KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH CHĂM SÓC SỨC KHỎE TÂM THẦN TRẺ EM, CHĂM SÓC TRẺ EM MỒ CÔI GIAI ĐOẠN 2023 - 2030 TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ GIANG

Thực hiện Quyết định số 1591/QĐ-TTg ngày 08/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ mồ côi giai đoạn 2023 - 2030.

Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi giai đoạn 2023 - 2030 trên địa bàn tỉnh Hà Giang, với những nội dung sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

1. Mục đích

- Triển khai cụ thể các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp của Quyết định số 1591/QĐ-TTg ngày 08/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ mồ côi giai đoạn 2023 - 2030.

- Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả triển khai các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ mồ côi; tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và xác định rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành, tổ chức, cá nhân trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp của kế hoạch, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho trẻ em có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trẻ em mồ côi, thực hiện hiệu quả chính sách an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

2. Yêu cầu

- Đảm bảo thực hiện tốt Quyết định số 23/QĐ-TTg ngày 07/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em giai đoạn 2021 - 2030.

- Đưa ra các giải pháp thực hiện sát với tình hình thực tế và điều kiện nguồn lực của địa phương. Bố trí ngân sách và có cơ chế, chính sách tăng cường công tác huy động nguồn lực để triển khai, thực hiện các hoạt động của Kế hoạch.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Bảo đảm trẻ em trên địa bàn toàn tỉnh được chăm sóc sức khỏe tâm thần, trẻ em có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trẻ em mồ côi được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ phù hợp nhằm thực hiện các quyền của trẻ em, chăm sóc phát triển toàn diện trẻ em.

2. Mục tiêu cụ thể

a) Phấn đấu 80% trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ cao rối loạn sức khỏe tâm thần được tiếp cận các dịch vụ tư vấn, hỗ trợ tâm lý, các dịch vụ xã hội phù hợp tại trường học, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và tại cộng đồng.

b) Phấn đấu 100% trẻ em mồ côi được chăm sóc thay thế bởi người thân thích, cá nhân, gia đình không phải là người thân thích, được nhận làm con nuôi hoặc được chăm sóc nuôi dưỡng tạm thời, tại các cơ sở trợ giúp xã hội, được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ phù hợp.

III. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI

1. Đối tượng

Trẻ em có vấn đề về sức khỏe tâm thần; trẻ em mồ côi; các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

2. Thời gian thực hiện: Từ năm 2024 đến năm 2030.

3. Phạm vi thực hiện: Trên địa bàn toàn tỉnh.

IV. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Truyền thông nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, gia đình, cộng đồng về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, bảo vệ và chăm sóc trẻ em mồ côi, chú trọng cung cấp các thông tin về quyền trẻ em, kiến thức, kỹ năng cho cha mẹ, người chăm sóc, người nhận chăm sóc thay thế trẻ em về chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc, nuôi dưỡng và chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi.

a) Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về công tác trẻ em, pháp luật, chính sách đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trẻ em mồ côi bằng nhiều hình thức, nội dung phù hợp với từng vùng, nhóm đối tượng và địa bàn dân cư.

b) Tổ chức các hoạt động truyền thông, giáo dục, vận động xã hội trên các phương tiện thông tin đại chúng, môi trường mạng và truyền thông trực tiếp đến gia đình và cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng về bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ tâm thần cho trẻ em, trẻ em mồ côi.

2. Tăng cường đào tạo, nâng cao năng lực, phát triển đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành đặc biệt là cán bộ làm công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em, giáo viên làm công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, đội ngũ nhân viên y tế, nhân viên công tác xã hội tại cơ sở giáo dục, cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và tại cộng đồng về hỗ trợ, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc nuôi dưỡng và chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi.

3. Phát triển các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em toàn diện và liên tục.

a) Tăng cường các dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu trong phòng ngừa và phát hiện sớm các rối loạn sức khỏe tâm thần ở trẻ em; củng cố công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

b) Phát triển dịch vụ hỗ trợ phòng ngừa, phát hiện sớm, tư vấn tham vấn cho trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ rối loạn tâm thần tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và tại cộng đồng; xây dựng mạng lưới dịch vụ, kết nối, chuyển tuyến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; phát triển chương trình tư vấn, hướng dẫn cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em các kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần.

c) Phát triển các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong trường học; triển khai giáo dục sức khỏe tâm thần cho học sinh; phát triển mạng lưới giáo viên, nhân viên, cộng tác viên có kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần cho học sinh tại các cơ sở giáo dục phổ thông.

4. Phát triển dịch vụ hỗ trợ, chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi

a) Trẻ em mồ côi được chăm sóc nuôi dưỡng, chăm sóc thay thế phù hợp và tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ theo nhu cầu để phát triển toàn diện. Ưu tiên chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi tại gia đình bởi người thân thích, người không thân thích, nhận con nuôi.

b) Phát triển mạng lưới dịch vụ tìm gia đình chăm sóc thay thế, tư vấn, hỗ trợ các gia đình về chăm sóc thay thế. Tăng cường dịch vụ công tác xã hội triển khai chăm sóc thay thế trẻ em. Hướng dẫn tiêu chuẩn chăm sóc, nuôi dưỡng, cung cấp các dịch vụ cho trẻ em tại các cơ sở trợ giúp xã hội theo quy định pháp luật.

c) Tăng cường chuyển trẻ em mồ côi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tại cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở nuôi dưỡng trẻ em tập trung về các cá nhân, gia đình chăm sóc thay thế, nhận con nuôi.

d) Phát động, duy trì phong trào xã hội tham gia chăm sóc, hỗ trợ trẻ em mồ côi, gia đình, cá nhân nhận chăm sóc thay thế, nhận đỡ đầu trẻ em mồ côi.

