KẾ HOẠCH

THÔNG TIN, TUYÊN TRUYỀN PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID-19 TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH VÀ CÁC TỈNH BÌNH DƯƠNG, ĐỒNG NAI, LONG AN TRONG THỜI GIAN TỚI

Thời gian gần đây, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp với nhiều chuỗi lây nhiễm cộng đồng, số ca mắc và các ca tử vong tăng cao ở Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh phía Nam. Ngày 22/8/2021, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 1099/CĐ-TTg yêu cầu Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An tăng cường giãn cách xã hội và các biện pháp phòng, chống dịch, với sự chi viện của các lực lượng quân đội, công an, y tế từ trung ương và các địa phương trên cả nước.

Công tác truyền thông tạo sự đồng thuận, mang trở lại niềm tin, sức chiến đấu chống dịch bệnh, ủng hộ những nỗ lực chung của toàn xã hội tiếp tục đóng vai trò hết sức quan trọng đối với kết quả của công tác phòng, chống dịch COVID- 19 ở địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An nói riêng và cả nước nói chung, đặc biệt trong bối cảnh các cơ quan báo chí cũng có những khó khăn của chính mình trong tác nghiệp, in, phát hành báo giấy tại địa phương thực hiện giãn cách triệt để.

Nhằm tăng cường hiệu quả trong phối hợp chỉ đạo, định hướng thông tin, tuyên truyền phòng, chống dịch COVID-19 tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An trong thời gian siết chặt giãn cách xã hội, Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng Kế hoạch thông tin, tuyên truyền như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Huy động các lực lượng truyền thông (báo chí, thông tin cơ sở, thông tin đối ngoại, trang tin điện tử, mạng xã hội, mạng viễn thông, các công nghệ hỗ trợ rà quét, phân tích, điều tiết xu hướng thông tin...) để tạo đồng thuận, đoàn kết toàn dân chống dịch, tin tưởng ủng hộ các giải pháp mạnh, tăng cường của Chính phủ, phát hiện kịp thời các vấn đề nảy sinh để giải quyết và tham mưu giải quyết, kiến nghị những giải pháp mới nhằm giảm tỷ lệ tử vong do COVID-19, sớm đưa cuộc sống trở lại bình thường; đấu tranh, phản bác kịp thời tin giả, tin xấu độc; cung cấp kịp thời thông tin thiết thực, sát sườn với nhân dân để giúp đảm bảo sinh hoạt thiết yếu, được chăm sóc sức khoẻ, bớt hoang mang, lo lắng.

2. Tuyên truyền và làm rõ các thông điệp và tinh thần chỉ đạo trong Công điện số 1099/CĐ-TTg để triển khai thực hiện đến mỗi gia đình, mỗi cá nhân; xác định rõ phương châm “Chỉ có làm nghiêm mới dập được dịch và giảm tử vong”, “Ở nhà giúp kiểm soát dịch thành công”, “Không để ai ở nhà bị đói”, “Thầy, thuốc tại chỗ - Điều trị tại nhà”... Báo chí, truyền thông trực tiếp tham gia chống dịch, lấy việc thông tin, hướng dẫn, góp ý giải pháp chống dịch hiệu quả, giảm tỷ lệ tử vong, ổn định đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân làm mục tiêu lớn nhất của công tác báo chí - truyền thông.

3. Là kênh thông tin trung thực, khách quan, xây dựng và có trách nhiệm, giúp trung ương và địa phương điều hành, giải quyết các vấn đề sát sườn đối với người dân trong công tác phòng, chống dịch; không để tác động tiêu cực đến hình ảnh và môi trường kinh doanh đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam.

