Hệ thống pháp luật

tư pháp quốc tế

"tư pháp quốc tế" được hiểu như sau:

Hệ thống các quy phạm pháp luật xung đột điều chỉnh quan hệ tài sản và nhân thân phi tài sản trong các lĩnh vực dân sự, tố tụng dân sự, thương mại, lao động, hôn nhân gia đình có yếu tố nước ngoài.Thuật ngữ “tư pháp quốc tế” được sử dụng đầu tiên ở Mỹ vào năm 1834. Ở châu Âu, thuật ngữ này được sử dụng vào giữa thế kỉ XIX (Droit international Prive, intemationnales Privatrecht).Tư pháp quốc tế nghiên cứu các quan hệ dân sự, hôn nhân gia đình, quan hệ lao động, quan hệ thương mại, tố tụng dân sự (quan hệ dân sự hiểu theo nghĩa rộng) có yếu tố nước ngoài. Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài là điểm đặc thù để phân biệt đối tượng điều chỉnh của tư pháp quốc tế với pháp luật dân sự quốc gia. Từ yếu tố đặc thù đó, để điều chỉnh các quan hệ dân sự, tư pháp quốc tế sử dụng các quy phạm đặc thù hay còn gọi là quy phạm xung đột. Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng quy phạm xung đột không trực tiếp giải quyết các quan hệ cụ thể mà chỉ quy định nguyên tắc lựa chọn Luật để giải quyết quan hệ pháp luật đó. Chẳng hạn hai quốc gia kí với nhau một thỏa thuận về bảo hộ quyền tác giả tại một quốc gia thứ ba, khi có tranh chấp xảy ra giữa hai quốc gia tham gia ký kết thỏa thuận nói trên thì Luật của quốc gia thứ ba nơi diễn ra ký kết thỏa thuận sẽ được chọn áp dụng để giải quyết tranh chấp đó.Ngoài quy phạm xung đột, tư pháp quốc tế còn sử dụng quy phạm thực chất trong nước để trực tiếp điều chỉnh quan hệ phát sinh mà không cần đến sự dẫn chiếu quy phạm xung đột của một nước khác. Quy phạm thực chất này là một bộ phận của tư pháp quốc tế.Trên thế giới hiện có nhiều cách hiểu khác nhau về tư pháp quốc tế nhưng thường tập trung ở hai quan điểm chính: thứ nhất, tư pháp quốc tế bao gồm cả quy phạm thực chất và quy phạm xung đột; thứ hai, tư pháp quốc tế chỉ có quy phạm xung đột vì tư pháp quốc tế điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài nên chỉ nhìn nhận tư pháp quốc tế bao gồm quy phạm xung đột hoặc luật xung đột.Tư pháp quốc tế có hai phương pháp điều chỉnh là phương pháp thực chất và phương pháp xung đột.Trong thực tiễn, phương pháp thực chất có nhiều ưu điểm hơn và được sử dụng khá nhiều vi quy phạm thực chất được cụ thể hóa trong các điều ước quốc tế song phương và đa phương và có tính ràng buộc cao hơn quy phạm xung đột.