KẾ HOẠCH

PHÒNG, CHỐNG BỆNH CÚM GIA CẦM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TUYÊN QUANG, GIAI ĐOẠN 2019-2025

Căn cứ Luật Thú y số 79/2015/QH13 ngày 19/6/2015;

Căn cứ Nghị định số 35/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thú y;

Căn cứ Quyết định số 172/QĐ-TTg ngày 13/2/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh Cúm gia cầm, giai đoạn 2019-2025;

Căn cứ Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc quy định phòng chống dịch bệnh động vật trên cạn, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch phòng, chống bệnh Cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang, giai đoạn 2019 - 2025 như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

Kiểm soát, khống chế không để dịch bệnh Cúm gia cầm (CGC) xảy ra và lây lan diện rộng; chủ động giám sát để phát hiện sớm, cảnh báo và có giải pháp phòng, chống; tạo điều kiện cho việc xây dựng các cơ sở chăn nuôi gia cầm an toàn dịch bệnh; góp phần giảm thiểu thiệt hại do dịch bệnh gây ra đối với sức khỏe cộng đồng và các hoạt động kinh tế xã hội trên địa bàn tỉnh.

Tiếp tục nâng cao nhận thức của người dân về bệnh CGC và các biện pháp phòng, chống.

Tổ chức kiểm soát tốt dịch bệnh, chủ động giám sát phát hiện sớm, xử lý kịp thời, triệt để không để dịch bệnh lây lan ra diện rộng, đặc biệt là các biến chủng, chủng vi rút mới, nguy hiểm.

Hướng dẫn đăng ký xây dựng và chứng nhận cơ sở an toàn bệnh CGC. Tổ chức tiêm phòng đạt tỷ lệ tối thiểu 80% tổng đàn thuộc diện tiêm tại các địa bàn vùng nguy cơ cao.

2. Yêu cầu

Chú trọng công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi; vận động người dân tự giác báo cáo khi phát hiện gia cầm bị bệnh, gia cầm nghi mắc bệnh CGC, giảm thiểu các hành vi làm dịch phát sinh và lây lan dịch bệnh; thực hiện vệ sinh, tiêu độc khử trùng để tiêu diệt tác nhân gây bệnh trong môi trường chăn nuôi; đẩy mạnh áp dụng các biện pháp an toàn sinh học trong chăn nuôi và các biện pháp chủ động phòng bệnh.

Chủ động giám sát dịch bệnh để kịp thời phát hiện, cảnh báo sớm và xử lý triệt để ổ dịch ngay từ khi mới phát hiện, không để lây lan ra diện rộng; Lấy mẫu để xác định chính xác chủng loại vi rút cúm trên địa bàn tỉnh để có cơ sở lựa chọn chủng loại vắc xin phù hợp.

Quản lý và kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm; kiểm soát ấp nở gia cầm, kiểm soát giết mổ gia cầm bảo đảm an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh.

Tập trung và đẩy mạnh công tác xây dựng cơ sở, vùng, chuỗi các cơ sở chăn nuôi gia cầm, sản xuất sản phẩm gia cầm an toàn bệnh CGC để phục vụ nhu cầu tiêu dùng.

Tiêm vắc xin phòng bệnh cho đàn gia cầm thuộc diện tiêm phòng; tiêm phòng bao vây khi xuất hiện dịch bệnh CGC.

Phân vùng nguy cơ (cấp huyện) để có cơ sở xây dựng các biện pháp và bố trí các nguồn lực tổ chức các hoạt động kiểm soát, phòng chống bệnh CGC hiệu quả, phù hợp với đặc điểm dịch bệnh và tình hình thực tế tại các địa phương.

Xử lý ổ dịch CGC theo quy định của Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành luật.

