Hệ thống pháp luật

hiến pháp

"hiến pháp" được hiểu như sau:

Hình thức văn bản quy phạm pháp luật do Quốc hội ban hành, có giá trị pháp lý cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam, quy định các vấn đề cơ bản nhất của Nhà nước như: hình thức và bản chất nhà nước, chế độ chính trị, chế độ kinh tế, văn hóa xã hội; quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; tổ chức và hoạt động của các cơ quan nhà nước...Trong ngôn ngữ hiện đại, "Hiến pháp” là từ được sử dụng rộng rãi ở tất cả các nước với  nghĩa là luật cơ bản của một nhà nước.Thuật ngữ “Hiến pháp” ra đời và tồn tại lâu trong lịch sử. ở các nước phương Tây, từ “Constitution” có nghĩa là cơ cấu, sự xác lập. Trong Nhà nước La Mã cổ đại, các quy định của hoàng đế được ban hành dưới hình thức “Constitution” có tính chất là một loại nguồn của pháp luật. Văn bản có tính chất hiến pháp đầu tiên là sản phẩm của cách mạng tư sản Anh (1640) Hiến pháp Anh, còn gọi là Hiến pháp bất thành văn là bản “Hình thức cai quản nhà nước Anh, Scotland, Ailen,..." (năm 1653); sau đó, là Hiến pháp Mỹ năm 1787 - Hiến pháp đầu tiên được hiểu theo nghĩa phổ biến là đạo luật cơ bản do Quốc hội ban hành.Theo quan điểm của luật pháp tư sản hiện đại, Hiến pháp được hiểu dưới hai góc độ: 1) Theo nghĩa vật chất: Hiến pháp là tổng thể các quy phạm pháp luật thành văn hoặc có tính tập quán xác định hình thức của Nhà nước (đơn nhất hay liên bang), việc trao quyền và thực thi quyền lực; 2) Theo nghĩa hình thức: Hiến pháp là tài liệu có liên quan đến các thiết chế chính trị mà việc xây dựng hay sửa đổi văn bản này phải tuân thủ theo một thủ tục khác với thủ tục lập pháp thông thường. Với nghĩa đó, có hai loại Hiến pháp: Hiến pháp "cứng rắn" là Hiến pháp mà các quy định pháp luật có một sức mạnh pháp lý ở vị trí hàng đầu trong hệ thống thứ bậc của pháp luật. Loại thứ hai là Hiến pháp "mềm”, nó không phân biệt về hình thức so với các luật cơ bản, có cùng cấp độ hiệu lực pháp lý với các đạo luật và có thể bị sửa đổi bởi các đạo luật thường.Hiến pháp là cơ sở để xây dựng các ngành luật trong hệ thống pháp luật Việt Nam, được cụ thể hóa, chi tiết hóa bằng các văn bản pháp quy. Mọi văn bản pháp luật khác (trong hệ thống pháp luật của quốc gia) đều phải phù hợp với Hiến pháp.