Ngày 28/3/2012, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh chi phí giám định, định giá; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng. Pháp lệnh này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2013. Hiện nay, Tòa án nhân dân tối cao đang phối hợp với cơ quan chủ trì là Bộ Tài chính cùng với các cơ quan hữu quan khác để xây dựng dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh nêu trên.

Để có cơ sở thực tiễn cho việc xây dựng Báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao gửi Bộ Tài chính theo đề nghị tại Công văn số 16235/BTC-PC ngày 22/11/2013 của Bộ Tài chính, Tòa án nhân dân tối cao yêu cầu:

- Các Tòa chuyên trách, Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao, Ban Thư ký và Ban Thanh tra Tòa án nhân dân tối cao; các Tòa án nhân dân cấp huyện và Tòa án nhân dân cấp tỉnh tổ chức tổng kết, xây dựng Báo cáo tổng kết theo nội dung Đề cương gửi kèm theo Công văn này;

- Tòa án nhân dân cấp huyện gửi Báo cáo tổng kết cho Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án nhân dân cấp tỉnh tổng hợp các báo cáo của Tòa án nhân dân cấp huyện và Báo cáo của đơn vị mình để gửi Tòa án nhân dân tối cao;

- Các Tòa án nhân dân cấp tỉnh và các đơn vị trực thuộc Tòa án nhân dân tối cao nêu tại Công văn này Báo cáo (bản điện tử) về Tòa án nhân dân tối cao thông qua Viện khoa học xét xử (email: vkhxx.quocte@toaan.gov.vn; hunglm@ toaan.gov.vn) trước ngày 31/12/2013.

Khi nhận được Công văn này, Tòa án nhân dân tối cao yêu cầu Tòa án nhân dân các cấp, các đơn vị trực thuộc Tòa án nhân dân tối cao triển khai thi hành ngay việc tổng kết, xây dựng Báo cáo có chất lượng, bảo đảm đúng thời hạn đã được giao.

Tòa án nhân dân tối cao giao Viện khoa học xét xử theo dõi, đôn đốc và báo cáo với Lãnh đạo Tòa án nhân dân tối cao về tình hình thực hiện tổng kết, xây dựng Báo cáo của các tòa án nhân dân cấp tỉnh, các đơn vị trực thuộc của Tòa án nhân dân tối cao./.

BÁO CÁO TỔNG KẾT THI HÀNH CÁC QUY ĐỊNH VỀ CHI PHÍ GIÁM ĐỊNH, ĐỊNH GIÁ; CHI PHÍ NGƯỜI LÀM CHỨNG, NGƯỜI PHIÊN DỊCH TRONG TỐ TỤNG

I. TÌNH HÌNH VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN

1. Trong công tác xây dựng, ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện để hướng dẫn thi hành các quy định pháp luật liên quan đến chi phí cho hoạt động giám định, định giá tài sản; chi phí chi trả cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng, bao gồm cả văn bản hướng dẫn trong nội bộ ngành (văn bản hành chính, quyết định hành chính…)

2. Trong công tác tổ chức thực hiện để làm rõ được nội dung kết quả thực hiện về quản lý, xác định nguồn, sử dụng, dự toán, thanh quyết toán chi phí cho các hoạt động giám định, định giá tài sản; chi phí chi trả cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng.

2.1. Đối với chi phí giám định trong tố tụng hình sự, tố tụng hành chính và tố tụng dân sự. Về nội dung này, đề nghị các cơ quan đánh giá rõ về từng loại chi phí cho các hoạt động; căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn báo cáo về nội dung này với vai trò là:

(i) Cơ quan tiến hành tố tụng (Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng; cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra - Bộ Quốc phòng (Bộ đội biên phòng, lực lượng cảnh sát biển), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Kiểm lâm); Bộ Tài chính (Hải quan);

(ii) Tổ chức thực hiện giám định (như Viện khoa học hình sự thuộc Bộ Công an, Viện pháp y quân đội thuộc Bộ Quốc phòng, Viện pháp y quốc gia thuộc Bộ Y tế…);

(iii) Cơ quan được trưng cầu, tham gia Hội đồng định giá tài sản; cơ quan quản lý cán bộ, công chức tham gia tố tụng với vai trò là người làm chứng, người phiên dịch đối với vụ án hình sự, hành chính, vụ việc dân sự liên quan đến cơ quan;

(iv) Cơ quan giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về giám định (Bộ Tư pháp)

2.2. Đối với chi phí định giá trong tố tụng hình sự, tố tụng hành chính và tố tụng dân sự. Về nội dung này, đề nghị các cơ quan đánh giá rõ về từng loại chi phí cho các hoạt động; căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn báo cáo nội dung này với vai trò là (i) Cơ quan tiến hành tố tụng; (ii) Tổ chức thực hiện giám định; (iii) Cơ quan được trưng cầu, tham gia Hội đồng định giá tài sản; cơ quan quản lý cán bộ, công chức tham gia tố tụng với vai trò là người làm chứng, người phiên dịch.

2.3. Đối với chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng hình sự, tố tụng hành chính và tố tụng dân sự. Về nội dung này, đề nghị các cơ quan căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn báo cáo về nội dung này với vai trò là (i) Cơ quan tiến hành tố tụng; (ii) Tổ chức thực hiện giám định; (iii) Cơ quan được trưng cầu, tham gia Hội đồng định giá tài sản; cơ quan quản lý cán bộ, công chức tham gia tố tụng với vai trò là người làm chứng, người phiên dịch.

3. Đánh giá chung về tình hình và kết quả đạt được trong đó nêu rõ được mặt được và mặt chưa được trong việc ban hành văn bản hướng dẫn và tổ chức triển khai thực hiện.

II. BẤT CẬP, HẠN CHẾ TRONG THỰC TIỄN THI HÀNH VÀ NGUYÊN NHÂN

1. Bất cập, hạn chế trong các quy định của pháp luật bao gồm cả văn bản quy định nội ngành (văn bản hành chính, quyết định hành chính…) đề nghị nêu rõ được bất cập, hạn chế trong quy định của pháp luật đối với từng loại chi phí trong tố tụng hình sự, tố tụng hành chính và tố tụng dân sự: chi phí giám định, định giá; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng. Ngoài ra, có thể nêu ra được những vấn đề phát sinh trong thực tiễn chưa được pháp luật quy định đối với những loại chi phí trong tố tụng này.

2. Bất cập, hạn chế trong công tác triển khai thi hành các quy định pháp luật đề nghị nêu được những bất cập trong công tác xây dựng văn bản hướng dẫn và công tác tổ chức thi hành các văn bản hướng dẫn đối với chi phí giám định, định giá; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng hình sự, tố tụng hành chính và tố tụng dân sự.

3. Bất cập, hạn chế khác.

4. Nguyên nhân của bất cập, hạn chế

4.1. Nguyên nhân khách quan

4.2. Nguyên nhân chủ quan

III. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ nhằm bảo đảm xác định và chi trả, nhận đầy đủ, kịp thời các chi phí giám định, định giá tài sản; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong dự thảo Nghị định quy định chi tiết Pháp lệnh chi phí giám định, định giá; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng, cụ thể đề xuất kiến nghị:

- Cho việc xác định các chi phí để xác định chi phí giám định, định giá tài sản; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng;

- Việc thanh toán chi phí cho tổ chức, cá nhân thực hiện giám định, định giá tài sản; chi phí cho người làm chứng, người phiên dịch trong tố tụng.

- Kinh nghiệm nước ngoài về các nội dung trên.