II. NỘI DUNG THỰC HIỆN

1. Phân vùng nguy cơ để kiểm soát hiệu quả dịch bệnh CGC (Theo Quyết định 172/QĐ-TTg ngày 13/2/2019 của Thủ tướng Chính phủ).

a) Huyện nguy cơ cao

Các huyện vùng nguy cơ cao năm 2019, gồm: Chiêm Hóa, Hàm Yên, Yên Sơn, Sơn Dương.

b) Huyện nguy cơ thấp

Các huyện vùng nguy cơ thấp năm 2019, gồm: Các huyện Na Hang, Lâm Bình và thành phố Tuyên Quang.

c) Chuyển đổi huyện nguy cơ

Hằng năm, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác định việc chuyển đổi giữa các vùng nguy cơ; lập danh sách các huyện nguy cơ cao, nguy cơ thấp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh để chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh, gửi Cục Thú y để theo dõi, giám sát.

2. Giám sát dịch bệnh

a) Giám sát tại huyện nguy cơ cao

- Giám sát bị động

+ Đàn gia cầm nuôi có biểu hiện nghi ngờ bệnh CGC phải được lấy mẫu để xét nghiệm vi rút CGC và chẩn đoán phân biệt.

+ Đàn gia cầm liền kề với đàn gia cầm mắc bệnh CGC phải được giám sát, lấy mẫu xét nghiệm vi rút CGC.

- Giám sát chủ động: Hằng năm, tổ chức lấy mẫu giám sát lưu hành vi rút CGC và giám sát sau tiêm phòng tại các địa phương thuộc vùng nguy cơ cao.

- Kinh phí thực hiện giám sát: Ngân sách tỉnh đảm bảo việc thực hiện giám sát chủ động. Ngân sách cấp huyện đảm bảo việc giám sát bị động.

b) Giám sát tại huyện nguy cơ thấp

- Tổ chức chủ động lấy mẫu giám sát ở tất cả các vùng, cơ sở an toàn dịch bệnh để tạo điều kiện cho việc xây dựng thành công các cơ sở, vùng, chuỗi cơ sở chăn nuôi gia cầm an toàn dịch bệnh, nhằm đáp ứng tiêu dùng trong nước và xuất khẩu gia cầm và sản phẩm gia cầm.

- Giám sát lưu hành vi rút CGC và giám sát sau tiêm phòng tại vùng an toàn dịch bệnh, vùng đệm của cơ sở an toàn dịch bệnh.

- Kinh phí thực hiện giám sát:

+ Ngân sách nhà nước: bảo đảm việc thực hiện giám sát lưu hành vi rút CGC và giám sát sau tiêm phòng tại vùng an toàn dịch bệnh, vùng đệm của cơ sở an toàn dịch bệnh.

+ Doanh nghiệp, chủ cơ sở chăn nuôi gia cầm an toàn dịch bệnh chi trả kinh phí giám sát lưu hành vi rút CGC tại cơ sở an toàn dịch bệnh.

c) Giám sát chủ động CGC theo chương trình quốc gia: Thực hiện theo chỉ đạo của Cục Thú y.

3. Xử lý ổ dịch

Thực hiện việc xử lý ổ dịch theo quy định của Luật thú y và Thông tư số 07/2016/TT-BNNPTNT ngày 31/5/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về phòng, chống dịch bệnh động vật trên cạn.

4. Tiêm vắc xin phòng bệnh

a) Đối với huyện nguy cơ cao

- Ngân sách địa phương cấp tỉnh bố trí kinh phí mua vắc xin dự phòng và chi phí tiêm phòng bao vây ổ dịch CGC, tiêm phòng vắc xin định kỳ cho đàn gia cầm nuôi nhỏ lẻ tại các hộ gia đình.

- Đối với đàn gia cầm chăn nuôi theo hình thức trang trại và cơ sở An toàn dịch bệnh, chủ gia cầm có trách nhiệm tự chi trả chi phí tiêm phòng vắc xin. Sở Nông nghiệp và đề xuất việc hỗ trợ kinh phí từ ngân sách cho phù hợp.

b) Đối với huyện nguy cơ thấp

- Ngân sách địa phương cấp tỉnh bố trí kinh phí mua vắc xin dự phòng và chi phí tiêm phòng bao vây ổ dịch CGC hoặc khi có bằng chứng vi rút CGC lưu hành và có khả năng gây bệnh, lây lan.

