KẾ HOẠCH

BẢO VỆ VÀ HỖ TRỢ TRẺ EM TƯƠNG TÁC LÀNH MẠNH, SÁNG TẠO TRÊN MÔI TRƯỜNG MẠNG GIAI ĐOẠN 2022-2025 TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Thực hiện Quyết định số 830/QĐ-TTg ngày 01/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025”, UBND thành phố Hà Nội ban hành Kế hoạch Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2022 - 2025 trên địa bàn thành phố Hà Nội với những nội dung cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định số 830/QĐ-TTg ngày 01/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn thành phố Hà Nội, qua đó góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền, tổ chức, cá nhân trong việc bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

2. Xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp và trách nhiệm của các đơn vị liên quan, kịp thời hướng dẫn, đôn đốc, tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

- Bảo vệ thông tin bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em trên môi trường mạng; ngăn chặn, xử lý việc lợi dụng môi trường mạng thực hiện các hành vi bị nghiêm cấm đối với trẻ em dưới mọi hình thức theo quy định của pháp luật.

- Trang bị kiến thức, kỹ năng số cho trẻ em theo từng độ tuổi để trẻ em biết tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn trên môi trường mạng, gồm: sử dụng mạng lành mạnh, an toàn; tự bảo vệ mình khi tham gia tương tác trên môi trường mạng và cách thức nhận diện, thông báo, tố giác hành vi, vụ việc xâm hại trẻ em trên môi trường mạng.

- Truyền thông về kiến thức, kỹ năng hỗ trợ, định hướng trẻ em tương tác an toàn, lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng, tập trung vào các đối tượng là cha, mẹ, giáo viên, người chăm sóc trẻ.

- Thực hiện các giải pháp chủ động phòng ngừa, phát hiện các hành vi xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; đảm bảo các điều kiện cần thiết để trẻ em được tham gia an toàn, lành mạnh trên môi trường mạng và có các giải pháp hỗ trợ phù hợp để trẻ phục hồi khi chịu tác động tiêu cực từ môi trường mạng.

- Khuyến khích các doanh nghiệp xây dựng, cung cấp các sản phẩm, ứng dụng của Việt Nam trên môi trường mạng đáp ứng nhu cầu học tập, giải trí của trẻ em trên môi trường mạng.

2. Mục tiêu giai đoạn 2022 - 2025

- 100% các trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và các cơ sở bảo vệ, nuôi dưỡng trẻ em định kỳ tổ chức chương trình tuyên truyền, giáo dục kiến thức, kỹ năng cần thiết cho trẻ em để tham gia môi trường mạng an toàn.

- 100% trẻ em là nạn nhân bị xâm hại trên môi trường mạng được hỗ trợ, can thiệp khi có yêu cầu từ bản thân trẻ em hoặc từ người thân, cộng đồng xã hội.

- 100% tổ chức, cá nhân khi bị tố giác, phát hiện vi phạm quy định pháp luật đối với trẻ em trên môi trường mạng bị xử lý theo quy định của pháp luật.

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý

- Rà soát, ban hành, sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền ban hành, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ chế chính sách về bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh trên môi trường mạng, trong đó lấy trẻ em làm trung tâm trong xây dựng chính sách và lấy ý kiến của trẻ em đối với các cơ chế, chính sách tác động đến trẻ em trên môi trường mạng.

- Đề xuất cơ chế, chính sách thu hút các doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, ứng dụng và nội dung hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

2. Giáo dục, truyền thông nâng cao nhận thức và trang bị kỹ năng

- Tổ chức các hoạt động truyền thông, đổi mới cách thức, nội dung truyền thông theo hướng gần gũi, sinh động để thu hút trẻ em, thông qua các ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông, mạng internet và mạng xã hội.

- Truyền thông, phổ biến kiến thức, kỹ năng về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người được giao làm công tác bảo vệ trẻ em và mạng lưới cộng tác viên bảo vệ trẻ em.

- Tăng cường truyền thông về số điện thoại đường dây nóng Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em số (111); địa chỉ liên hệ của các trung tâm, tổ chức tư vấn, cứu trợ khẩn cấp; các kênh tiếp nhận thông tin phản ánh các hình ảnh, video, nội dung xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; truyền thông về quyền trẻ em và trách nhiệm bảo vệ, hỗ trợ trẻ em trên môi trường mạng.

