CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC TRONG LĨNH VỰC ĐĂNG KÝ KẾT HÔN CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI

Thời gian qua, từ khi Luật Hộ tịch ngày 20 tháng 11 năm 2014 có hiệu lực thi hành đến nay, công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài có những chuyển biến tích cực, phù hợp với chính sách mở rộng quan hệ quốc tế của Đảng và Nhà nước ta và cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý Nhà nước cũng như quyền đăng ký kết hôn của các bên nam, nữ, góp phần bảo đảm quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài phát triển lành mạnh. Việc kết hôn giữa phụ nữ Việt Nam với người nước ngoài có chiều hướng gia tăng theo từng năm, đặc biệt là việc kết hôn giữa phụ nữ Việt Nam với công dân Hàn Quốc, công dân Trung Quốc (Đài Loan). Trong các cuộc hôn nhân này, đa số phụ nữ Việt Nam sống tại các vùng nông thôn, điều kiện kinh tế, văn hóa còn hạn chế, mục đích hôn nhân không đạt được như mong muốn.

Để tăng cường thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài và nhằm đảm bảo thực hiện nguyên tắc hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, bình đẳng, xây dựng gia đình hạnh phúc, bền vững, tôn trọng, giữ gìn phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc, góp phần bảo vệ uy tín của Nhà nước Việt Nam trong quan hệ quốc tế; Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu các cơ quan, đơn vị và địa phương thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

1. Sở Tư pháp:

a) Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài bằng nhiều phương pháp, hình thức phù hợp với đối tượng, góp phần nâng cao nhận thức của Nhân dân, đặc biệt là người dân ở các vùng nông thôn;

b) Kịp thời hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ hộ tịch có yếu tố nước ngoài; trường hợp có khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ báo cáo, xin ý kiến Bộ Tư pháp và Ủy ban nhân dân thành phố để hướng dẫn, chỉ đạo giải quyết;

c) Định kỳ tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ hộ tịch cho công chức làm công tác hộ tịch cấp huyện, cấp xã; chú trọng nội dung bồi dưỡng gắn liền với thực tiễn thực hiện nhiệm vụ;

d) Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về hộ tịch có yếu tố nước ngoài theo thẩm quyền;

đ) Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác hộ tịch có yếu tố nước ngoài; tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố xây dựng, quản lý, cập nhật, khai thác có hiệu quả Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử trên địa bàn thành phố;

e) Chịu trách nhiệm theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện Chỉ thị này, định kỳ hàng năm tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân thành phố.

2. Công an thành phố:

a) Chủ động nắm tình hình, kịp thời đấu tranh, ngăn chặn, phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài; các trường hợp lợi dụng việc kết hôn để thực hiện hành vi mua bán phụ nữ ra nước ngoài;

b) Tăng cường công tác quản lý hộ khẩu, nhân khẩu; quản lý người nước ngoài; quản lý các cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các vụ việc liên quan đến hoạt động tổ chức môi giới kết hôn bất hợp pháp với người nước ngoài.

3. Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch:

a) Lồng ghép các thiết chế văn hóa trong xây dựng quy ước trong cộng đồng dân cư gắn với việc triển khai thực hiện phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và công tác gia đình; tuyên truyền cho người dân nhận thức đúng về quan hệ hôn nhân với người nước ngoài, về nguyên tắc hôn nhân tự nguyện, bình đẳng, tiến bộ của Luật Hôn nhân và gia đình;

b) Phối hợp với các ngành trong việc tuyên truyền nâng cao danh dự, phẩm chất của phụ nữ Việt Nam, giáo dục cho phụ nữ tinh thần tự tôn dân tộc nhằm tạo ý thức tự giác trong việc bảo vệ thuần phong mỹ tục của dân tộc Việt Nam.

4. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội:

a) Tổ chức dạy nghề cho thanh niên, đặc biệt là phụ nữ vùng nông thôn. Đối với phụ nữ sau khi ly hôn trở về Việt Nam sinh sống, cần có phương án hỗ trợ, tạo việc làm phù hợp để chị em nhanh chóng ổn định cuộc sống;

b) Phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể có liên quan đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch đào tạo nghề cho lao động nông thôn nhằm tạo cơ hội để lao động được học nghề, tạo việc làm ổn định.

