Tổng cục Thuế nhận được công văn số 10906/BTC-CST ngày 16/08/2007 của Bộ Tài chính chuyển Đơn thư đề ngày 8/8/2007 của Bà Phùng Thị Vinh hỏi về chính sách thuế đối với hoạt động nhận thầu xây dựng nhà tư nhân, về việc này Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

1.Về chính sách thuế và quản lý thuế đối với hoạt động nhận thầu.xây dựng nhà

1.1 Về chính sách thuế

Tại Điều 3 Luật thuế giá trị gia tăng và Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Luật thuế giá trị gia tăng quy định: ''Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế (gọi chung là cơ sở kinh doanh) và tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hóa chịu thuế (gọi chung là cơ sở nhập khẩu) là đối tượng nộp thuế giá trị gia tăng.''

Tại Điều 8 Luật thuế giá trị gia tăng và Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Luật thuế giá trị gia tăng quy định áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng 10% đối với hoạt động ''xây dựng, lắp đặt”.

Tại Điều 1, Điều 2 Luật thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2003 quy định: “Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh  doanh hàng hóa, dịch vụ (gọi chung là cơ sở kinh doanh) có thu nhập phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp trừ Đối tượng không thuộc diện nộp thuế thu nhập doanh nghiệp bao gồm hộ gia đình, cá nhân, tổ hợp  tác, hợp tác xã sản xuất nông nghiệp có thu nhập từ sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản,  trừ hộ gia đình và cá nhân nông dân sản xuất hàng hoá !ớn, có thu nhập cao''.

1 .2. Về Quản lý thuế

Tại Điều 7 Luật Quản lý thuế năm 2006 quy định người nộp thuế có nghĩa vụ: ''Đăng ký  thuế.., khai thuế..., nộp tiền thuế,... chấp hành quyết định,  thông báo, yêu cầu của cơ quan quản lý  thuế, công chức quản lý thuế theo quy định của pháp luật...”

Tại Khoản 2 Điều 9 của Luật Quản lý thuế năm 2006 quy định cơ quan thuế có quyền ''Yêu cầu tổ chức, cá nhân có !iên quan cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế và phối hợp với cơ quan quản lý thuế để thực hiện pháp luật về thuế. ''

Tại Điều 16 của Luật Quản lý thuế năm 2006 quy định tổ chức, cá nhân khác có trách nhiệm: ''Cung cấp thông tin liên quan đến việc xác đinh nghĩa vụ  thuế theo đề nghị của cơ quan quản lý thuế... Yêu  cầu  người bán hàng, người cung cấp dich vụ phải giao hóa đơn, chứng từ bán hàng hóa, dich vụ đúng số lượng, chủng loại,  giá trị thực thanh toán khi mua hàng hóa, dich vụ.”

Ngày 11/11/2004 Tổng cục Thuế đã có công văn số 3700 TCT/DNK về việc thu thuế đối với hoạt động xây dựng nhà tư nhân, tại công văn này Tổng cục Thuế yêu cầu: ''... Cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường biện pháp quản lý, phối hợp với các ngành chức năng có liên quan và  chính quyền địa phương có biện pháp  xử lý kiên quyết đối với các đối tượng nhận thầu xây dựng không đăng ký kê khai nộp thuế nhằm thu đầy đủ thuế theo Luật định đối với hoạt động xât dựng nhà tư nhân, thay vì áp dụng biện pháp thu thuế chủ hộ nộp thay chủ thầu xây dựng... ''

Căn cứ các quy định trên thì:

- Tổ chức, cá nhân nhận thầu xây dựng nhà (không phân biệt có bao gồm hay không bao gồm nguyên vật liệu) sau gọi là bên nhận thầu xây dựng thì bên nhận thầu là người nộp thuế và có nghĩa vụ phải đăng ký, kê khai và nộp thuế Giá trị gia tăng, thuế Thu nhập doanh nghiệp với cơ quan thuế địa phương (nếu tổ chức, cá nhân là cơ sở có hoạt động kinh doanh thường xuyên) hoặc nơi thực hiện xây dựng công trình (nếu tổ chức, cá nhân không có hoạt động kinh doanh thường xuyên).

- Cơ quan quản lý thuế có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân có nhà xây (chủ đầu tư) cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế của bên nhận thầu và yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với cơ quan quản lý thuế để thực hiện pháp luật về thuế.

- Chủ đầu tư có trách nhiệm cung cấp thông tin liên quan đến việc xác định nghĩa vụ thuế của bên nhận thầu xây dựng nhà cho cơ quan quản lý thuế; yêu cầu bên nhận thầu xây dựng giao hoá đơn khi hoàn thành công trình xây dựng.

- Trường hợp bên nhận thầu xây dựng nhà không kê khai nộp thuế thì bên nhận thầu xây dựng sẽ bị xử lý về hành vi không kê khai nộp thuế.

2. Về trường hợp xây nhà của gia đình bà Phùng Thị Vinh

Theo đơn thư trình bày thì gia đình bà Phùng Thị Vinh có thuê nhóm thợ xây dựng do người em họ của chồng bà làm trưởng nhóm xây nhà, các loại vật tư do gia đình bà Phùng Thị Vinh tự mua. Theo đó nghĩa vụ thuế trong trường hợp này như sau:

- Nhóm thợ xây dựng do người em họ của chồng bà Phùng Thị Vinh làm trưởng nhóm phải kê khai nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hoạt động nhận thầu xây dựng. Trường hợp nhóm thợ xây dựng không có hoạt động kinh doanh thường xuyên thì nhóm thợ xây dựng phải thực hiện kê khai với cơ quan thuế nơi xây dựng công trình (Chi cục thuế quận Cầu Giấy) để cơ quan thuế hướng dẫn kê khai và nộp thuế, và cơ quan thuế sẽ cung cấp hóa đơn lẻ cho nhóm thợ xây dựng để giao cho gia đình bà Phùng Thị Vinh (căn cứ quy định tại Điểm 5.19 Mục IV Phần B Thông tư số 32/2007/TT-BTC ngày 9/4/2007 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng).

Doanh thu tính thuế là số tiền công gia đình bà Phùng Thị Vinh trả cho nhóm thợ xây dựng. Thuế suất thuế GTGT áp dụng là 10%, thuế suất thuế TNDN là 28%.

- Gia đình bà Phùng Thị Vinh có trách nhiệm cung cấp cho cơ quan thuế: tên, địa chỉ, số CMTND của trưởng nhóm và từng người trong nhóm thợ xây dựng, số tiền mà gia đình bà trả cho nhóm thợ nhận thầu xây dựng để cơ quan thuế làm căn cứ tính thuế. Trong trường hợp gia đình bà Phùng Thị Vinh chấp nhận nộp thuế thay nhóm thợ xây dựng thì gia đình bà phải có biên bản ký thoả thuận giữa hai bên, căn cứ biên bản này, gia đình bà thực hiện kê khai, nộp thuế với Chi cục thuế Quận Cầu Giấy.

Tổng cục Thuế trả lời để gia đình bà Phùng Thị Vinh được biết và đề nghị gia đình bà liên hệ với Cục thuế TP. Hà Nội (Chi cục thuế quận Cầu Giấy) để được hướng dẫn giải quyết cụ thể./.