- Lồng ghép vào chương trình giáo dục các nội dung trang bị kiến thức, nâng cao nhận thức về môi trường mạng cho trẻ em và kỹ năng cơ bản cho trẻ em theo độ tuổi khi tham gia môi trường mạng, cách thức tìm kiếm sự hỗ trợ khi bị xâm hại trên môi trường mạng; đẩy mạnh các hình thức tư vấn hỗ trợ trẻ em thông qua tư vấn học đường. Phát triển các chương trình, hình thức giáo dục dành cho đối tượng trẻ em không đến trường học thông qua hệ thông báo vệ trẻ em tại cộng đồng, các tổ chức xã hội, tổ dân phố, trung tâm tư vấn.

- Khuyến khích các gia đình, cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em, giáo viên, phóng viên, biên tập viên chủ động, thường xuyên cập nhật kiến thức, hướng dẫn trẻ em các kỹ năng tự bảo vệ mình, tìm hiểu thông tin và khả năng tự phát hiện, tố cáo các hành vi có nguy cơ xâm hại khi tham gia môi trường mạng.

- Tuyên truyền về các sản phẩm, ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông hỗ trợ học tập trên môi trường mạng để trẻ em truy cập, khai thác nguồn tài nguyên trực tuyến một cách chủ động, sáng tạo, hiệu quả và an toàn.

3. Triển khai các biện pháp, giải pháp kỹ thuật, ứng dụng công nghệ

- Nghiên cứu, đưa các phần mềm, ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông, các kho học liệu, xuất bản phẩm điện tử vào sử dụng trong ngành giáo dục và đào tạo để nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập trên môi trường mạng, đồng thời quản lý tốt việc học sinh truy cập mạng, đổi mới cách thức tương tác giữa nhà trường với gia đình và học sinh; góp phần thực hiện chuyển đổi số an toàn trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

- Khuyến khích, kêu gọi các doanh nghiệp công nghệ số, nội dung số, truyền thông số phát triển, làm chủ các công nghệ bảo vệ, hỗ trợ trẻ em trên môi trường mạng và các ứng dụng, nội dung giúp trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

4. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức, đào tạo, nâng cao năng lực thực thi pháp luật

- Tiếp tục hoàn thiện cơ cấu tổ chức, bồi dưỡng, tập huấn đội ngũ cán bộ để đáp ứng yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ, kịp thời ứng phó với các vấn đề liên quan đến trẻ em trên môi trường mạng.

- Tham gia vào mạng lưới bảo vệ, hỗ trợ trẻ em trên môi trường mạng do Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan liên quan tham mưu thành lập để nâng cao năng lực, nhận thức, tư vấn, hỗ trợ triển khai các giải pháp/biện pháp hành chính, kỹ thuật đối với vấn đề bảo vệ, hỗ trợ trẻ em trên môi trường mạng.

- Xây dựng cơ chế phối hợp, quy trình xử lý trong việc tiếp nhận thông tin, điều tra, xử lý các hành vi xâm hại trẻ em trên môi trường mạng giữa các cơ quan quản lý nhà nước liên quan; cơ chế liên ngành theo dõi tội phạm xâm hại tình dục trẻ em trên môi trường mạng.

- Tổ chức bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em các cấp, cộng tác viên, gia đình/người chăm sóc trẻ và trẻ em để kịp thời ứng phó với các vấn đề liên quan đến trẻ em trên môi trường mạng. Tổ chức tư vấn, hỗ trợ tâm lý cho trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng.

5. Tăng cường hợp tác quốc tế

- Tích cực triển khai các hoạt động hợp tác quốc tế, kêu gọi các nguồn vốn hỗ trợ quốc tế hợp pháp theo quy định pháp luật vì mục đích bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

- Tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng chống tội phạm, nhất là tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng, phối hợp với cơ quan thực thi pháp luật các nước qua kênh hợp tác Interpol và tương trợ tư pháp về hình sự.

IV. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Kinh phí bảo đảm cho thực hiện Kế hoạch từ nguồn ngân sách Nhà nước theo phân cấp ngân sách hiện hành.

Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, hăng năm, các cơ quan, đơn vị, địa phương xây dựng kế hoạch và dự toán kinh phí thực hiện, tổng hợp chung trong dự toán ngân sách của cơ quan, đơn vị, địa phương trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

2. Khuyến khích việc huy động từ các nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), đóng góp của các tổ chức, doanh nghiệp và nguồn tài trợ hợp pháp khác.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Thông tin và Truyền thông

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch này nhằm đạt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.

