hành chính tư pháp

"hành chính tư pháp" được hiểu như sau:

1. Hoạt động quản lý hành chính nhà nước đối với lĩnh vực tư pháp (ở đây hành chính - tư pháp là cách gọi mang tính quy ước, rút gọn).Theo nghĩa này, hành chính tư pháp gắn chặt với hoạt động tư pháp và quyền tư pháp, mang những nội dung, đặc điểm sau: 1) Là hoạt động quản lý nhà nước mang tính chất chấp hành, điều hành đối với lĩnh vực tư pháp: 2) Chủ thể quản lý: Chính phủ là cơ quan quản lý hành chính nhà nước cao nhất, có nhiệm vụ quản lý tất cả các mặt, các lĩnh vực của đời sống xã hội (theo quy định của Hiến pháp năm 1992, Luật tổ chức Chính phủ năm 2002). Bộ Tư pháp được Chính phủ giao cho thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính tư pháp: 3) Nội dung quản lý: xuất phát từ đặc thù, cách phân mảng, lĩnh vực trong quản lý hành chính nhà nước (với tính chất chấp hành, điều hành) cho nên nội dung quản lý hành chính tư pháp được xác định bao gồm quản lý toàn bộ các hoạt động trong lĩnh vực tư pháp, trong đó, có cả hoạt động tư pháp lẫn bổ trợ tư pháp.Ở Việt Nam, đối với hoạt động tư pháp, nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước đồng thời được giao cho nhiều cơ quan, trong đó có vai trò quan trọng của Bộ Tư pháp. Nội dung quản lý hành chính tư pháp của Bộ Tư pháp qua từng thời kỳ có những điểm chung, đồng thời cũng có những điểm khác nhau tùy theo quan điểm nhận thức của mỗi thời kỳ, cụ thể thời kỳ 1980 đến 1993 thì "Bộ Tư pháp là cơ quan của Hội đồng Bộ trưởng, có chức năng giúp Hội đồng Bộ trưởng thực hiện quản lý thống nhất các công việc về tư pháp trong cả nước bao gồm công tác dự thảo pháp luật, quản lý về mặt tổ chức các Tòa án địa phương và các công tác tư pháp khác; công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức pháp luật xã hội chủ nghĩa trong cán bộ và nhân dân; góp phần bảo đảm thi hành Hiến pháp và pháp luật; tăng cường chuyên chính vô sản, thực hiện quyền làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa của nhân dân". Thời kỳ 1993 đến 2003, một số nội dung quản lý hành chính tư pháp khác do Bộ Tư pháp thực hiện, cụ thể là: "Thực hiện chức năng quản lý nhà nước thống nhất về công tác tư pháp; xây dựng và tham gia xây dựng pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật; quản lý về mặt tổ chức Tòa án nhân dân địa phương, Tòa án quân sự quân khu và tương đương, Tòa án quân sự khu vực (gọi chung là Tòa án địa phương); đào tạo, bồi dưỡng cán bộ pháp lý và quản lý các công tác tư pháp khác được Chính phủ giao". Từ năm 2003 đến nay, "Bộ Tư pháp là cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác xây dựng pháp luật, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật, thi hành án dân sự, hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp và công tác tư pháp khác trong phạm vi cả nước".2. Hoạt động quản lý mang tính chất hành chính nội bộ trong các cơ quan tư pháp, bao gồm: hoạt động quản lý hành chính, điều hành công việc nội bộ cơ quan tư pháp như xây dựng chính tổ chức bộ máy, quản lý điều hành cán bộ: quản lý công sản, tài chính ngân sách, văn thư giấy tờ.Hiểu rộng ra, còn có những hoạt động mang tính chất hành chính phục vụ được thực hiện tại các cơ quan tư pháp... thuộc thẩm quyền của cán bộ, công chức quản lý, lãnh đạo cơ quan đó (hoạt động quản lý hành chính nội bộ trong cơ quan tư pháp). Đây là hoạt động quản lý bên trong cơ quan tư pháp, do chính cán bộ, công chức có thẩm quyền của cơ quan tư pháp thực hiện. Theo cách hiểu này, khái niệm "Hành chính tư pháp" thường không phổ biến và ít được nhắc đến.Với nghĩa hành chính tư pháp là những hoạt động mang tính chất quản lý hành chính trong cơ quan tư pháp, ta thấy có hai loại hoạt động điển hình khác biệt nhau về chất, đó là hoạt động hành chính tư pháp (quản lý hành chính nội bộ như đã nêu ở trên) và hoạt động tư pháp - nhân danh nhà nước thực thi quyền tư pháp (là hoạt động của các cơ quan tư pháp theo quy định của luật tố tụng nhằm thực thi quyền tư pháp của quyền lực nhà nước, thông qua đó, bảo đảm trật tự, kỷ cương của xã hội, bảo đảm công lý, sự công bằng và lẽ phải theo quy định của pháp luật).Ví dụ: Tại Thông tư số 141-HCTP ngày 05.12.1957 của Bộ Tư pháp đã xác định hành chính tư pháp bao gồm có phần hoạt động chuyên môn (báo cáo thống kê, tổ chức hội nghị, phiên tòa, công tác thi đua, công tác tổ chức, quản lý cán bộ...) và phần hoạt động hành chính quản trị (công tác kế toán, quản lý công sản, công văn giấy tờ,..).