Phúc đáp Công văn số 82/VKS-P7 ngày 04/2/2020 của VKSND tỉnh Đắk Lắk và Công văn số 286/VKS-P2 ngày 25/5/2020 của VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về việc xác định số tiền đánh bạc 01 lần đối với hình thức chơi số đề, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học (Vụ 14), VKSND tối cao nhận thấy đây là vấn đề phức tạp, còn nhiều ý kiến khác nhau và cần phải có hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Trong khi chờ hướng dẫn của TAND tối cao, Vụ 14 VKSND tối cao xin trao đổi quan điểm về vấn đề này như sau:

1. Trường hợp đánh bạc bằng hình thức chơi số đề lấy kết quả ở nhiều đài xổ số khác nhau thì số tiền đánh bạc được tính ở 01 đài xổ số hay ở tất cả các đài xổ số trong ngày?

- Hiện nay có 03 đài xổ số chính ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam có thời điểm quay số trúng thưởng khác nhau. Do vậy, nếu trong cùng một ngày, người chơi số đề mua số đề của 01 chủ đề mà lấy kết quả ở các đài xổ số miền Bắc, miền Trung và miền Nam thì số tiền đánh bạc được xác định ở từng đài xổ số, bởi vì, mặc dù trong cùng một ngày nhưng các đài xổ số miền Bắc, miền Trung và miền Nam có thời điểm mở thưởng khác nhau, mà hành vi đánh bạc chỉ được coi là đã hoàn thành tại thời điểm mở thưởng nên mỗi lần chơi đề ở 01 đài với một số tiền nhất định cần được tính là 01 lần độc lập; nếu số tiền của mỗi lần chơi số đề đó đều đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì phải xác định là phạm tội đánh bạc với tình tiết tăng nặng là “phạm tội 02 lần trở lên”.

- Trường hợp trong cùng một ngày, nếu người chơi số đề mua số đề của 01 chủ đề mà lấy kết quả ở các đài xổ số ở các tỉnh, thành phố khác nhau nhưng cùng thuộc một đài xổ số miền Trung hoặc miền Nam thì số tiền đánh bạc được xác định là tổng số tiền của tất cả các đài xổ số ở các tỉnh, thành phố thuộc 01 đài cộng lại. Bởi, trong cùng một ngày, các đài xổ số ở các tỉnh, thành phố thuộc một đài xổ số miền Trung hoặc miền Nam mở thưởng cùng một thời điểm (hoàn thành 01 lần đánh bạc).

- Ví dụ 1: Trong cùng một ngày xổ số, A mua đề của B gồm đài miền Nam với số tiền 5.000.000 đồng; đài miền Bắc với số tiền 5.000.000 đồng thì được coi là đánh bạc với tình tiết tăng nặng phạm tội 02 lần trở lên.

- Ví dụ 2: Trong cùng một ngày, A mua đề của ông B đài miền Nam gồm: ở Cần Thơ với số tiền 2.000.000 đồng; ở Vũng Tàu với số tiền 3.000.000 đồng thì được tính là 01 lần đánh bạc với tổng số tiền đánh bạc là 5.000.000 đồng.

2. Trường hợp A mua số đề của B với số tiền 3.000.000 đồng ở đài xổ số miền Nam, sau khi có kết quả xổ số A thấy không trúng nên tiếp tục mua số đề của B với số tiền 3.000.000 đồng ở đài xổ số miền Bắc thì bị bắt quả tang. Vậy xác định: A đánh bạc 01 lần với số tiền 6.000.000 đồng hay A đánh bạc 2 lần, không cộng tổng số tiền đánh bạc?

Do thời điểm mở thưởng ở đài xổ số miền Bắc và đài xổ số miền Nam khác nhau nên cần xác định A có 2 lần đánh bạc (hành vi đánh bạc mỗi lần hoàn thành tại thời điểm mở thưởng). Nếu mỗi lần đều đủ yếu tố cấu thành tội phạm, thì A phạm tội đánh bạc với tình tiết “phạm tội 02 lần trở lên”, không cộng tổng số tiền đánh bạc các lần chơi đề để tính 01 lần phạm tội.

3. Trường hợp trong cùng một ngày, người chơi số đề mua số đề của các chủ đề khác nhau, lấy kết quả ở nhiều đài xổ số khác nhau thì số tiền đánh bạc được xác định đối với từng chủ đề hay là tổng số tiền mua đề của các chủ đề?

Trong cùng một ngày, người chơi số đề mua số đề của các chủ đề khác nhau lấy kết quả ở nhiều đài xổ số khác nhau thì số tiền đánh bạc được xác định đối với từng chủ đề. Số tiền đánh bạc đối với từng chủ đề được xác định như mục 1 Công văn này.

4. Trường hợp trong 01 lần mua số đề, nhưng giữa người chơi đề và chủ đề thỏa thuận đánh một hoặc nhiều dãy số cố định trong cùng 01 đài xổ số, nhưng được áp dụng trong nhiều ngày, thì số tiền đánh bạc 01 lần được tính theo từng ngày hay theo tổng số ngày đã thỏa thuận cộng lại?

Trường hợp trong 01 lần mua số đề, giữa người chơi đề và chủ đề thỏa thuận ghi một hoặc nhiều dãy số cố định trong cùng 01 đài xổ số, nhưng được áp dụng trong nhiều ngày, thì số tiền đánh bạc 01 lần là tổng số tiền, giá trị hiện vật dùng để chơi đề theo từng ngày (tính là 01 lần phạm tội theo thời điểm mở thưởng nếu đủ cấu thành tội phạm).

5. Trường hợp các bên đã thỏa thuận đánh số đề với nhau, nhưng chưa giao tiền đánh đề cho nhau thì bị bắt, thì có thu số tiền đánh đề để sung quỹ Nhà nước không?

Trường hợp này, nếu có đủ căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự thì phải tịch thu số tiền đánh đề để sung vào ngân sách nhà nước, bởi việc các bên thỏa thuận đánh số đề cho đến khi mở thưởng, nếu không có sự việc “tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội” theo quy định tại Điều 16 Bộ luật Hình sự xảy ra thì phải được coi là đã hoàn thành việc đánh bạc. Việc trả tiền trước hoặc sau chỉ cách thức thực hiện mà không làm thay đổi bản chất của việc người phạm tội dùng tiền làm phương tiện, công cụ để đánh bạc.

6. Hiện nay, Nghị quyết số 01/2010/NQ-HĐTP ngày 22/10/2010 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn một số quy định tại Điều 248 và Điều 249 Bộ luật Hình sự không còn giá trị hướng dẫn đối với Bộ luật Hình sự năm 2015; tuy nhiên, đến nay chưa có văn bản hướng dẫn khác của cơ quan có thẩm quyền về vấn đề này. VKSND tối cao không có thẩm quyền hướng dẫn chi tiết Bộ luật Hình sự. Do vậy, trong thời gian này, Viện kiểm sát các cấp cần chủ động phối hợp, thống nhất với các cơ quan tiến hành tố tụng cùng cấp để có thể vận dụng tinh thần Nghị quyết số 01/2010/NQ-HĐTP giải quyết vụ án, vụ việc cụ thể.

Trên đây là quan điểm trao đổi về nhận thức áp dụng pháp luật của Vụ 14 VKSND tối cao trong việc xác định số tiền đánh bạc 01 lần để xử lý hành vi đánh bạc dưới hình thức chơi số đề, kính gửi VKSND tỉnh tỉnh Đắk Lắk và VKSND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu để tham khảo./.