hiệp định sơ bộ ngày 06.3.1946
"hiệp định sơ bộ ngày 06.3.1946" được hiểu như sau:
Hiệp định ký tại Hà Nội ngày 06.3.1946 giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Đặc ủy viên Hội đồng các Bộ trưởng Vũ Hồng Khanh (đại diện Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa) với Xanhtơni (J.Sainteny), người thay mặt đô đốc Đacgiăngliơ, thừa ủy quyền Chính phủ Pháp.Hiệp định sơ bộ gồm 3 khoản với nội dung chủ yếu: Pháp công nhận Việt Nam dân chủ cộng hòa là một nước tự do có Chính phủ, Nghị viện, quân đội, tài chính của mình ở trong Liên bang Đông Dương và khối Liên hiệp Pháp. Pháp cam kết sỗ thừa nhận quyết định của cuộc trưng cầu dân ý về vấn đề thống nhất 3 kỳ (Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ). Việt Nam thỏa thuận cho 15 ngàn quân Pháp vào Bắc Việt Nam làm nhiệm vụ thay thế quân đội Trung Hoa dân quốc (Tưởng Giới Thạch). Quân Pháp phải đóng ở những vị trí đã định và sẽ rút lui quân sau 5 năm (mỗi năm rút 1/5 quân). Hai Chính phủ có biện pháp đình chỉ ngay xung đột quân sự và giữ nguyên quân đội hai bên tại vị trí tập kết; Trong khi chờ đợi, hai Chính phủ mở ngay những cuộc đàm phán tại Hà Nội, Sài Gòn hoặc Pari về quan hệ ngoại giao của Việt Nam, về các quyền lợi kinh tế và văn hóa của Pháp ở Việt Nam.Hiệp định thể hiện sự nhân nhượng có nguyên tắc của Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa từ tình thế cùng một lúc phải đương đầu với nhiều kẻ thù, nhằm đẩy nhanh quân Tưởng về nước, giành lấy thời gian hòa hoãn để chuẩn bị lực lượng cho công cuộc kháng chiến lâu dài.Sau khi ký, Pháp không tôn trọng Hiệp định, còn Việt Nam kiên trì đấu tranh đòi phía Pháp phải tuânthủ những điều khoản đã cam kết và được sự đồng tình của dư luận tiến bộ Pháp và thế giới.Hai bên đã tiến hành Hội nghị trù bị Đà Lạt ngày 19.4.1946 và đàm phán tại Hội nghị Phôngtenơblô (từ ngày 06.7 đến ngày 13.9.1946) nhưng phía Pháp bộc lộ dã tâm không tuân thủ những điều kiện đã ký kết, vì vậy, không đạt được thỏa thuận nào về thi hành Hiệp định. Trước khi ký Hiệp định, Ban thường vụ Trung ương Đảng đã ra chỉ thị "Tình hình và chủ trương”. Chỉ thị có đoạn viết: “...Nếu Pháp chủ trương cho Đông Dương tự trị... nghĩa là khôi phục lại chế độ thuộc địa ở Đông Dương “thề" nhất định đánh và có thể đánh lâu dài theo lối du kích. Nhưng nếu Pháp công nhận Đông Dương “tự chủ", nghĩa là công nhận quyền độc lập và hợp tác bình đẳng của ta thì có thể hòa” và chỉ rõ: “Điều cốt tử là trong khi mở cuộc đàm phán với Pháp không những không ngừng một phút công việc sửa soạn, sẵn sàng kháng chiến bất cứ lúc nào và ở đâu, mà còn hết sức xúc tiến việc sửa soạn ấy và nhất định không để cho việc đàm phán với Pháp làm nhụt tinh thần quyết chiến của dân tộc ta”.Nhân dân cả nước, đặc biệt đồng bào Nam Bộ đã khéo lợi dụng điều kiện tạm thời hòa hoãn để xây dựng và phát triển lực lượng kháng chiến lâu dài chống lại cuộc chiến tranh xâm lược mà Pháp đã cố tình gây ra không lâu sau đó.