4. Thông tin, tuyên truyền cân bằng, kịp thời, đúng bản chất, dễ hiểu đối với các quyết sách đặc biệt và các giải pháp mới của các ngành, các cấp (đặc biệt là các giải pháp mới về y tế, về đảm bảo lương thực, thực phẩm, an sinh xã hội) nhằm ngăn chặn và đẩy lùi sự lây lan của dịch bệnh; hiểu rõ cách phòng, chống dịch, tự theo dõi, điều trị và hỗ trợ người thân điều trị khi bị lây nhiễm nhưng chưa có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ; tuân thủ các khuyến cáo của ngành y tế về kỹ năng phòng, chống dịch.

5. Thông tin hài hoà về tỷ lệ giữa công tác phòng, chống dịch ở Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh phía Nam và công tác phòng, chống dịch chung của cả nước, của thế giới.

6. Thông tin, tuyên truyền với tất cả trách nhiệm, lương tâm và đạo đức nghề nghiệp người làm báo cách mạng để góp phần làm tốt công tác phòng, chống dịch.

7. Người đứng đầu các cơ quan báo chí phải tuyệt đối tuân thủ chỉ đạo, định hướng thông tin trong các tình huống đòi hỏi sự chấp hành ngay lập tức các yêu cầu đối với công tác thông tin, tuyên truyền; phải có giải pháp đảm bảo an toàn dịch tễ tốt nhất cho đội ngũ phóng viên.

8. Các tỉnh, thành phố, bộ, ngành thống nhất trong phát ngôn, cung cấp thông tin cho báo chí, cả về nội dung và tần suất, từ 1-2 lần/ngày, tùy theo yêu cầu và diễn biến của công tác phòng, chống dịch.

II. NỘI DUNG, KẾ HOẠCH CỤ THỂ

Bên cạnh việc thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống dịch bệnh COVID-19 đối với công tác truyền thông, các “binh chủng” báo chí, truyền thông và công nghệ cần thực hiện tốt những nội dung và yêu cầu sau:

1. Báo chí, Truyền thông

- Tuyên truyền nổi bật các giải pháp của Chính phủ, cấp ủy, chính quyền Thành phố; nỗ lực của Thành phố chăm lo đời sống của người dân trong thời gian thực hiện giãn cách, đặc biệt ở tầng lớp người nghèo, người lao động tự do...; NHẤN MẠNH sự tăng cường tham gia của quân đội, công an, các lực lượng khác là để cùng Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ, chăm lo, giúp đỡ nhân dân vượt qua khó khăn của đại dịch (đặc biệt là lo cái ăn và lo chữa bệnh cho người dân). Trong điều kiện dịch bệnh diễn biến phức tạp, kéo dài, nhiều thách thức, đề nghị báo chí thận trọng trước các thông tin nhất là các sơ suất không mong muốn trong việc thực hiện biện pháp phòng, chống dịch, về các ca tử vong do hạ tầng y tế chưa đáp ứng kịp; không đăng tải các dự báo thiếu căn cứ về các nguy cơ, nhất là việc các doanh nghiệp FDI rút vốn đầu tư. Thận trọng khi sử dụng và KHÔNG bình luận hình ảnh các phương tiện, vũ khí, khí tài của quân đội công an tại Thành phố, tránh để bị lợi dụng, kích động, xuyên tạc, chống phá; ĐẤU TRANH, phản bác kịp thời các thông tin giả, xấu độc trên không gian mạng. Cơ quan báo chí có sai sót khi đăng tải thông tin thì phải đính chính ngay (Lưu ý: Trong lúc này phải động viên nỗ lực chung của toàn hệ thống chính trị, nên TUYỆT ĐỐI không đưa những tin, bài có ý chê trách, so sánh lực lượng này hay lực lượng khác, đấu tranh chống tâm lý kỳ thị, so sánh vùng miền, thành phần xã hội...); không giật tít tin, bài theo kiểu dạng nghi vấn, lửng lơ dễ gây suy diễn, hiểu theo hướng tiêu cực liên quan đến công tác phòng, chống dịch, tránh thông tin những hiện tượng cá biệt, đơn lẻ, không phản ánh bản chất tình hình chung...

