KẾ HOẠCH

PHÁT TRIỂN HỢP TÁC XÃ NÔNG NGHIỆP TRONG TÁI CƠ CẤU NGÀNH NÔNG NGHIỆP VÀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NINH BÌNH GIAI ĐOẠN 2023-2025

Căn cứ Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới;

Căn cứ Chương trình hành động số 15-CTr/TU ngày 08/11/2022 của Tỉnh Ủy Ninh Bình về việc thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới;

Căn cứ Nghị quyết số 118/NQ-HĐND ngày 10/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh Ninh Bình về việc phê duyệt Đề án số 16/ĐA-UBND ngày 23/11/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình về phát triển kinh tế tập thể, Hợp tác xã tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2021-2025;

Căn cứ Nghị quyết số 32/2022/NQ-HĐND ngày 15/7/2022 của Hội đồng nhân dân tỉnh Ninh Bình về quy định chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2022-2025;

Căn cứ Quyết định số 406/QĐ-UBND ngày 29/4/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình về việc Ban hành Đề án phát triển kinh tế nông nghiệp tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2022-2025;

Thực hiện Nghị quyết số 106/NQ-CP ngày 18/7/2023 của Chính phủ về phát triển hợp tác xã nông nghiệp trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình ban hành Kế hoạch phát triển hợp tác xã nông nghiệp trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2023-2025 như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

- Tiếp tục củng cố, đổi mới hợp tác xã nông nghiệp (HTXNN) về tổ chức, quản lý và hoạt động theo mô hình HTXNN kiểu mới, tạo động lực mới trong từng hợp tác xã (HTX). Đổi mới tổ chức quản lý HTX theo hướng chuyển mạnh hoạt động sang hạch toán kinh doanh với mục tiêu đem lại lợi ích cho thành viên (thúc đẩy kinh tế hộ phát triển) và không ngừng tích lũy cho HTX. Hướng đến mục tiêu nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động của HTXNN. Thu hút ngày càng nhiều thành viên tham gia. Thực hiện hoạt động sản xuất, kinh doanh đa chức năng, đa dịch vụ, phục vụ lợi ích của thành viên và người dân.

- Phát triển HTXNN phải phù hợp với quan điểm, mục tiêu Nghị quyết số 106/NQ-CP ngày 18/7/2023 của Chính phủ về phát triển hợp tác xã nông nghiệp trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.

- Phát triển HTXNN trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới phải phù hợp với điều kiện của tỉnh, của địa phương. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo và sự phối hợp chặt chẽ, trách nhiệm giữa các sở, ngành, địa phương trong tỉnh để triển khai thực hiện nội dung Kế hoạch bảo đảm yêu cầu, nội dung, tránh việc lãng phí nguồn lực và thời gian thực hiện.

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

- Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HTXNN trên địa bàn tỉnh theo định hướng phát triển bền vững; ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vào quản lý và sản xuất. Ưu tiên phát triển HTXNN gắn với phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, tăng thu nhập cho người dân.

- Tăng cường sức cạnh tranh và khả năng thích nghi trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, cách mạng công nghiệp lần thứ tư, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Tạo điều kiện, động lực thu hút đầu tư, đẩy mạnh tái cơ cấu ngành Nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.

2. Mục tiêu cụ thể đến năm 2025

- Phấn đấu đến năm 2025, HTXNN hoạt động đạt loại tốt, khá chiếm từ 60% tổng số HTXNN trên địa bàn tỉnh; có từ 40% chủ thể sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh là HTXNN.

- Mỗi huyện xây dựng ít nhất 01 mô hình HTXNN điển hình hoạt động hiệu quả; ưu tiên HTXNN tại các xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu (có lĩnh vực nổi trội về sản xuất nông nghiệp) trên địa bàn; doanh thu bình quân đạt từ 05 tỷ đồng/năm trở lên; phù hợp với điều kiện, yêu cầu sản xuất kinh doanh ở mỗi địa phương, ngành hàng.

- Thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, phấn đấu có 5% HTXNN ứng dụng công nghệ cao, áp dụng biện pháp thực hành nông nghiệp tốt (GAP), kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức.

- Phấn đấu 30% HTXNN có liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; giá trị sản phẩm/ha canh tác tăng từ 10%, doanh thu tăng từ 20%.