5. Tăng cường phối hợp liên ngành, xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức trong việc chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi phù hợp với từng đối tượng. Đưa nhiệm vụ triển khai công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi vào nhiệm vụ của Ban chỉ đạo/Ban điều hành bảo vệ trẻ em, Nhóm công tác liên ngành bảo vệ trẻ em các cấp.

6. Tăng cường công tác kiểm tra, theo dõi, đánh giá thực hiện Kế hoạch; khảo sát, đánh giá về tình hình chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, trẻ em mồ côi.

7. Đẩy mạnh xã hội hóa, vận động mọi nguồn lực xã hội để thực hiện Kế hoạch theo quy định của pháp luật.

V. KINH PHÍ

1. Kinh phí thực hiện kế hoạch từ các nguồn:

- Nguồn ngân sách nhà nước được bố trí trong dự toán chi ngân sách hàng năm của các Sở, ngành, các huyện, thành phố theo quy định hiện hành; lồng ghép từ nguồn kinh phí thực hiện một số chương trình, kế hoạch, dự án có liên quan; từ nguồn huy động đóng góp, hỗ trợ của tổ chức, cá nhân và các nguồn hợp pháp khác.

2. Hàng năm các Sở, ngành, UBND các huyện, thành phố chủ động xây dựng, bảo vệ kế hoạch kinh phí triển khai thực hiện.

VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội

- Phối hợp với các Sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố triển khai thực hiện Kế hoạch; tổ chức các hoạt động truyền thông về chăm sóc sức khoẻ tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi;

- Hướng dẫn thực hiện các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ tâm thần trẻ em, chăm sóc thay thế cho trẻ em mồ côi, trẻ em không nơi nương tựa theo chức năng nhiệm vụ;

- Phát triển dịch vụ tư vấn, tham vấn cho trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ rối loạn tâm thần tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và tại cộng đồng; phát triển mạng lưới dịch vụ và kết nối chuyển tuyến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; triển khai chương trình tư vấn, hướng dẫn cho cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em về chăm sóc sức khỏe tâm thần.

- Theo dõi, giám sát, kiểm tra việc thực hiện Kế hoạch tại địa phương. Báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền. Báo cáo UBND tỉnh, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (qua Cục trẻ em) trước ngày 05/12 hàng năm.

2. Sở Y tế

Hướng dẫn, triển khai công tác chăm sóc sức khoẻ tâm thần cho trẻ em tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; phát triển hệ thống dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; hướng dẫn chuyên môn về phát hiện sớm, chẩn đoán, điều trị và phục hồi chức năng cho trẻ em có nguy cơ và có rối loạn tâm thần; nâng cao năng lực đội ngũ nhân viên y tế, cộng tác viên y tế về chăm sóc sức khỏe tâm thần.

3. Sở Giáo dục và Đào tạo

Hướng dẫn, triển khai công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, học sinh trong trường học; triển khai giáo dục sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh, dịch vụ công tác xã hội trong trường học; lồng ghép chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em trong các chương trình giáo dục kỹ năng sống cho trẻ em, học sinh của các cơ sở giáo dục; hướng dẫn công tác chăm sóc, phục hồi khả năng học tập và học nghề cho học sinh có vấn đề sức khỏe tâm thần; hỗ trợ về giáo dục đối với trẻ em mồ côi.

4. Sở Tư pháp

Hướng dẫn, triển khai thực hiện chăm sóc thay thế bằng hình thức nhận con nuôi cho trẻ em mồ côi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt theo quy định của pháp luật.

5. Sở Tài chính

Căn cứ vào khả năng cân đối ngân sách địa phương, trên cơ sở nhiệm vụ giao trình UBND tỉnh bố trí kinh phí trong dự toán giao hàng năm cho các cấp, các ngành từ các nguồn kinh phí để thực hiện kế hoạch theo phân cấp quản lý.

6. Các sở, ban, ngành tỉnh

Có liên quan, theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm triển khai thực hiện Kế hoạch; lồng ghép các hoạt động chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi trong các chương trình, kế hoạch của ngành, cơ quan, đơn vị.

7. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên của Mặt trận: Trong phạm vi, chức năng, nhiệm vụ của mình tham gia triển khai các hoạt động của Kế hoạch; lồng ghép các hoạt động chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi trong các chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ chuyên môn có liên quan.

8. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi giai đoạn 2023 - 2030 trên địa bàn và tổ chức triển khai thực hiện.

- Hàng năm chủ động bố trí ngân sách để triển khai thực hiện Kế hoạch theo quy định hiện hành về ngân sách nhà nước; vận động, huy động các nguồn lực khác trong xã hội để triển khai thực hiện Kế hoạch.

- Thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện Kế hoạch. Định kỳ hàng năm đánh giá, báo cáo kết quả theo quy định.

9. Chế độ báo cáo

Các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành phố báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch hàng năm về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trước ngày 25/11, để tổng hợp báo cáo UBND tỉnh và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trước ngày 05/12.

Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc đề nghị phản ánh về Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (cơ quan thường trực) tổng hợp báo cáo UBND tỉnh để điều chỉnh cho phù hợp./.