KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH CHĂM SÓC SỨC KHỎE TÂM THẦN TRẺ EM, CHĂM SÓC TRẺ EM MỒ CÔI ĐẾN NĂM 2030

Thực hiện Quyết định số 1591/QĐ-TTg ngày 08 tháng 12 năm 2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi, giai đoạn 2023 - 2030, Ủy ban nhân dân Tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện, cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu tổng quát

Trẻ em được chăm sóc sức khỏe tâm thần; trẻ em có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trẻ em mồ côi được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ phù hợp nhằm thực hiện các quyền của trẻ em, chăm sóc phát triển toàn diện trẻ em.

2. Mục tiêu cụ thể đến năm 2030

- Phấn đấu 80% trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ cao rối loạn sức khỏe tâm thần được tiếp cận các dịch vụ tư vấn, hỗ trợ tâm lý, các dịch vụ xã hội phù hợp tại trường học, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và tại cộng đồng.

- Phấn đấu 100% trẻ em mồ côi được chăm sóc thay thế bởi người thân thích, cá nhân, gia đình không phải là người thân thích, được nhận làm con nuôi hoặc được chăm sóc nuôi dưỡng tạm thời, tại các cơ sở trợ giúp xã hội, được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ phù hợp.

II. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI

1. Đối tượng

- Trẻ em có vấn đề về sức khỏe tâm thần, trẻ em mồ côi.

- Các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

2. Phạm vi thực hiện: trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.

III. CÁC NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP

1. Rà soát, đề xuất, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung và triển khai thực hiện pháp luật, chính sách về chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi; triển khai thực hiện hiệu quả quy định của pháp luật, chính sách về chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi với các hình thức, mô hình đa dạng, linh hoạt; trong đó, chú trọng chăm sóc thay thế cho trẻ em tại gia đình.

2. Truyền thông nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, gia đình, cộng đồng về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, bảo vệ và chăm sóc trẻ em mồ côi, chú trọng cung cấp các thông tin về quyền trẻ em, các chế độ, chính sách liên quan đến chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc trẻ em mồ côi, kiến thức, kỹ năng cho cha mẹ, người chăm sóc, người nhận chăm sóc thay thế trẻ em về chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc, nuôi dưỡng và chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi.

3. Tăng cường đào tạo, nâng cao năng lực, phát triển đội ngũ cán bộ các cấp, các ngành đặc biệt là cán bộ làm công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em, giáo viên làm công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, đội ngũ nhân viên y tế, nhân viên công tác xã hội tại cơ sở giáo dục, cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và tại cộng đồng về hỗ trợ, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc nuôi dưỡng và chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi.

4. Phát triển các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em toàn diện và liên tục

- Tăng cường các dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; chăm sóc sức khỏe ban đầu trong phòng ngừa và phát hiện sớm các rối loạn sức khỏe tâm thần ở trẻ em; củng cố công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

- Phát triển dịch vụ hỗ trợ phòng ngừa, phát hiện sớm, tư vấn tham vấn cho trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ rối loạn tâm thần tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và tại cộng đồng; xây dựng mạng lưới dịch vụ, kết nối, chuyển tuyến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; phát triển chương trình tư vấn, hướng dẫn cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em các kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần.

- Phát triển các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong trường học; triển khai giáo dục sức khỏe tâm thần cho học sinh; phát triển mạng lưới giáo viên, nhân viên, cộng tác viên có kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần cho học sinh tại các cơ sở giáo dục phổ thông.

5. Phát triển dịch vụ hỗ trợ, chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi

- Trẻ em mồ côi được chăm sóc nuôi dưỡng, chăm sóc thay thế phù hợp và tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ theo nhu cầu để phát triển toàn diện. Ưu tiên chăm sóc thay thế trẻ em mồ côi tại gia đình bởi người thân thích, người không thân thích, nhận con nuôi.

