Thực hiện Nghị quyết số 20/2011/QH13 ngày 26/11/2011 về Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh của Quốc hội nhiệm kỳ XIII và Quyết định số 207/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 17 tháng 2 năm 2012 về việc phân công cơ quan chủ trì soạn thảo các dự án luật, pháp lệnh thuộc Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh của Quốc hội nhiệm kỳ XIII, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội được Chính phủ giao chủ trì nghiên cứu, soạn thảo Luật An toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ). Để có căn cứ xây dựng Báo cáo tổng kết đánh giá tình hình thi hành chính sách pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề nghị Quý cơ quan chỉ đạo việc tổng kết tình hình thực hiện chính sách pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động của Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp theo đề cương kèm theo và gửi báo cáo về Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội để tổng hợp báo cáo Chính phủ và phục vụ tổ chức Hội nghị tổng kết 18 năm thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.

Báo cáo gửi về địa chỉ: Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (Số 12 Ngô Quyền, Hoàn Kiếm, Hà Nội; Fax: 04.38269520 hoặc email: luatatvsld@gmail.com) trước ngày 25 tháng 10 năm 2012.

Trân trọng cảm ơn sự hợp tác của Quí cơ quan./.

ĐỀ CƯƠNG

TỔNG KẾT 18 NĂM THI HÀNH PHÁP LUẬT VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG (GIAI ĐOẠN 1995 - 2012)
(Ban hành kèm theo Công văn số 2836/LĐTBXH-ATLĐ ngày 15/8/2012 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội)

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

a) Thông qua việc tổng kết, đánh giá lựa chọn những quy định pháp luật có nội dung phù hợp để đề xuất đưa vào nội dung của Luật An toàn, vệ sinh lao động; phát hiện những quy định pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động không phù hợp để kiến nghị xây dựng cho phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn phát triển hiện nay;

b) Thấy rõ được những khiếm khuyết trong quá trình tổ chức thực hiện những quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động để có những đề xuất, kiến nghị biện pháp khắc phục.

2. Yêu cầu

a) Việc đánh giá tổng kết thực hiện pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động phải được tiến hành từ cấp cơ sở (ở từng doanh nghiệp thuộc các loại hình kinh tế: Nhà nước, tư nhân, có vốn đầu tư nước ngoài...) đến phạm vi từng địa phương trên toàn quốc và các Bộ, ngành;

b) Đánh giá các quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động nói chung và các văn bản hướng dẫn thi hành (Nghị định của Chính phủ, Thông tư, Quyết định của các Bộ, ngành, văn bản chỉ đạo của các địa phương...), trong đó việc đánh giá được tiến hành trên cơ sở kết quả từng công việc đã làm từ khâu triển khai, phổ biến, quán triệt đến việc thực hiện cụ thể để tìm ra những nội dung phù hợp cần tiếp tục thực hiện cũng như những vướng mắc, tồn tại cần kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tế;

c) Mỗi nội dung sẽ được đánh giá trên 3 khía cạnh: Kết quả; Tồn tại, khó khăn; Đề xuất giải pháp.

II. NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ, TỔNG KẾT

Báo cáo đánh giá, tổng kết 18 năm thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động gồm các nội dung sau:

A. Đánh giá chung

1. Tình hình xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về ATVSLĐ;

2. Công tác triển khai, thi hành văn bản quy phạm pháp luật về ATVSLĐ;

3. Công tác quản lý nhà nước về ATVSLĐ (Tổ chức bộ máy quản lý, Thông tin, tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện, Thanh tra, kiểm tra giám sát thực hiện và giải quyết các tranh chấp về an toàn, vệ sinh lao động và Tổ chức phối hợp giữa các cơ quan có liên quan).

