luật nghĩa vụ quân sự năm 1981
"luật nghĩa vụ quân sự năm 1981" được hiểu như sau:
Đạo luật quy định về nghĩa vụ của công dân phục vụ trong quân đội nhân dân Việt Nam. Nghĩa vụ quân sự bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của quân đội.Luật nghĩa vụ quân sự năm 1981 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khóa VII kỳ họp thứ 2 thông qua ngày 30.12.1981 và được công bố ngày 10.01.1982, thay thế Luật nghĩa vụ quân sự ngày 15.4.1960 và các Luật sửa đổi, bổ sung Luật nghĩa vụ quân sự ngày 26.10.1962 và ngày 10.4.1965.Qua quá trình thực hiện, Luật nghĩa vụ quân sự đã góp phần quan trọng vào nhiệm vụ xây dựng quân đội và củng cố nền quốc phòng toàn dân, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế. Để nâng cao chất lượng Quân đội nhân dân, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới, Quân đội nhân dân phải có lực lượng thường trực và lực lượng dự bị, đáp ứng nhiệm vụ xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân trong hoàn cảnh mới, đưa Quân đội tiến lên chính quy, hiện đại, ngày 21.12.1990, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khóa VIII, kỳ họp thứ 8 đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật nghĩa vụ quân sự, liên quan đến 10 điều (Điều 14, 21, 29, 32, 38, 39, 40, 53, 54, 55) và thay ba điều cũ (Điều 69, 70, 71) bằng Điều 69 mới; tập trung chủ yếu vào những vấn đề chính sau đây: giảm thời hạn phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan và binh sĩ; giảm tuổi phục vụ ở ngạch dự bị của hạ sĩ quan và binh sĩ dự bị; tăng thêm đối tượng tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời bình; bảo đảm quyền lợi của hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ và khi xuất ngũ, bảo đảm quyền lợi cho gia đình hạ sĩ quan và binh sĩ tại ngũ; quy định chặt chẽ thêm về trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp và trách nhiệm của các đơn vị quân đội trong việc tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ, giải quyết quân nhân xuất ngũ,quy định việc xử phạt đối với hành vi vi phạm Luật nghĩa vụ quân sự.Sau 4 năm thực hiện luật được sửa đổi, bổ sung lần thứ nhất năm 1990, tại kỳ họp thứ 5 ngày 22.6.1994, Quốc hội khóa IX lại thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật nghĩa vụ quân sự. Trong lần sửa đổi, bổ sung này, 19 điều luật đã được sửa đổi, bổ sung gồm các điều 10, 14, 17, 19, 21, 23, 24, 25, 26, 29, 40, 42, 51, 52, 53, 55, 56, 61, và 64.Về bố cục, Luật nghĩa vụ quân sự hiện hành gồm lời nói đầu, 11 chương với 73 điều, gồm những nội dung chính sau: những quy định chung; việc phục vụ tại ngũ của hạ sĩ quan và binh sĩ; việc chuẩn bị cho thanh niên phục vụ tại ngũ; việc nhập ngũ và xuất ngũ; việc phục vụ của hạ sĩ quan và binh sĩ dự bị; việc phục vụ của quân nhân chuyên nghiệp; nghĩa vụ, quyền lợi của quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ và dự bị; việc đăng ký nghĩa vụ quân sự; việc nhập ngũ theo lệnh tổng động viên hoặc lệnh động viên cục bộ, việc xuất ngũ theo lệnh phục viên; việc xử lý vi phạm; điều khoản cuối cùng.Luật nghĩa vụ quân sự được sửa đổi, bổ sung năm 1994 là sự kế thừa và phát triển Luật nghĩa vụ quân sự năm 1960 và Luật nghĩa vụ quân sự năm 1981 cho phù hợp với tình hình và điều kiện của từng giai đoạn cách mạng cụ thể. Luật nghĩa vụ được sửa đổi, bổ sung năm 1994 tiếp tục thể chế hóa đường lối quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, xây dựng quân đội trong giai đoạn cách mạng mới - giai đoạn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa; phát huy quyền làm chủ của nhân dân, xác định công dân nam giới có nghĩa vụ phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân Việt Nam; đồng thời, đề cao trách nhiệm của các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội và nhà trường trong sự nghiệp xây dựng, củng cố quốc phòng. Ngoài ra, Luật thể hiện rõ quan điểm của Đảng là xây dựng quân đội hùng mạnh, bao gồm xây dựng lực lượng thường trực, chính quy, hiện đại ngày càng cao, đồng thời, xây dựng lực lượng dự bị hùng hậu, sẵn sàng động viên để phát triển lực lượng theo yêu cầu của công cuộc bảo vệ Tổ quốc; xây dựng đất nước phải đi đôi với bảo vệ đất nước, xây dựng kinh tế phải kết hợp chặt chẽ với quốc phòng.Ngày 14.6.2005, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khóa XI, kỳ họp thứ 7 đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật nghĩa vụ quân sự. Theo đó, các điều luật sau được sửa đổi, bổ sung: Điều 12, Điều 14, Điều 16, Điều 22, Điều 24, Điều 29, Điều 37, Điều 39 và Điều 52. Ngoài ra, Luật này cũng sửa đổi, bổ sung về từ ngữ trong một số điều của Luật nghĩa vụ quân sự.Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật này.