- Hàng năm tổ chức các chương trình khảo sát, trao đổi kinh nghiệm, xúc tiến thương mại, phát triển thị trường nông sản cho HTXNN trên địa bàn tỉnh.

- Có ít nhất 30% cán bộ quản lý HTXNN (Ban giám đốc, thành viên hội đồng quản trị, Ban kiểm soát) được đào tạo nghề giám đốc HTXNN theo chương trình đào tạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; ít nhất 50% cán bộ quản lý HTXNN được bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ về quản lý, điều hành và tổ chức các hoạt động sản xuất kinh doanh; ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng lực lượng cán bộ trẻ, cán bộ nữ tham gia quản lý, điều hành HTXNN.

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM

1. Đẩy mạnh truyền thông, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, tổ chức đoàn thể và người dân về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong phát triển HTXNN

- Truyền thông, tuyên truyền, phổ biến sâu rộng đến cấp ủy đảng, chính quyền địa phương và người dân trong tỉnh về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong phát triển HTXNN như: Nghị quyết số 20- NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa 13 về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới, Luật Hợp tác xã năm 2023 và các văn bản có liên quan đến HTXNN.

- Tổ chức tuyên truyền, truyền thông theo nhiều hình thức đa dạng, phong phú như: Hội nghị, hội thảo, tọa đàm, tổ chức cuộc thi tìm hiểu về HTX, chuyên mục về phát triển kinh tế tập thể, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong HTXNN trên các phương tiện thông tin đại chúng nhất là tuyên truyền bằng những bài phóng sự trên đài Truyền hình Ninh Bình định kỳ theo tuần, tháng, quý để phổ biến rộng rãi đến người dân và nhân rộng các mô hình HTXNN kiểu mới hoạt động hiệu quả để tuyên truyền, vận động thành lập mới, sáp nhập HTX để hoạt động có hiệu quả…

- Tổ chức các đoàn khảo sát, học tập mô hình HTXNN sản xuất có hiệu quả tại các tỉnh, thành cho Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc, thành viên HTXNN giao lưu, học tập và áp dụng.

2. Xây dựng mô hình HTXNN phát triển bền vững, hoạt động hiệu quả, phù hợp với đặc thù từng lĩnh vực, ngành hàng và địa phương

- Xây dựng, phát triển mô hình HTXNN kiểu mới, hoạt động hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý và sản xuất kinh doanh.

- Xây dựng, phát triển mô hình HTXNN gắn với vùng sản xuất sản phẩm chủ lực, gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, có sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP. Lựa chọn giống cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, sản xuất theo hướng ứng dụng công nghệ cao, áp dụng biện pháp thực hành nông nghiệp tốt (GAP).

- Hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng nâng cao năng lực sản xuất, sơ chế, chế biến, đóng gói, bảo quản sau thu hoạch, xây dựng thương hiệu hàng hoá để nâng cao giá trị sản phẩm, thực hiện liên kết với doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm cho thành viên và tạo thị trường đầu ra ổn định, định hướng cho các hoạt động xuất khẩu hàng hóa nông sản.

3. Đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, thành viên HTXNN

- Tiếp tục triển khai có hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ tổ chức, quản lý và chuyên môn kỹ thuật trong sản xuất, kinh doanh cho cán bộ và thành viên của HTXNN.

- Có chính sách tạo động lực thu hút lao động trẻ, sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng vào làm việc trong các HTXNN.

- Phát triển đội ngũ chuyên gia tư vấn, lực lượng khuyến nông, khuyến nông cộng đồng hỗ trợ HTXNN. Hợp tác, liên kết đưa cán bộ quản lý, lao động làm việc trong các HTXNN đi học tập, lao động tại nước ngoài theo quy định của pháp luật.

- Tăng cường xã hội hóa, thu hút nguồn lực đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho cán bộ quản lý, thành viên HTXNN. Khuyến khích doanh nghiệp liên kết hỗ trợ đào tạo nhân lực quản trị sản xuất, kinh doanh cho HTXNN.

4. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ, liên kết sản xuất và xúc tiến thương mại

- Triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, hình thức tổ chức sản xuất tiên tiến bền vững trên địa bàn tỉnh. Trong đó, tập trung nguồn lực hỗ trợ chuyển giao các ứng dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ mới; xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất gắn với chế biến tiêu thụ nông sản; ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, truy xuất nguồn gốc, quy trình sản xuất an toàn thực phẩm, phát triển nông nghiệp sinh thái, sản xuất theo hướng hữu cơ, giảm phát thải khí nhà kính, kinh tế tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu.

- Tổ chức tập huấn chuyển giao quy trình, công nghệ, khoa học, kỹ thuật sản xuất cho HTXNN, hộ nông dân và các hộ thành viên HTXNN thông qua các mô hình sản xuất áp dụng công nghệ cao, các lớp dạy nghề cho nông dân…

- Khuyến khích, hỗ trợ HTXNN tham gia phát triển vùng nguyên liệu, hình thành liên kết chuỗi giá trị nông sản, cấp mã số vùng trồng, vùng nuôi gắn với phát triển vùng nguyên liệu và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

- Hỗ trợ các HTXNN tiếp cận và áp dụng thương mại điện tử, tham gia chương trình xúc tiến thương mại, giới thiệu, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm thông qua các hội chợ, sàn giao dịch điện tử, mạng internet, các ứng dụng bán hàng trực tuyến...

5. Đầu tư kết cấu hạ tầng cho sản xuất, tiêu thụ nông sản và chính sách đất đai

- Tiếp tục triển khai có hiệu quả chính sách hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng, mua sắm trang thiết bị, máy móc (sơ chế, chế biến, bảo quản nông sản, phụ phẩm nông nghiệp) phục vụ hoạt động sản xuất và tiêu thụ hàng hóa nông sản cho HTXNN trên địa bàn tỉnh.

- Tạo điều kiện thuận lợi cho HTXNN thuê đất ổn định, lâu dài, phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ.

- Hỗ trợ, hướng dẫn, tạo điều kiện cho HTXNN được chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất xây dựng cơ sở hạ tầng (kho tàng, nhà xưởng, cơ sở sản xuất, sơ chế, chế biến, bảo quản sản phẩm…) gắn với điều kiện thực tiễn và phương án sản xuất, kinh doanh của HTXNN.

6. Về vốn, tín dụng và nguồn lực cho HTXNN

- Ưu tiên cho các HTXNN có nhu cầu được vay vốn ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã.

- Tăng cường tư vấn, hỗ trợ HTXNN tiếp cận các kênh vay vốn. Ưu tiên các HTXNN có đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng sản xuất, mở rộng quy mô, sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp chủ lực vùng, miền của địa phương.

- Khuyến khích doanh nghiệp và các thành phần kinh tế khác hợp tác, liên kết đầu tư, chia sẻ nguồn lực, kinh nghiệm hỗ trợ phát triển HTXNN.

- Lồng ghép các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025, ưu tiên cân đối bố trí nguồn vốn hỗ trợ cho phát triển HTXNN.

7. Công tác kiểm tra, giám sát, hỗ trợ phát triển HTXNN

- Các cấp chính quyền phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội tuyên truyền, vận động hội viên, đoàn viên tích cực tham gia xây dựng phát triển HTXNN.

- Thực hiện chế độ thông tin, báo cáo, tổng kết, quản lý, giám sát đánh giá hoạt động của HTXNN.

IV. NGUỒN KINH PHÍ THỰC HIỆN

- Lồng ghép nguồn kinh phí sự nghiệp từ các Chương trình mục tiêu quốc gia và các chương trình, đề án của tỉnh giai đoạn 2021-2025.

- Lồng ghép nguồn kinh phí các chương trình, dự án đầu tư công giai đoạn 2021-2025.

- Kinh phí từ các nguồn hợp pháp khác.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương triển khai, hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra đôn đốc việc triển khai thực hiện Kế hoạch. Tổ chức công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về HTXNN.

- Chủ trì tham mưu trình cấp có thẩm quyền bố trí kinh phí hỗ trợ phát triển HTXNN; phối hợp triển khai thực hiện các mô hình HTXNN kiểu mới, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, thích ứng với biến đổi khí hậu; tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại; đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực, trình độ cho cán bộ quản lý và thành viên HTXNN; tổng kết nhân rộng các mô hình HTXNN tiêu biểu, sáng tạo, hiệu quả.