- Tăng cường thông tin hướng dẫn người dân thực hiện phòng, chống dịch, như: thực hiện giãn cách, đảm bảo phòng, chống dịch trong sinh hoạt hàng ngày, tự theo dõi và bảo vệ sức khỏe, cách ly và điều trị tại nhà.

- Tập trung thông tin về những nỗ lực trong công tác điều trị và các kết quả nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào điều trị, các loại thuốc hỗ trợ điều trị đang phát triển và thử nghiệm thành công trong nước, tiến độ nhập, phân phối và tiêm vắc xin gắn với việc thiết lập các vùng an toàn với F0 (được hiểu là các vùng đã được tiêm vắc xin đối với đại bộ phận dân cư).

- Thông tin nhanh, đúng, đủ liều lượng, rõ ràng về các giải pháp mới của ngành y tế trong việc đẩy nhanh tiến độ xét nghiệm, tự xét nghiệm, hoạt động của các đội chăm sóc y tế lưu động tại các phường, xã trên địa bàn quận, huyện, thị xã nhằm giúp người dân yên tâm và biết cách huy động sự trợ giúp về y tế trong quá trình theo dõi sức khoẻ tại nơi cư trú.

- Cử phóng viên có kinh nghiệm, có trình độ chuyên môn chuyên trách thông tin về phòng, chống dịch; chủ động theo dõi các thông tin, quan điểm, hình ảnh trên không gian mạng xã hội để lan tỏa những thông tin tích cực đã được kiểm chứng; cảnh báo tin giả, xuyên tạc, bóp méo, cắt cúp sự thật. Trực tiếp chủ động đấu tranh ngay trên không gian mạng hoặc trên mặt báo đối với các thông tin sai sự thật, luận điệu sai trái, đặc biệt với những tin tức lan toả với quy mô, tốc độ bất thường, có ý đồ, mục đích xấu.

- Các mạng xã hội trong nước, trang tin điện tử tổng hợp tham gia tích cực vào việc lan toả các thông tin hữu ích, thiết thực giúp các ngành, các cấp và người dân chống dịch hiệu quả, biết cách làm cụ thể để đảm bảo được các nhu cầu thiết yếu về ăn uống, sinh hoạt, giữ gìn sức khoẻ, tự bảo vệ bản thân và gia đình. Tổ chức sử dụng các nền tảng zalo, viber... thông báo rộng rãi, ngắn gọn các chính sách để giúp người dân yên tâm thực hiện.

- Có giải pháp huy động các “KOLs”, đặc biệt là những tài khoản mạng xã hội có ảnh hưởng tốt trong giới báo chí, truyền thông cùng tham gia chia sẻ những quan điểm, góc nhìn, cách làm có tác động tích cực đến hiệu quả chung của công tác phòng, chống dịch.

- Dùng những cơ chế phối hợp đặc biệt với các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới, bao gồm cả các biện pháp kỹ thuật để xử lý, bóc gỡ triệt để tin giả, tin xuyên tạc, bóp méo các quan điểm, phương pháp chống dịch, gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý nhân dân và ảnh hưởng đến hiệu quả công tác chống dịch, ổn định xã hội.

* Một số yêu cầu đặc biệt đối với công tác chỉ đạo truyền thông liên quan đến Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An

- Tất cả thông tin trên báo chí (báo in, điện tử, phát thanh, truyền hình, ảnh) liên quan đến Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An trong thời gian tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch đều phải được đăng, phát hết sức thận trọng. Đặc biệt lưu ý việc sử dụng tít bài phù hợp, lựa chọn ảnh, video clip, không giật tít tin, bài nghi vấn liên quan đến công tác phòng, chống dịch. Tuyệt đối không khai thác lại mà không kiểm chứng, xác minh đối với những chất liệu chỉ xuất hiện trên mạng xã hội; tránh thông tin những hiện tượng cá biệt, không phản ánh bản chất tình hình chung.

