CÔNG VĂN

CỦA BỘ TÀI CHÍNH SỐ 3445TC/TCT NGÀY 13 THÁNG 7 NĂM 1999 VỀ VIỆC THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN

Pháp lệnh thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao (gọi tắt là thuế thu nhập) được ban hành và áp dụng từ tháng 4 năm 1991. Qua 8 năm thực hiện, tình hình thu nộp thuế thu nhập ngày càng đi vào nề nếp, Nhà nước đã điều chỉnh khởi điểm chịu thuế 3 lần, nhưng số thuế thu nhập ngày càng tăng, điều đó chứng tỏ mức thu nhập bình quân trong xã hội được nâng cao. Một trong những biện pháp có hiệu quả của thuế thu nhập cá nhân là phương pháp khấu trừ thuế, tức là cá nhân có thu nhập không trực tiếp nộp mà tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập có trách nhiệm khấu trừ thu nhập trước khi chi trả cho cá nhân.

Pháp lệnh thuế thu nhập và các văn bản hướng dẫn cụ thể hoá thu nhập chịu thuế gồm thu nhập thường xuyên và thu nhập không thường xuyên:

- Thu nhập thường xuyên là thu nhập từ tiền lương, tiền công, và các khoản phụ cấp, tiền thưởng. Các khoản thu nhập ngoài tiền lương, tiền công do tham gia hoạt động kinh doanh dịch vụ và không thuộc diện chịu thuế lợi tức như: dịch vụ tư vấn theo hợp đồng dài hạn, dạy học, dạy nghề, luyện thi, biểu diễn văn hoá nghệ thuật.

- Thu nhập không thường xuyên là thu nhập dưới hình thức quà biếu bằng hiện vật từ nước ngoài chuyển về, thu nhập về trúng thưởng xổ số, thu nhập về tiền bản quyền các tác phẩm văn học nghệ thuật, thu nhập từ dịch vụ môi giới, thưởng khuyến mại, thu nhập từ các hoạt động hội thảo khoa học.

Thực tế trong thời gian qua tuy chế độ đề cập mọi khoản thu nhập phải chịu thuế nhưng vẫn còn một khoản chưa triển khai thu triệt để dẫn đến không công bằng trong xã hội. Dư luận xã hội đã đòi hỏi phải có biện pháp tích cực để triển khai thu các khoản thu nhập cao của các phóng viên, biên tập viên, luật sư, kiến trúc sư, ca sỹ, giáo viên, giảng viên, các cá nhân tham gia nghiên cứu khoa học, hội thảo...

Để tăng cường công tác quản lý thu, Bộ Tài chính đề nghị các ngành, các cấp, các doanh nghiệp phối hợp với các cơ quan tài chính mà trực tiếp là cơ quan thuế đề ra các biện pháp để thực hiện ngay việc thu thuế thu nhập cá nhân, cụ thể là:

1. Các cá nhân có thu nhập đến mức chịu thuế thu nhập có trách nhiệm tự giác kê khai, nộp thuế với cơ quan chi trả thu nhập hoặc cơ quan thuế.

2. Các Bộ, các trường, các trung tâm tổ chức giảng dạy thêm, luyện thi, tổ chức biểu diễn văn hoá, nghệ thuật, các cơ quan chi trả cho các đối tượng thu nhập có trách nhiệm khấu trừ tiền thuế thu nhập cá nhân trước khi chi trả thu nhập và thực hiện các nhiệm vụ sau:

- Hướng dẫn cho người có thu nhập chịu thuế kê khai thu nhập và các cá nhân có thu nhập chịu thuế khác nhận tờ khai của người nộp thuế lập bảng kê khai tính thuế, tổng hợp và chuyển cho cơ quan thuế danh sách những người nộp thuế thu nhập...

- Giữ sổ sách, chứng từ có liên quan đến việc kê khai, tính thuế và nộp thuế thu nhập, thực hiện chế độ báo cáo với cơ quan thuế.

- Tính thuế, khấu trừ tiền thuế, tính đúng số tiền thù lao được hưởng và nộp thuế vào ngân sách Nhà nước.

- Cấpbiên lai cho người nộp thuế.

3. Việc xử lý các tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập cho cá nhân không khấu trừ thuế thu nhập cá nhân và các cá nhân không tự giác kê khai, các hành vi vi phạm Pháp lệnh thuế thu nhập.

Các cá nhân không làm đúng các thủ tục kê khai, nộp thuế; cá nhân có hành vi khai man, trốn thuế thì tuỳ theo mức độ nặng, nhẹ sẽ bị xử lý truy thu và phạt. Nếu vi phạm với mức độ nghiêm trọng thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Các tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập nếu có hành vi không khai báo đăng ký kê khai các cá nhân thuộc diện chịu thuế, không khấu trừ tiền thuế thu nhập trước khi chi trả thu nhập gây nên thất thu thuế thu nhập cá nhân thì phải chịu trách nhiệm bồi thường cho Ngân sách số thuế bị thất thoát và bị xử phạt theo Điều 21, Điều 22 của Pháp lệnh thuế thu nhập, số tiền nộp phạt của tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập không được tính vào chi phí khi xác định lợi tức (thu nhập).

4. Dưới sự chỉ đạo của Uỷ ban nhân dân các cấp, cơ quan thuế phối hợp với các đoàn thể quần chúng như Công đoàn, Phụ nữ, Thanh niên triển khai việc tổ chức thu nộp thuế thu nhập vào ngân sách bằng các biện pháp tuyên truyền phổ biến các văn bản hướng dẫn về thuế. Kiểm tra việc cấp giấy phép hành nghề cho các trung tâm luyện thi, các trung tâm biểu diễn nghệ thuật, các trung tâm dịch vụ tư vấn và yêu cầu các trung tâm này có trách nhiệm kê khai nộp thuế thu nhập. Người có công phát hiện các vụ vi phạm pháp lệnh thuế thu nhập sẽ được trích thưởng 10% số tiền thuế truy thu thực nộp vào Ngân sách Nhà nước.

5. Về tổ chức thu nộp thuế: Ngoài các quy định thủ tục nộp thuế thu nhập theo chế độ hiện hành cần lưu ý thêm:

- Đối với thu nhập thường xuyên.

Do đặc điểm của các khoản thu nhập thường xuyên (không phải là tiền lương) nhận được không đều đặn hàng tháng, để đảm bảo tổ chức thu kịp thời, nếu các cá nhân được nhận một lần trên 2 triệu đồng thì cơ quan chi trả thu nhập khấu trừ thuế 10% trên tổng thu nhập. Cơ quan thuế có trách nhiệm cấp biên lai cho tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập để họ thực hiện cấp biên lai thu thuế cho từng cá nhân khi đã khấu trừ tiền thuế. Cuối năm cơ quan thuế thực hiện quyết toán thuế theo biểu thuế luỹ tiến từng phần.

- Đối với thu nhập không thường xuyên

Đối với thu nhập không thường xuyên các tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập có trách nhiệm khấu trừ trước khi chi trả thu nhập, cuối năm không quyết toán.

Tuỳ đặc điểm quản lý địa phương Cục thuế các tỉnh, thành phố chỉ định bộ phận quản lý thu thuế và quyết toán thuế đối với các đối tượng này.

Trên đây là một số hướng dẫn về triển khai thực hiện Pháp lệnh thuế thu nhập. Trong quá trình thực hiện có vướng mắc, các địa phương phản ánh kịp thời về Bộ Tài chính nghiên cứu giải quyết.