn hóa, khoa học.

- Đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, vốn tài liệu cho hệ thống thư viện công cộng, thư viện cộng đồng, phòng đọc cơ sở, thư viện nhà trường, thư viện lực lượng vũ trang Thủ đô để đáp ứng nhu cầu của bạn đọc đến sử dụng thư viện.

3. Mở rộng hợp tác quốc tế

a) Đơn vị chủ trì: Sở Văn hóa và Thể thao.

b) Đơn vị phối hợp: Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị lực lượng vũ trang Thủ đô, UBND các quận, huyện, thị xã.

c) Thời gian thực hiện: Từ năm 2022 - 2025.

d) Yêu cầu:

- Thông qua các hoạt động hợp tác và giao lưu văn hóa song phương, đa phương, tuần văn hóa Việt Nam tại các nước trong khu vực và trên thế giới, các sự kiện văn hóa quốc tế tổ chức tại Hà Nội đế giới thiệu, quảng bá các tác phẩm có giá trị của Việt Nam ra nước ngoài, đồng thời lựa chọn các tác phẩm có chất lượng của nước ngoài để bổ sung vào nguồn sách trong hệ thống thư viện công cộng phục vụ độc giả.

- Tiếp tục thực hiện dự án tái tạo thư viện công cộng do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn quốc tài trợ.

4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

a) Đơn vị chủ trì: Sở Văn hóa và Thể thao.

b) Đơn vị phối hợp: Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị lực lượng vũ trang Thủ đô, UBND các quận, huyện, thị xã.

c) Thời gian thực hiện: Từ năm 2022 - 2025.

d) Yêu cầu:

Tổ chức các lớp bồi dưỡng, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức quản lý cho người làm công tác thư viện tại mạng lưới thư viện cấp huyện, cấp cơ sở, trường học và các thư viện lực lượng vũ trang Thủ đô.

5. Công tác kiểm tra giám sát, chế độ báo cáo

a) Đơn vị chủ trì: Sở Văn hóa và Thể thao

b) Đơn vị phối hợp: Sở Giáo dục và Đào tạo, các đơn vị lực lượng vũ trang Thủ đô, UBND các quận, huyện, thị xã.

c) Thời gian thực hiện: Từ năm 2022 - 2025.

d) Yêu cầu:

- Kiểm tra, giám sát về công tác quản lý, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Kế hoạch đảm bảo chất lượng, hiệu quả và đúng quy định; hằng năm lựa chọn, giới thiệu các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác quản lý, phát triển các mô hình đọc sách trình UBND Thành phố xem xét, khen thưởng theo quy định.

- UBND quận, huyện, thị xã và các Sở, Ban, ngành thực hiện chế độ thống kê, báo cáo việc triển khai thực hiện Kế hoạch theo định kỳ hằng năm (trước ngày 30/11); hằng năm sơ kết và rút kinh nghiệm chỉ đạo thực hiện Kế hoạch Phát triển mô hình đọc sách trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021 - 2025.

IV. PHÁT HUY HIỆU QUẢ CÁC MÔ HÌNH ĐỌC SÁCH

1. Thư viện Hà Nội

- Tăng cường và nâng cao chất lượng nguồn lực thông tin, số hóa tài liệu; mở rộng công tác phục vụ bạn đọc trên không gian mạng; tạo lập các không gian văn hóa nhằm thu hút bạn đọc đến thư viện.

- Phấn đấu giới thiệu 400 cuốn sách mới /năm trên website, fanpage của thư viện và tổ chức các hoạt động trưng bày, triển lãm sách, báo, nói chuyện chuyên đề bằng hình thức trực quan, online.

- Tổ chức các hoạt động: Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4); Hội thi Thiếu nhi Thủ đô tuyên truyền giới thiệu sách; Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc thành phố Hà Nội; Giao lưu tác giả - Tác phẩm - Bạn đọc; Phòng đọc chuyên đề; Hội thi Cán bộ thư viện giỏi thành phố Hà Nội; các hoạt động theo chủ đề của chương trình Tháng hành động vì trẻ em; tham gia đầy đủ các hoạt động về sách và văn hóa đọc do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức.

- Tăng cường hoạt động phục vụ ngoài thư viện: Phấn đấu mỗi năm luân chuyển 60.000 bản sách, báo xuống 150 thư viện, phòng đọc cơ sở, thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng, thư viện trường học, trại giam, chi hội người khiếm thị; phục vụ thư viện lưu động tại 50 điểm trường.

- Xây dựng, phát triển và duy trì mạng lưới thư viện, phòng đọc cơ sở trên địa bàn.

- Tăng cường phối hợp và tham gia các sự kiện sách quốc tế lớn của khu vực và thế giới, kết hợp quảng bá về văn hóa Hà Nội - Việt Nam.

2. Thư viện cấp huyện

- Tăng cường, nâng cao chất lượng nguồn lực thông tin; phát triển phần mềm quản lý thư viện, số hóa tài liệu phục vụ người dân tiếp cận thông tin, tri thức nhanh chóng thuận tiện.

