CHỈ THỊ

TĂNG CƯỜNG THỰC HIỆN LUẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI, LUẬT BẢO HIỂM Y TẾ LUẬT VIỆC LÀM, LUẬT AN TOÀN VỆ SINH LAO ĐỘNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC NINH

Thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH), Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh đã được Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh (HĐNĐ), Ủy ban nhân dân tỉnh (UBND), các sở, ban, ngành, chính quyền các địa phương và cả hệ thống chính trị vào cuộc quan tâm, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhằm thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Đã hình thành văn hóa và thói quen thể hiện trách nhiệm, quyền và nghĩa vụ của mọi người dân, người lao động, người sử dụng lao động đối với chính sách an sinh xã hội.

Đến hết tháng 9/2023, trên địa bàn tỉnh có 430.270 người tham gia BHXH (trong đó: 414.384 người tham gia BHXH bắt buộc, 15.886 người tham gia BHXH tự nguyện); tỷ lệ bao phủ BHXH đạt khoảng 60% lực lượng lao động trong độ tuổi (trong đó: tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện đạt 2,7%); có 401.000 người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đạt tỷ lệ 55,95% lực lượng lao động trong độ tuổi và có 1.423.000 người tham gia BHYT, tỷ lệ bao phủ đạt khoảng 95,3% dân số. Việc giải quyết các chế độ trợ cấp và trả lương hưu cho người thụ hưởng BHXH được thực hiện kịp thời, quyền lợi BHYT và chất lượng khám chữa bệnh (KCB) ngày càng được nâng cao. Số người tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT ngày càng tăng.

Tuy nhiên, bên cạnh các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thực hiện tốt Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động, vẫn còn một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh chấp hành chưa nghiêm. Tình trạng vi phạm Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn vệ sinh lao động với tính chất ngày càng tinh vi và phức tạp như trốn đóng, chậm đóng, chiếm dụng tiền BHXH kéo dài, đóng không đủ số lao động, không đúng với tiền công, tiền lương của người lao động là thực trạng đã và đang diễn ra ở một số doanh nghiệp. Việc kiểm tra, giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước có lúc, có nơi còn chưa thực sự được chú trọng. Việc xử lý những sai phạm trong lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT còn nhiều bất cập như việc xử phạt vi phạm hành chính chưa hiệu quả. Công tác thanh tra, kiểm tra của các ngành chức năng chưa kịp thời và thiếu đồng bộ. Việc truy cứu trách nhiệm đối với chủ doanh nghiệp vi phạm pháp luật còn nhiều hạn chế… dẫn đến tình trạng tái phạm và chậm khắc phục hậu quả, tính nghiêm minh của pháp luật chưa được đảm bảo và quyền lợi của người lao động bị ảnh hưởng.

Để hoàn thành mục tiêu của tỉnh có khoảng 62,1% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH, khoảng 57,35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHTN vào năm 2025 theo Nghị quyết số 28-NQ/TW[1], trên 96% dân số tham gia BHYT vào năm 2025 theo Nghị quyết số 20-NQ/TW[2], thực hiện tốt Nghị quyết số 69/NQ-CP[3], Quyết định số 546/QĐ-TTg[4], Nghị quyết số 100/2023/QH15[5], trong đó cần khắc phục hiệu quả tình trạng nợ lương, chậm đóng, trốn đóng BHXH và các hành vi gian lận, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN, hạn chế tối đa người hưởng BHXH một lần;tăng cường công tác quản lý nhà nước về BHXH, BHYT, BHTN đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người lao động, tạo môi trường sản xuất kinh doanh công bằng, lành mạnh; Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu:

1. Sở Lao động -Thương binh và Xã hội

a) Phối hợp với BHXH tỉnh thanh tra, kiểm tra và xử lý các doanh nghiệp vi phạm chính sách, pháp luật về BHXH, Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động do BHXH tỉnh cung cấp; theo dõi, tổng hợp báo cáo kết quả thanh tra, kiểm tra các đơn vị sử dụng lao động vi phạm pháp luật. Đặc biệt là thanh tra, kiểm tra những đơn vị có dấu hiệu vi phạm trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHTN của các doanh nghiệp gửi UBND tỉnh định kỳ 6 tháng một lần.

b) Phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội tăng cường công tác quản lý nhà nước về BHXH, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHTN của các doanh nghiệp trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố.

c) Phối hợp với BHXH tỉnh tăng cường các biện pháp quản lý người lao động đang hưởng trợ cấp thất nghiệp có việc làm, nhưng không khai báo trung thực với cơ quan BHXH, Trung tâm Dịch vụ việc làm.

d) Phối hợp với BHXH tỉnh rà soát các trường hợp người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp trùng với thời gian làm việc, có đóng BHXH, BHTN, BHYT để thu hồi về quỹ BHTN theo đúng quy định; phối hợp, chia sẻ dữ liệu với BHXH tỉnh để rà soát, giải quyết chế độ BHTN, tránh tình trạng ban hành quyết định chi BHTN không đúng đối tượng, không đúng số tiền.

e) Chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành và địa phương có liên quan, đề xuất UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ đối với nhóm đối tượng yếu thế tham gia BHXH tự nguyện, BHYT (nếu có).

