Hệ thống pháp luật

hỏi cung bị can

"hỏi cung bị can" được hiểu như sau:

Hoạt động tố tụng do Điều tra viên tiến hành khi có quyết định khởi tố bị can để lấy lời khai của người này về các tình tiết của các hành vi phạm tội.Thông thường việc hỏi cung bị can được tiến hành tại Cơ quan điều tra hay trại giam nhưng cũng có thể tại nơi ở của bị can. Không được hỏi cung vào ban đêm, trừ trường hợp không thể trì hoãn được nhưng phải ghi rõ lý do vào biên bản.Trong những năm đầu thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, pháp luật quy định việc hỏi cung do Thẩm phán viên tiến hành (Sắc lệnh số 40 ngày 29.3.1946 về việc bảo vệ tự do cá nhân). Ngoài ra, Sắc lệnh ấn định thủ tục truy tố các nhân viên cao cấp trong Chính phủ cùng các cơ quan hành chính và tư pháp ngày 29.01.1947 còn quy định Biện lý hoặc Công cáo ủy viên tòa án quân sự có quyền hỏi cung những người là nhân viên cao cấp của Chính phủ, Thẩm phán, Biện lý... Các văn bản pháp luật trong thời kỳ này không quy định cụ thể thủ tục hỏi cung mà chỉ quy định người có quyền hỏi cung. Để khắc phục những hạn chế này, Bộ luật tố tụng hình sự năm 1988 được sửa đổi, bổ sung năm 2000 đã quy định khi hỏi cung phải đảm bảo nguyên tắc khách quan, toàn diện, đầy đủ, nghiêm cấm việc bức cung hoặc nhục hình. Điều tra viên bức cung hoặc dùng nhục hình đối với bị can thì phải chịu trách nhiệm theo Điều 298 và Điều 299 Bộ luật hình sự năm 1999.Trước khi hỏi cung, Điều tra viên phải đọc quyết định khởi tố bị can và giải thích cho bị can biết rõ quyền và nghĩa vụ của mình. Trong trường hợp hỏi cung bị can có người phiên dịch thì Điều tra viên giải thích quyền và nghĩa vụ của người phiên dịch và giải thích cho bị can biết là họ được quyền yêu cầu thay đổi người phiên dịch. Nếu khi hỏi cung có mặt người bào chữa, người đại diện hợp pháp của bị can thì Điều tra viên cũng phải giải thích cho những người này biết quyền và nghĩa vụ của họ rồi mới tiến hành hỏi cung. Trong trường hợp cần thiết, việc hỏi cung bị can là người chưa thành niên phải có mặt đại diện gia đình bị can. Nếu vụ án có nhiều bị can thì hỏi riêng từng người và không để họ tiếp xúc với nhau. Bị can được trình bày về các tình tiết của vụ án và trả lời các câu hỏi của Điều tra viên. Cũng có thể cho bị can tự viết lời khai của mình. Nếu vụ án có nhiều bị cán thì phải tiến hành hỏi cung riêng từng người và không để các bị can tiếp xúc với nhau.Điều tra viên phải lập biên bản mỗi lần hỏi cung theo đúng quy định của pháp luật.Trong trường hợp cần thiết, Kiểm sát viên có thể tiến hành hỏi cung bị can. Việc Kiểm sát viên hỏi cung bị can được tiến hành theo quy định như đối với Điều tra viên.Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, hỏi cung bị can được quy định tại Điều 183 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban ngày ngày 27 tháng 11 năm 2015.