- Mở rộng các hoạt động phục vụ bạn đọc, xây dựng thời gian mở cửa phục vụ phù hợp với đặc điểm, điều kiện công tác, sinh hoạt của nhân dân địa phương; xây dựng và phát triển kho sách luân chuyển, phấn đấu 100% thư viện cấp huyện thực hiện luân chuyển sách và phối hợp phục vụ thư viện lưu động tại phòng đọc cơ sở, thư viện trường học, trại giam, thư viện tư nhân.

- Phấn đấu mỗi thư viện giới thiệu 20 -30 cuốn sách mới/năm trên website, fanpage của thư viện và tổ chức các hoạt động trưng bày, triển lãm sách, báo, nói chuyện chuyên đề; các hoạt động về sách và văn hóa đọc bằng nhiều hình thức trực quan, online; tham gia đầy đủ các hoạt động về sách và văn hóa đọc do Thành phố tổ chức.

- Xây dựng, phát triển và duy trì mạng lưới thư viện, phòng đọc cơ sở; phấn đấu mỗi năm thành lập mới 10 thư viện, phòng đọc cơ sở.

3. Thư viện cấp xã

- Bổ sung vốn tài liệu phù hợp với trình độ và nhu cầu của nhân dân, với đặc điểm yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa xã hội của địa phương; tăng cường vốn tài liệu thông qua hoạt động luân chuyển sách từ Thư viện Hà Nội, thư viện cấp huyện.

- Phấn đấu mỗi thư viện xã tổ chức từ 3 - 5 cuộc/năm về giới thiệu, thông báo tài liệu mới phục vụ nhu cầu, nghiên cứu, học tập, giải trí cho nhân dân tại địa phương; tham gia tổ chức các hoạt động về sách và văn hóa đọc theo chỉ đạo của Thành phố, quận, huyện, thị xã.

- Xây dựng, phát triển và duy trì mạng lưới thư viện, tủ sách, phòng đọc cơ sở, khu dân cư trên địa bàn.

4. Thư viện cộng đồng (bao gồm: Phòng đọc cơ sở, điểm bưu điện văn hóa xã, nhà văn hóa thôn, làng, khu chung cư, nơi sinh hoạt cộng đồng)

- Tăng cường nguồn vốn tài liệu thông qua hoạt động luân chuyển sách, báo từ Thư viện Hà Nội, thư viện cấp huyện, thư viện cấp xã.

- Đẩy mạnh công tác xã hội hóa, tranh thủ sự hỗ trợ hợp pháp của các tổ chức, cá nhân để đầu tư trang thiết bị, bổ sung vốn tài liệu, tổ chức và tham gia các hoạt động thư viện.

- Tham gia xây dựng văn hóa đọc, hình thành thói quen đọc trong nhân dân trên địa bàn.

5. Thư viện trường học

- Nâng cao chất lượng vốn tài liệu đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu của người học, người dạy, cán bộ quản lý và mục tiêu, nội dung, chương trình học tập giảng dạy của từng cấp học, chương trình học.

- Phấn đấu mỗi trường học tổ chức 20-30 cuộc/năm về các hoạt động: Trưng bày, triển lãm sách, báo, nói chuyện chuyên đề, giới thiệu sách mới bằng nhiều hình thức như trực quan, online, website, fanpage... tại thư viện; phối hợp và tham gia các sự kiện truyền thông liên quan đến phát triển văn hóa đọc của Thành phố, quận, huyện, thị xã phát động; 100% các em học sinh được tham gia vào các hoạt động về sách và văn hóa đọc tại trường học.

- Phối hợp hệ thống thư viện công cộng trong hoạt động luân chuyển sách, phục vụ thư viện lưu động tại các trường tiểu học, trung học cơ sở nhằm tăng cường vốn tài liệu, đáp ứng nhu cầu học tập, nghiên cứu và giải trí của học sinh và giáo viên.

6. Thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng

- Phát huy tiềm năng, nguồn lực trong tổ chức, doanh nghiệp và nhân dân đế phát triển vốn tài liệu, cơ sở vật chất, trang thiết bị và tổ chức các hoạt động thư viện nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu đọc sách của người dân; tăng cường bồi dưỡng kiến thức nghiệp vụ thư viện.

- Tham gia xây dựng phong trào đọc sách báo trong nhân dân, hình thành thói quen đọc cho nhân dân trên địa bàn.

7. Thư viện lực lượng vũ trang Thủ đô

- Phát triển tài nguyên thông tin phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ được giao; tổ chức khai thác tài nguyên thông tin chuyên ngành quốc phòng, an ninh trong nước và nước ngoài.