2. Sở Y tế

a) Chấn chỉnh các cơ sở y tế trên địa bàn thực hiện nghiêm túc quy trình khám chữa bệnh (KCB) được ban hành kèm theo Quyết định số 1313/QĐ-BYT ngày 22/4/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế để kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp mượn thẻ BHYT của người khác khi đi KCB.

b) Phối hợp với BHXH tỉnh tiến hành thanh tra, kiểm tra việc tổ chức thực hiện công tác KCB BHYT, đặc biệt là việc cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH và thanh toán chi phí KCB BHYT của các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn toàn tỉnh. Xem xét, kịp thời tạm dừng hoặc chấm dứt hợp đồng KCB BHYT với các cơ sở KCB BHYT được xác định có hành vi vi phạm do gian lận BHYT.

c) Đẩy mạnh việc sử dụng căn cước công dân gắn chíp, sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng BHXH số (VssID) thay cho thẻ BHYT giấy khi đi KCB; thực hiện đúng quy trình, quy định việc cấp Giấy ra viện và Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, nhằm đảm bảo quyền lợi của người bệnh theo quy định của pháp luật.

d) Phối hợp với BHXH tỉnh thực hiện quản lý, sử dụng quỹ BHYT và dự toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh BHYT được giao theo hướng dẫn của Bộ Y tế và BHXH Việt Nam.

đ) Phối hợp với Sở Lao động -Thương binh và Xã hội và các cơ quan liên quan, hướng dẫn các công ty, doanh nghiệp, nhà máy…, thực hiện tốt việc quan trắc môi trường lao động; khám sức khoẻ định kỳ; khám phát hiện bệnh nghề nghiệp cho người lao động; đảm bảo tốt công tác an toàn vệ sinh thực phẩm.

e) Tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở KCB BHYT, có biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT. Sử dụng quỹ BHYT đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả đúng quy định. Đánh giá, xử lý trách nhiệm của lãnh đạo, cán bộ của cơ sở KCB khi phát hiện hành vi trục lợi, lạm dụng quỹ BHYT.

3. Bảo hiểm xã hội tỉnh

a) Chủ động xây dựng Kế hoạch thông tin, truyền thông của toàn tỉnh với chủ đề phù hợp theo từng nhóm đối tượng, đẩy mạnh truyền thông trên nền tảng số nhằm phát huy hiệu quả công tác truyền thông về ý nghĩa, vai trò, lợi ích của chính sách BHXH, BHYT, BHTN đối với công tác an sinh xã hội, đảm bảo ổn định đời sống Nhân dân nhằm tiếp tục củng cố, tạo niềm tin sâu rộng trong toàn xã hội về giá trị nhân văn, tính ưu việt trong chính sách BHXH, BHYT, BHTN của Đảng và Nhà nước.

b) Chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã, thành phố thực hiện nhiệm vụ thu, giải quyết và chi trả đúng, đủ, kịp thời các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật. Thường xuyên kiểm tra việc trích nộp BHXH, BHYT, BHTN và việc thanh toán các chế độ BHXH tại các đơn vị sử dụng lao động.

c) Chủ trì phối hợp với Công an tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thanh tra đột xuất đơn vị chậm đóng tiền từ 3 tháng trở lên, xử phạt theo quy định của pháp luật. Công khai rộng rãi các đơn vị, doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT trên các phương tiện thông tin đại chúng. Những doanh nghiệp cố tình chây ì không khắc phục, cơ quan BHXH kiến nghị khởi tố gửi cơ quan Công an theo quy định.

d) Phối hợp với Sở Y tế thực hiện quản lý và sử dụng có hiệu quả quỹ BHYT và dự toán chi KCB BHYT được giao; tăng cường kiểm tra các cơ sở KCB trong việc quản lý chi phí KCB BHYT, kiểm tra việc cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH.

e) Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với đơn vị sử dụng lao động chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT từ 03 tháng trở lên. Đặc biệt tập trung kiểm tra các đơn vị sử dụng lao động có số thanh toán các chế độ BHXH, có biện pháp ngăn ngừa tiêu cực lạm dụng Quỹ BHXH, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.