B. CÔNG TÁC XÂY DỰNG CÁC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT VỀ ATVSLĐ

1. Pháp lệnh Bảo hộ lao động năm 1991

2. Bộ luật Lao động (Chương IX và các điều khoản liên quan)

2.1. Quy định chung

a) Phạm vi

b) Đối tượng áp dụng

c) Trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, tổ chức đại diện người sử dụng lao động, người lao động và các tổ chức khác có liên quan

d) Quyền và nghĩa vụ của Người sử dụng lao động

e) Quyền và nghĩa vụ của người lao động

2.2. Quy định về chế độ, chính sách bảo hộ lao động, chăm sóc sức khỏe người lao động

a) Trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân;

b) Chế độ bồi dưỡng chống độc hại bằng hiện vật;

c) Chế độ bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

d) Quản lý và chăm sóc sức khỏe người lao động (khám sức khỏe tuyển dụng, khám sức khỏe định kỳ, khám bệnh nghề nghiệp, chế độ nghỉ dưỡng, phục hồi chức năng lao động...)

e) Các quy định đặc thù về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi trong việc đảm bảo an toàn và sức khỏe người lao động;

f) Các chế độ bảo hộ lao động đặc thù cho lao động nữ, lao động chưa thành niên, người lao động cao tuổi, lao động là người tàn tật...

2.3. Các quy định về kỹ thuật ATVSLĐ

a) Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật an toàn lao động, vệ sinh lao động đối với các máy, thiết bị, vật tư, các chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động;

b) Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về điều kiện lao động, vệ sinh môi trường lao động;

c) Các Quy trình kiểm định, kiểm tra chất lượng sản phẩm, hàng hoá; đánh giá hợp chuẩn, hợp quy chất lượng sản phẩm hàng hóa đặc thù an toàn lao động;

d) Luận chứng về các biện pháp đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động;

e) Đăng ký và Kiểm định kỹ thuật an toàn lao động;

f) Danh mục máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động;

2.4. Các quy định về phòng ngừa các sự cố, tai nạn

a) Các biện pháp phòng ngừa sự cố, tai nạn trong sản xuất;

b) Các biện pháp khẩn cấp khi xảy ra sự cố, tai nạn;

c) Trang bị các phương tiện kỹ thuật ứng cứu khi xảy ra sự cố.

2.5. Các quy định về thông tin, tuyên truyền, huấn luyện

a) Hướng dẫn, thông báo về những biện pháp làm việc an toàn, vệ sinh và những khả năng gây sự cố, tai nạn cần đề phòng;

b) Tuyên truyền nâng cao nhận thức, pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động;

c) Huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động;

d) Đào tạo về an toàn, vệ sinh lao động.

2.6. Quy định và hướng dẫn việc tổ chức thực hiện công tác ATVSLĐ trong các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp

a) Tổ chức bộ máy;

b) Phân định trách nhiệm;

c) Kế hoạch an toàn, vệ sinh lao động;

d) Tự kiểm tra, giám sát an toàn, vệ sinh lao động.

2.7. Khai báo, điều tra, thống kê, báo cáo tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

a) Khai báo, điều tra tai nạn lao động;

b) Thống kê tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

c) Báo cáo tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

2.8. Khen thưởng về công tác an toàn - vệ sinh lao động

a) Khen thưởng của Nhà nước;

b) Khen thưởng của các Bộ, ngành, địa phương;

c) Khen thưởng của các doanh nghiệp.

2.9. Thanh tra, kiểm tra về ATVSLĐ

a) Tổ chức bộ máy, lực lượng thanh tra lao động (thanh tra ATVSLĐ);

b) Quyền hạn, chức trách, phân định trách nhiệm của hệ thống thanh tra lao động (Thanh tra ATVSLĐ)

c) Hoạt động thanh tra, kiểm tra của các Bộ, ngành, địa phương về ATVSLĐ.

2.10. Xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về ATVSLĐ

a) Các hành vi vi phạm pháp luật về an toàn lao động, vệ sinh lao động cần xử lý;

b) Hình thức xử lý;

c) Mức xử lý.

3. Các quy định về an toàn, vệ sinh lao động trong các Luật, Bộ luật và văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan

a) Tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật;

b) Sự phù hợp về nội dung;

c) Tác động của quy định pháp luật đến công tác an toàn, vệ sinh lao động trong ngành, lĩnh vực nói riêng và các lĩnh khác nói chung.

4. Sự phù hợp của các quy định pháp luật an toàn, vệ sinh lao động với các công ước, khuyến nghị và thông lệ quốc tế.

C. VIỆC TRIỂN KHAI, THI HÀNH CÁC QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT ATVSLĐ

1. Quy định chung

a) Đối tượng;

b) Thực hiện trách nhiệm, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước, tổ chức đại diện người sử dụng lao động, người lao động và các tổ chức khác có liên quan;

c) Thực hiện quyền và nghĩa vụ của Người sử dụng lao động;

d) Thực hiện quyền và nghĩa vụ của người lao động.