- Tổng hợp, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền ban hành sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý, chính sách về bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

- Phối hợp với Ban Tuyên giáo Thành ủy, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội và các đơn vị liên quan để chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí Thành phố, hệ thống thông tin cơ sở tuyên truyền về bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

- Tăng cường công tác quản lý nhà nước, công tác thanh tra, kiểm tra về lĩnh vực thông tin và truyền thông để chủ động tuyên truyền, ngăn ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi sử dụng môi trường mạng để xâm hại trẻ em.

- Chỉ đạo các đơn vị, doanh nghiệp lĩnh vực thông tin và truyền thông trên địa bàn Thành phố tham gia tích cực vào việc tuyên truyền, phổ biến các kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em, phòng ngừa xâm hại trẻ em trên môi trường mạng.

- Tổng hợp báo cáo của các cơ quan, đơn vị, đánh giá tình hình triển khai thực hiện Kế hoạch gửi UBND Thành phố theo quy định.

2. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Rà soát, phối hợp Sở Thông tin và Truyền thông kiến nghị cơ quan có thẩm quyền ban hành sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý, chính sách về bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

- Chủ trì, phối hợp với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội, Sở Giáo dục và Đào tạo và các đơn vị liên quan trong thực hiện chính sách số về trẻ em hoặc liên quan đến trẻ em theo hướng dẫn của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội.

- Lồng ghép nội dung tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng trong hoạt động tập huấn về bảo vệ trẻ em, phòng chống xâm hại trẻ em cho đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em các cấp, cộng tác viên, gia đình/người chăm sóc trẻ và trẻ em.

- Tổ chức tư vấn, hỗ trợ tâm lý cho trẻ em bị xâm hại trên môi trường mạng trên cơ sở lồng ghép, bổ sung nhiệm vụ cho các Cơ sở Bảo trợ xã hội Thành phố theo hướng dẫn của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Rà soát, phối hợp Sở Thông tin và Truyền thông kiến nghị cơ quan có thẩm quyền ban hành sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý, chính sách về bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

- Nghiên cứu, triển khai lồng ghép vào chương trình giáo dục để thực hiện việc đào tạo cho trẻ em theo độ tuổi một số nội dung, kỹ năng như: kiến thức về mạng internet, mạng xã hội; kỹ năng bảo đảm an toàn thông tin tối thiểu; bảo vệ thông tin cá nhân trên mạng; cách thức nhận biết khi bị lợi dụng, xâm hại trên môi trường mạng và nơi cần thông tin, phản ánh,... theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

- Xây dựng mô hình, quy chế quản lý việc dạy học trực tuyến, bảo đảm an toàn thông tin trong các hoạt động giảng dạy, quản lý giáo dục; triển khai các giải pháp kỹ thuật tại trường học nhằm giám sát, chặn lọc truy cập các nội dung vi phạm pháp luật, các nội dung không phù hợp với học sinh theo từng lứa tuổi.

- Ưu tiên triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin do các doanh nghiệp Việt Nam phát triển nhằm hỗ trợ công tác quản lý giáo dục, việc học và dạy học trên môi trường mạng.

4. Công an Thành phố

- Rà soát, phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông kiến nghị cơ quan có thẩm quyền ban hành sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý, chính sách về bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

- Chỉ đạo công an các cấp trong Công an Thành phố tổ chức các hoạt động tuyên truyền tại nhà trường, cộng đồng dân cư về phương thức, thủ đoạn của tội xâm hại trẻ em trên môi trường mạng, những kỹ năng nhận biết, phòng ngừa đối với loại tội phạm này. Thiết lập hòm thư tố giác tội phạm để quần chúng nhân dân kịp thời cung cấp thông tin về các hành vi xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; nắm bắt đầy đủ, kịp thời thông tin về các đối tượng có tiền án, tiền sự về xâm hại trẻ em liên quan đến môi trường mạng và tiến hành các biện pháp phòng ngừa theo quy định của pháp luật.

- Xây dựng cơ chế phối hợp, quy trình xử lý trong việc tiếp nhận thông tin, điều tra, xử lý các hành vi xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; cơ chế liên ngành theo dõi tội phạm xâm hại tình dục trẻ em trên môi trường mạng.

- Tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng chống tội phạm, nhất là tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng, phối hợp với cơ quan thực thi pháp luật các nước qua kênh hợp tác Interpol và tương trợ tư pháp về hình sự.

5. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Phối hợp với các sở, ngành liên quan vận động các nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cho các chương trình, dự án về bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

6. Sở Tài chính

Hàng năm, trên cơ sở để xuất của các đơn vị, tham mưu UBND Thành phố bố trí chi thường xuyên ngân sách cấp Thành phố để triển khai Kế hoạch theo quy định và khả năng cân đối ngân sách.

7. Các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực Thông tin và Truyền thông

Triển khai các giải pháp, biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn và xử lý những nội dung xâm hại trẻ em trên môi trường mạng thuộc phạm vi dịch vụ doanh nghiệp cung cấp theo đúng quy định.

8. Đề nghị Tòa án nhân dân Thành phố, Viện kiểm sát nhân dân Thành phố

Thực hiện quy trình xét xử trẻ em bị xâm hại theo hướng thuận tiện, giảm tối đa ảnh hưởng về tâm lý, tinh thần đối với trẻ em; bồi dưỡng, trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết cho các cán bộ làm việc với trẻ em trong quá trình tố tụng; hỗ trợ trẻ về các thủ tục tố tụng, bồi thường, khiếu nại và biện pháp khắc phục hậu quả đối với nạn nhân là trẻ em.

9. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội và các tổ chức chính trị - xã hội

- Chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức thành viên, các hội viên, đoàn viên trong hệ thống tổ chức mình tham gia vận động, tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm về bảo vệ trẻ em, đặc biệt là trên môi trường mạng.

- Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội tiếp tục tuyên truyền, giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi trên không gian mạng; phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức triển khai các cuộc vận động, chương trình tham gia xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh trong thanh thiếu nhi; phối hợp nghiên cứu, đề xuất các giải pháp xác định trẻ em làm trung tâm, có sự tham gia của trẻ em hoặc tổ chức đại diện tiếng nói, nguyện vọng của trẻ em trong xây dựng chính sách số về trẻ em hoặc liên quan đến trẻ em.

10. Các cơ quan báo chí Thành phố, Đài PTTH Hà Nội

- Tăng thời lượng, hàm lượng tin đưa nhằm nâng cao nhận thức của xã hội về tầm quan trọng và phản ánh đúng thực trạng của vấn đề bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng theo quy định của pháp luật.

- Khi đưa thông tin bí mật đời sống riêng tư của trẻ em lên mạng internet phải có sự đồng ý của cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em từ đủ 07 tuổi trở lên.

- Cử phóng viên, biên tập viên tham gia các cuộc tập huấn về tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kỹ năng về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng do cơ quan thuộc Thành phố tổ chức.

11. Các Sở, Ban, ngành

- Tổ chức tuyên truyền, phổ biến đến cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị tích cực tham gia công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng; thông tin về hoạt động bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng trên trang/cổng thông tin điện tử của đơn vị.

- Rà soát, phối hợp Sở Thông tin và Truyền thông kiến nghị cơ quan có thẩm quyền ban hành sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý, chính sách về bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.

- Chủ động triển khai lồng ghép việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng vào nhiệm vụ chuyên môn của cơ quan, đơn vị.

12. UBND các quận, huyện, thị xã

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức; chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn liên quan, các xã, phường, thị trấn và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội tại địa phương tham gia vào việc triển khai các biện pháp bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng.

Trên đây là Kế hoạch Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2022-2025 trên địa bàn thành phố Hà Nội, UBND Thành phố đề nghị Tòa án nhân dân Thành phố, Viện kiểm sát nhân dân Thành phố, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội, yêu cầu các Sở, Ban, ngành, đoàn thể thành phố, UBND các quận, huyện, thị xã, các cơ quan báo chí Thành phố và các đơn vị liên quan triển khai thực hiện. Trong quá trình triển khai, nếu có khó khăn, vướng mắc, các cơ quan, đơn vị kịp thời gửi Sở Thông tin và Truyền thông tổng hợp, báo cáo UBND Thành phố theo quy định./.

PHỤ LỤC

PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ TRIỂN KHAI THỰC HIỆN KẾ HOẠCH BẢO VỆ VÀ HỖ TRỢ TRẺ EM TƯƠNG TÁC LÀNH MẠNH, SÁNG TẠO TRÊN MÔI TRƯỜNG MẠNG GIAI ĐOẠN 2022-2025 TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI
(Kèm theo Kế hoạch số 308/KH-UBND ngày 01 tháng 12 năm 2022 của UBND thành phố Hà Nội)