- Chủ gia cầm tự chi trả kinh phí cho việc tiêm phòng vắc xin định kỳ cho đàn gia cầm. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất việc hỗ trợ kinh phí từ ngân sách cho phù hợp.

c) Vắc xin dự phòng của Trung ương: Trong trường hợp dịch CGC xảy ra trên diện rộng trong khi địa phương không bố trí đủ số lượng vắc xin dự phòng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có trách nhiệm tổng hợp nhu cầu báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ vắc xin chống dịch.

5. Kiểm dịch vận chuyển động vật, sản phẩm động vật, quản lý, kiểm soát chợ buôn bán gia cầm sống

- Thực hiện việc kiểm soát vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm ra khỏi địa bàn cấp tỉnh theo quy định của Luật thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật thú y; trong đó cần tăng cường phối hợp với các ngành liên quan như: Quản lý thị trường, Cảnh sát giao thông, Kiểm lâm,... với chính quyền và các tổ chức đoàn thể các cấp để kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm tại các địa bàn cơ sở có nguy cơ cao.

- Nếu phát hiện gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu hoặc nghi nhập lậu đi qua địa bàn kiên quyết xử lý theo quy định của pháp luật.

- Từng bước xây dựng hệ thống và cấp mã nhận dạng cho các trang trại chăn nuôi, tạo thuận lợi cho việc truy xuất nguồn gốc gia cầm, sản phẩm gia cầm.

6. Kiểm soát giết mổ gia cầm: Thực hiện theo quy định tại Thông tư số 09/2016/TT-BNNPTNT ngày 01/6/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về kiểm soát giết mổ và kiểm tra vệ sinh thú y.

7. Kiểm soát ấp nở gia cầm: Thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành về quản lý chăn nuôi và ấp nở gia cầm.

8. Vệ sinh tiêu độc khử trùng

- Đối với các trang trại chăn nuôi quy mô công nghiệp: Hướng dẫn thực hiện tốt các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, thực hành chăn nuôi tốt.

- Đối với các hộ gia đình, gia trại: Hướng dẫn thường xuyên thực hiện tốt các biện pháp vệ sinh, phun thuốc sát trùng, tiêu độc nhằm tiêu diệt các loại mầm bệnh, trong đó có vi rút CGC.

- Định kỳ tổ chức vệ sinh, khử trùng, tiêu độc tại các khu vực chăn nuôi các chợ, điểm buôn bán, giết mổ gia cầm và các sản phẩm của gia cầm bằng vôi bột hoặc hóa chất; thực hiện vệ sinh, khử trùng tiêu độc sau mỗi buổi họp chợ, mỗi ca giết mổ gia cầm; vệ sinh, khử trùng tiêu độc đối với người, phương tiện ra vào khu vực chăn nuôi theo đúng quy trình kỹ thuật chăn nuôi, vệ sinh phòng dịch.

Thực hiện các đợt tiêu độc khử trùng môi trường do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phát động.

9. Xây dựng cơ sở, vùng và chuỗi cơ sở chăn nuôi an toàn bệnh CGC

- Hướng dẫn xây dựng cơ sở, vùng, chuỗi sản xuất các sản phẩm chăn nuôi gia cầm đạt tiêu chuẩn an toàn dịch bệnh đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh.

- Hướng dẫn đăng ký xây dựng cơ sở an toàn dịch bệnh và chứng nhận cơ sở an toàn bệnh cúm gia cầm theo Thông tư số 14/2016/TT-BNN ngày 02/6/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc Quy định xây dựng vùng, cơ sở an toàn dịch bệnh động vật.

- Hướng dẫn duy trì trạng thái an toàn bệnh CGC đối với các cơ sở đã được công nhận.

10. Tuyên truyền nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi

- Tiếp tục tuyên truyền về nguy cơ dịch tái phát trên diện rộng, nguy cơ lây truyền qua vận chuyển gia cầm; áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học; không sử dụng giống gia cầm không rõ nguồn gốc, gia cầm, sản phẩm gia cầm chưa qua kiểm dịch; sử dụng thịt gia cầm phải nấu chín, không ăn tiết canh; vận động người dân tự giác báo cáo khi phát hiện gia cầm bị bệnh, gia cầm nghi mắc bệnh CGC, giảm thiểu các hành vi làm phát sinh và lây lan dịch bệnh…

Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng và hệ thống thông tin cơ sở; tổ chức các buổi tọa đàm hoặc viết thông điệp ngắn; xây dựng, in ấn tờ gấp, biển quảng cáo phân phát cho người chăn nuôi, dán ở nơi công cộng (chợ, nơi hội họp ở cấp thôn, xã).