- Định kỳ tổng hợp báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tình hình triển khai Kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 106/NQ-CP ngày 18/7/2023 của Chính phủ. Hàng năm phối hợp với các sở, ngành, địa phương tổ chức các sự kiện quảng bá, giới thiệu, tôn vinh, khen thưởng HTXNN hoạt động hiệu quả và tổ chức, cá nhân có nhiều đóng góp hỗ trợ phát triển HTXNN.

2. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Đẩy mạnh việc thu hút, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp liên kết với HTXNN trong sản xuất và tiêu thụ nông sản. Cân đối bố trí nguồn vốn đầu tư và các nguồn vốn hợp pháp khác ưu tiên bố trí hỗ trợ phát triển HTXNN. Phối hợp với các sở, ngành và các huyện, thành phố xây dựng mô hình HTXNN kiểu mới.

3. Sở Tài chính

Chủ trì và phối hợp với các sở, ngành và các cơ quan đơn vị có liên quan căn cứ khả năng cân đối vốn ngân sách của tỉnh, tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh bố trí kinh phí chi thường xuyên để thực hiện Kế hoạch này theo đúng quy định của Luật ngân sách Nhà nước và các văn bản hướng dẫn có liên quan.

4. Sở Thông tin và Truyền thông

- Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc triển khai kế hoạch liên quan đến ứng dụng công nghệ thông tin, thương mại điện tử, ứng dụng công nghệ số trong sản xuất của HTXNN. Khuyến khích các HTXNN tham gia chuyển đổi số trong phát triển HTX.

- Hỗ trợ các HTXNN tiếp cận các giải pháp, công nghệ chuyển đổi số vào hoạt động quản lý sản xuất, kinh doanh.

5. Sở Khoa học và Công nghệ

- Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc triển khai kế hoạch liên quan đến ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa trong sản xuất nông nghiệp.

- Tổng hợp, đề xuất hỗ trợ các HTXNN đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp và phát triển nhãn hiệu hàng hóa; xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cho tổ chức và cá nhân trên địa bàn tỉnh.

6. Sở Công Thương

Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố trong việc triển khai thực hiện chính sách khuyến công và xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường đối với các HTXNN; tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ các HTXNN giới thiệu và quảng bá sản phẩm, tham gia các hội chợ, kênh giao dịch thương mại điện tử.

7. Sở Tài nguyên và Môi trường

Tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo chính quyền các cấp tạo điều kiện cho các HTXNN được thực hiện chính sách ưu đãi trong việc giao đất, cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.

8. Liên minh Hợp tác xã tỉnh

- Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố hỗ trợ thành lập mới các HTXNN; xây dựng và nhân rộng các mô hình HTXNN hoạt động hiệu quả, phù hợp với điều kiện từng vùng.

- Hỗ trợ các HTXNN được ưu tiên vay vốn từ quỹ hỗ trợ phát triển HTX.

9. Đài Phát thanh Truyền hình, Báo Ninh Bình

Chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đồng thời tuyên truyền các mô hình HTXNN điển hình tiên tiến trong tỉnh để nhân rộng.

10. Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố

- Thường xuyên tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với phát triển HTXNN.

- Chỉ đạo các xã, phường, thị trấn xây dựng và phát triển các mô hình HTXNN kiểu mới; mô hình HTXNN hoạt động hiệu quả, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý và sản xuất kinh doanh; mô hình HTXNN gắn với vùng sản xuất sản phẩm chủ lực, gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm, có sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP... Ưu tiên các xã nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu (có lĩnh vực nổi trội về sản xuất nông nghiệp) trên địa bàn. Rà soát, hướng dẫn, hỗ trợ HTXNN tiến hành hợp nhất, sáp nhập, giải thể theo quy định đối với những HTXNN hoạt động yếu kém, hình thức.

- Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát tình hình triển khai thực hiện Kế hoạch. Hàng năm tổng hợp, báo cáo về Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tổng hợp, báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Trên đây là Kế hoạch phát triển HTXNN trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023-2025. Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu Thủ trưởng các sở, ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, các tổ chức cá nhân có liên quan nghiêm túc triển khai thực hiện./.