CÔNG VĂN

CỦA TOÀ ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO SỐ 109/2001/KHXX NGÀY 4 THÁNG 9 NĂM 2001 VỀ VIỆC XÁC ĐỊNH GIÁ QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT VÀ ĐỊNH GIÁ NHÀ

Kính gửi: Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh

Sau khi nghiên cứu Công văn số 65/DS ngày 23/5/2001 của Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh, Toà án nhân dân tối cao có ý kiến như sau:

1. Về việc xác định giá quyền sử dụng đất:

Về vấn đề này Toà án nhân dân tối cao đã có Công văn số 92/2000/KHXX ngày 21-7-2000 gửi các Toà án nhân dân địa phương "hướng dẫn việc xác định giá quyền sử dụng đất"; cụ thể như sau:

"1. Khi giải quyết các vụ án hình sự, dân sự, kinh tế có liên quan đến việc xác định giá quyền sử dụng đất, thì Toà án chấp nhận giá do các bên đương sự thoả thuận với nhau, nếu sự thoả thuận đó không trái với nguyên tắc quy định tại Điều 7 Bộ luật dân sự.

Trong trường hợp các bên đương sự không thoả thuận được với nhau, thì giá quyền sử dụng đất được xác định theo giá thực tế chuyển nhượng tại địa phương nơi có đất đang tranh chấp đối với từng loại đất vào thời điểm xét xử sơ thẩm.

2. Khi giải quyết các vụ án có liên quan đến quyền sử dụng đất đã thế chấp, thì việc xử lý quyền sử dụng đất đã thế chấp phải thực hiện theo đúng quy định tại Điều 737 Bộ luật Dân sự; cụ thể là phải tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất".

(Cần lưu ý "Giá thực tế chuyển nhượng tại địa phương" là giá thị trường chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại địa phương).

2. Về việc định giá nhà

Khi giải quyết các vụ án dân sự mà Toà án phải định giá nhà (thí dụ như: mua bán nhà, thừa kế nhà, đổi nhà, bồi thường thiệt hại về nhà...) thì tuỳ từng trường hợp cụ thể mà việc định giá nhà được tiến hành như sau:

+ Đối với nhà xây dựng hợp pháp thì nguyên tắc chung là Toà án chấp nhận giá nhà do các đương sự thoả thuận. Trong trường hợp các đương sự không thoả thuận được với nhau về giá nhà thì Toà án yêu cầu cơ quan chuyên môn định giá nhà hoặc ra quyết định trưng cầu Hội đồng định giá để xác định giá nhà theo giá thực tế (giá thị trường tại địa phương nơi có nhà đối với từng loại nhà tại thời điểm xét xử sơ thẩm).

+ Đối với nhà do bên thuê, bên mượn nhà tự ý làm thêm diện tích, xây dựng nhà ở mới mà không được chủ sở hữu nhà đồng ý bằng văn bản, nếu chủ sở hữu nhà phải thanh toán giá trị diện tích nhà làm thêm, xây dựng mới này, thì Toà án xác định giá trị đầu tư còn lại đối với diện tích làm thêm, xây dựng mới này trên cơ sở xác định giá nguyên vật liệu xây dựng cộng với tiền công xây dựng theo giá thị trường tại thời điểm xét xử sơ thẩm khấu trừ đi phần đã sử dụng.

+ Trong trường hợp nhà bị giải toả theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và được đền bù theo quy định, thì giá nhà được tính theo giá tiền mà Nhà nước đền bù tương ứng cho từng loại nhà bị giải toả.

Trên đây là ý kiến của Toà án nhân dân tối cao để quý Toà tham khảo trong quá trình giải quyết các vụ án cụ thể ở địa phương.