CHỈ THỊ

VỀ TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ GIẢM THIỂU CHẤT THẢI NHỰA TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG BÌNH

Thời gian qua, hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ tại Thư số 161/LĐCP ngày 25/4/2019; Công văn số 5539/BTNMT-TCMT ngày 10/10/2018 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc phát động phong trào “Chống rác thải nhựa”; UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 1260/KH-UBND ngày 30/7/2019 thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” trên địa bàn tỉnh, nhiều cơ quan, tổ chức, địa phương, doanh nghiệp và các cá nhân trên địa bàn đã có nhiều hành động thiết thực, ý nghĩa, hiệu quả để giảm thiểu chất thải nhựa và bước đầu đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong quản lý, giảm thiểu rác thải nhựa ở một số địa phương chưa được quan tâm đúng mức; chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành trong chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc thực hiện; thói quen sản xuất, tiêu dùng, nhận thức của người dân cùng với công tác tuyên truyền còn chưa đồng bộ, hiệu quả...

Để đẩy mạnh công tác bảo vệ môi trường, quản lý và giảm thiểu chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh, thực hiện Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa; UBND tỉnh yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện tốt các nội dung sau đây:

1. Các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; UBND các huyện, thị xã, thành phố:

- Căn cứ tình hình thực tế tại các địa phương, đơn vị để có giải pháp cụ thể, hữu hiệu trong việc giảm thiểu chất thải nhựa; hạn chế tối đa việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần (bao gồm túi ni-lông khó phân hủy, bao gói nhựa thực phẩm, chai lọ nhựa, ống hút, hộp xốp đựng thực phẩm, cốc và bộ đồ ăn...); không sử dụng băng rôn, khẩu hiệu, chai, cốc, ống hút, bát, đũa nhựa.... dùng một lần tại công sở và trong các hội nghị, hội thảo, cuộc họp và ngày lễ, ngày kỷ niệm và các sự kiện khác; ưu tiên lựa chọn các sản phẩm tái chế, thân thiện với môi trường.

- Từng bước thực hiện phân loại rác thải tại nguồn, bố trí thùng rác để phân loại rác thải tại các cơ quan, đơn vị; chất thải nhựa và các chất thải khác có thể tái chế không được để lẫn với chất thải hữu cơ; khuyến khích xây dựng và thực hiện các mô hình kiểu mẫu để làm cơ sở nhân rộng cho các cơ quan, đơn vị trong lĩnh vực và địa bàn quản lý; thực hiện truyền thông, tập huấn nâng cao nhận thức cho công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị về phân loại, thu gom, giảm thiểu chất thải nhựa.

- Theo chức năng, nhiệm vụ được giao tăng cường công tác tuyên truyền, chỉ đạo, quản lý, giám sát tình hình thực hiện công tác bảo vệ môi trường, thu gom rác thải, phân loại rác thải nhựa và túi ni-lông tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; phối hợp với các tổ chức, cá nhân có liên quan vận động người dân hạn chế hoặc không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần để bảo vệ môi trường; tổ chức ra quân dọn dẹp vệ sinh môi trường, thu gom rác thải; tổ chức phát động xây dựng các phong trào thiết thực và hiệu quả về bảo vệ môi trường như phong trào không sử dụng túi ni-lông, phân loại rác thải tại nguồn... nhằm huy động được sức mạnh của toàn thể cộng đồng chung tay giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp, xây dựng nếp sống văn minh, thân thiện với môi trường, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

2. Sở Tài nguyên và Môi trường

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 20 tháng 8 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý, tái sử dụng, tái chế, xử lý và giảm thiểu chất thải nhựa; Nghị định số 38/2015/NĐ-CP ngày 24 tháng 4 năm 2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 40/2019/NĐ-CP ngày 13 tháng 5 năm 2019 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản, quy định có liên quan.

- Chủ trì, phối hợp với các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp triển khai các phong trào, mô hình chống chất thải nhựa, giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại và thu gom chất thải nhựa; tham mưu UBND tỉnh hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế, xử lý chất thải nhựa; phát hiện, phổ biến và đề xuất UBND tỉnh trao giải thưởng môi trường đối với các mô hình, giải pháp, sáng kiến về giảm thiểu, phân loại, thu gom, tái chế và xử lý chất thải nhựa.

- Phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan thực hiện xã hội hóa, huy động nguồn lực của cộng đồng, doanh nghiệp trong hoạt động giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái chế, xử lý chất thải nhựa.

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan tổ chức thống kê và định kỳ thống kê chất thải nhựa trong sản xuất và tiêu dùng; xây dựng cơ sở dữ liệu về sử dụng nhựa và chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh để phục vụ cho công tác quản lý.

- Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan đề xuất cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển các sản phẩm dễ phân hủy, thân thiện với môi trường thay thế túi ni-lông khó phân hủy, sản phẩm nhựa dùng một lần; cơ chế khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở tái chế chất thải chấp hành tốt pháp luật bảo vệ môi trường nhằm giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế chất thải rắn và chất thải nhựa phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm, đúng quy định các hành vi vi phạm pháp luật về công tác quản lý rác thải nói chung và quản lý, xử lý rác thải nhựa nói riêng; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động phát thải, thu gom, vận chuyển, tái chế, tái sử dụng và xử lý chất thải, chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

- Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chỉ thị này; định kỳ hàng năm tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh về kết quả, tình hình thực hiện Chỉ thị.

3. Sở Tài chính

Chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách tài chính nhằm thúc đẩy, khuyến khích các hoạt động tái chế chất thải và tái chế chất thải nhựa; ưu đãi, hỗ trợ đối với túi ni-lông thân thiện môi trường, các sản phẩm nhựa tái chế và các vật liệu thân thiện với môi trường. Nghiên cứu xây dựng tiêu chí ưu tiên hoặc định mức áp dụng mua sắm công đối với các sản phẩm tái chế, thân thiện môi trường.

4. Sở Kế hoạch và Đầu tư

Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan đề xuất cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển các sản phẩm dễ phân hủy, thân thiện với môi trường thay thế túi ni-lông khó phân hủy, sản phẩm nhựa dùng một lần; cơ chế khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở tái chế chất thải chấp hành tốt pháp luật bảo vệ môi trường nhằm giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế chất thải rắn và chất thải nhựa phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành.

5. Sở Công Thương

- Tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 08/CT-BCT ngày 15 tháng 7 năm 2019 của Bộ Công Thương về giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành Công Thương

- Triển khai hướng dẫn doanh nghiệp về sản xuất, tiêu dùng sản phẩm nhựa bền vững; hạn chế sản xuất, tiêu dùng sản phẩm nhựa dùng một lần. Chỉ đạo thực hiện mục tiêu sử dụng 100% túi ni-lông thân thiện với môi trường tại các trung tâm thương mại, siêu thị phục vụ cho mục đích sinh hoạt thay thế cho túi ni-lông khó phân hủy; đến năm 2025 các cửa hàng, chợ, siêu thị, trung tâm thương mại ở đô thị trên địa bàn tỉnh không sử dụng đồ nhựa dùng một lần.

- Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường và các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan tổ chức thống kê và định kỳ thống kê, phân loại nguyên liệu nhựa được sử dụng trong sản xuất, tiêu dùng để phục vụ cho việc xây dựng cơ sở dữ liệu về sử dụng nhựa và chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

6. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

- Hướng dẫn thu gom, tái chế chất thải nhựa trong ngành trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản; thực hiện các giải pháp hạn chế sử dụng phao xốp trong ngành thủy sản (để làm nổi các lồng bè nuôi cá); xây dựng, thực hiện các giải pháp thu hồi các ngư cụ như lưới, phao bị thất lạc, bỏ quên hoặc thải bỏ trên biển; thu hồi các bao bì thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, thuốc trừ sâu, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y... sau sử dụng trong sản xuất nông nghiệp.

- Phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường trong việc hướng dẫn thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng trên địa bàn tỉnh theo Thông tư liên tịch số 05/2016/TTLT-BNNPTNT-BTNMT ngày 16/5/2016 giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Tài nguyên và Môi trường về hướng dẫn việc thu gom, vận chuyển và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng.