III. CƠ CHẾ TÀI CHÍNH

1. Ngân sách Trung ương: Thực hiện các nội dung về kinh phí theo chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

2. Ngân sách địa phương

Hàng năm, Sở Nông nghiệp và PTNT căn cứ tình hình dịch CGC trên địa bàn tỉnh, toàn quốc và các quy định hiện hành của Nhà nước lập dự toán kinh phí phòng, chống dịch trên địa bàn gửi Sở Tài chính thẩm định trình Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt và cấp kinh thực hiện, cụ thể:

a) Ngân sách tỉnh: Đảm bảo kinh phí cho các hoạt động phòng, chống bệnh CGC cấp tỉnh, bao gồm: Mua vắc xin CGC tiêm phòng định kỳ và tiêm phòng khi có dịch xảy ra; mua sắm dụng cụ, trang bị bảo hộ dùng trong tiêm phòng, điều tra ổ dịch, lấy mẫu, xét nghiệm mẫu; đào tạo, tập huấn chuyên môn; các hoạt động kiểm tra, giám sát, hội nghị về phòng chống CGC của tỉnh; thực hiện tháng vệ sinh tiêu độc trùng do Trung ương phát động; kinh phí mua hóa chất dự phòng chống dịch...

b) Ngân sách huyện: Đảm bảo kinh phí cho các hoạt động phòng, chống bệnh CGC cấp tỉnh, bao gồm: Trả công tiêm vắc xin; chủ động giám sát lưu hành vi rút cúm, giám sát sau tiêm phòng; xây dựng các chuỗi chăn nuôi gia cầm, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh, các hoạt động chống dịch, bảo hộ cá nhân, tiêu hủy gia cầm, tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc; thông tin, tuyên truyền …

3. Kinh phí do người dân tự bảo đảm

Khi chưa có dịch xảy ra chủ hộ, chủ cơ sở chăn nuôi gia cầm phải trả công tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cúm gia cầm cho người trực tiếp tiêm phòng; kinh phí lấy mẫu, xét nghiệm mẫu phục vụ mục đích của chủ cơ sở, hộ chăn nuôi gia cầm.

4. Các nguồn kinh phí khác: Huy động các nguồn kinh phí hợp pháp từ các tổ chức, cá nhân để thực hiện kế hoạch.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tỉnh tổ chức, triển khai thực hiện công tác phòng chống bệnh CGC trên địa bàn tỉnh.

- Chỉ đạo, hướng dẫn các ngành, các cấp thực hiện các biện pháp phòng chống bệnh CGC có hiệu quả, đúng quy định của Pháp luật và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

- Chủ trì phối hợp với các cấp, các ngành liên quan tăng cường kiểm tra việc tổ chức thực hiện công tác phòng chống bệnh CGC trên địa bàn tỉnh. Thường xuyên theo dõi, giám sát, báo cáo diễn biến tình hình bệnh CGC đề xuất kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh CGC.

- Chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y thực hiện các biện pháp phòng, chống bệnh CGC theo quy định.

- Phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Tuyên Quang tổ chức thông tin, tuyên truyền sâu rộng các nội dung và thường xuyên phản ánh tiến độ triển khai thực hiện Kế hoạch.

- Tổng hợp kết quả, định kỳ báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật tỉnh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế theo quy định.

2. Sở Y tế

Tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo, tổ chức, triển khai thực hiện công tác phòng chống bệnh CGC ở người trên địa bàn tỉnh.

Chỉ đạo, hướng dẫn các ngành, các cấp thực hiện các biện pháp phòng chống bệnh CGC ở người có hiệu quả, đúng quy định của Pháp luật và hướng dẫn của Bộ Y tế.

Chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết phục vụ cho công tác điều trị dự phòng cho những người bị phơi nhiễm bệnh CGC.

Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các cấp, các ngành liên quan tăng cường kiểm tra việc tổ chức thực hiện công tác phòng chống bệnh CGC trên địa bàn tỉnh.

3. Sở Tài chính: Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan hàng năm cân đối, bố trí kinh phí thực hiện Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh GGC giai đoạn 2019 - 2025 trên địa bàn tỉnh, trình Ủy ban nhân dân tỉnh theo quy định.

4. Các sở, ngành: Công Thương, Tài Nguyên và Môi trường; Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị chức năng phối hợp với lực lượng Chăn nuôi và Thú y; Y tế; Ủy ban nhân dân huyện, thành phố tổ chức tuyên truyền, vận động người dân thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống bệnh CGC cho động vật và người; xử lý nghiêm theo quy định của Pháp luật các trường hợp vi phạm.

5. Sở Thông tin và Truyền thông, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Tuyên Quang: Chủ động xây dựng chuyên đề, phóng sự tuyên truyền về các biện pháp phòng, chống CGC ở người và động vật để người dân tích cực, chủ động thực hiện nhằm phòng, chống có hiệu quả bệnh CGC trên địa bàn tỉnh.

6. Ủy ban nhân dân huyện, thành phố

- Xây dựng và tổ chức thực hiện Kế hoạch thực hiện Kế hoạch quốc gia phòng chống bệnh cúm gia cầm giai đoạn 2019 - 2025 trên địa bàn quản lý.

- Chủ động bố trí một phần ngân sách cấp huyện cho các nhiệm vụ chi thuộc trách nhiệm của cấp huyện. Chuẩn bị đầy đủ lực lượng, phương tiện, vật tư sẵn sàng ứng phó khi có dịch xảy ra; bố trí địa điểm tiêu hủy gia cầm bệnh theo đề nghị của cơ quan Thú y.

- Xử lý nghiêm theo Luật Thú y đối với các tổ chức, cá nhân không tổ chức, thực hiện tiêm phòng và các quy định về phòng, chống dịch bệnh để dịch bệnh xảy ra trên địa bàn.

- Theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình bệnh CGC trên địa bàn, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Kế hoạch đến cơ sở; thực hiện chế độ thông tin báo cáo theo quy định.

7. Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn

Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm tổ chức, triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng, chống bệnh CGC trên địa bàn.

Thống kê chi tiết đến từng trang trại, hộ chăn nuôi số lượng từng loại gia cầm; cập nhật thường xuyên biến động đàn gia cầm từ các thôn, bản, tổ dân phố (gọi chung là cấp thôn) để xây dựng Kế hoạch phòng, chống bệnh CGC theo quy định.

Hằng năm, xây dựng Kế hoạch tiêm phòng bệnh CGC chi tiết đến từng thôn (xóm, bản, tổ nhân dân); huy động lực lượng và tổ chức thực hiện kế hoạch, đảm bảo đạt tỷ lệ tiêm phòng theo quy định.

Giao trách nhiệm cho Trưởng thôn, bản, tổ nhân dân: Thực hiện thống kê, theo dõi biến động đàn gia cầm trên địa bàn; Tổ chức họp dân, quán triệt Kế hoạch tiêm phòng, lịch tiêm phòng, trách nhiệm của chủ gia cầm trong việc quản lý, phòng, chống bệnh CGC; tổ chức thực hiện tiêm phòng tại địa bàn được giao quản lý theo Kế hoạch.

8. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể: Phối hợp với chính quyền các cấp tuyên truyền, vận động nhân dân, hội viên, đoàn viên của tổ chức mình thực hiện tốt công tác phòng, chống bệnh CGC để phát triển chăn nuôi bền vững.

Yêu cầu các sở, ngành, Ủy ban nhân dân các cấp được giao nhiệm vụ tổ chức thực hiện có hiệu quả nội dung Kế hoạch này. Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc vượt thẩm quyền giải quyết, yêu cầu các cơ quan, đơn vị kịp thời tổng hợp và gửi ý kiến bằng văn bản về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, để tổng hợp, báo cáo, đề xuất với Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét giải quyết./.