KẾ HOẠCH

TRIỂN KHAI ĐỀ ÁN PHÁT TRIỂN VĂN HÓA ĐỌC TRONG CỘNG ĐỒNG ĐẾN NĂM 2020, ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH DƯƠNG

Thực hiện Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15 tháng 3 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; UBND tỉnh Bình Dương ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Triển khai có hiệu quả Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 329/QĐ-TTg ngày 15 tháng 3 năm 2017 của Thủ tướng chính phủ gắn với việc xây dựng thành phố Bình Dương thông minh; nhằm nâng cao nhận thức của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội về ý nghĩa của phát triển văn hóa đọc, là một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước.

- Định hướng đọc cho người dân, nhất là lực lượng công nhân, học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh, tùy thuộc vào trình độ dân trí, nghề nghiệp và điều kiện sống có thể tiếp cận được với thông tin, tri thức phù hợp, hữu ích nhất cho cuộc sống, tạo động lực thúc đẩy sự hình thành nên con người mới, những công dân có hiểu biết, có trí tuệ để có thể thích ứng với sự nghiệp phát triển của xã hội hiện đại.

- Khai thác có hiệu quả và không ngừng phát triển nguồn vốn tri thức, văn hóa của con người và dân tộc Việt Nam, đồng thời tiếp thu có chọn lọc tinh hoa tri thức của nhân loại.

2. Yêu cầu

- Quán triệt sâu rộng trong nhân dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên và toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động về chủ trương phát triển văn hóa đọc là một trong những nội dung quan trọng của sự nghiệp phát triển văn hóa, giáo dục của đất nước.

- Việc triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc phải gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; là nhiệm vụ thường xuyên của cơ quan, đơn vị, địa phương.

- Triển khai thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc với nhiều hình thức phong phú, thiết thực, hiệu quả, lồng ghép với các chương trình, kế hoạch đang triển khai trên địa bàn tỉnh, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, nhất là đối tượng thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên.

II. NỘI DUNG

1. Mục tiêu chung

Xây dựng và phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc (xuất bản phẩm in và điện tử) trong mọi tầng lớp nhân dân, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên; chú trọng tới người dân ở vùng nông thôn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; cải thiện môi trường đọc; góp phần nâng cao dân trí, phát triển tư duy, khả năng sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn, tăng cường ý thức chấp hành pháp luật, hình thành lối sống văn minh, lành mạnh trong con người, xã hội Việt Nam, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập.

2. Mục tiêu cụ thể

a) Mục tiêu chủ yếu đến năm 2020:

- Về khả năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức:

+ Phấn đấu 80% học sinh, sinh viên và người học khác tại các cơ sở giáo dục được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại các thư viện công cộng, thư viện của các cơ sở giáo dục, văn hóa;

+ Phấn đấu 20% - 25% người dân ở khu vực nông thôn, 15% - 20% người dân ở vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn được tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức và các dịch vụ liên quan tại các thư viện công cộng, trung tâm học tập cộng đồng, điểm bưu điện - văn hóa xã, cơ quan xuất bản và phát hành.

- Về nâng cao kiến thức, kỹ năng đọc:

+ Phấn đấu 40% - 50% người dân có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc và học tập suốt đời;

+ Phấn đấu 85% người sử dụng thư viện (90% đối với học sinh, sinh viên) có kỹ năng tiếp nhận và sử dụng thông tin, tri thức thông qua việc đọc để phục vụ học tập, nghiên cứu và giải trí.

- Về tăng cường hoạt động thư viện, xuất bản:

+ Phấn đấu đạt mức hưởng thụ bình quân sách là 05 bản/người dân và đạt 01 bản sách/người dân trong hệ thống thư viện công cộng; mỗi người dân trung bình đọc 04 cuốn sách/năm;

+ Phấn đấu số lượng người truy cập và sử dụng thông tin tại các thư viện đạt 5.000.000 lượt/năm;

+ Phấn đấu 100% cơ sở giáo dục ở các bậc, cấp học có thư viện với vốn tài liệu phù hợp, trong đó 50% cơ sở giáo dục ở bậc phổ thông có thư viện đạt chuẩn theo quy định; 90% thư viện công cộng có vốn tài liệu tổng hợp đủ khả năng phục vụ cho mọi đối tượng, đặc biệt quan tâm phục vụ đối tượng là thiếu nhi và người khuyết tật.