2. Các chế độ, chính sách bảo hộ lao động, chăm sóc sức khỏe người lao động

a) Thực hiện trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân;

b) Thực hiện chế độ bồi dưỡng chống độc hại bằng hiện vật;

c) Thực hiện chế độ bồi thường, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

d) Thực hiện việc quản lý và chăm sóc sức khỏe người lao động (khám sức khỏe định kỳ, khám bệnh nghề nghiệp, chế độ nghỉ dưỡng, phục hồi chức năng lao động...)

e) Việc thực hiện các chế độ đặc thù về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi trong việc đảm bảo an toàn và sức khỏe người lao động;

g) Việc thực hiện các chế độ bảo hộ lao động đặc thù cho lao động nữ, lao động chưa thành niên, người lao động cao tuổi, lao động là người tàn tật...;

h) Việc thực hiện các chế độ khác có liên quan.

3. Thực hiện các quy định về kỹ thuật ATVSLĐ

a) Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động đối với các máy, thiết bị, vật tư, các chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động;

b) Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về điều kiện lao động, vệ sinh môi trường lao động;

c) Các Quy trình kiểm định, kiểm tra chất lượng sản phẩm; đánh giá hợp quy chất lượng sản phẩm hàng hóa đặc thù an toàn lao động;

d) Xây dựng các luận chứng về các biện pháp đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động;

e) Đăng ký và Kiểm định kỹ thuật an toàn lao động;

4. Xây dựng và triển khai các biện pháp phòng ngừa các sự cố, tai nạn

a) Xây dựng các biện pháp phòng ngừa sự cố, tai nạn trong sản xuất;

b) Xây dựng các phương án, biện pháp khẩn cấp khi xảy ra sự cố, tai nạn;

c) Trang bị các phương tiện kỹ thuật ứng cứu khi xảy ra sự cố.

5. Thực hiện các hoạt động thông tin, tuyên truyền, huấn luyện

a) Hướng dẫn, thông báo về những biện pháp làm việc an toàn, vệ sinh và những khả năng gây sự cố, tai nạn cần đề phòng;

b) Tuyên truyền nâng cao nhận thức, pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động

c) Huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động cho người sử dụng lao động, cán bộ an toàn, vệ sinh lao động và người lao động;

d) Đào tạo về an toàn, vệ sinh lao động cho cán bộ quản lý an toàn, vệ sinh lao động.

6. Tổ chức thực hiện công tác ATVSLĐ tại cơ sở, doanh nghiệp

a) Tổ chức bộ máy;

b) Phân định trách nhiệm;

c) Xây dựng Kế hoạch an toàn, vệ sinh lao động;

d) Tự kiểm tra, giám sát an toàn, vệ sinh lao động.

7. Khai báo, điều tra, thống kê, báo cáo tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

a) Khai báo, điều tra tai nạn lao động của các địa phương, doanh nghiệp

b) Thống kê tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp của các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp

c) Báo cáo tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp của các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp

D. CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG

1. Chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước về công tác ATVSLĐ

a) Chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức đại diện người sử dụng lao động, người lao động và các tổ chức khác có liên quan:

- Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội;

- Bộ Y tế;

- Các Bộ, ngành khác;

- Ủy ban nhân dân các cấp và các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân các cấp;

- Các tổ chức đại diện: Tổng liên đoàn lao động Việt Nam, VCCI, Liên minh HTX Việt Nam...

2. Chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp

a) Các hoạt động chỉ đạo của Chính phủ;

b) Các hoạt động chỉ đạo, hướng dẫn của các Bộ, ngành, địa phương;

c) Các hoạt động chỉ đạo, hướng dẫn của các địa phương;

d) Các hoạt động chỉ đạo, hướng dẫn của các Tập đoàn, Tổng công ty.

3. Phổ biến, tuyên truyền, huấn luyện

a) Phổ biến, triển khai các văn bản quy phạm pháp luật;

b) Tuyên truyền nâng cao nhận thức, pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động;

c) Huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động;

d) Đào tạo về an toàn, vệ sinh lao động.