5. Sở Thông tin và Truyền thông:

Phát huy hơn nữa vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng trong tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài, về thuần phong, mỹ tục của dân tộc Việt Nam; đưa tin các gương điển hình trong xây dựng gia đình hạnh phúc.

6. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố và các tổ chức thành viên:

Vận động Nhân dân chấp hành pháp luật về hôn nhân và gia đình, nâng cao nhận thức của Nhân dân về quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài.

a) Đề nghị Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố:

- Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, giúp đỡ hội viên học nghề, nâng cao kiến thức về pháp luật, văn hóa để hội viên có nhận thức đúng trong quan hệ hôn nhân với người nước ngoài;

- Nắm tình hình phụ nữ lấy chồng nước ngoài nay đã ly hôn trở về nước để phối hợp với các cơ quan chức năng có biện pháp giúp đỡ phụ nữ trong việc giải quyết hậu quả sau khi ly hôn, đặc biệt là giúp đỡ phụ nữ lấy chồng nước ngoài bị rơi vào hoàn cảnh bất hạnh, tạo việc làm cho các đối tượng này để họ sớm hòa nhập vào cuộc sống cộng đồng.

b) Đề nghị Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Cần Thơ:

- Tổ chức tuyên truyền, giáo dục cho thanh niên về Luật Hôn nhân và gia đình, về pháp luật hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài;

- Giáo dục giới trẻ nâng cao ý thức, lòng tự hào dân tộc, phân biệt được xu thế toàn cầu hóa về hôn nhân tự nguyện và việc lấy chồng nước ngoài khi chưa được trang bị kiến thức đầy đủ về kết hôn có yếu tố nước ngoài có thể dẫn đến những hậu quả không đáng có cho nữ thanh niên, đặc biệt là nữ thanh niên sống ở vùng nông thôn.

7. Ủy ban nhân dân quận, huyện:

a) Thường xuyên tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về hôn nhân và gia đình; tuyên truyền, phổ biến về phong tục, tập quán, truyền thống văn hóa dân tộc và các định hướng phát triển kinh tế gia đình tại địa phương;

b) Đối với các xã vùng nông thôn, bên cạnh việc nâng cao ý thức pháp luật về hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài cho Nhân dân cần tập trung phát triển kinh tế, tạo việc làm, từng bước nâng cao đời sống Nhân dân; giáo dục, nhân rộng các gương điển hình tiên tiến, những người biết vượt qua hoàn cảnh khó khăn xây dựng cuộc sống gia đình ấm no, bình đẳng, tiến bộ;

c) Chỉ đạo xã, phường, thị trấn trong quá trình tiếp nhận yêu cầu xác nhận tình trạng hôn nhân để đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài, cần có biện pháp phù hợp để tư vấn pháp luật về hôn nhân và gia đình, giúp người dân nhận ra những thủ đoạn lừa gạt mà phụ nữ có thể gặp khi kết hôn với người nước ngoài;

d) Tổ chức thực hiện đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài, ghi vào sổ việc kết hôn đã đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài nghiêm túc, đúng quy định pháp luật. Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận, huyện chịu trách nhiệm trong trường hợp buông lỏng quản lý để xảy ra vi phạm trong đăng ký, quản lý hộ tịch trên địa bàn;

đ) Chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng đối với công tác đăng ký và quản lý hộ tịch theo thẩm quyền; tăng cường kiểm tra công tác đăng ký và quản lý hộ tịch tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn; thường xuyên kiểm tra và xử lý nghiêm những công chức có hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân;

e) Bố trí công chức làm công tác hộ tịch đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định tại Điều 72 Luật Hộ tịch; lựa chọn cán bộ có đủ năng lực, trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức làm công tác tiếp nhận, thẩm tra, giải quyết hồ sơ đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài theo đúng trình tự, thủ tục và quy định của pháp luật.

Giám đốc Sở, Thủ trưởng cơ quan, ban, ngành thành phố có liên quan và Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận, huyện chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện Chỉ thị này./.