- Phấn đấu 100% thư viện tổ chức các hoạt động: Trưng bày, triển lãm sách, báo, nói chuyện chuyên đề, giới thiệu sách mới nhân các ngày lễ kỷ niệm lớn của đất nước và Thủ đô bằng nhiều hình thức như trực quan, online, website, fanpage... tại thư viện.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa và Thể thao

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, Ban ngành, địa phương tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch, xây dựng kế hoạch chi tiết thực hiện trong từng giai đoạn; hằng năm tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá, tổng hợp báo cáo sơ kết, tổng kết việc triển khai thực hiện Kế hoạch về UBND Thành phố.

- Chủ động phối hợp các Sở, Ban ngành, địa phương trong việc lồng ghép với nội dung các chương trình, kế hoạch khác có liên quan trong quá trình thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch.

- Trực tiếp chỉ đạo hệ thống thư viện công cộng của Thành phố tích cực luân chuyển sách, báo phục vụ các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang nhân dân Thủ đô, trường học, trung tâm giáo dục và trại giam trên địa bàn Thành phố.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Phối hợp chặt chẽ với Sở Văn hóa và Thể thao và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao; chủ động lồng ghép với các chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện các đề án khác có liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Chỉ đạo hệ thống thư viện trường học, trường dạy nghề, trung tâm giáo dục chủ động thực hiện công tác luân chuyển sách, báo, công tác thư viện lưu động từ hệ thống thư viện công cộng trên địa bàn Thành phố về phục vụ cán bộ, công chức, viên chức, học sinh của các trường và trung tâm giáo dục.

- Kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả thực hiện Kế hoạch, định kỳ hằng năm gửi báo cáo về Sở Văn hóa và Thể thao để tổng hợp, báo cáo UBND Thành phố.

3. Sở Thông tin và Truyền thông

Triển khai thực hiện các nội dung trong phạm vi, chức năng, nhiệm vụ được giao tại Khoản 1,3, Mục III của Kế hoạch này, trong đó chú trọng việc xây dựng và triển khai chương trình tuyên truyền, quảng bá phát triển văn hóa đọc; chủ động lồng ghép với các chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện các đề án khác có liên quan thuộc lĩnh vực quản lý được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

4. Sở Tài chính

Phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao đảm bảo kinh phí thực hiện Kế hoạch phát triển mô hình đọc sách tại địa phương theo phân cấp, quản lý ngân sách nhà nước hiện hành, phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách nhà nước ở địa phương trong từng thời kỳ.

5. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Chủ động bố trí kinh phí đầu tư trang thiết bị, phương tiện chuyên dụng cho Thư viện Hà Nội triển khai thực hiện công tác phục vụ thư viện lưu động và hăng năm tăng nguồn kinh phí bổ sung vốn tài liệu cho hệ thống thư viện công cộng trên địa bàn thành phố đáp ứng đầy đủ các mục tiêu mà Kế hoạch đã đề ra.

6. Các đơn vị lực lượng vũ trang Thủ đô

Chủ động phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao (Thư viện Hà Nội) luân chuyển sách phục vụ cán bộ, chiến sỹ, công nhân viên quốc phòng tại cơ quan, đơn vị. Chú trọng mô hình phối hợp phục vụ sách báo trong các đơn vị huấn luyện chiến sỹ mới, các trường giáo dưỡng và các trại giam.

7. Các Sở, Ban ngành Thành phố

Căn cứ chức năng, nhiệm vụ chủ động phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch.

8. Ủy ban nhân dân quận, huyện, thị xã

- Bố trí ngân sách, huy động nguồn lực để tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch, trong đó chú trọng phát triển mạng lưới thư viện, nhà sách, tủ sách, đẩy mạnh xã hội hóa phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương.

- Lồng ghép việc triển khai thực hiện Kế hoạch với quá trình triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch khác có liên quan tại địa phương.

- Kiểm tra, giám sát và định kỳ hằng năm báo cáo tình hình triển khai thực hiện Kế hoạch, gửi Sở Văn hóa và Thể thao để tổng hợp, báo cáo UBND Thành phố.

9. Đề nghị Ban Tuyên giáo Thành ủy

Quan tâm chỉ đạo thực hiện việc tuyên truyền về các mục tiêu, nhiệm vụ, kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch nhất là trong việc tuyên truyền, định hướng phát triển gắn với các chương trình, kế hoạch triển khai thực hiện các đề án khác có liên quan.

10. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội

Phối hợp các Sở, Ban, ngành, UBND quận, huyện, thị xã thực hiện các mục tiêu, nội dung trong Kế hoạch và giám sát việc tổ chức triển khai thực hiện tốt nội dung kế hoạch đề ra.

Trên đây là Kế hoạch phát triển mô hình đọc sách giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn thành phố Hà Nội. Căn cứ Kế hoạch này, đề nghị các Sở, Ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội, UBND các quận, huyện, thị xã và các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện, định kỳ hằng năm báo cáo kết quả về Sở Văn hóa và Thể thao để tổng hợp, báo cáo UBND Thành phố theo quy định./.