4. Triển khai công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học về an toàn, vệ sinh lao động

a) Đầu tư cho nghiên cứu khoa học về an toàn, vệ sinh lao động;

b) Các hoạt động nghiên cứu khoa học về an toàn, vệ sinh lao động;

c) Khả năng ứng dụng các kết quả nghiên cứu khoa học về an toàn, vệ sinh lao động.

5. Hợp tác, hội nhập quốc tế về an toàn, vệ sinh lao động

a) Các nội dung, lĩnh vực hợp tác quốc tế về an toàn, vệ sinh lao động;

b) Vai trò của các hoạt động hợp tác quốc tế trong công tác an toàn, vệ sinh lao động;

6. Thanh tra, kiểm tra về an toàn, vệ sinh lao động

a) Tổ chức bộ máy, lực lượng thanh tra lao động (Thanh tra ATVSLĐ) ở Trung ương và địa phương;

b) Thực hiện chức trách, phân định trách nhiệm của hệ thống thanh tra lao động (Thanh tra ATVSLĐ);

c) Hoạt động thanh tra, kiểm tra của các Bộ, ngành, địa phương về ATVSLĐ.

7. Xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động

a) Các hành vi vi phạm đã được xử lý;

b) Các hình thức xử lý đã được áp dụng;

c) Mức xử lý đã thực hiện.

8. Khen thưởng về công tác an toàn, vệ sinh lao động

a) Khen thưởng của Nhà nước;

b) Khen thưởng của các Bộ, ngành, địa phương;

c) Khen thưởng của các doanh nghiệp.

D. VAI TRÒ CỦA VÀ SỰ THAM GIA CỦA CÁC ĐOÀN THỂ CHÍNH TRỊ, XÃ HỘI

1. Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam và công đoàn các cấp

2. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam

3. Liên minh các Hợp tác xã Việt Nam

4. Các tổ chức chính trị - xã hội khác

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Phân công trách nhiệm

1.1. Đối với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội

a) Hướng dẫn các Bộ, ngành và địa phương trong việc tổng kết thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động; theo dõi, đôn đốc các Bộ, ngành, UBND các tỉnh Thành phố trực thuộc Trung ương, các tập đoàn, tổng công ty triển khai tổng kết thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động theo đúng kế hoạch;

b) Tổ chức khảo sát thực tiễn thi hành pháp luật an toàn, vệ sinh lao động tại một số Bộ, ngành và địa phương, doanh nghiệp và xây dựng báo cáo tổng kết thực tiễn 18 năm thi hành pháp luật an toàn, vệ sinh lao động;

c) Chủ trì tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết 18 năm thi hành pháp luật an toàn, vệ sinh lao động;

1.2. Các Bộ, Cơ quan ngang Bộ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trực thuộc và thuộc chức năng quản lý tổ chức tổng kết đánh giá chung về công tác an toàn, vệ sinh lao động và tổ chức tổng kết, đánh giá chuyên sâu về các nội dung quản lý, theo dõi thuộc trách nhiệm;

1.3. Đề nghị Toà án nhân dân tối cao tiến hành tổng kết thực tiễn công tác xét xử các vụ án vi phạm về an toàn, vệ sinh lao động; Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tổng kết công tác điều tra, truy tố các vụ vi phạm về an toàn, vệ sinh lao động;

1.4. Đề nghị các tổ chức chính trị xã hội tổ chức tổng kết, đánh giá các vấn đề an toàn, vệ sinh lao động liên quan; riêng Tổng liên đoàn lao động Việt Nam đánh giá thêm chuyên đề về các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng khoa học về an toàn, vệ sinh lao động;

1.5. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổng kết thực tiễn thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động tại địa phương; Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tham mưu cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, tổ chức tiến hành tổng kết thực tiễn thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động tại địa phương, đơn vị;

1.6. Các Tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp tổ chức tổng kết, đánh giá thực tiễn thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động tại đơn vị.

2. Thời điểm hoàn thành tổng kết

2.1. Các Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty hoàn thành trước ngày 30/9/2012;

2.2. Các Bộ, cơ quan Trung ương, các địa phương, hoàn thành trước 15/10/2012;

2.3. Bộ LĐTBXH chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết 18 năm thi hành pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động trước 31/11/2012.