Kính gửi: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam

Trong những năm qua, với sự nỗ lực triển khai toàn diện và hiệu quả các giải pháp phòng, chống HIV/AIDS, Việt Nam đã giảm hơn 2/3 số người nhiễm mới và số người tử vong do HIV/AIDS so với 10 năm trước đây. Tỷ lệ nhiễm HIV giảm nhanh ở nhóm nghiện chích ma túy (từ 28,6% năm 2004 xuống 12,7% năm 2019) và phụ nữ bán dâm (từ 5,9% năm 2002 xuống 3,1% năm 2020); giữ vững mục tiêu khống chế tỷ lệ người nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư ở mức dưới 0,3% (hiện đạt 0,26%), giảm tác động của HIV/AIDS đối với sức khỏe và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, đại dịch HIV/AIDS vẫn còn diễn biến phức tạp, nguy cơ dịch quay trở lại còn cao. Số liệu giám sát cho thấy dịch HIV/AIDS có xu hướng gia tăng ở một số địa phương; tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy vẫn còn ở mức trên 12%; đặc biệt, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nam quan hệ đồng tính (MSM) có xu hướng tăng rất nhanh trong những năm gần đây (từ 3,9% năm 2011, lên 5,1% năm 2015 và 13,3% năm 2020). Số MSM chiếm khoảng 50% trong số người nhiễm HIV được phát hiện năm 2020, chủ yếu ở độ tuổi trẻ, đặc biệt là công nhân các khu công nghiệp (cá biệt có tỉnh chiếm đến 80% tổng số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện).

Qua phân tích cho thấy có một số yếu tố liên quan đến tình trạng gia tăng tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm MSM trẻ gần đây, bao gồm: (i) Kiến thức, hiểu biết về HIV hạn chế; (ii) Ít tiếp cận và sử dụng dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS; (iii) Cộng đồng MSM dễ tiếp cận nhau thông qua không gian mạng; (iii) Tình hình sử dụng các chất kích thích, chemsex, ma túy diễn biến phức tạp, liên quan đến tình trạng quan hệ tình dục tập thể trong cộng đồng MSM... Tỷ lệ nhiễm HIV ở thanh niên, công nhân trẻ (đặc biệt là nhóm MSM) sẽ tiếp tục gia tăng nhanh nếu không có những giải pháp can thiệp toàn diện, kịp thời.

Ngày 25/10/2017, Ban chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW của BCH TW Đảng về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, trong đó đề ra mục tiêu Cơ bản chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Ngày 14/8/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1246/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030. Để thực hiện được mục tiêu quan trọng này, Bộ Y tế xin kính đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quan tâm chỉ đạo, phối hợp triển khai một số nội dung sau:

1. Tăng cường các hoạt động truyền thông về phòng, chống HIV/AIDS trên các kênh thông tin, truyền thông của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và các doanh nghiệp, tập trung vào một số nội dung: hiểu biết về HIV/AIDS và các biện pháp phòng tránh; tiếp cận và sử dụng các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS; giảm kỳ thị và phân biệt đối xử đối với người nhiễm HIV... Tổ chức phân phát ấn phẩm truyền thông, các hội thảo, sự kiện và các hình thức truyền thông phù hợp khác về phòng, chống HIV/AIDS cho cán bộ và người lao động các cấp, đặc biệt là cán bộ Liên đoàn Lao động cấp tỉnh, thành phố, công đoàn các khu công nghiệp, cán bộ công đoàn cơ sở của các công ty thuộc các khu công nghiệp có nhiều nam công nhân của một số tỉnh trọng điểm về HIV/AIDS, đặc biệt ở các khu công nghiệp lớn.

2. Chỉ đạo các cơ quan có liên quan phối hợp với ngành y tế tổ chức triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trong khu công nghiệp; tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tiếp cận và sử dụng các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS, gồm: Phân phát bao cao su, bơm kim tiêm; điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP); dịch vụ xét nghiệm HIV; dịch vụ điều trị và chăm sóc người bệnh HIV/AIDS.

3. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc triển khai phòng, chống HIV/AIDS ở nơi làm việc đảm bảo theo quy định của pháp luật hiện hành; chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện công tác thống kê, báo cáo tình hình nhiễm HIV theo quy định hiện hành.

Bộ Y tế đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cử đơn vị đầu mối để phối hợp với Bộ Y tế (Cục Phòng, chống HIV/AIDS) xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể tại các đơn vị, địa phương. Trong quá trình thực hiện nếu phát sinh vướng mắc đề nghị liên hệ Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Số 8 Phố Tôn Thất Thuyết, Phường Mỹ Đình II, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) để phối hợp giải quyết.

Trân trọng cảm ơn sự phối hợp của Tổng Liên đoàn./.