g) Chủ động phối hợp với các chi nhánh Ngân hàng, tổ chức tín dụng trên địa bàn nơi cá nhân, tổ chức bị cưỡng chế thi hành mở tài khoản theo quy định pháp luật có liên quan triển khai việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính (khấu trừ tiền từ tài khoản để nộp phạt hoặc khắc phục hậu quả theo quy định) đối với đơn vị, doanh nghiệp không chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

4. Sở Thông tin và Truyền thông, Báo Bắc Ninh, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Cổng thông tin điện tử tỉnh

a) Chủ trì phối hợp với BHXH tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Y tế, Liên đoàn Lao động tỉnh, Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh có kế hoạch tuyên truyền, phổ biến Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động.

b) Chỉ đạo, hướng dẫn Báo Bắc Ninh, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Cổng Thông tin điện tử tỉnh và các cơ quan liên quan phối hợp với BHXH tỉnh và các ngành liên quan tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các chính sách pháp luật về BHXH, BHYT đến mọi tầng lớp Nhân dân bằng nhiều hình thức, nhiều kênh thông tin nhằm nâng cao nhận thức giúp các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia BHXH, BHYT.

5. Sở Tài chính                                                                                                            

Chủ trì, phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Y tế hằng năm xây dựng dự toán kinh phí đóng, hỗ trợ BHYT cho các đối tượng thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Y tế quản lý, đảm bảo nguồn kinh phí hỗ trợ cho người tham gia BHYT, BHXH tự nguyện theo đúng quy định.

6. Sở Giáo dục và Đào tạo

a) Chỉ đạo các trường thực hiện triển khai duy trì hằng năm đạt 100% học sinh, sinh viên (HSSV) tham gia BHYT. Yêu cầu các trường sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả kinh phí quỹ KCB được trích để lại cho y tế học đường để chăm sóc sức khỏe ban đầu đối với HSSV. Đưa chỉ tiêu tham gia BHYT học sinh, sinh viên vào kế hoạch năm học và đánh giá thi đua hằng năm.

b) Phối hợp, hỗ trợ BHXH tỉnh triển khai đến HSSV thực hiện cài ứng dụng VssID để sử dụng hình ảnh thẻ BHYT đi KCB; phối hợp với BHXH tỉnh xây dựng quy chế phối hợp trong thực hiện BHYT cho HSSV thuộc các trường học trên địa bàn tỉnh.

7. Cục Thuế tỉnh

a) Thực hiện việc chia sẻ, cung cấp thông tin về khai trình lao động của doanh nghiệp, kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân của các đơn vị chi trả thu nhập của người lao động với cơ quan BHXH theo quy chế phối hợp giữa hai ngành.

b) Phối hợp, hỗ trợ tích cực cho BHXH tỉnh trong việc xác minh thông tin người lao động của đơn vị, doanh nghiệp, kê khai, quyết toán thuế thu nhập cá nhân, để phục vụ cho công tác quản lý, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT theo quy định.

c) Khi có doanh nghiệp đóng mã số thuế, bỏ địa chỉ kinh doanh…gửi thông báo cho BHXH tỉnh để kịp thời hoàn thiện thủ tục giảm thu BHXH, BHTN, BHYT của người lao động.

8. Ban Quản lý các khu công nghiệp Bắc Ninh

a) Thường xuyên kiểm tra và có biện pháp đôn đốc việc thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động của các doanh nghiệp theo đúng quy định của pháp luật. Nắm bắt tình trạng sức khỏe của từng doanh nghiệp và biến động nhu cầu lao động của doanh nghiệp báo cáo thông tin kịp thời với UBND tỉnh.

b) Phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các doanh nghiệp có hành vi vi phạm Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động. Phối hợp với BHXH tỉnh đôn đốc thu tiền chậm đóng BHXH trước khi chấm dứt hoạt động dự án đầu tư hoặc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tài sản trên đất cũng như hoàn tất các thủ tục hồ sơ liên quan đến hoạt động của đơn vị để có cơ sở giải quyết chế độ đảm bảo quyền lợi của người lao động.

9. Công an tỉnh

a) Thường xuyên theo dõi, nắm tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT trên địa bàn tỉnh; kịp thời điều tra, có biện pháp ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm, nhất là các hành vi gian lận, trục lợi, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT.

b) Phối hợp với BHXH tỉnh thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra, giám sát liên ngành để phòng ngừa, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT theo quy định.

c) Hướng dẫn các đơn vị thuộc BHXH tỉnh về trình tự, thủ tục, hồ sơ, tài liệu khi trao đổi, bàn giao các vụ việc cho cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật. Tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố trong lĩnh vực BHXH, BHTN, BHYT.

