CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TỔ CHỨC CHIẾN DỊCH DIỆT MUỖI, LĂNG QUĂNG VÀ TRIỂN KHAI CÔNG TÁC PHÒNG CHỐNG BỆNH DO VI RÚT ZIKA, SỐT XUẤT HUYẾT

Tình hình dịch bệnh do vi rút Zika vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Ngày 08/3/2016 Tổ chức Y tế thế giới đã triệu tập cuộc họp lần thứ hai của Ủy ban khẩn cấp thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế đánh giá ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy có mối liên quan giữa các trường hợp mắc chứng đầu nhỏ với vi rút Zika và nhận định dịch bệnh này vẫn tiếp tục là sự kiện y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại quốc tế. Đến nay, đã có 54 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo có sự lưu hành hoặc lây truyền vi rút Zika. Nguy cơ dịch bệnh do vi rút Zika xâm nhập và lan truyền đối với Việt Nam là rất lớn do có sự giao lưu đi lại, du lịch, người lao động trở về từ vùng có dịch. Đồng thời, muỗi truyền bệnh do vi rút Zika cũng chính là muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết hiện đang lưu hành phổ biến ở Việt Nam. Trong năm 2015 dịch sốt xuất huyết bùng phát và chưa có dấu hiệu giảm vào những tháng đầu năm 2016 tại một số tỉnh, thành phố. Một trong những nguyên nhân sốt xuất huyết khó khống chế là do bộ phận lớn người dân chưa có ý thức tự tiến hành diệt muỗi và lăng quăng (bọ gậy) để chủ động phòng chống dịch bệnh.

Để tăng cường phòng, chống dịch bệnh do vi rút Zika và sốt xuất huyết, tạo sự chuyển biến tích cực nhận thức và thực hành của người dân trong việc phòng bệnh, Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ thị:

1. Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố

a) Triển khai mạnh mẽ các hoạt động truyền thông phòng bệnh do vi rút Zika và bệnh sốt xuất huyết:

Tổ chức phát động chiến dịch "Người dân tự diệt muỗi, lăng quăng (bọ gậy) phòng, chống dịch bệnh do vi rút Zika và sốt xuất huyết", nhằm vận động mọi người dân tham gia vào hoạt động của chiến dịch, hướng dẫn người dân cách tự xử lý các dụng cụ chứa nước như đậy kín không cho muỗi vào đẻ trứng, thả cá ăn lăng quăng vào các dụng cụ chứa nước lớn, thau rửa thường xuyên các dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không dùng nhưng có khả năng chứa nước, bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn, thường xuyên thay nước bình hoa, thu dọn các vật phế thải dễ gây đọng nước ở quanh nhà như chai, lọ, lốp xe, vỏ dừa... dùng kem xua muỗi, ngủ màn, mặc quần áo dài kể cả ban ngày đề phòng muỗi đốt.

Phát các video clip, các thông điệp truyền thông hướng dẫn người dân về các biện pháp diệt lăng quăng phòng chống bệnh do vi rút Zika, bệnh sốt xuất huyết trên đài truyền hình, đài phát thanh của địa phương, tại các cuộc họp thôn ấp, tổ dân phố, cuộc sinh hoạt tập thể có đông người tham gia. Đặt các khuyến cáo về biện pháp phòng chống bệnh do vi rút Zika tại khu vực cửa khẩu để hành khách đi về từ vùng dịch chủ động theo dõi sức khỏe và khai báo khi cần thiết.

