THÔNG TƯ

CỦA BỘ TÀI CHÍNH SỐ 39/2000/TT-BTC NGÀY 11 THÁNG 5 NĂM 2000 HƯỚNG DẪN VIỆC PHÁT HÀNH TÍN PHIẾU KHO BẠC QUA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC

Thi hành Nghị định số 01/2000/NĐ-CP ngày 13 tháng 1 năm 2000 của Chính phủ về việc ban hành quy chế phát hành trái phiếu Chính phủ, sau khi thống nhất với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính hướng dẫn việc phát hành tín phiếu kho bạc qua Ngân hàng Nhà nước như sau:

I. NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG

1. Tín phiếu kho bạc phát hành qua Ngân hàng Nhà nước được thực hiện dưới hình thức đấu thầu theo quy định cụ thể tại Thông tư này.

2. Đấu thầu tín phiếu Kho bạc là đấu thầu lãi suất. Lãi suất đặt thầu, trúng thầu được tính theo năm (365 ngày).

3. Bộ Tài chính căn cứ vào dự toán và tình hình thu, chi ngân sách nhà nước hàng năm, dự kiến khối lượng tín phiếu phát hành, thời gian, hình thức bán tín phiếu, thời hạn, lãi suất chỉ đạo và thông báo cho Ngân hàng Nhà nước trước khi tổ chức đấu thầu tín phiếu.

4. Ngân hàng Nhà nước là cơ quan đại lý cho Bộ Tài chính trong việc phát hành và thanh toán tín phiếu, thực hiện nghiệp vụ đấu thầu tín phiếu kho bạc, tổ chức và giám sát thị trường mua bán lại tín phiếu kho bạc sau khi đấu thầu.

II. NHỮNG QUY ĐỊNH CỤ THỂ

1. Nguyên tắc đầu thầu:

- Bí mật mọi thông tin đặt thầu của các đơn vị đặt thầu và lãi suất chỉ đạo của Bộ Tài chính (nếu có).

- Tổ chức đấu thầu công khai bình đẳng về quyền lợi, nghĩa vụ giữa các thành viên tham gia đấu thầu.

- Đơn vị trúng thầu có trách nhiệm mua tín phiếu kho bạc theo khối lượng và lãi suất trúng thầu được thông báo.

2. Đối tượng tham gia đấu thầu quy định tại điều 14 của Quy chế phát hành trái phiếu Chính phủ ban hành kèm theo Nghị định số 01/2000/NĐ-CP phải có đủ các điều kiện sau:

- Có tư cách pháp nhân, được thành lập theo luật pháp hiện hành của Việt Nam;

- Có vốn pháp định từ 20 tỷ đồng Việt Nam trở lên;

- Có tài khoản tiền đồng Việt Nam mở tại ngân hàng;

- Có đơn xin tham gia thị trường đấu thầu tín phiếu kho bạc gửi đến Ngân hàng Nhà nước.

Hàng năm, Ngân hàng Nhà nước xem xét các điều kiện, tiêu chuẩn của các đối tượng xin tham gia đấu thầu để cấp hoặc thu hồi giấy công nhận thành viên.

3. Kỳ hạn tín phiếu

Tín phiếu kho bạc có các loại kỳ hạn: 91 ngày, 182 ngày, 273 ngày, 364 ngày.

4. Lãi suất tín phiếu: Được hình thành trên cơ sở kết quả từng phiên đấu thầu.

5. Hình thức bán tín phiếu

Tín phiếu kho bạc đấu thầu qua Ngân hàng nhà nước được thực hiện theo một trong 2 hình thức sau:

- Hình thức ngang mệnh giá: Tín phiếu được bán bằng mệnh giá; tiền gốc và lãi được thanh toán 1 lần khi đến hạn.

- Hình thức chiết khấu: Tín phiếu được bán thấp hơn mệnh giá và thanh toán bằng mệnh giá khi đến hạn.

6. Hình thức tín phiếu

Tín phiếu kho bạc được phát hành dưới hình thức chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ.

- Chứng chỉ tín phiếu do Bộ Tài chính quy định mẫu, tổ chức in và giao cho Ngân hàng Nhà nước phân phối theo từng đợt phát hành.

- Bút toán ghi sổ: do Ngân hàng Nhà nước ghi và quản lý sổ sách.

7. Tổ chức đấu thầu tín phiếu kho bạc

Việc đấu thầu tín phiếu kho bạc được tổ chức định kỳ 1 tuần, 2 tuần hoặc 1 tháng một lần tuỳ thuộc vào nhu cầu vốn của ngân sách nhà nước và tình hình thị trường tiền tệ.

