quản lý theo ngành

"quản lý theo ngành" được hiểu như sau:

Quản lý theo dấu hiệu ngành của các đối tượng tượng quản lý.Quản lý theo ngành được thực hiện dưới những hình thức, quy mô khác nhau, có thể trên phạm vi toàn quốc, trên từng địa phương hay vùng lãnh thổ.Quản lý theo ngành và kết hợp với quản lý theo địa phương và vùng lãnh thổ là nguyên tắc quản lý nhà nước đã được quy định từ Hiến pháp năm 1980: "Nhà nước tổ chức nền sản xuất xã hội theo hướng sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa; xây dựng và hoàn thiện không ngừng hệ thống quản lý kinh tế; vận dụng đúng đắn các quy luật kinh tế của xã hội chủ nghĩa; áp dụng nguyên tắc tập trung dân chủ và nguyên tắc kết hợp quản lý theo ngành với quản lý theo địa phương và vùng lãnh thổ...” (Điều 33). Đến Hiến pháp năm 1992, Điều 26 quy định: “Nhà nước thống nhất quản lý nền kinh tế quốc dân bằng pháp luật, kế hoạch, chính sách; phân công trách nhiệm và phân cấp quản lý nhà nước giữa các ngành, các cấp...".Sự phân ngành trong đời sống kinh tế - xã hội là tất yếu khách quan do vậy, quản lý nhà nước muốn đạt hiệu quả cũng phải tính đến sự phù hợp với nhu cầu quản lý của mỗi ngành. Tuy nhiên, trong các giai đoạn phát triển kinh tế xã hội khác nhau thì quản lý theo ngành có những nội dung khác nhau. Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, quản lý theo ngành có nội dung khác nhiều so với quản lý theo ngành dưới thời kinh tế kế hoạch hóa tập trung, được thể hiện: 1) Các đối tượng quản lý cùng ngành trong nền kinh tế thị trường có phạm vi rộng lớn, đa dạng, phong phú hơn, bao gồm các đơn vị kinh tế, tổ chức văn hóa, xã hội của các thành phần kinh tế khác nhau, không riêng gì của Nhà nước như dưới nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung; 2) Chủ thể quản lý theo ngành trong nền kinh tế thị trường cũng có đặc điểm khác với chủ thể quản lý theo ngành trong nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung là các chủ thể ấy có thể quản lý đa lĩnh vực, đa ngành chứ không phải chỉ quản lý theo đơn ngành; 3) về phạm vi nội dung, quản lý theo ngành trong nền kinh tế thị trường so với nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung cũng đã có sự thay đổi về chất. Trong nền kinh tế thị trường, phạm vi nội dung quản lý theo ngành chủ yếu là ở tầm vĩ mô; Nhà nước không can thiệp vào hoạt động nghiệp vụ của các đơn vị kinh doanh, tổ chức sự nghiệp đồng thời phát huy tính tự chủ của các đơn vị, tổ chức, nêu cao vai trò tự quản của các hiệp hội ngành nghề...