Đồng thời với việc phát động chiến dịch, tiến hành ký cam kết giữa Giám đốc Sở Y tế và Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn theo mô hình đã triển khai tại huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh ngày 05/3/2016 nhằm nêu cao trách nhiệm của chính quyền các cấp trong việc tổ chức các hoạt động phòng chống dịch tại địa phương. Việc tổ chức phát động đối với các tỉnh đã đăng ký cần triển khai ngay trong tháng 3 và đầu tháng 4 năm 2016, trước khi mùa mưa đến.

b) Phối hợp tốt với chính quyền, các ngành, tổ chức chính trị, chính trị - xã hội tổ chức các đoàn đi kiểm tra, đôn đốc người dân thực hiện các biện pháp phòng chống dịch. Giao trách nhiệm cho công an, trưởng thôn, ấp, tổ trưởng tổ dân phố là người trực tiếp triển khai, đôn đốc, giám sát, kiểm tra việc thực hiện các biện pháp diệt muỗi, diệt lăng quăng của các hộ gia đình trong khu vực phụ trách. Tham mưu cho chính quyền địa phương tiến hành xử phạt hành chính các tổ chức, cá nhân cố tình không thực hiện các biện pháp phòng chống dịch của địa phương.

c) Tiếp tục triển khai có hiệu quả việc giám sát, chủ động lấy mẫu gửi về Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur khu vực để tiến hành xét nghiệm khẳng định các trường hợp nghi ngờ nhiễm vi rút Zika nhằm phát hiện các trường hợp mắc bệnh đầu tiên để khoanh vùng, xử lý dịch kịp thời. Đồng thời triển khai tốt công tác phân tuyến, thu dung, cách ly, điều trị bệnh nhân, tránh hiện tượng quá tải đối với các bệnh viện tuyến trên.

2. Các đơn vị thuộc, trực thuộc Bộ Y tế

Các đơn vị thuộc, trực thuộc Bộ Y tế căn cứ chức năng nhiệm vụ được giao thực hiện tốt các nội dung hoạt động sau:

a) Cục Y tế dự phòng là đầu mối chỉ đạo các địa phương triển khai phát động chiến dịch "Người dân tự diệt muỗi, lăng quăng phòng, chống dịch bệnh do vi rút Zika và sốt xuất huyết” trên phạm vi toàn quốc. Các viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn việc triển khai chiến dịch "Người dân tự diệt muỗi, lăng quăng phòng, chống dịch bệnh do vi rút Zika và sốt xuất huyết" tại các tỉnh, thành phố thuộc khu vực phụ trách.

b) Vụ Truyền thông và Thi đua, khen thưởng tăng cường việc cung cấp thông tin cho cơ quan báo chí, thường xuyên đăng tải các thông tin liên quan về dịch bệnh, khuyến cáo phòng chống dịch trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết và chủ động phòng chống, không hoang mang, lo lắng.

c) Cục Quản lý Môi trường y tế tăng cường các hoạt động chỉ đạo đảm bảo vệ sinh môi trường cũng như cung cấp nước sạch cho người dân.

d) Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế tăng cường các hoạt động chỉ đạo việc điều trị hiệu quả. Có kế hoạch tập huấn lại cho hệ thống điều trị tuyến dưới bao gồm cả hệ thống điều trị tư nhân nhằm giảm tối đa các trường hợp tử vong, giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên.

đ) Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em triển khai tốt việc khám, sàng lọc, theo dõi, đánh giá hội chứng não nhỏ của thai nhi ở các bà mẹ khi mang thai và trẻ sơ sinh, tư vấn kịp thời cho các bà mẹ những vấn đề liên quan.

e) Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Trung ương thực hiện việc xây dựng, in ấn các tài liệu truyền thông mẫu, các video clip về bài giảng, tập huấn để cấp phát cho các đơn vị, đặc biệt là các tài liệu hướng dẫn người dân tự diệt muỗi, lăng quăng phòng, chống dịch bệnh do vi rút Zika và sốt xuất huyết.

Nhận được Chỉ thị này, yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế, Giám đốc Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Thủ trưởng các đơn vị liên quan tổ chức triển khai thực hiện ngay các hoạt động và báo cáo kết quả về Bộ Y tế (Cục Y tế dự phòng) để tổng hợp báo cáo Lãnh đạo Bộ.