7.1. Thông báo đấu thầu

Trước ngày tổ chức đấu thầu hai ngày, căn cứ vào đề nghị phát hành tín phiếu kho bạc của Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước gửi thông báo phát hành tín phiếu kho bạc cho các thành viên tham gia thị trường đấu thầu tín phiếu kho bạc và công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng.

7.2. Đăng ký đấu thầu

7.2.1. Trước 13h của ngày mở thầu, các thành viên tham gia đấu thầu phải gửi phiếu đặt thầu cho Ngân hàng Nhà nước.

7.2.2. Khối lượng đặt thầu tối thiểu là 100.000.000 đồng (Một trăm triệu đồng). Trường hợp phát hành tín phiếu kho bạc dưới hình thức chứng chỉ, mệnh giá tín phiếu do Bộ Tài chính quy định và công bố trong thông báo phát hành.

7.2.3. Các thành viên tham gia đấu thầu phải hoàn thành việc ký quỹ 5% trên khối lượng tín phiếu đặt thầu tại Sở giao dịch Ngân hàng Nhà nước hoặc chi nhánh Ngân hàng Nhà nước được chỉ định và không được hưởng lãi trong thời gian ký quỹ.

7.3. Mở thầu

Giờ mở thầu quy định là 13h30 phút của ngày đấu thầu. Việc đấu thầu có thể được thực hiện qua mạng máy vi tính, Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn trình tự, thủ tục đấu thầu qua mạng máy vi tính để bảo đảm chính xác, an toàn và bảo mật cao.

Thủ tục đăng ký đấu thầu, trình tự mở phiếu đặt thầu, kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của phiếu đặt thầu cũng như trình tự và thủ tục đấu thầu do Ngân hàng Nhà nước quy định.

7.4. Xác định khối lượng và lãi suất tín phiếu kho bạc trúng thầu

7.4.1. Việc xác định khối lượng và lãi suất tín phiếu kho bạc trúng thầu căn cứ vào:

- Khối lượng và lãi suất đặt thầu của các thành viên.

- Khối lượng tín phiếu kho bạc dự kiến phát hành và lãi suất chỉ đạo (nếu có).

7.4.2. Trường hợp sử dụng lãi suất chỉ đạo, khối lượng tín phiếu kho bạc trúng thầu được tính theo thứ tự tăng lên của lãi suất đặt thầu trong phạm vi lãi suất chỉ đạo.

Tại mức lãi suất đặt thầu cao nhất trong phạm vi lãi suất chỉ đạo có khối lượng tín phiếu đặt thầu vượt quá khối lượng tín phiếu dự kiến phát hành, thì khối lượng tín phiếu trúng thầu sẽ được phân chia cho mỗi phiếu đặt thầu theo tỷ lệ thuận với khối lượng tín phiếu đặt thầu của từng phiếu tại mức lãi suất đó.

7.4.3. Nếu không sử dụng lãi suất chỉ đạo, khối lượng tín phiếu kho bạc trúng thầu được tính theo thứ tự tăng lên của lãi suất đặt thầu đến khi đạt được khối lượng tín phiếu kho bạc dự kiến huy động.

Trường hợp có nhiều phiếu đặt thầu cùng mức lãi suất với khối lượng đặt thầu tại mức lãi suất đó vượt quá khối lượng tín phiêú kho bạc dự kiến phát hành, thì khối lượng tín phiếu trúng thầu được phân chia cho mỗi phiếu đặt thầu theo tỷ lệ thuận với khối lượng tín phiếu đặt thầu của từng phiếu tại mức lãi suất đó.

7.4.4. Lãi suất phát hành tín phiếu là lãi suất trúng thầu cao nhất được áp dụng chung cho tất cả các đối tượng trúng thầu.

7.5. Phương pháp tính giá bán, tiền lãi tín phiếu kho bạc

7.5.1. Đối với loại tín phiếu phát hành theo hình thức ngang mệnh giá

- Giá bán tín phiếu bằng 100% mệnh giá.

- Số tiền thanh toán tín phiếu khi đến hạn được tính theo công thức sau:

n

T = G + ( G x Ls x ------ )

365

Trong đó:

T: Tổng số tiền (gốc+lãi) tín phiếu kho bạc được thanh toán khi đến hạn

G: Giá bán tín phiếu kho bạc.