+ Thực hiện “Tin mới Bình Dương mỗi ngày”, “Sách điện tử Bình Dương” trên hệ thống internet; Thành lập thư viện trong Trung tâm hỗ trợ thanh niên công nhân, lao động trẻ Bình Dương và các Trung tâm Văn hóa - Thể thao công nhân lao động để công nhân được tiếp cận văn hóa đọc.

+ Phấn đấu đến năm 2020, Thư viện tỉnh, 100% thư viện cấp huyện và 50% thư viện cấp xã có phục vụ internet miễn phí.

b) Định hướng đến năm 2030:

Người dân có thói quen đọc và kỹ năng tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức tại nơi sinh sống, học tập, công tác. Các chỉ tiêu về văn hóa đọc được duy trì và phát triển

Môi trường đọc tiếp tục cải thiện, hoạt động thư viện và xuất bản đáp ứng nhu cầu đọc của người dân (bao gồm cả xuất bản phẩm in và điện tử).

II. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Phát triển hệ thống thư viện công cộng

Tiếp tục triển khai thực hiện “Đề án phát triển hệ thống thư viện công cộng tỉnh Bình Dương đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020”. Trong đó, đầu tư xây dựng Thư viện điện tử cấp tỉnh; xây dựng mới đối với các huyện, thị xã, thành phố chưa có Thư viện, đồng thời nâng cấp các Thư viện tại các huyện, thị xã khác; thành lập Thư viện trong các Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Học tập cộng đồng nhằm đáp ứng nhu cầu đọc sách của người dân.

2. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền

a) Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, gia đình, nhà trường, cộng đồng và toàn xã hội về tầm quan trọng của việc phát triển văn hóa đọc. Hình thức thông tin tuyên truyền đa dạng, khuyến khích việc thực hiện chuyên mục về văn hóa đọc và phát triển văn hóa đọc (giới thiệu sách hay, tác phẩm mới).

b) Duy trì việc tổ chức Hội báo xuân vào dịp Tết Nguyên đán cổ truyền dân tộc hằng năm; tổ chức các hội thi tuyên truyền sách, cuộc thi đọc sách, thi tìm hiểu, hội thi kể chuyện sách hè… nhằm khuyến khích các đối tượng học sinh, sinh viên, công nhân lao động và người dân tham gia đọc sách.

3. Xây dựng thói quen, trang bị kỹ năng và phương pháp đọc

a) Tăng cường vận động, khuyến khích mọi tầng lớp nhân dân, nhất là học sinh, sinh viên, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động xây dựng, duy trì thói quen đọc (xuất bản phẩm in và điện tử, trong đó tiếp tục chú trọng sách in) phù hợp với điều kiện của mỗi cá nhân.

b) Phối hợp các đoàn thể chính trị, cơ quan, tổ chức liên quan (cơ sở giáo dục, thư viện, nhà sách…) và vai trò của gia đình triển khai vận động, xây dựng, duy trì thói quen đọc sách trong cộng đồng.

c) Chú trọng từng nhóm đối tượng để phát triển văn hóa đọc phù hợp; định hướng xu hướng, thị hiếu đọc lành mạnh trong xã hội.

4. Hoàn thiện cơ chế, chính sách và đẩy mạnh xã hội hóa

a) Xây dựng và triển khai có hiệu quả chính sách thu hút tài trợ, đầu tư cơ sở vật chất, vốn tài liệu; vận động các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp cùng tham gia phát triển văn hóa đọc.

b) Tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện các chương trình, đề án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt có nội dung liên quan đến phục vụ phát triển văn hóa đọc như Nghị định số 02/2009/NĐ-CP ngày 06 tháng 01 năm 2009 của Chính phủ “Quy định về tổ chức và hoạt động của Thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng”.

c) Khuyến khích việc thực hiện tủ sách dòng họ, tủ sách gia đình, tủ sách khuyến học, duy trì tủ sách pháp luật, tiến tới bổ sung tiêu chí về tủ sách gia đình thành tiêu chuẩn xét công nhận gia đình văn hóa trong giai đoạn 2021-2030... Hỗ trợ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và chuyên môn nghiệp vụ trong hệ thống thư viện tư nhân, bưu điện văn hóa xã và loại hình tủ sách.

d) Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi nhằm phát huy vai trò của các doanh nghiệp và cơ sở khác hoạt động trong lĩnh vực phát hành, kinh doanh xuất bản phẩm đối với phát triển văn hóa đọc.

5. Nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thư viện công lập, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin

a) Xây dựng và phát triển hệ thống thư viện công cộng hiện đại, tăng cường bổ sung vốn tài liệu đạt tiêu chí từng giai đoạn, nâng cao chất lượng phục vụ, trở thành trung tâm thông tin, văn hóa, giáo dục của cộng đồng, nơi giao lưu giữa tác giả - tác phẩm và người đọc, phục vụ hiệu quả nhu cầu học tập suốt đời của nhân dân đặc biệt quan tâm phát triển hệ thống thư viện trường học các cấp.

b) Thí điểm và từng bước hình thành thư viện điện tử phục vụ cộng đồng; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ độc giả tiếp cận, sử dụng thông tin, tri thức nhanh chóng, thuận tiện.

c) Đa dạng hóa các dịch vụ thư viện; đẩy mạnh dịch vụ thư viện lưu động tại các địa phương; liên kết giữa hệ thống thư viện cấp tỉnh, cấp huyện với các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở, điểm Bưu điện văn hóa xã.

d) Tăng cường luân chuyển tài liệu giữa các thư viện, chú trọng luân chuyển sách từ hệ thống thư viện công cộng tới các cơ sở vùng xa, các trường học, khu công nghiệp, tủ sách khu nhà trọ công nhân, trại giam, các thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng…

6. Nâng cao chất lượng nội dung và hình thức xuất bản phẩm

a) Bảo đảm chất lượng và nội dung thông tin trong xuất bản phẩm, nhất là sách in, sách điện tử; đa dạng hóa xuất bản phẩm, chú trọng sách, tài liệu về giáo dục kỹ năng sống, tinh thần tự hào dân tộc, lối sống lành mạnh, thái độ ứng xử văn minh, giàu lòng nhân ái, phổ biến kiến thức; các tác phẩm của nước ngoài có chất lượng, đạt giải quốc tế uy tín.

b) Bảo đảm cơ cấu xuất bản phẩm hợp lý, đặc biệt là sách nhằm đáp ứng nhu cầu đọc ngày càng cao và đa dạng của người dân; chú trọng hỗ trợ, đầu tư khuyến khích sáng tác, xuất bản sách phục vụ trẻ em, người khuyết tật và các đối tượng khác trong xã hội.

c) Phát triển đa dạng các loại sách (bỏ túi, sách nói, sách điện tử) có nội dung phong phú dành cho các nhóm đối tượng, tập trung vào các nội dung phổ cập kiến thức, kỹ năng sống và kỹ năng làm việc.

7. Mở rộng hợp tác quốc tế

a) Tăng cường giao lưu văn hóa trong lĩnh vực xuất bản, thư viện và các hoạt động văn hóa khác. Lựa chọn các tác phẩm văn hóa có chất lượng của nước ngoài để giới thiệu, phổ biến trong hệ thống thư viện công cộng.

b) Tích cực phối hợp tổ chức hoặc tham gia các sự kiện quốc tế liên quan đến phát triển văn hóa đọc.

c) Tranh thủ sự hỗ trợ của các quốc gia, các tổ chức, cá nhân nước ngoài trong quá trình triển khai thực hiện Kế hoạch này.

III. KINH PHÍ THỰC HIỆN

Từ nguồn ngân sách nhà nước theo quy định về phân cấp ngân sách nhà nước, các nguồn tài trợ và các nguồn huy động hợp pháp khác.

Trên cơ sở nội dung kế hoạch này, nhiệm vụ chuyên môn thuộc lĩnh vực quản lý của ngành nào thì ngành đó chịu trách nhiệm chủ trì và xây dựng kế hoạch, dự toán kinh phí để tổ chức thực hiện. Các loại hình văn hóa đọc ngoài công lập thì do các tổ chức, cá nhân đầu tư chịu trách nhiệm.

1. Giai đoạn 2018 - 2020

Ngân sách thực hiện một số nhiệm vụ chủ yếu như: Đầu tư phát triển hệ thống thư viện công cộng; tăng cường vốn tài liệu cho hệ thống thư viện công cộng các cấp nhất là ở cấp cơ sở.

Triển khai các hoạt động tuyên truyền, quảng bá và hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; tổ chức các hoạt động về phát triển văn hóa đọc hằng năm; đầu tư xây dựng mới Thư viện tỉnh hiện đại, trong đó có mô hình Thư viện điện tử; trang bị xe ô tô thư viện lưu động cho thư viện tỉnh.

