CHỈ THỊ

VỀ ĐẨY MẠNH PHÁT TRIỂN HỢP TÁC XÃ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH GIA LAI

Thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành luật, trong những năm qua hợp tác xã trên địa bàn tỉnh đã có chuyển biến cả về số lượng và chất lượng. Đến nay, các hợp tác xã hoạt động trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp- tiểu thủ công nghiệp, vận tải, xây dựng, tín dụng và dịch vụ đã được củng cố, đổi mới về tổ chức và hoạt động, trong đó xuất hiện một số hợp tác xã điển hình tiên tiến đã hỗ trợ cho xã viên, tạo điều kiện cho kinh tế hộ, tạo vùng sản xuất nông sản hàng hóa và nguyên liệu lớn, có qui trình sản xuất tốt, bước đầu đạt được các tiêu chuẩn, chứng chỉ nông sản theo yêu cầu của thị trường. Có hợp tác xã đã chủ động làm cầu nối liên kết sản xuất giữa nông hộ và doanh nghiệp, tạo chuỗi giá trị bền vững. Các hợp tác xã đã từng bước khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần bảo đảm an ninh xã hội, ổn định chính trị ở cơ sở và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Bên cạnh kết quả đạt được, nhìn chung hợp tác xã trên địa bàn tỉnh còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Một số hợp tác xã hoạt động yếu kém, còn mang tính hình thức; trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý, điều hành còn thiếu và yếu; chất lượng, hiệu quả hoạt động còn thấp và thiếu bền vững. Vai trò của hợp tác xã đối với nông nghiệp - nông thôn còn mờ nhạt. Phần lớn hợp tác xã chưa tạo được sự liên kết vững chắc giữa các hộ nông dân (liên kết ngang) với các doanh nghiệp (liên kết dọc), chưa kết nối được với thị trường, chưa giúp được nông hộ trong khâu xác nhận chứng chỉ, tiêu chuẩn nông sản, nhãn hiệu, thương hiệu hàng hóa; chưa kiến tạo được thị trường bền vững cho các hộ nông dân sản xuất nông sản hàng. Mặt khác các hợp tác xã chưa góp phần đắc lực trong xây dựng nông thôn mới, tiêu chí quan trọng nhất đối với xã nông thôn mới. Ngoài ra, hợp tác xã vẫn chưa tạo được đột phá trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo nghĩa thay đổi cơ cấu đối tượng sản xuất hợp lý và thay đổi cơ cấu tổ chức sản xuất hợp lý.

Nguyên nhân của những tồn tại, yếu kém chủ yếu là do việc tổ chức triển khai thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2012 của một số cấp ủy, chính quyền chưa thực sự tích cực, kém hiệu quả; công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về hợp tác xã đến các cấp, các ngành còn hạn chế; vai trò, trách nhiệm của các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc giám sát thi hành Luật Hợp tác xã chưa được phát huy; tổ chức quản lý nhà nước về hợp tác xã còn nhiều bất cập, chưa theo kịp với nhu cầu đổi mới; vai trò của Liên minh HTX tỉnh còn yếu. Một số địa phương cán bộ các cấp và nhân dân chưa thực sự hiểu rõ bản chất, vai trò của hợp tác xã, chưa thấy sự cần thiết phải xây dựng phát triển hợp tác xã trong nông nghiệp nông thôn; chưa nhận thức được hợp tác xã là một tổ chức sản xuất phù hợp nhất, hiệu quả nhất trong sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với cơ chế thị trường.