Ls: Lãi suất tín phiếu kho bạc trúng thầu (tính theo tỷ lệ %/ 365 ngày)

n: Số ngày trong thời hạn tín phiếu

7.5.2. Đối với loại tín phiếu phát hành theo hình thức chiết khấu:

- Giá bán tín phiếu kho bạc được tính theo công thức sau:

MG

G = ------------------

Ls x n

1 + --------

365 x 100

Trong đó:

G: Giá bán tín phiếu kho bạc

MG: Mệnh giá tín phiếu kho bạc

Ls: Lãi suất tín phiếu kho bạc trúng thầu (tính theo tỷ lệ %/365 ngày)

n: Số ngày trong thời hạn tín phiếu

Ngân hàng Nhà nước quy định cụ thể về cách tính tròn giá tín phiếu Kho bạc.

7.6. Thông báo kết quả đấu thầu

Sau khi kết thúc việc mở thầu, xác định khối lượng và lãi suất trúng thầu, Ban đấu thầu ký xác nhận vào Bản tổng hợp kết quả đấu thầu tại nơi tổ chức xét thầu và gửi kết quả đấu thầu cho Bộ Tài chính. Căn cứ vào Bản tổng hợp kết quả đấu thầu, Ngân hàng Nhà nước gửi thông báo cho các đơn vị trúng thầu, công bố kết quả đấu thầu trên các phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết tại trụ sở Ngân hàng Nhà nước.

8. Thanh toán tín phiếu kho bạc

8.1. Thanh toán tín phiếu kho bạc trúng thầu

- Trong phạm vi 2 ngày làm việc tiếp theo sau ngày đấu thầu, các thành viên trúng thầu phải thanh toán toàn bộ số tiền mua tín phiếu kho bạc theo giá bán tín phiếu kho bạc được xác định trong thông báo trúng thầu, đồng thời được Ngân hàng Nhà nước cấp chứng chỉ hoặc ghi có tài khoản tín phiếu kho bạc (đối với loại ghi sổ).

- Trường hợp thành viên trúng thầu chậm làm thủ tục thanh toán, Ngân hàng Nhà nước trích tiền ký quỹ và tiền gửi của thành viên trúng thầu (đối với thành viên trúng thầu là tổ chức ngân hàng) hoặc đề nghị ngân hàng nơi thành viên mở tài khoản trích tiền gửi của thành viên trúng thầu (đối với thành viên trúng thầu là đối tượng quy định tại điểm 2, Điều 14 của Quy chế phát hành trái phiếu Chính phủ ban hành kèm theo Nghị định số 01/2000/NĐ-CP ngày 13/01/2000 của Chính phủ) chuyển cho Ngân hàng Nhà nước.

- Trường hợp số dư trên tài khoản tiền gửi của các thành viên trúng thầu không đủ để thanh toán, thì phần kết quả trúng thầu của thành viên đó sẽ bị huỷ bỏ và toàn bộ tiền ký quỹ tại Ngân hàng Nhà nước sẽ được trích chuyển nộp ngân sách nhà nước.

- Ngân hàng Nhà nước ghi có cho tài khoản của Kho bạc Nhà nước Trung ương mở tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước toàn bộ số tiền thực thu (giá bán tín phiếu kho bạc) ngay trong ngày các thành viên trúng thầu thanh toán tiền mua tín phiếu kho bạc.

8.2. Thanh toán tín phiếu kho bạc khi đến hạn

Trước ngày đến hạn thanh toán tín phiếu kho bạc 1 ngày, Bộ Tài chính (Kho bạc Nhà nước Trung ương) chuyển tiền thanh toán cho Ngân hàng Nhà nước Trung ương. Vào ngày đến hạn thanh toán tín phiếu, nếu Ngân hàng Nhà nước Trung ương chưa nhận được chứng từ chuyển tiền của Kho bạc Nhà nước Trung ương thì sẽ tự động trích tài khoản tiền gửi của Kho bạc Nhà nước Trung ương tại Sở Giao dịch Ngân hàng Nhà nước để thanh toán cho chủ sở hữu tín phiếu.

Trường hợp ngày đến hạn thanh toán gốc, lãi tín phiếu kho bạc là ngày nghỉ theo chế độ, thì tiền gốc, lãi tín phiếu được thanh toán vào ngày làm việc tiếp theo ngày nghỉ đó.

Ngân hàng Nhà nước và Kho bạc Nhà nước phải bảo đảm trách nhiệm thanh toán của mình theo đúng quy định trên đây, các trường hợp vi phạm thời hạn thanh toán, khối lượng vốn chậm thanh toán sẽ bị xử lý phạt theo quy định hiện hành của Ngân hàng Nhà nước.