Tiếp tục phát huy và tạo điều kiện thuận lợi để đẩy mạnh phát triển các mô hình nhà sách tổng hợp trên địa bàn tỉnh

2. Giai đoạn 2021 - 2030

Ngân sách tiếp tục hỗ trợ triển khai các nhiệm vụ đã được xác định tại Kế hoạch, phát triển cơ sở vật chất, nguồn nhân lực và các hoạt động khác liên quan phù hợp với tình hình điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Tiếp tục thực hiện lồng ghép việc sử dụng kinh phí với các chương trình, đề án liên quan khác, đồng thời huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực từ xã hội để tham gia thực hiện Kế hoạch.

IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

- Chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành tổ chức triển khai Kế hoạch thực hiện Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bình Dương.

- Phối hợp với các Sở ngành, đoàn thể, đơn vị liên quan nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền ban hành các cơ chế, chính sách và các quy định liên quan đến phát triển văn hóa đọc.

- Chủ trì xây dựng mô hình phát triển văn hóa đọc, thí điểm xây dựng mô hình thư viện điện tử, xây dựng bộ sưu tập số cho cộng đồng; phối hợp tổ chức các cuộc thi nhằm phát triển văn hóa đọc tại địa phương.

- Chủ động phối hợp với các sở, ngành, địa phương trong việc lồng ghép với nội dung các chương trình, đề án khác liên quan trong quá trình thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của kế hoạch này.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao của ngành;

- Kiện toàn hệ thống thư viện trường học, tổ chức các hoạt động văn hóa đọc phù hợp với các cấp học;

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức các cuộc thi tuyên truyền - giới thiệu sách, kể chuyện sách hè…hằng năm.

3. Sở Thông tin và Truyền thông

- Triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao và theo quy định của pháp luật hiện hành.Tăng cường công tác quản lý trên cơ sở chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động xuất bản trên địa bàn tỉnh.

- Đẩy mạnh việc tuyên truyền, quảng bá phát triển văn hóa đọc thông qua các đơn vị chức năng báo, đài như: Đài Phát thanh – Truyền hình Bình Dương, Báo Bình Dương, Trung tâm Thông tin điện tử, Tờ tin Lao động Bình Dương. Xây dựng các chuyên mục, chuyên trang nhằm triển khai việc tuyên truyền, phát triển văn hoá đọc.

- Phối hợp Bưu điện tỉnh duy trì và nâng cao hiệu quả hoạt động phục vụ sách trong các Bưu điện Văn hóa xã, góp phần đáp ứng nhu cầu đọc của người dân tại địa phương.

4. Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các sở, ngành liên quan bố trí nguồn vốn đầu tư, kinh phí chi thường xuyên thực hiện Kế hoạch và các chương trình, đề án khác có nội dung liên quan lồng ghép với Kế hoạch này theo phân cấp ngân sách nhà nước hiện hành, phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách địa phương trong từng thời kỳ; phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện Kế hoạch.

5. Các Sở, ban, ngành khác

Có trách nhiệm tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao và theo quy định của pháp luật hiện hành. Chủ động lồng ghép với các chương trình, kế hoạch khác liên quan thuộc lĩnh vực quản lý đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

6. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

- Căn cứ kế hoạch này, xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện phù hợp với đặc điểm tình hình cụ thể của địa phương đồng thời lồng ghép với triển khai thực hiện các chương trình, đề án liên quan khác tại địa phương.

- Bố trí ngân sách, huy động nguồn lực để tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch của địa phương, chú trọng phát triển mạng lưới thư viện, tủ sách, đẩy mạnh thực hiện chủ trương xã hội hóa.

- Chỉ đạo xây dựng phong trào đọc sách, phát triển văn hóa đọc, gắn kết với phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, phong trào xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

- Định kỳ hàng năm báo cáo tình hình kết quả thực hiện về Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh.

7. Các tổ chức chính trị - xã hội liên quan

- Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các sở, ngành liên quan triển khai thực hiện Kế hoạch trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của tổ chức.

- Tích cực tuyên truyền, vận động về văn hóa đọc và phát triển văn hóa đọc lồng ghép với các hoạt động, phong trào đến với đối tượng đoàn viên, hội viên.

Trên đây là Kế hoạch triển khai Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Bình Dương.

Trong quá trình triển khai thực hiện, nếu có khó khăn,vướng mắc kiến nghị cần gửi về Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp báo cáo Uỷ ban nhân dân tỉnh để chỉ đạo kịp thời./.