- Các địa phương chủ động, định kỳ họp báo hoặc quyết định phương thức cung cấp thông tin phù hợp cho báo chí từ 1-2 lần/ngày, không bị động, không lắt nhắt sự vụ.

- Đại diện Tổ công tác đặc biệt về thông tin, tuyên truyền của Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ TTTT tại thành phố Hồ Chí Minh (trên cơ sở nắm bắt, tổng hợp thông tin từ Ban Tuyên giáo Thành ủy, Sở TTTT Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An) có quyền yêu cầu người đứng đầu cơ quan báo chí tháo gỡ những tin, bài, hình ảnh nếu thấy không phù hợp với yêu cầu của công tác chống dịch. Khi nhận được yêu cầu, các cơ quan báo chí phải thực hiện ngay, không quá 10 phút từ lúc nhận được yêu cầu.

- Khi phát hiện những vấn đề bất cập trong quá trình tác nghiệp, phóng viên cần cung cấp ngay cho Tổ công tác để phối hợp với thành phố, chính quyền địa phương đưa ra nhanh nhất phương án truyền thông phù hợp, không làm nóng vấn đề.

2. Thông tin cơ sở

Trong tình hình giãn cách hiện nay ở Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An, cần ưu tiên các phương tiện, phương thức truyền thông chính sách nhanh và tốt nhất đến người dân; đặc biệt là dân nghèo, người nhập cư khu ven đô (không ti vi, không điện thoại thông minh, chính quyền khó quản lý...). Vì vậy, sử dụng hệ thống loa truyền thanh, hệ thống loa di động... để thông báo ngắn gọn các chính sách, đặc biệt là các thông tin, chính sách cụ thể giúp an dân (như: lịch chuyển, cách chuyển hàng hóa nhu yếu phẩm, thuốc đến người dân, các biện pháp chăm sóc F0 ở nhà, các biện pháp phòng, chống dịch phù hợp với từng xã, phường...).

3. Thông tin đối ngoại

Tập trung thông tin, tuyên truyền trên báo chí bằng tiếng nước ngoài (và thông qua cả các cơ quan báo chí, thông tấn nước ngoài) về những biện pháp quyết liệt của Chính phủ Việt Nam, của Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam nhằm kiểm soát thành công sự lây lan của dịch bệnh, giảm thiểu các ca tử vong, điều trị thành công cho các bệnh nhân COVID-19; tăng cường thông tin cho người nước ngoài tại Việt Nam để họ hiểu, thực hiện và không gặp nhiều khó khăn trong công việc, giải quyết được các nhu cầu thiết yếu và chăm sóc sức khoẻ. Nêu bật các kết quả tích cực trong công tác kiểm soát dịch, giảm tỷ lệ tử vong ở Việt nam, cũng như những khó khăn cần sự giúp đỡ, chia sẻ của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là ngoại giao vắc-xin.

Tạo điều kiện để báo chí quốc tế tiếp cận thực địa ngay khi tình hình đã được kiểm soát, cho kết quả ban đầu tốt.

4. Viễn thông

Tiếp tục thực hiện việc nhắn tin SMS, gửi thông điệp qua nhạc chờ và qua các hình thức khác đối với người dân khu vực Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An để gửi các thông tin, khuyến cáo ngắn gọn, quan trọng cần người dân biết và tuân thủ thực hiện.

5. Công nghệ thông tin- An toàn thông tin

Tổ chức tốt việc sử dụng công nghệ để hỗ trợ tập hợp, phân tích, đánh giá tình hình công tác phòng chống dịch, “lắng nghe” các ý kiến phản hồi, phản biện về các biện pháp, chiến thuật chống dịch cụ thể cần có điều chỉnh để phù hợp tình hình thực tế. Tổng hợp có chọn lọc các ý kiến, kiến nghị của nhân dân, nhà khoa học, doanh nghiệp, bà con Việt kiều ở nước ngoài để cung cấp cho báo chí, truyền thông và tham mưu điều chỉnh chính sách, chiến thuật, giải pháp chống dịch.