9. Chi phí tổ chức phát hành, thanh toán tín phiếu kho bạc

9.1. Chi phí đấu thầu và thanh toán tín phiếu kho bạc

Toàn bộ chi phí tổ chức đấu thầu, thanh toán tín phiếu kho bạc do Ngân sách nhà nước đảm bảo, tối đa bằng 0,1% tổng doanh số tín phiếu kho bạc phát hành và được chuyển cho Ngân hàng Nhà nước hàng quý căn cứ vào kết quả đấu thầu. Khoản kinh phí này được sử dụng vào các mục đích sau:

- Chi mua sắm thiết bị phục vụ cho đấu thầu tín phiếu Kho bạc;

- Chi bảo dưỡng định kỳ, sửa chữa đột xuất máy móc, thiết bị;

- Chi thiết kế và xây dựng phần mềm chương trình đấu thầu tín phiếu Kho bạc;

- Chi thông tin quảng cáo về đấu thầu tín phiếu kho bạc trên các phương tiện thông tin đại chúng;

- Chi phí trực tiếp cho từng phiên đấu thầu;

- Chi hội thảo, khảo sát, học tập kinh nghiệm đấu thầu tín phiếu;

- Chi hội nghị khách hàng hàng năm tổng kết công tác tổ chức đấu thầu;

- Chi khen thưởng đột xuất và định kỳ cho các thành viên Ban đấu thầu, cán bộ phục vụ công tác đấu thầu, các cơ quan có liên quan được tính không quá 10% tổng chi phí đấu thầu và thanh toán tín phiếu;

- Chi họp Ban đấu thầu tín phiếu kho bạc định kỳ sơ kết tình hình đấu thầu và bàn phương hướng công tác;

- Chi văn phòng phẩm;

- Các khoản chi khác phục vụ cho việc đấu thầu tín phiếu kho bạc.

Khoản chi này thực hiện theo quy định của Bộ Tài chính về chế độ quản lý tài chính đối với Ngân hàng Nhà nước và được quyết toán trong chi phí hàng năm của Ngân hàng Nhà nước.

9.2. Chi phí in chứng chỉ tín phiếu kho bạc

Bộ Tài chính thanh toán chi phí in chứng chỉ theo hợp đồng với cơ quan in ấn.

10. Trách nhiệm của các ngành trong việc tổ chức đấu thầu tín phiếu kho bạc

10.1. Việc phối hợp giữa Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước trong việc đấu thầu tín phiếu kho bạc được thực hiện qua Ban đấu thầu tín phiếu kho bạc. Ban đấu thầu của liên Bộ có 10 thành viên: 5 thành viên của Ngân hàng Nhà nước trong đó có 1 Vụ trưởng của Ngân hàng Nhà nước làm trưởng ban; 5 thành viên của Bộ Tài chính (Kho bạc Nhà nước Trung ương) trong đó có 1 hoặc 2 lãnh đạo Kho bạc Nhà nước Trung ương. Ban đấu thầu tín phiếu kho bạc có nhiệm vụ:

10.1.1. Chuẩn bị nội dung có liên quan đến đợt đấu thầu trình lãnh đạo Bộ Tài chính quyết định:

- Khối lượng tín phiếu kho bạc dự kiến phát hành của từng đợt đấu thầu;

- Thời hạn tín phiếu kho bạc;

- Lãi suất chỉ đạo của từng đợt phát hành tín phiếu kho bạc (nếu có);

- Hình thức bán tín phiếu, hình thức tín phiếu;

- Thời điểm phát hành tín phiếu kho bạc.

10.1.2. Kiểm tra các điều kiện của đơn vị tham gia đấu thầu;

10.1.3. Giám sát việc mở thầu, xác định khối lượng trúng thầu, giá phát hành, tiền lãi tín phiếu kho bạc;

10.1.4. Duyệt kết quả đấu thầu và xác nhận bản thông báo kết quả đấu thầu;

10.1.5. Theo dõi diễn biến thị trường đấu thầu tín phiếu kho bạc, kiến nghị Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước các biện pháp điều hành hoạt động thị trường.

10.2. Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước có trách nhiệm giải quyết mọi tranh chấp, khiếu nại phát sinh trong quá trình đấu thầu và thanh toán tín phiếu kho bạc.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký và thay thế Thông tư 01/NHNN-TC ngày 10/2/1995 của liên Bộ Ngân hàng Nhà nước - Bộ Tài chính hướng dẫn việc phát hành tín phiếu kho bạc qua Ngân hàng Nhà nước và Thông tư số 02/NHNN-TC ngày 4/6/1997 sửa đổi, bổ sung Thông tư liên Bộ số 01/NHNN-TC.

2. Ngân hàng Nhà nước phối hợp với Bộ Tài chính ban hành quy chế hướng dẫn cụ thể việc đấu thầu tín phiếu qua Ngân hàng Nhà nước và tổ chức thực hiện các quy định tại Thông tư này.