Hiện, Tổng cục Hải quan đang xử lý, giải quyết một số trường hợp nhập khẩu xe ô tô đã qua sử dụng của việt kiều được phép hồi hương. Để có cơ sở giải quyết thống nhất. Tổng cục Hải quan xin trao đổi với các Bộ một số nội dung sau:

1. Theo quy định tại điểm 2, Phần II, Thông tư liên tịch số 27/2001/TTLT-BTM-TCHQ ngày 06/12/2001 của liên Bộ Thương mại – Tổng cục Hải quan hướng dẫn việc nhập khẩu ôtô của một số đối tượng theo đường phi mậu dịch, quy định về bộ hồ sơ nộp cho cơ quan Hải quan khi làm thủ tục nhập khẩu, trong đó bao gồm: "Giấy đăng ký xe có thời gian ít nhất là 06 tháng trước thời điểm về nước". Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã bộc lộ những sơ hở dễ lợi dụng, không rõ ràng, khó xác định và thực hiện, gây khó khăn cho cơ quan Hải quan bởi vì qua thực tế cho thấy có những trường hợp từ khi có Quyết định hồi hương của Bộ Công an đương sự đã nhiều lần xuất nhập cảnh Việt Nam, do vậy cơ quan Hải quan khó xác định được thời điểm về nước thực sự của đương sự.

Từ thực tế trên, Tổng cục Hải quan có văn bản số 2468/TCHQ-GSQL ngày 06/06/2006 trao đổi với Bộ Thương mại về vấn đề này, theo quan điểm của Tổng cục Hải quan thì: giấy đăng ký xe có thời gian ít nhất là 06 tháng trước thời điểm về nước được hiểu là 6 tháng trước thời điểm có quyết định (giấy báo tin) của Bộ Công an cho phép định cư về nước. Ngày 21/06/2006, Bộ Thương mại đã có công văn 3858/TM-XNK trả lời, tuy nhiên Bộ Thương mại không có ý kiến cụ thể về vấn đề nêu trên.

Xét thấy, đầy là quy định không chặt chẽ, dễ gây tình trạng lợi dụng, do vậy Tổng cục Hải quan đã có văn bản chỉ đạo Hải quan địa phương thực hiện, theo đó quy định: "Giấy đăng ký xe có thời gian ít nhất là 06 tháng trước thời điểm về nước" tức là 6 tháng trước thời điểm có quyết định (giấy báo tin) của Bộ Công an cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài về nước hồi hương.

2. Hiện nay, có 03 trường hợp việt kiều về nước hồi hương nhập xe ôtô đã qua sử dụng, xe đã chuyển về cảng Việt Nam nhưng vì các xe này có giấy đăng ký lưu hành xe được cấp sau ngày được Bộ Công an cho phép định cư hồi hương. Vì vậy, thực hiện hướng dẫn trên của Tổng cục Hải quan, Hải quan địa phương không giải quyết thủ tục nhập khẩu xe theo chế độ tài sản di chuyển.

Tuy nhiên, qua theo dõi cho thấy đây là vấn đề phức tạp, liên quan đến các đối tượng nhạy cảm, nhất là tại thời điểm này khi Việt Nam gia nhập WTO, do vậy mỗi một quy định của cơ quan quản lý Nhà nước đều có thể bị phản ứng, nhất là các đối tượng được hưởng ưu đãi của Nhà nước, nếu các quy định đó không có lợi cho đương sự, sẽ bị cho rằng các quy định đó không minh bạch, không tạo điều kiện thuận lợi…

Mặt khác, hiện Bộ Tài chính đang phối hợp với các Bộ, ngành liên quan để kiến nghị Thủ tướng Chính phủ thay thế Thông tư số 27/2001/TTLT-BTM-TCHQ dẫn trên.

Do vậy, trong khi chờ ban hành Thông tư mới thay thế Thông tư liên Bộ số 27/2001/TTLT-BTM-TCHQ, để tránh phản ứng, khiếu kiện của các đối tượng trên, quan điểm của Tổng cục Hải quan về vấn đề này là cho phép các đối tượng nêu trên được nhập khẩu xe dưới dạng tài sản di chuyển nếu đảm bảo điều kiện trong bộ hồ sơ thể hiện giấy đăng ký lưu hành xe do cơ quan có thẩm quyền nước sở tại cấp trước 6 tháng tính đến thời điểm đương sự chính thức về nước thể hiện trên hộ chiếu (giấy tờ có giá trị tương đương) có dấu của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh tại cửa khẩu (các quy định khác đảm bảo theo đúng quy định tại Thông tư số 27/2001/TTLT-BTM-TCHQ) đồng thời hướng dẫn Hải quan địa phương thực hiện.

Vậy, Tổng cục Hải quan kính đề nghị Bộ Thương mại, Bộ Công an có ý kiến về vấn đề trên.

Trân trọng sự phối hợp của Quý Bộ./.