- Phát triển mạng lưới dịch vụ tìm gia đình chăm sóc thay thế, tư vấn, hỗ trợ các gia đình về chăm sóc thay thế. Tăng cường dịch vụ công tác xã hội triển khai chăm sóc thay thế trẻ em. Hướng dẫn tiêu chuẩn chăm sóc, nuôi dưỡng, cung cấp các dịch vụ cho trẻ em tại các cơ sở trợ giúp xã hội theo quy định pháp luật.

- Tăng cường chuyển trẻ em mồ côi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tại cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở nuôi dưỡng trẻ em tập trung về các cá nhân, gia đình chăm sóc thay thế, nhận con nuôi.

- Phát động, duy trì phong trào xã hội tham gia chăm sóc, hỗ trợ trẻ em mồ côi, gia đình, cá nhân nhận chăm sóc thay thế, nhận đỡ đầu trẻ em mồ côi.

6. Tăng cường phối hợp liên ngành, xây dựng cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức trong việc chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi phù hợp với từng đối tượng.

7. Tăng cường công tác kiểm tra, theo dõi, đánh giá thực hiện Chương trình; nghiên cứu, khảo sát tình hình chăm sóc sức khoẻ tâm thần trẻ em, trẻ em mồ côi.

8. Đẩy mạnh xã hội hóa, vận động mọi nguồn lực xã hội, kinh nghiệm, mô hình, sáng kiến để chăm sóc sức khỏe tâm thần, chăm sóc trẻ em mồ côi.

IV. KINH PHÍ THỰC HIỆN

1. Nguồn kinh phí thực hiện Kế hoạch bao gồm:

- Nguồn ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

- Lồng ghép từ nguồn kinh phí thực hiện các chương trình, dự án, đề án, kế hoạch khác có liên quan được bố trí trong dự toán hằng năm của các cơ quan, đơn vị để thực hiện các hoạt động của Kế hoạch (nếu có).

- Nguồn tài trợ, viện trợ quốc tế và vận động xã hội, cộng đồng và các nguồn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật (nếu có).

2. Các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh và địa phương lập dự toán ngân sách hằng năm để thực hiện Kế hoạch và quản lý, sử dụng kinh phí theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Y tế

- Chủ trì phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan và Ủy ban nhân dân các xã, phường triển khai thực hiện Kế hoạch này theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

- Chủ trì, tổng hợp dự toán kinh phí thực hiện Kế hoạch này của các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh (trong đó, phân kỳ hằng năm theo từng nguồn kinh phí thực hiện), gửi Sở Tài chính thẩm định, trình Ủy ban nhân dân Tỉnh xem xét, phê duyệt.

- Rà soát, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hệ thống pháp luật, chính sách về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em và chăm sóc trẻ em mồ côi.

- Phối hợp tổ chức các hoạt động truyền thông về chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi. Hướng dẫn thực hiện các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc thay thế cho trẻ em mồ côi, trẻ em không nơi nương tựa theo chức năng nhiệm vụ được giao.

- Phát triển dịch vụ tư vấn, tham vấn cho trẻ em có vấn đề sức khỏe tâm thần, trẻ em có nguy cơ rối loạn tâm thần tại các cơ sở trợ giúp xã hội, cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em và cộng đồng; phát triển mạng lưới dịch vụ và kết nối chuyển tuyến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; triển khai chương trình tư vấn, hướng dẫn cho cha mẹ, người chăm sóc trẻ em và trẻ em về chăm sóc sức khỏe tâm thần; hệ thống dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em; củng cố công tác chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; hướng dẫn chuyên môn về phát hiện sớm, chẩn đoán, điều trị và phục hồi chức năng cho trẻ em có nguy cơ và có rối loạn tâm thần.

- Nâng cao năng lực cho cán bộ các cấp, đội ngũ nhân viên y tế, cộng tác viên y tế về chăm sóc sức khỏe tâm thần, cha mẹ, người chăm sóc trẻ và trẻ em.

- Chủ trì và phối hợp tổ chức kiểm tra, thanh tra, theo dõi, thu thập số liệu, khảo sát, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch; tổng hợp, báo cáo sơ kết, tổng kết việc thực hiện theo quy định.

2. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Chỉ đạo, phối hợp tổ chức các hoạt động chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em, học sinh trong các cơ sở giáo dục; triển khai giáo dục sức khỏe tâm thần, giáo dục kỹ năng sống, xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh, thân thiện; lồng ghép nội dung chăm sóc sức khỏe tâm thần vào các hoạt động giáo dục phù hợp với từng cấp học.

- Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên tư vấn tâm lý học đường về kiến thức, kỹ năng phát hiện sớm, hỗ trợ, can thiệp đối với học sinh có vấn đề về sức khỏe tâm thần.

- Hướng dẫn, duy trì và nâng cấp phòng tư vấn tâm lý trong các cơ sở giáo dục nhằm hỗ trợ học sinh giải quyết khó khăn tâm lý trong học tập và đời sống; phối hợp với ngành Y tế, các cơ quan liên quan để sàng lọc, phát hiện sớm và hỗ trợ học sinh có vấn đề sức khỏe tâm thần, giúp các em hòa nhập trở lại học tập.

- Phối hợp với các ngành, đoàn thể và chính quyền địa phương tổ chức các hoạt động truyền thông, hội thảo, tọa đàm, ngoại khóa nhằm nâng cao nhận thức của học sinh, cha mẹ học sinh và cộng đồng về sức khỏe tâm thần học đường.

3. Sở Tư pháp: Hướng dẫn, triển khai thực hiện chăm sóc thay thế bằng hình thức nhận con nuôi cho trẻ em mồ côi, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt theo quy định của pháp luật.

4. Sở Tài chính

Trên cơ sở dự toán kinh phí thực hiện Kế hoạch (trong đó, phân kỳ hằng năm theo từng nguồn kinh phí thực hiện) theo đề nghị của Sở Y tế, Sở Tài chính thẩm định, trình Ủy ban nhân dân Tỉnh xem xét, phê duyệt. Đồng thời, hằng năm, tham mưu Ủy ban nhân dân Tỉnh bố trí dự toán kinh phí thực hiện Kế hoạch cho các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh có liên quan theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

5. Các sở, ban, ngành, đoàn thể Tỉnh, đơn vị liên quan: căn cứ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao có trách nhiệm đưa hoặc lồng ghép các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của kế hoạch vào các chương trình, kế hoạch liên quan hằng năm của đơn vị.

6. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội: tăng cường phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan trong triển khai thực hiện kế hoạch; trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình chủ động tham gia và vận động cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Kế hoạch; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe tâm thần cho trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi; tham gia đóng góp ý kiến, xây dựng chính sách, pháp luật; giám sát việc thực hiện pháp luật về trẻ em trên địa bàn Tỉnh.

7. Ủy ban nhân dân các xã, phường

- Xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Kế hoạch này trên địa bàn phù hợp với điều kiện của địa phương.

- Bố trí kinh phí và chủ động huy động mọi nguồn lực hợp pháp thực hiện Kế hoạch.

- Thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện Kế hoạch tại địa phương.

VI. CHẾ ĐỘ THÔNG TIN, BÁO CÁO

Định kỳ trước ngày 10 tháng 11 hằng năm, các sở, ngành Tỉnh, Ủy ban nhân dân xã, phường gửi báo cáo kết quả triển khai thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em về Sở Y tế để tổng hợp, báo cáo theo quy định.

Kế hoạch này thay thế Kế hoạch số 60/KH-UBND ngày 01 tháng 3 năm 2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh Tiền Giang về việc triển khai thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi giai đoạn 2024 - 2030 trên địa bàn tỉnh Tiền Giang và Kế hoạch số 75/KH-UBND ngày 12 tháng 3 năm 2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Tháp về việc triển khai thực hiện Chương trình Chăm sóc sức khỏe tâm thần trẻ em, chăm sóc trẻ em mồ côi trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp, giai đoạn 2024 - 2030./.