10. Sở Nội vụ

a) Gắn việc đánh giá kết quả thực hiện chính sách BHXH, BHYT vào công tác thi đua, khen thưởng. Phối hợp với BHXH tỉnh, Sở Y tế, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, các sở, ngành liên quan kịp thời tham mưu, đề xuất UBND tỉnh vinh danh biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh.

b) Không xem xét khen thưởng, vinh danh đối với các tập thể, người đứng đầu các đơn vị, doanh nghiệp đang chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN.

11. Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Ninh và các tổ chức chính trị-xã hội phối hợp với các Sở, ngành có liên quan

a) Tăng cường hoạt động giám sát các cơ quan, đơn vị, chủ sử dụng lao động, người lao động và Nhân dân trong thực hiện chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BHTN. Tổ chức phản biện xã hội đối với các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến điều chỉnh chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN của người lao động trên địa bàn tỉnh.

b) Tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm quan tâm, ủng hộ kinh phí hỗ trợ tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho nhóm người dân có hoàn cảnh khó khăn;tặng sổ BHXH cho người dân thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh.

12. Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố

a) Chịu trách nhiệm trong tổ chức thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động trên địa bàn; chỉ đạo và xây dựng các giải pháp thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT, giảm tỷ lệ nợ đọng tiền BHXH, BHYT được Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tỉnh giao. Khắc phục tình trạng trốn đóng, đóng không đầy đủ BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động trên địa bàn; đưa tiêu chí thực hiện BHXH, BHYT vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm để trình HĐND cùng cấp quyết định. Đưa chỉ tiêu hoàn thành kế hoạch phát triển người tham gia và tỷ lệ giảm tiền chậm đóng BHXH, BHYT vào xem xét, xếp loại thi đua hằng năm của các cấp chính quyền.

b) Thường xuyên tổ chức Đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành về thực hiện pháp luật lao động của huyện, kiên quyết xử phạt những doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

c) Tập trung chỉ đạo và có biện pháp chấn chỉnh, xử lý kịp thời những đơn vị, doanh nghiệp chưa thực hiện đúng và đầy đủ nghĩa vụ BHXH, BHTN, BHYT cho người lao động trên địa bàn.

d) Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn Vệ sinh lao động tới người lao động, người dân để hiểu được quyền và lợi ích hợp pháp cũng như trách nhiệm tham gia BHXH, BHTN, BHYT.

đ) Kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại cấp huyện do đồng chí Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân làm Trưởng Ban chỉ đạo. Xây dựng Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo trong đó phân công, phân nhiệm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm của từng thành viên trong Ban chỉ đạo. Xây dựng kế hoạch thực hiện các giải pháp nhằm phát triển người tham gia và phát hiện, ngăn chặn việc lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN.

e) Chỉ đạo UBND các phường, xã, thị trấn (UBND cấp xã) kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại cấp xã do đồng chí Chủ tịch làm Trưởng Ban chỉ đạo. Rà soát, bổ sung cán bộ, công chức Văn hóa - Xã hội cấp xã, lãnh đạo thôn/khu phố, lãnh đạo các hội đoàn thể, người có uy tín là cộng tác viên cho tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT đang hoạt động trên địa bàn vào làm thành viên Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại cấp xã. Xây dựng Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo trong đó phân công, phân nhiệm rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm của từng thành viên trong Ban chỉ đạo. Giao cán bộ công chức Văn hóa-Xã hội làm đầu mối tổng hợp báo cáo Ban chỉ đạo cùng cấp và Ban chỉ đạo cấp huyện việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, đặc biệt là phát triển người tham gia BHXH tự nguyện theo quy định.

13. Các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh

a) Nghiêm túc thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm và Luật An toàn, vệ sinh lao động; có trách nhiệm báo cáo và thực hiện đầy đủ việc đóng BHXH, BHTN, BHYT cho người lao động theo đúng quy định của pháp luật;phối hợp chặt chẽ với cơ quan BHXH để thanh toán đúng, đầy đủ và kịp thời các chế độ BHXH, BHTN, BHYT cho người tham gia và thụ hưởng chính sách.

b) Phối hợp với Sở Lao động-Thương binh và Xã hội,cơ quan BHXH đôn đốc người lao động nộp lại tiền hưởng trợ cấp thất nghiệp không đúng quy định.

Yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố, đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội nghiêm túc triển khai thực hiện Chỉ thị này. Định kỳ mỗi năm 02 lần (trước ngày 10/6 và ngày 10/11 hằng năm)các cơ quan, đơn vị báo cáo kết quả thực hiện về BHXH tỉnh để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh./.