Để đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác xã trên địa bàn tỉnh, đồng thời thực hiện tốt Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 24/7/2015 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh triển khai thi hành Luật Hợp tác xã, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu:

1. Giám đốc các sở, thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố (sau đây gọi là UBND cấp huyện) đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn và thực hiện các văn bản pháp luật về hợp tác xã thuộc lĩnh vực được phân công quản lý; tập trung chỉ đạo xây dựng mô hình thí điểm và nhân rộng các mô hình hợp tác xã hoạt động có hiệu quả trên địa bàn tỉnh; xây dựng, tổng hợp nhu cầu kế hoạch hỗ trợ các nội dung của Chương trình hỗ trợ phát triển hợp tác xã giai đoạn 2015-2020 (đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2261/QĐ-TTg ngày 15/12/2014), lập dự toán và tổng hợp chung trong dự toán của ngành, địa phương, gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính tổng hợp theo quy định; gắn công tác xây dựng, củng cố hợp tác xã với xây dựng nông thôn mới, xây dựng cánh đồng lớn, liên kết sản xuất trong nông nghiệp; đảm bảo hỗ trợ sản xuất nông hộ nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản hàng hóa.

Các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh bố trí đủ cán bộ tham mưu, theo dõi, quản lý, giám sát và báo cáo hoạt động của hợp tác xã trong lĩnh vực mình được phân công quản lý.

UBND cấp huyện bố trí cán bộ để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về hợp tác xã.

2. Sở Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về kinh tế tập thể ở tỉnh, chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh và UBND cấp huyện hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra đôn đốc các địa phương tổ chức triển khai thực hiện chương trình hỗ trợ phát triển hợp tác xã giai đoạn 2015-2020; hướng dẫn trình tự, thủ tục thực hiện, tổng hợp nhu cầu, dự toán kinh phí hàng năm và đề xuất chính sách phù hợp để hỗ trợ thực hiện chương trình hỗ trợ phát triển hợp tác xã giai đoạn 2015-2020; tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định pháp luật về hợp tác xã; kịp thời phát hiện để kiến nghị biện pháp xử lý và hướng dẫn xử lý các hành vi vi phạm pháp luật hợp tác xã của cá nhân và tổ chức có liên quan theo quy định; hướng dẫn giải quyết những vướng mắc trong việc thực hiện các quy định pháp luật về hợp tác xã; kiểm tra, giám sát việc thực hiện quản lý nhà nước về hợp tác xã trên địa bàn tỉnh.

3. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính hướng dẫn về điều kiện, tiêu chí thụ hưởng chính sách đầu tư hỗ trợ phát triển kết cấu hạ tầng của hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp theo Thông tư số 15/2016/TT-BNNPTNT ngày 10/6/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; triển khai Quyết định số 68/2013/QĐ-TTg ngày 14/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ nhằm giảm tổn thất trong nông nghiệp; lồng ghép với chương trình xây dựng nông thôn mới; chương trình liên kết sản xuất trong nông nghiệp, tái cơ cấu nông nghiệp; xây dựng các hợp tác xã nông nghiệp điểm, gắn với chuỗi giá trị hàng hóa trong nông nghiệp.

4. Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan đề xuất kinh phí để Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã hoạt động trình Chủ tịch UBND tỉnh xem xét; hướng dẫn về cơ chế tài chính và việc quản lý, sử dụng kinh phí của chương trình hỗ trợ phát triển hợp tác xã giai đoạn 2015-2020; rà soát, sửa đổi Quyết định số 20/2013/QĐ-UBND ngày 09/8/2013 của UBND tỉnh về việc ban hành quy định mức chi hỗ trợ sáng lập viên HTX chuẩn bị thành lập; về định mức hỗ trợ bồi dưỡng nguồn nhân lực hợp tác xã; phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư cân đối bố trí vốn sự nghiệp từ ngân sách trung ương hỗ trợ và ngân sách địa phương để thực hiện chương trình hỗ trợ các hợp tác xã.

5. Sở Nội vụ hướng dẫn UBND cấp huyện củng cố, kiện toàn và thành lập Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể cấp huyện; chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện kiện toàn bộ máy và sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ quản lý nhà nước về hợp tác xã từ tỉnh đến huyện, thị xã, thành phố và xã, phường, thị trấn đảm bảo hợp lý, khoa học, không chồng chéo.

6. Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan hỗ trợ thành lập mới hợp tác xã trong lĩnh vực thương mại, công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp; tạo điều kiện cho các hợp tác xã tham gia chương trình xúc tiến thương mại quốc gia và tiếp cận với quỹ khuyến công của địa phương.

7. Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan hỗ trợ hợp tác xã trong hoạt động ứng dụng khoa học, kỹ thuật và công nghệ mới để nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh cho sản phẩm của các hợp tác xã.

8. Sở Thông tin và Truyền thông, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, Báo Gia Lai theo chức năng, nhiệm vụ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hợp tác xã, giới thiệu, biểu dương những mô hình, điển hình tiên tiến trong hoạt động sản xuất, kinh doanh tạo quyết tâm, đồng thuận của xã hội trong quá trình phát triển hợp tác xã và kinh tế hợp tác xã trên địa bàn tỉnh.

9. Liên minh Hợp tác xã tỉnh chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố áp dụng linh hoạt các hình thức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hợp tác xã, mô hình hợp tác xã (tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm tuyên truyền, tổ chức cuộc thi tìm hiểu Luật Hợp tác xã, xây dựng các phóng sự, phim tài liệu, mở các chuyên mục về phát triển kinh tế hợp tác xã trên các phương tiện thông tin đại chúng); tổng kết, nhân rộng điển hình tiên tiến, phát động phong trào thi đua trong các hợp tác xã; triển khai có hiệu quả công tác giáo dục pháp luật đối với cán bộ quản lý, thành viên hợp tác xã; phối hợp với Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, xây dựng Đề án thành lập Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa gắn với hỗ trợ hợp tác xã trình UBND tỉnh xem xét trong Quý II năm 2017; lập Đề án xây dựng từ 01 đến 02 mô hình HTX kiểu mới (trong giai đoạn 2017-2020); xây dựng kế hoạch và nhu cầu kinh phí để tham gia thực hiện một số nội dung của chương trình hỗ trợ phát triển hợp tác xã giai đoạn 2015-2020; xây dựng mô hình hợp tác xã kiểu mới trong phạm vi đối tượng thành viên của Liên minh Hợp tác xã; hỗ trợ xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất kinh doanh cho cộng đồng thành viên hợp tác xã.

10. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh Gia Lai thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát các tổ chức tín dụng nhằm góp phần bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống các tổ chức tín dụng; bảo đảm việc chấp hành chính sách, pháp luật về tiền tệ và ngân hàng.

11. UBND cấp huyện tăng cường công tác quản lý nhà nước về kinh tế tập thể, hợp tác xã; thành lập Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể cấp huyện; thực hiện chế độ thông tin, báo cáo theo quy định; theo dõi, giám sát thi hành Luật Hợp tác xã và hướng dẫn thực hiện các chính sách đối với kinh tế tập thể, hợp tác xã; phối hợp với các sở, ngành của tỉnh triển khai quyết định số 1980/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2016-2020; phấn đấu đến năm 2020 mỗi xã nông thôn mới có ít nhất một hợp tác xã hoạt động theo đúng Luật Hợp tác xã năm 2012.

12. Đề nghị Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh, Hội Nông dân tỉnh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Tỉnh đoàn và các tổ chức đoàn thể khác tham gia tuyên truyền, phổ biến pháp luật về hợp tác xã; vận động người dân tham gia hợp tác xã; tham gia tư vấn, hỗ trợ thành lập mới hợp tác xã và xây dựng các mô hình kinh tế tập thể, hợp tác xã; xây dựng kế hoạch và nhu cầu kinh phí để tham gia thực hiện một số nội dung của chương trình hỗ trợ phát triển hợp tác xã giai đoạn 2015- 2020, trong đó tập trung vào công tác tuyên truyền, phổ biến nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, hội viên, thành viên về chính sách pháp luật về hợp tác xã; tư vấn, hỗ trợ và vận động quần chúng, hội viên, thành viên tham gia phát triển kinh tế tập thể; xây dựng chương trình phối hợp thực hiện giám sát thi hành Luật Hợp tác xã.

Yêu cầu giám đốc các sở, thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và cơ quan, tổ chức liên quan có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này. Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan theo dõi, kiểm tra, tổng hợp, định kỳ 6 tháng và hằng năm báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh tình hình thực hiện các nhiệm vụ nêu trên./.