Theo dõi thông tin trên báo chí, trang thông tin điện tử, mạng xã hội, thống kê các dòng thông tin chính trong từng giờ, từ đó xác định sớm các dòng thông tin, các hướng khai thác thiếu tích cực, không có lợi chung để góp ý điều chỉnh ngay. Xác định được các xu hướng thông tin đang “nóng” hàng giờ để điều chỉnh, có phương án sử dụng truyền thông, báo chí để định hướng ngay; xác định xu hướng hoặc dòng thông tin tích cực trên mạng xã hội để báo chí lan tỏa.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Thành lập Tổ công tác đặc biệt về truyền thông tại Thành phố Hồ Chí Minh (do 1 đồng chí Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương làm tổ trưởng và đại diện các cơ quan của Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Bộ TTTT, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) để hỗ trợ và trực tiếp chỉ đạo, định hướng, xử lý thông tin trên mọi hạ tầng, mọi phương thức liên quan đến công tác phòng, chống dịch của Thành phố Hồ Chí Minh và 3 tỉnh nêu trên.

2. Các cơ quan báo chí cử đại diện lãnh đạo tham gia đầy đủ các cuộc giao ban về phòng chống dịch tại địa bàn, để cùng đóng góp ý kiến và bàn, thực hiện các giải pháp thông tin, tuyên truyền, giúp tối ưu hoá các biện pháp, giải pháp cụ thể phòng chống dịch và đảm bảo lương thực, thực phẩm cho nhân dân, đặc biệt khi tình hình đòi hỏi phải có sự điều chỉnh kịp thời.

3. Các đơn vị quản lý nhà nước thuộc khối báo chí - truyền thông và ứng dụng công nghệ, an toàn thông tin của Bộ TTTT cử đại diện phối hợp chặt chẽ tại chỗ với các cơ quan, đầu mối của Thành phố Hồ Chí Minh, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Long An, đại diện Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng và các bộ, ngành liên quan để hỗ trợ công tác thông tin, tuyên truyền phòng chống dịch. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để thu thập, phân tích và điều hướng thông tin.

4. Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Báo Nhân dân, các cơ quan báo chí phối hợp với Vụ Truyền thông và thi đua khen thưởng (Bộ Y tế) tăng cường sản xuất và phát sóng, đăng phát các video clip, áp-phích (poster) tuyên truyền, clip âm thanh hướng dẫn các kỹ năng sống an toàn trong mùa dịch, các chương trình phổ biến kiến thức cho nhân dân, đặc biệt là các clip hướng dẫn đến người dân như chăm sóc, theo dõi sức khỏe tại nhà...; Tổ chức nhiều chương trình trò chuyện trực tiếp, trực tuyến để nắm bắt tâm tư, tình cảm, yêu cầu, kiến nghị của các tầng lớp nhân dân đối với Nhà nước trong công tác phòng, chống dịch, đảm bảo sức khoẻ, tính mạng và an sinh xã hội; tăng cường các chương trình giải trí lành mạnh, hấp dẫn để nâng cao đời sống tinh thần nhân dân trong mùa dịch và trong vùng có dịch.

Yêu cầu các đơn vị liên quan thực hiện và phối hợp thực hiện nghiêm túc Kế hoạch này. Trong thời gian thực hiện, cần linh hoạt, chủ động áp dụng các giải pháp hiệu quả, phù hợp với tình hình. Đối với những vấn đề vượt thẩm quyền, Trưởng các đơn vị thuộc Bộ và Trưởng đoàn công tác đặc biệt tại TPHCM và các tỉnh phía Nam chủ động báo cáo, xin ý kiến các cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định./.