Hệ thống pháp luật

giới hạn của việc xét xử hình sự

"giới hạn của việc xét xử hình sự" được hiểu như sau:

Phạm vi Tòa án cấp sơ thẩm được xem xét và quyết định về vụ án.Trước khi Bộ luật tố tụng hình sự được ban hành, trong các văn bản pháp luật của Nhà nước ta chưa có quy phạm pháp luật nào quy định về giới hạn xét xử của Tòa án. Bộ luật tố tụng hình sự năm 1988,giới hạn xét xử đã được quy định tại Điều 170 và tiếp tục được quy định tại Điều 196 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003, theo đó, Tòa án chỉ xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố và Tòa án đã quyết định đưa ra xét xử, nhưng Tòa án có thể xét xử bị cáo theo khoản khác với khoản mà Viện kiểm sát đã truy tố trong cùng một điều luật hoặc về một tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà Viện kiểm sát đã truy tố. Như vậy, Tòa án không được xét xử những người và những hành vi không bị Viện kiểm sát truy tố, không được xét xử bị cáo theo tội danh nặng hơn tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố. Nhưng Tòa án không bị hạn chế về khung hình phạt nặng hơn và các tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố. Do đó, khi xét xử, Tòa án có thể áp dụng khung hình phạt nặng hơn khung hình phạt mà Viện kiểm sát đã truy tố. Nếu việc quyết định áp dụng khung hình phạt nặng hơn thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp trên thì Tòa án đã thụ lý vụ án quyết định chuyển vụ án cho Tòa án cấp trên. Nếu việc áp dụng khung hình phạt nặng hơn lại thuộc trường hợp Hội đồng xét xử phải có 5 người hoặc phải chỉ định luật sư bào chữa cho bị cáo thì Tòa án phải bảo đảm các quy định đó.Trước khi mở phiên tòa, nếu Tòa án thấy cần truy tố thêm người, thêm tội hoặc xét xử bị cáo theo tội danh khác nặng hơn thì Tòa án trả hồ sơ và yêu cầu Viện kiểm sát điều tra bổ sung và thay đổi cáo trạng. Trong trường hợp qua việc xét xử tại phiên tòa mới phát hiện được tội phạm mới hoặc người phạm tội mới thì Tòa án ra quyết định khởi tố vụ án và chuyển hồ sơ cho Viện kiểm sát để xem xét, quyết định việc điều tra. Trường hợp Tòa án đề nghị với Viện kiểm sát đổi tội danh nặng hơn và đã trao đổi mà Viện kiểm sát không nhất trí thi Viện kiểm sát và Tòa án phải báo ngay với cấp trên của mình. Thù trưởng hai cơ quan cấp trên tiến hành trao đổi, nếu thống nhất ý kiến thì hướng dẫn cấp dưới thi hành, nếu vẫn không thống nhất ý kiến thì Tòa án cấp dưới phải xét xử theo tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố.Theo pháp luật hiện hành của Việt Nam, giới hạn của việc xét xử hình sự được quy định tại Điều 298 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 do Quốc hội khóa 13 ban hành  ngày 27 tháng 11 năm 2015.