hiệp định mậu dịch tự do bắc mỹ nafta
"hiệp định mậu dịch tự do bắc mỹ nafta" được hiểu như sau:
Điều ước quốc tế được ký kết giữa Canada, Hoa kỳ và Mêhicô ngày 12.8.1992 tại Oasinhtơn, có hiệu lực từ ngày 01.01.1994 và để ngỏ cho các nước trong khu vực tham gia điều chỉnh quan hệ hàng hóa, dịch vụ và đầu tư giữa các quốc gia thành viên.Mục đích của NAFTA là làm cho Bắc mỹ trở thành khu vực kinh tế thương mại phát triển, làm đối trọng với Liên minh châu Âu và các khối kinh tế khác.Theo nội dung của Hiệp định, phần lớn hàng rào mậu dịch sẽ được loại bỏ trong vòng 10 năm; tất cả các phương thức dịch vụ đều được đề cập. Đãi ngộ quốc gia và đãi ngộ tối huệ quốc được áp dụng đối với đầu tư, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và chính sách cạnh tranh lành mạnh. Hiệp định này được coi là bước thử nghiệm cho các cuộc đàm phán các hiệp định sau này do cơ quan sáng kiến châu mỹ tiến hành.Với 5 chương và 20 điều, Hiệp định quy định cụ thể và chi tiết các biện pháp và thể thức thực hiện và quản lý khối thị trường chung Bắc Mĩ, như: 1) Quy định ba nước giảm hàng rào thuế quan đối với hàng hóa và dịch vụ theo từng giai đoạn. Khi NAFTA có hiệu lực, mỹ giảm 84%, Canada giảm 79% thuế đối với hàng nhập khẩu từ mỹ và Canada. Đến năm thứ 5, mỹ và Canada giảm thêm 8% thuế đối với Mêhicô, Mêhicô giảm thêm 18% thuế đối với mỹ và 19% đối với Canada. Đến năm thứ 10, mỹ giảm thêm 7%, Canada giảm thêm 12% và Mêhicô giảm thêm 38%. Đến năm thứ 15, cả ba nước giảm nốt 1% thuế còn lại; 2) Đến tháng 6/1999, hủy bỏ toàn bộ chế độ xin phép xuất nhập khẩu, hạn ngạch và giấy phép giữa ba nước; 3) Quy định mỗi nước thành viên được quyền duy trì chính sách ngoại thương và thuế quan riêng của mình đối với các nước khác; 4) Tiến tới mở cửa hoàn toàn các thị trường chứng khoán, tiền tệ, đầu tư, bảo hiểm và hầu hết các ngành kinh tế khác, cho phép lập các công ty 100% vốn của nước này trên lãnh thổ nước kia; 5) Áp dụng quy chế tối huệ quốc trong quan hệ thương mại giữa ba nước; 6) Thực hiện bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, phát minh, sáng chế, bảo vệ môi trường...; 7) Lập cơ chế giải quyết tranh chấp theo ba cấp: Hội đồng tư vấn Chính phủ, ủy ban thương mại Bắc mỹ và Hội đồng trọng tài.