7. Sở Y tế

- Tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 08/CT-BYT ngày 29 tháng 7 năm 2019 của Bộ Y tế về giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành y tế.

- Chỉ đạo thực hiện các biện pháp phân loại, giảm thiểu chất thải nhựa tại các bệnh viện, cơ sở y tế; chỉ đạo hướng dẫn việc phân loại rác tại bệnh viện, cơ sở y tế; đưa nội dung giảm thiểu chất thải nhựa là một tiêu chí đánh giá cơ sở y tế xanh, sạch, đẹp.

8. Sở Giáo dục và Đào tạo

- Nghiên cứu đưa nội dung giáo dục nhận thức về bảo vệ môi trường nói chung, tác hại của chất thải nhựa, túi ni-lông khó phân hủy nói riêng và hướng dẫn phân loại rác thải sinh hoạt vào chương trình giảng dạy ở các cấp học phụ trách theo các hình thức, nội dung phù hợp.

- Xây dựng, thực hiện kế hoạch phân loại chất thải và giảm thiểu chất thải nhựa trong các trường học, cơ sở giáo dục; đưa nội dung phân loại chất thải và giảm thiểu chất thải nhựa thành một tiêu chí đánh giá trường học xanh, sạch, đẹp, an toàn.

9. Sở Khoa học và Công nghệ

- Ưu tiên đưa các đề tài nghiên cứu khoa học, ứng dụng và chuyển giao công nghệ sản xuất các sản phẩm bao gói, túi xách thân thiện với môi trường thay thế túi ni-lông, đồ nhựa khó phân hủy vào đề tài cấp tỉnh có hỗ trợ về kinh phí thực hiện.

- Đẩy mạnh hoạt động ứng dụng tiến bộ khoa học, chuyển giao công nghệ sản xuất các sản phẩm bao bì, túi xách thân thiện với môi trường; chuyển giao công nghệ tái chế chất thải đồ nhựa và túi ni-lông khó phân hủy thành các sản phẩm hữu ích, thân thiện với môi trường.

10. Sở Du lịch

- Nghiên cứu, bổ sung tiêu chuẩn giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni-lông khó phân hủy trong các cơ sở kinh doanh, dịch vụ lưu trú du lịch và dịch vụ du lịch khác tại các khu, điểm du lịch.

- Chỉ đạo Ban Quản lý các khu, điểm du lịch treo các biển hiệu tuyên truyền “Chống rác thải nhựa”, “Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần”, “Hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy” ở những khu vực như khu vực bán vé, nơi bán hàng... nhằm tuyên truyền việc hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy và các sản phẩm nhựa sử dụng một lần; bố trí các thùng thu gom rác tại những vị trí thích hợp để thu gom chất thải rắn sinh hoạt và chất thải nhựa phát sinh từ du khách, đảm bảo vệ sinh môi trường.

11. Sở Văn hóa và Thể thao

- Nghiên cứu, bổ sung tiêu chuẩn giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần tại các cơ sở thể dục thể thao quần chúng, các trung tâm huấn luyện và thi đấu thể thao.

- Chỉ đạo Ban Quản lý các di tích, các đền, chùa treo các biển hiệu tuyên truyền “Chống rác thải nhựa”, “Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần”, “Hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy” ở những khu vực thích hợp như khu vực rửa đồ lễ, nơi để xe, tại các khu vực tổ chức sự kiện, lễ hội có quy mô lớn... nhằm tuyên truyền việc hạn chế sử dụng túi ni-lông khó phân hủy và các sản phẩm nhựa sử dụng một lần.

12. Sở Thông tin và Truyền thông

Chỉ đạo cơ quan thông tin truyền thông tăng cường công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức phù hợp, mở các chuyên trang, chuyên mục tuyên truyền về phong trào “Chống rác thải nhựa”, về giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái chế, xử lý chất thải nhựa trên các phương tiện thông tin đại chúng.

13. Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh

Tổ chức tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất thay đổi thói quen sử dụng, cắt giảm sử dụng nhựa, giảm thiểu đóng gói bao bì sản phẩm bằng nhựa và ni-lông, tăng cường sử dụng các sản phẩm đóng gói từ vật liệu thân thiện với môi trường thay thế túi ni-lông. Đồng thời, triển khai các giải pháp quản lý chất thải nhựa phát sinh tại các khu công nghiệp, khu kinh tế nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu rác thải nhựa vào môi trường tự nhiên.

14. Đài Phát thanh-Truyền hình Quảng Bình, Báo Quảng Bình và các cơ quan thông tin đại chúng trên địa bàn tỉnh

- Phối hợp với các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện chương trình truyền thông, tuyên truyền về giảm thiểu chất thải nhựa, phân loại, thu gom, tái chế, xử lý chất thải nhựa.

- Tăng thời lượng phát sóng, đưa tin bài, phóng sự về tác hại của chất thải nhựa, túi ni-lông đối với môi trường và sức khỏe cộng đồng; kịp thời phản ánh tình hình triển khai thực hiện phong trào “Chống rác thải nhựa” trên địa bàn tỉnh; phát hiện các tổ chức, cá nhân, mô hình hay, điển hình và thiết thực để phổ biến, tuyên truyền nhân rộng.

15. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức, đoàn thể cấp tỉnh

Tăng cường phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, chính quyền các cấp thực hiện công tác tuyên truyền, vận động hội viên, đoàn viên và nhân dân nâng cao nhận thức về tác hại của việc sử dụng túi ni-lông và sản phẩm nhựa dùng một lần; tham gia tích cực các phong trào vì môi trường và các đợt tổ chức ra quân vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, phân loại rác thải nhựa và túi ni-lông tại các khu dân cư, các cơ quan, đơn vị.

16. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

- Chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp với các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội trên địa bàn xây dựng phong trào, liên minh chống chất thải nhựa; vận động người dân, cộng đồng dân cư hạn chế hoặc không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần (bao gồm túi ni-lông khó phân hủy, bao gói nhựa thực phẩm, chai lọ nhựa, ống hút, hộp xốp đựng thực phẩm, cốc và bộ đồ ăn...) để bảo vệ môi trường.

- Vận động các trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng, chợ dân sinh, khách sạn, nhà hàng, quán nước, khu du lịch và các cơ sở sản xuất, kinh doanh, du lịch... trên địa bàn cam kết giảm thiểu chất thải nhựa, hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần hoặc thay thế bằng các sản phẩm thân thiện môi trường; không cung cấp miễn phí túi ni-lông cho khách hàng hoặc chuyển từ sử dụng túi ni-lông khó phân hủy sang các loại túi khác thân thiện với môi trường.

- Nghiên cứu, học tập kinh nghiệm và triển khai thực hiện phân loại chất thải tại nguồn. Tăng cường năng lực, hiệu quả công tác thu gom, xử lý chất thải rắn; thực hiện thu gom và xử lý riêng các loại chất thải đã được phân loại (bao gồm cả chất thải nhựa).

- Tổ chức và thực hiện các biện pháp kỹ thuật để thu gom chất thải nhựa trên các sông, rạch, kênh, mương... để hạn chế chất thải nhựa đổ ra đại dương; tiến hành và xã hội hóa các hoạt động thu gom, xử lý chất thải nhựa trên sông, suối và các hồ, ao trong khu đô thị, khu dân cư.

- Tăng cường thanh tra, kiểm soát chặt chẽ các làng nghề, cơ sở tái chế nhựa không bảo đảm các yêu cầu về bảo vệ môi trường theo thẩm quyền.

- Đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra trách nhiệm quản lý về chất thải rắn ở cấp xã, các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, các tổ chức cá nhân hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải; kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm theo thẩm quyền đúng quy định của pháp luật.

Yêu cầu Thủ trưởng các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và các tổ chức, cá nhân có liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này; định kỳ hàng năm báo cáo kết quả triển khai thực hiện về Sở Tài nguyên và Môi trường để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, các cơ quan, đơn vị kịp thời báo cáo UBND tỉnh (thông qua Sở Tài nguyên và Môi trường) để xem xét, quyết định./.